© Νίκος Πέτρου
Τον Νοέμβριο του 1971 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας καθιέρωσε την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας. Ο σκοπός της συμβολικής ημέρας είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση για το δάσος, τα προϊόντα με τα οποία εφοδιάζει τον άνθρωπο και την ανάγκη διατήρησης μιας αρμονικής σχέσης ανάμεσα στα δύο μέρη. Παρόλα αυτά, 52 έτη αργότερα, διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία συνεχώς κλιμακώνεται η ανάγκη για προστατευτικά μέτρα απέναντι στις μεγάλες απειλές για τα δάση, όπως η ανεξέλεγκτη αποδάσωση, η απώλεια βιοποικιλότητας και η κλιματική αλλαγή.
Τα δάση είναι αναμφισβήτητα οι μεγαλύτεροι χερσαίοι δεσμευτές διοξειδίου του άνθρακα, και άρα πολύτιμα για την ανθρωπότητα στο σημείο καμπής που βρισκόμαστε για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Υπολογίζεται ότι ο περιορισμός της απώλειας δασών μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην μείωση των εκπομπών CO2 και αντιστοιχεί περίπου στο 14% της συνολικής προσπάθειας που χρειάζεται για να διατηρηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 1.5 βαθμούς. Όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, τα δάση έχουν τεράστια οικολογική σημασία καθώς το 75% των πτηνών και το 68% των θηλαστικών απαντώνται σε δασικά ενδιαιτήματα. Ταυτόχρονα, η βιώσιμη δασοπονία και η ένταξή της στην κυκλική οικονομία και την βιοοικονομία συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην ευθυγράμμιση της οικονομικής ανάπτυξης με το αναγκαίο πλέον κυκλικό μοντέλο που θέτει τους ανανεώσιμους φυσικούς πόρους στο επίκεντρο του διαλόγου για την προστασία του φυσικού κόσμου.
Χρειάζεται συνεπώς συντονισμένη προσπάθεια σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια προστασίας και διατήρησης των δασών αποτελεί η εκπαίδευση για το δάσος και τις λειτουργίες του. Η εκπαίδευση για το δάσος ορίζεται ως η απόκτηση γνώσεων, ανάπτυξη δεξιοτήτων και διδασκαλία αξιών, για τη σωστή διαχείριση των δασών και τη φροντίδα για τη διατήρηση και προστασία τους.
Το Διεθνές Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης "Μαθαίνω Για τα Δάση" είναι ιδανικό εκπαιδευτικό εργαλείο σε αυτή τη συντονισμένης προσπάθεια, καθώς εστιάζει στην μελέτη της βιοποικιλότητας των δασών, αλλά και γενικότερα του πρασίνου, περιαστικού και αστικού, προωθώντας βιωματικές εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και την εκπαίδευση στο ύπαιθρο (outdooreducation). Διεθνής Συντονιστής του δικτύου είναι το Ίδρυμα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (FEE), ενώ εθνικός χειριστής στην Ελλάδα από το 2001 είναι η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης. Στο εγκεκριμένο από το Υπουργείο Παιδείας αυτό δίκτυο, συμμετέχει μια μεγάλη ομάδα από εκπαιδευτικούς και μαθητές/μαθήτριες από περίπου 140 σχολεία πανελλαδικά.
