Η πιο πρόσφατη δουλειά σου είναι το soundtrack για τη νέα ταινία του Wes Anderson, "Asteroid City". Μετά από τόσες συνεργασίες μαζί του, ποια ήταν η πρόκληση για τη μουσική, αυτή τη φορά;
Η πρόκληση ήταν να βρούμε νέους τρόπους μέσα στο πλαίσιο της μουσικής "γλώσσας" που μοιραζόμαστε, πια, με τον Wes Anderson. Και ήταν κάτι που λειτούργησε εξαρχής, από όταν ξεκίνησα δηλαδή να γράφω το βασικό θέμα, βγάζοντας σε μια κατεύθυνση ταιριαστή με τον χαρακτήρα της ταινίας, στηριγμένη στο απλό και στο παιγνιώδες. Περαιτέρω ιδέες αναπτύχθηκαν έπειτα στη διαδικασία του editing, όταν πρότεινα πλέον και ορισμένα μοτίβα, τα οποία ταίριαζαν σε κάποιες σκηνές. Η διαδικασία, λοιπόν, ήταν διαφορετική από ό,τι είχαμε δοκιμάσει στο παρελθόν.
Σύντομα θα βρίσκεσαι και πάλι στην Αθήνα, για μια μεγάλη καλοκαιρινή συναυλία κάτω από την Ακρόπολη (Σάββατο 1/7, Ηρώδειο), στην οποία θα διευθύνεις και τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ. Έχεις σχεδιάσει κάτι ειδικό γι' αυτή τη βραδιά; Πόσο πίσω στο παρελθόν θα ανατρέξει η setlist;
Σκοπεύω να φτάσουμε 20 χρόνια πριν, ώστε να παιχτεί κάτι από το soundtrack για το "Girl With A Pearl Earring" του Peter Webber, καθώς ήταν μια δουλειά πολύ σημαντική για τη διαμόρφωση της καριέρας μου, που πρωτοέκανε γνωστό το όνομά μου και στην Αμερική. Για την Αθήνα, τώρα, σχεδιάζω να ακούσετε και κάτι με πρόσφατη ελληνική θεματολογία, προερχόμενο από το score για το "Adults in the Room" του Κώστα Γαβρά.
Είναι γνωστοί οι δεσμοί που διατηρείς με τη χώρα μας, μέσω της μητέρας σου, της ποιήτριας Καίτης Λαδοπούλου. Θυμάμαι, κάποτε, σε μια γαλλική της συνέντευξη, είχε πει "ας μη μιλήσουμε για εμένα, ας μιλήσουμε για τον γιο μου". Οπότε, ας το αντιστρέψουμε τώρα αυτό: ας μας πεις εσύ δυο-τρία πράγματα για εκείνη...
(γελάει) Μα, βέβαια, Ελληνίδες μάνες! Περίμενες κάτι διαφορετικό; Η μητέρα μου έχει υπάρξει πολύ υποστηρικτική, ήδη από την αρχή της καριέρας μου. Παρακολουθεί και τις συναυλίες μου, την περιμένω μάλιστα να έρθει και στο Ηρώδειο. Και, όπως πάντα, θα φέρει κι όλους τους Έλληνες φίλους μας μαζί.
Της χρωστάω ένα σημαντικό μέρος της μουσικής μου κουλτούρας, γιατί μεγάλωσα με την ποικιλία δίσκων που είχαν οι γονείς μου στο σπίτι. Ξέρεις, δεν επέμεινε ποτέ να μάθουμε ελληνικά –κι αυτός είναι και ο λόγος που δεν τα μιλάω, όπως ούτε και οι αδερφές μου, αν και καταλαβαίνω αρκετά– γιατί ήθελε τα παιδιά της να είναι πολίτες του κόσμου. Από τη στιγμή που εκδήλωσα την κλίση μου προς τη μουσική, δηλαδή, προτίμησε να ενθαρρύνει αυτή, φροντίζοντας ώστε να λάβω την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση.
Οπότε υπήρχε και ελληνική μουσική στο σπίτι;
Βέβαια, σε κάθε περίσταση. Εξοικειώθηκα από μικρός με τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και με τη φωνή της Μαρίας Κάλλας. Είναι κάτι που έμεινε μαζί μου. Τελευταία, μάλιστα, ακούω συχνά και τραγούδια του Μάρκου Βαμβακάρη.
Και όσον αφορά την κινηματογραφική μουσική; Τι soundtracks αγόραζαν οι γονείς σου, τότε;
Είχαν κυρίως τα soundtracks που έφεραν μαζί τους από την Αμερική, μιας και γνωρίστηκαν εκεί κατά τη δεκαετία του 1950, όταν σπούδαζαν στην Καλιφόρνια. Τα περισσότερα από αυτά, βέβαια, ήταν από γνωστές ταινίες του Χόλιγουντ –και νομίζω ότι υποσυνείδητα έπαιξαν τον ρόλο τους για την επιθυμία μου να δουλέψω ως συνθέτης στον αμερικάνικο κινηματογράφο. Ιδίως τα scores του George Duning για το "Picnic" του Joshua Logan (1955) και για το "Cowboy" του Delmer Daves (1958).
Αλλά εκείνο που σε έκανε να πάρεις την απόφαση να γίνεις συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής ήταν τελικά το soundtrack του John Williams για τον πρώτο, τότε, "Πόλεμο των Άστρων" (1977). Τι βρήκες τόσο συναρπαστικό σε αυτό;
Με συνάρπασε η επαφή που είχε με τον 20ό αιώνα, το πόσο ανοιχτό έμενε δηλαδή απέναντι στη σύγχρονη κλασική μουσική, παρότι οι βάσεις έρχονταν φυσικά από ακόμα παλιότερα –π.χ. από τον Ρίχαρντ Στράους. Ταυτόχρονα, όμως, ήταν κι ένα πολύ εφευρετικό soundtrack, με θαυμάσια δουλεμένες συνθετικές ιδέες: είχαν άμεση συνάφεια και με τις εικόνες που έβλεπες, αλλά ήταν ικανές να εγείρουν και συναισθήματα. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι θα ήθελα πολύ να κατάφερνα κι εγώ κάτι παρόμοιο.
Είναι αλήθεια ότι, κατά τη διάρκεια κάποιων θερινών σεμιναρίων, την περίοδο που ήσουν φοιτητής, μαθήτευσες κοντά στον Ιάννη Ξενάκη;
Είναι αλήθεια, αλλά την ίδια στιγμή δεν είναι και ακριβές. Μέρος δηλαδή των σεμιναρίων αυτών είχε πράγματι να κάνει με ένα μηχάνημα του Ξενάκη, το οποίο εξέπεμπε ήχους και ηχητικά κύματα –ήταν κάτι ιδιαίτερα επινοητικό. Όμως ο ίδιος δεν βρισκόταν εκεί, οπότε δεν τον συνάντησα και δεν έχω κάποια προσωπική ανάμνηση.
Μου έκανε εντύπωση το πρόσφατο soundtrack που έγραψες για τον "Πινόκιο" του Guillermo del Toro (2022), κυρίως λόγω της άνεσής του να μετακινείται μεταξύ χαράς και λύπης, δημιουργώντας κάτι ελκυστικά γλυκόπικρο. Πώς το κατάφερες αυτό;
Νομίζω ότι το εκτίμησες αυτό γιατί μάλλον μοιραζόμαστε την αγάπη για ό,τι συνήθως αποκαλώ "χαρωπή μελαγχολία". Άλλωστε είναι κάτι που διακρίνει και τους περισσότερους Έλληνες από όσους γνωρίζω. Στην περίπτωση του "Πινόκιο", τώρα, το ήθελε και ο Guillermo del Toro αυτό και δημιουργήθηκε καθώς έψαχνα το βασικό θέμα για το score, αναλογιζόμενος το πώς αντιμετώπισε ο Geppetto την απώλεια του γιου του.
Και στο "The Lost King" (2022) του Stephen Frears; Ποιο ήταν το κυρίως ζητούμενο;
Εδώ θα έλεγα ότι πολλά υπαγορεύτηκαν από το κλίμα της ταινίας και το γεγονός των αληθινών γεγονότων πίσω από αυτήν, μιας και αφορά ένα παλιό επεισόδιο της αγγλικής ιστορίας, το οποίο έγινε ξανά επίκαιρο, με την ομάδα των αρχαιολόγων και των ερασιτεχνών που βρήκαν τον σκελετό του βασιλιά Ριχάρδου Γ' πίσω από ένα πάρκινγκ αυτοκινήτων στο σύγχρονο Λέστερ.
Με τι κριτήρια επιλέγεις συνήθως τις ταινίες στις οποίες δέχεσαι να φτιάξεις το soundtrack;
Δεν υπάρχει κάποιος κρίσιμος παράγοντας ή παγιωμένη ιεραρχία κριτηρίων. Βασικά, είναι πολλά πράγματα μαζί. Πάντα, ας πούμε, κοιτάζω την υπόθεση και τους χαρακτήρες, αλλά με ενδιαφέρει και το ποιος σκηνοθετεί, όπως και το cast των ηθοποιών. Και βέβαια το χρονοδιάγραμμα. Καμιά φορά, επίσης, παίζει ρόλο και η διάθεση στην οποία βρίσκομαι. Πώς να αναλάβω δηλαδή μια κωμωδία, αν περνάω μια μελαγχολική φάση; (γέλια)
Θα μείνεις καθόλου στην Ελλάδα, μετά τη βραδιά στο Ηρώδειο;
Ναι, σχεδιάζω να κάνω κάποιες καλοκαιρινές διακοπές στις Κυκλάδες, θα πάω στο σπίτι που έχω εκεί, στην Πάρο. Μάλιστα, προσπαθώ εδώ και καιρό να αποκτήσω και ελληνικό διαβατήριο, αλλά, για λόγους τους οποίους δεν καταλαβαίνω, δεν μου δίνεται.
Δεν γνωρίζω τα σχετικά νομικά, αλλά δεν ακούγεται παράξενο αυτό, αφού έχεις Ελληνίδα μητέρα;
Ακριβώς! Όμως, όσες φορές κι αν το προσπάθησα, δεν τα κατάφερα. Και είναι τόσο αντιφατικό: κάθε φορά που με βρίσκουν Έλληνες ρεπόρτερ στο Χόλυγουντ παρουσιάζομαι ως ο συνθέτης με τις ελληνικές ρίζες, ωστόσο δεν μπορώ να αποκτήσω ελληνικό διαβατήριο. Δεν ξέρω γιατί.
Διαβάστε Επίσης
