"Το Φουλάρι": Μια ραδιοφωνική όπερα στο Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο "Μαρία Κάλλας"

Σε μουσική και σκηνική σύνθεση της Δήμητρας Τρυπάνη και πρωτότυπο κείμενο της Ηρώς Μπέζου.

φουλάρι © Βαλέρια Ισάεβα

Το Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο "Μαρία Κάλλας" παρουσιάζει "Το Φουλάρι", της συνθέτριας Δήμητρας Τρυπάνη, μια ραδιοφωνική όπερα σε πρωτότυπο κείμενο της Ηρώς Μπέζου, στις 13, 14, 15, 16, 18, 19 Μαρτίου (9 μ.μ.). Δώδεκα ερμηνευτές από τον χώρο της μουσικής, του θεάτρου και του χορού, πλαισιωμένοι από ένα 45μελές πολυφωνικό σύνολο με συμμετέχοντες από διαφορετικά καλλιτεχνικά και εκπαιδευτικά πεδία, και ένα 7μελές μουσικό σύνολο, πρωταγωνιστούν σε μια σύγχρονη μουσική παράσταση μεταξύ ρεαλισμού και παραλόγου.

Στο "Φουλάρι", ένας συγγραφέας, ταλαντούχος μα αφόρητα ακοινώνητος, προσκαλείται σε μια επίσημη δεξίωση, όμως αδυνατεί να διαχειριστεί την παρουσία του εκεί. Καθώς καλείται να συστηθεί και να επικοινωνήσει τη δουλειά του στην ιδιαίτερη ομήγυρη που τον περιβάλλει, η φυσική του δυσκολία στην επικοινωνία δημιουργεί συνεχώς εμπόδια, ασυνεννοησίες και ευτράπελα, σε μια κλιμάκωση που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα καταλήξει.

Δήμητρα Τρυπάνη
© Βαλέρια Ισάεβα
Δήμητρα Τρυπάνη

Το "Φουλάρι" είναι μια σύγχρονη πολυφωνική "καστανή" κωμωδία που χαρακτηρίζεται από αυστηρή φόρμα, έντονη πολυρυθμικότητα στη συνύφανση μουσικής και κειμένου, και πληθώρα πολυφωνικών εφέ. Στην πρωτότυπη μουσική σύνθεση του έργου ενσωματώνονται δέκα τραγούδια του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης (ιταλικά, γαλλικά, αγγλικά και ισπανικά), ενορχηστρωμένα και πολυφωνικά επεξεργασμένα από τη συνθέτρια.

Το Φουλάρι χτίστηκε δραματουργικά και σκηνοθετικά μέσα από τον ήχο – τον ήχο του κειμένου, τον ήχο των τραγουδιών, τον ήχο των ανθρώπων, τον ήχο των οργάνων – και στηρίζεται εξ ολοκλήρου στη μέθοδο ακουστικής επανεκκίνησης "From Ear to Body" της Δήμητρας Τρυπάνη.

Ηρώ Μπέζου
© Βαλέρια Ισάεβα
Ηρώ Μπέζου

Η μέθοδος "From Ear to Body" αποτελείται από ένα πλήρες σετ εργαλείων και τεχνικών που στοχεύουν στην επανεκκίνηση της ακουστικής και ρυθμικής αντίληψης σπουδαστών, φοιτητών, εκπαιδευτικών, μουσικών, ηθοποιών, χορευτών και, εν γένει, επαγγελματιών που διαχειρίζονται ομάδες. Η μέθοδος αποσκοπεί, επιπλέον, στο να συστήσει νέους τρόπους δημιουργικής ενσωμάτωσης του ήχου και του ρυθμού σε διαθεματικές εκπαιδευτικές, κοινωνικές ή/και καλλιτεχνικές δράσεις.

Σε αυτή τη μέθοδο ασίστηκε και όλη η διδασκαλία του έργου, μέσα από έναν εντατικό εργαστηριακό κύκλο διάρκειας πέντε μηνών (από τον Νοέμβριο του 2024 ως τον Μάρτιο του 2025), στον οποίο συμμετείχαν, μαζί με τους/τις ερμηνευτές/ριες, κατόπιν ακρόασης, 45 γυναίκες και άνδρες, ηλικίας 18-55 ετών, προερχόμενες/οι από ποικίλα καλλιτεχνικά και εκπαιδευτικά πεδία.

Γιώργος Νικόπουλος & Χρήστος Θάνος
© Βαλέρια Ισάεβα
Γιώργος Νικόπουλος & Χρήστος Θάνος

Το Φουλάρι είναι μια "ραδιοφωνική όπερα". Ραδιοφωνική γιατί είναι ένα έργο προορισμένο για να ακουστεί και όχι για να ιδωθεί, μια ηχητική διήγηση η οποία επιτρέπει στον ακροατή να συμπληρώσει με τη φαντασία του τα κομμάτια που λείπουν. Όπερα γιατί μέσα στο έργο εμφανίζονται - λιγότερο ή περισσότερο διακριτικά - διάφορες συμβάσεις του είδους, με μια διάθεση άλλοτε συνομιλίας και άλλοτε "κλεισίματος του ματιού" προς τον θεατή. Bεβαίως, το Φουλάρι δεν είναι μόνο ήχος. Έχει και κάποιες οπτικές και κινησιολογικές "πινελιές" καθοριστικές για την ανάδειξη της ηχητικής πληροφορίας.

Το "Φουλάρι" είναι μια παράσταση που μπορεί κάποιος να την παρακολουθήσει με μάτια ανοιχτά ή κλειστά.

Συντελεστές

Μουσική και Σκηνική Σύνθεση/Διδασκαλία/Διεύθυνση: Δήμητρα Τρυπάνη, Πρωτότυπο κείμενο: Ηρώ Μπέζου, Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου, Σκηνικά/Κοστούμια: Άρτεμις Φλέσσα, Επιμέλεια κίνησης: Μαριάννα Καβαλλιεράτου, Σχεδιασμός ήχου: Κώστας Μπώκος, Διεύθυνση Καλλιτεχνικής Παραγωγής/Βοηθοί Σκηνοθέτη: Καλλιρρόη Παπαδοπούλου, Πανίνα Καρύδη, Σύμβουλος Πολυφωνικού Συνόλου: Μιράντα Καλδή, Βοηθός Ενδυματολόγου: Μαρίνα Παπούλια, Βοηθός Σκηνογράφου: Αγγελική Βασιλοπούλου Καμπίτση, Βοηθός Ηχολήπτη: Στέλιος Τσίλογλου-Ιγνατιάδης, Επικοινωνία/Social Media: Άλμπα Κόκα, Σχεδιασμός οπτικής ταυτότητας: Δημήτρης Πολίτης, Trailer: Γιώργος Νικόπουλος - βαυβώ productions, Φωτογράφιση: Βαλέρια Ισάεβα, Κινηματογράφηση παράστασης: Γρηγόρης Πανόπουλος

Ερμηνεύουν: Γιώργος Νικόπουλος, Χρήστος Θάνος, Ελπινίκη Σαριπανίδου, Φάνης Ζαχόπουλος, Ελένη Βεργέτη, Βάλια Καράγιωργα, Νίκος Ζιάζιαρης, Φώτης Σιώτας, Βάσια Ζορμπαλή, Ηρώ Μπέζου, Αλίκη Σιούστη, Ειρήνη Μπιλίνη-Μωραΐτη

Μουσικό Σύνολο: Άρπα: Γωγώ Ξαγαρά, Βιολί: Φαίδων Μηλιάδης, Βιολί: Λαέρτης Κοκολάνης, Βιόλα: Αγγέλα Γιαννάκη, Βιολοντσέλο: Δημήτρης Τραυλός, Κοντραμπάσο: Νίκος Τσουκαλάς, Πληκτροφόρο: Αλίκη Σιούστη, Κρουστά: Ζωή Τσακωνιάτη, Ειρήνη Μπιλίνη-Μωραΐτη

Πολυφωνικό Σύνολο: Soprano: Κατερίνα Γεβετζή, Έλλη Ζιάζιαρη, Λίνα Καλπαζίδου, Δέσποινα-Ειρήνη Πουλιάση, Ναταλία Ρουτσολιά, Μαρίνα Στεργίου, Ειρήνη Τζαμτζή. Mezzo Soprano: Αθανασία Κυμπούρη, Άννα Μεσαναγρενού, Δάφνη Παγουλάτου, Ερωφίλη Παναγιωταρέα-Αγγελέτου, Μαρία Σαπλαούρα, Εύη Σαραντάκου, Ειρήνη-Βασιλική Τσιολίγκα. Alto: Άννα-Μαρία Ακριτίδου, Δανάη Γραμμένου, Στέλλα Καράπτη, Δώρα Κουντουρά, Βανέσσα Κουρτέση, Μάρω Κωνσταντινοπούλου, Ελευθερία Μεσημέρη, Μαντώ Μιχαλιού, Ζωή Μούση, Ναταλία Μπάκα, Αθηνά Τασούλα, Βασιλική Σινάνογλου, Δήμητρα Τσαγκαράκη, Ζωή Τσακωνιάτη, Μαρία Τσιλίρα. Tenor: Νίκος Αντωνόπουλος, Πάνος Βουτσινάς, Σταύρος Γεωργιόπουλος, Γιάννα Καλή, Νεφέλη Παρασκευά, Βαγγέλης Τζωρτζακάκης, Ντορίτα Χωραφά. Bass: Ελισσαίος Βλάχος, Δημήτρης Κυραναστάσης, Ιωάννης Κωσταρίκας, Δημήτρης Πολίτης, Γιώργος Σαββίδης, Δημήτρης Τάσαινας.

Δήμητρα Τρυπάνη

Μουσική και Σκηνική Σύνθεση / Διδασκαλία / Διεύθυνση

"Τι είναι το Φουλάρι;
Το Φουλάρι είναι μια μουσική αφήγηση από έναν Χορό 60 φωνών
Το Φουλάρι είναι μια αφήγηση προορισμένη για το αυτί και όχι για το μάτι
Το Φουλάρι είναι μία άσκηση πάνω στη Χορικότητα – την αυστηρά συντονισμένη και κουρδισμένη ομαδική παραγωγή ανθρώπινου ήχου
Το Φουλάρι είναι μία παράσταση με 60 ανθρώπους επί σκηνής να μη σταματούν επί 75 λεπτά
να μιλούν, να τραγουδούν, να δρουν και να αντιδρούν
Το Φουλάρι είναι μια ιστορία χωρίς χώρο, χωρίς χρόνο
Το Φουλάρι είναι μια ιστορία για το άγχος της αποδοχής
Το Φουλάρι είναι μια ομάδα 65 άξιων συνεργατών και υπέροχων ανθρώπων
Το Φουλάρι είναι αστείο
Το Φουλάρι είναι στενάχωρο
Το Φουλάρι είναι σουρεαλιστικό
Το Φουλάρι είναι αναγεννησιακό
Το Φουλάρι στηρίζεται εξ ολοκλήρου στη μέθοδο ακουστικής επανεκκίνησης "From Ear to Body"
Το Φουλάρι είναι πείραμα, παράσταση, εκπαίδευση, χαρά, ψυχοθεραπεία
Το Φουλάρι είναι το πρόσχημα
Το Φουλάρι είναι μια μουσική ιστορία που θα ακούγαμε στο ραδιόφωνο
Το Φουλάρι είναι 75 λεπτά μέσα στο νου ενός ανθρώπου που προσπαθεί να επιβιώσει μέσα σε ασφυκτικά κοινωνικά περιβάλλοντα που αρέσκονται να αξιολογούν και να τοποθετούν
Το Φουλάρι είναι ολόκληρο παρτιτούρα, τα πάντα, τα κείμενα, τα τραγούδια, τα επιφωνήματα, οι αναπνοές, όλα είναι αυστηρά καταγεγραμμένα μέσα στο πεντάγραμμο
Το Φουλάρι είναι το επόμενο βήμα μιας πολυετούς έρευνας πάνω στην  κατάργηση των ραφών ανάμεσα σε κείμενο και μουσική
Το Φουλάρι είναι πολύ ρυθμικό και πολυρυθμικό
Το Φουλάρι έχει τροπικότητα, έχει χρωματικότητα, έχει εφέ, έχει μελωδίες, έχει κλάστερ, έχει μικροτόνους, έχει groove, έχει κουρδίσματα και ξεκουρδίσματα, τονισμούς και παρατονισμούς
Το Φουλάρι συνδιαλέγεται και με δέκα αριστουργηματικά τραγούδια της αναγέννησης και του μεσαίωνα, τα οποία πειράζονται, διασκευάζονται, γίνονται πολυφωνικά, επανενορχηστρώνονται και, έτσι, φεύγουν για λίγο από την εποχή τους. Τα τραγούδια αυτά επιλέχθηκαν μετά από εκτενή έρευνα με βάση τόσο τη μουσική όσο – κυρίως – και τη σύνδεση του νοήματος των στίχων τους με το έργο μας
Το Φουλάρι χτίστηκε δραματουργικά και σκηνοθετικά μέσα από τον ήχο – τον ήχο του κειμένου της Ηρώς, τον ήχο των τραγουδιών, τον ήχο των ανθρώπων, τον ήχο των οργάνων
Το Φουλάρι έχει σκηνικό
Το Φουλάρι έχει φώτα
Το Φουλάρι έχει μικρόφωνα, πολλά μικρόφωνα
Το Φουλάρι παρόλα αυτά είναι μια παράσταση ήχου
Το Φουλάρι μια "καστανή" κωμωδία – όχι μαύρη, όχι άσπρη
Το Φουλάρι είναι η Ηρώ, η Καλλιρρόη και η Πανίνα, ο Γιώργος, ο Χρήστος, η Βάλια, ο Φώτης, ο Φάνης, ο Νίκος, η Ειρήνη, η Ελένη, η Αλίκη, η Βάσια, η Ελπινίκη, η Χριστίνα, η Δήμητρα".

Ηρώ Μπέζου

Πρωτότυπο κείμενο

"Πριν 2 χρόνια η Δήμητρα μου ζήτησε να γράψω ένα κείμενο πάνω στο οποίο θα βασιζόταν η επόμενη δουλειά της. Όντας εντελώς άπειρη στο συγγραφικό αντικείμενο, της ξεκαθάρισα ότι δεν θα το έκανα, αν δεν βρίσκαμε κάτι να αφορά προσωπικά και τις δύο, κάτι με το οποίο να συνδεόμαστε στ’ αλήθεια. Τελικά μια μέρα μου είπε την φράση "Ένας συγγραφέας καλείται σε μια επίσημη εκδήλωση…” και τότε χτύπησε το γκονγκ. Αποπειράθηκα λοιπόν να φτιάξω μια εμπνευστική βάση για να ξεδιπλώσει ακόμη μια φορά τον σπάνιο μουσικό της κόσμο, για να βγάλει στην επιφάνεια όσα είχε ανάγκη, εκείνη την στιγμή, να μοιραστεί και να ξορκίσει. Στην πορεία φυσικά το Φουλάρι έφτασε να είναι και για μένα κάτι βαθιά προσωπικό και λατρεμένο. Μια αληθινή ιστορία γεμάτη ψέματα.

Πλέον αισθάνομαι ότι υπήρχε από πάντα, ενωμένο ήδη απ’ την αρχή με την ηχητική του εκπλήρωση. Το φουλάρι ανήκει σε όλους όσοι παλέψαμε για αυτό, αλλά και σε όσους δεν κατάφεραν να συνεχίσουν το ταξίδι μαζί μας και παραμένουν αναπόσπαστο κομμάτι της δημιουργίας του. Ανήκει σε οποιονδήποτε αισθάνεται ολομόναχος και αδύναμος απέναντι στο θηρίο που ονομάζεται ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Πάνω απ’ όλους ανήκει στην Δήμητρα, στην ψυχή της, το δαιμονικό ταλέντο της και την ακούραστη πίστη της στους ανθρώπους".

Δείτε όλες τις συναυλίες της εβδομάδας στον οδηγό μουσικής του "α".

Διαβάστε Επίσης

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Μουσική

Λάμψη Χαν, Φιλαρμονικής Μονάχου και Ορόσκο-Εστράδα στο Ηρώδειο – Άχρωμη Καμεράτα Σάλτσμπουργκ με εξαιρετικό Καζούχιν στο Μέγαρο

Από κάθε άποψη εντυπωσιακό υπήρξε το ξεκίνημα των συναυλιών κλασσικής μουσικής στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών. Αυτή της περίφημης Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Μονάχου ενθουσίασε, πάντως, περισσότερο από τη συναυλία της Καμεράτας του Σάλτσμπουργκ, μίας από τις τελευταίες που έλαβαν χώρα στη φετινή καλλιτεχνική περίοδο στο Μέγαρο Μουσικής.

ΓΡΑΦΕΙ: ΕΥΤΥΧΙΟς Δ. ΧΩΡΙΑΤΑΚΗς
11/07/2025

Ο βίος και η πολιτεία του Alice Cooper

O Χάκος Περβανίδης θυμάται στιγμές της μυθιστορηματικής ζωής της μεγάλης μορφής του Rock n Roll.

Όλα όσα θα δεις αυτό το συναυλιακό Σαββατοκύριακο

Μπορεί η Αθήνα να αδειάζει σιγά σιγά αλλά το ΠΣΚ έρχεται γεμάτο ενδιαφέρουσες προτάσεις για όσους μένουν πίσω.

Η μουσική της Cesaria Evora επιστρέφει για μια μοναδική βραδιά στο Θέατρο Βράχων

Η φωνή της θρυλικής τραγουδίστριας ζωντανεύει ξανά στην Ελλάδα μέσα από την ορχήστρα της.

Κουίζ: Πόσα ξέρεις για τον Alice Cooper;

Ο θρύλος της μουσικής έρχεται στο TerraVibe για τα τριακοστά γενέθλια του Rockwave Festival κι εμείς ετοιμάσαμε 9 ερωτήσεις για να δεις πόσο καλά τον γνωρίζεις.

Ακυρώνεται η εμφάνιση του Morrissey στο Release Athens 2025

Supergrass και The Damned αναλαμβάνουν τα ηνία της έβδομης μέρας του φεστιβάλ και μάλιστα με δωρεάν είσοδο για όλους τους κατόχους εισιτηρίων του Release 2025.

5 λόγοι για να μην χάσεις τους London Grammar στο Release Athens 2025

Με αφορμή την δεύτερη εμφάνιση τους στο φετινό πρόγραμμα του Release Athens, σου παρουσιάζουμε 5 λόγους για να πας να τους θαυμάσεις.