© Clive Barda
Η επιστροφή μας μετά από 7 χρόνια στο Φεστιβάλ Όπερας του Γουέξφορντ της Ιρλανδίας επιβεβαίωσε τη γοητεία ενός σχετικά άγνωστου -πλην φανατικών φιλομούσων- θεσμού, που μετρά ήδη 71 χρόνια ζωής. Είναι αλήθεια ότι η σημαντική γεωγραφική απόσταση σε συνδυασμό με την "άβολη" χρονική περίοδο διοργάνωσής του -περί τα τέλη Οκτώβρη/αρχές Νοέμβρη κάθε έτους, δηλ. εκτός της καθιερωμένης φεστιβαλικής σαιζόν- λειτουργούν συχνά αποτρεπτικά για ένα ταξίδι στη μικρή παραθαλάσσια πόλη της Νοτιοανατολικής Ιρλανδίας.
Όσο και αν το ήσυχο Γουέξφορντ υπόσχεται πολλά περισσότερα απ’όσα φαντάζεται κανείς (από πλευράς ιστορίας, τοπίων, γαστρονομίας), οφείλει στην …όπερα τη σημερινή του φήμη και την τόνωση της οικονομίας του!
Το Wexford Festival Opera (WFO), που παρακολουθήσαμε το τριήμερο 22-24 Οκτωβρίου, δεν μοιάζει με κανένα άλλο ευρωπαϊκό φεστιβάλ. Κάθε χρόνο, 3 νέες οπερατικές παραγωγές βλέπουν το φως στο υπερσύγχρονο, 759 θέσεων, "Θέατρο Ο’Ράϊλλυ" - "Εθνική Όπερα". Η έμφαση, όμως, εδώ δίνεται σε σπάνια έργα από όλα ανεξαιρέτως τα "εθνικά" ρεπερτόρια, ενώ αξιοποιούνται συστηματικά ανερχόμενοι μονωδοί (που γίνονται αργότερα συχνά διάσημοι!). Ορχήστρα και Χορωδία συγκροτούνται ad hoc, η πρώτη από επίλεκτους Ιρλανδούς μουσικούς, η δεύτερη από ικανότατους νέους τραγουδιστές, που λαμβάνουν εξειδικευμένη εκπαίδευση και στο πλαίσιο του "Wexford Factory".
Στο μικρό οργανωτικό θαύμα του WFO συμβάλλουν κυρίως οι ιδιωτικές χορηγίες (και μάλιστα όχι μόνο εταιριών αλλά και απλών πολιτών, οι οποίοι υποστηρίζουν οικονομικά μεμονωμένες παραστάσεις ή ακόμη και ταλαντούχους τραγουδιστές, μέσω υποτροφιών), η στήριξη από την τοπική αγορά και ένα ευρύ δίκτυο εθελοντών κάθε ηλικίας. Αυτοί μοιράζουν προγράμματα των εκδηλώσεων, επιμελούνται της ταξιθεσίας και της γκαρνταρόμπας στις παραστάσεις, οι οποίες ξεκινούν ανεξαιρέτως με …ανάκρουση του ιρλανδικού εθνικού ύμνου! Τέλος, ο επίσημος ενδυματολογικός κώδικας αποτελεί μάλλον υπενθύμιση του εορταστικού χαρακτήρα του γεγονότος, παρά επίδειξη πλούτου ή σοβαροφάνειας.
Η φετινή διοργάνωση ήταν η πρώτη πλήρης μετά την πανδημία, και η δεύτερη από τότε που την καλλιτεχνική διεύθυνση ανέλαβε η Ιταλίδα Ροζέτα Κούκκι. Η γνωστή Ιταλίδα πιανίστα και σκηνοθέτις αποφάσισε όπως οι 3 όπερες που ανεβαίνουν κάθε χρόνο συνδέονται μέσω μιας κοινής θεματικής. Φέτος, επελέγη το θέμα "Μαγεία και μουσική", που όχι τυχαία παραπέμπει στη μαγεία που ασκεί η μουσική στο Γουέξφορντ. Η αναζήτηση και παρουσίαση από το Φεστιβάλ ξεχασμένων έργων αλλά και η χωρίς εκπτώσεις καλλιτεχνική ποιότητα των παραγωγών αποτελούν το βασικό κίνητρο των πολυάριθμων ξένων και ντόπιων επισκεπτών για να ανανεώνουν ετησίως την εμπιστοσύνη τους σε αυτό, πολλώ δε μάλλον όταν δύσκολα θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν αυτές τις όπερες κάπου αλλού!
Το κυνήγι των οπερατικών θησαυρών δεν έχει, βέβαια, υποχρεωτικά happy end! Ποια από τις φετινές παραγωγές δικαίωσε τη μουσικοθεατρική μαγεία των έργων; Αυτή που έφερε αρώματα από τον εξωτικό κόσμο των "Χιλίων και μίας νυχτών", αυτή που έθιγε τη μαγεία στο Μεσαίωνα ή αυτή που παρέπεμπε στην κατά Σαίξπηρ μαγεία;
Ως κορυφαία φετινή παραγωγή κρίθηκε, κατά γενική ομολογία, αυτή της "Λάλλα-Ρουκ" του Φελισιέν Νταβίντ (22/10), τυπικό δείγμα γαλλικής opéra-comique του 2ου μισού του 19ου αιώνα.
Ο Γάλλος συνθέτης -που τιμήθηκε ιδιαίτερα εν ζωή ως "διάδοχος" του Μπερλιόζ- υπήρξε στα νιάτα του οπαδός του σαινσιμονισμού (μιας πρώτης μορφής θεωρητικά επεξεργασμένου σοσιαλισμού), έγραψε πολλά μουσικά έργα για το κίνημα αυτό, ενώ μετά τη διάλυση αυτού ταξίδεψε, με άλλους ομοϊδεάτες του, επί διετία στη Μέση Ανατολή, πηγή μεγάλης μουσικής έμπνευσης.
Ο επί μακρόν λησμονημένος Νταβίντ (που στη χώρα μας έγινε γνωστός μέσα από την θαυμάσια ηχογράφηση τραγουδιών του από τους Τάση Χριστογιαννόπουλο και Θανάση Αποστολόπουλο) θεωρείται ως ένας από τους κυρίους εκπροσώπους του "μουσικού οριενταλισμού", ενός ρεύματος που έτεινε στην αξιοποίηση/ενσωμάτωση εξωτικών ακουσμάτων της Ανατολής στη δυτική κλασική μουσική.
Σε αυτήν την αισθητική εντάσσεται η "Λάλλα-Ρουκ" (1862), έργο που γνώρισε μεγάλη δόξα μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, πριν περιπέσει σε λήθη τον 20ό (όπου ακούσθηκε μόνο μία φορά!) και επανέλθει στο προσκήνιο τον 21ο με τις παραστάσεις και την ηχογράφηση της αμερικανικής "Opera Lafayette" και την παρούσα παραγωγή του WFO, την πρώτη στην Ευρώπη για πάνω από έναν αιώνα!
Βασισμένο στο ομότιτλο ποίημα του Ιρλανδού -εν μέρει καταγόμενου από το Γουέξφορντ- Τόμας Μουρ, το λιμπρέτο αφηγείται το φλερτ και τον έρωτα του περιπλανώμενου βάρδου Νουρεντίν με την Ινδή πριγκήπισσα Λάλλα-Ρουκ κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της στη Σαμαρκάνδη για να παντρευτεί τον -άγνωστό της- τοπικό βασιλιά. Όταν φθάνει στο παλάτι αποφασισμένη να απαρνηθεί τον συμφωνημένο γάμο, ανακαλύπτει ότι ο Νουρεντίν δεν είναι άλλος από το …βασιλιά, που μεταμφιέσθηκε για να ανακαλύψει τα πραγματικά της αισθήματα!
Το μουσικό επίπεδο της παράστασης ήταν υψηλότατο. Ο έμπειρος Αμερικανός αρχιμουσικός Στήβεν Γουάιτ φώτισε όλη την ομορφιά, το μελωδικό λυρισμό και την κομψότητα της παρτιτούρας, εκμαιεύοντας από την Ορχήστρα του Φεστιβάλ παίξιμο μεγάλης ευγένειας, διαφάνειας και αφηγηματικής ρευστότητας. Πολύ καλή ήταν και η διανομή, που κλήθηκε να αναμετρηθεί με διόλου ευκαταφρόνητα φωνητικά μέρη, και ιδίως το πρωταγωνιστικό ζεύγος της Γαλλίδας υψιφώνου Γκαμπριέλ Φιλιπονέ και του Αργεντινού τενόρου Πάμπλο Μπεμς. Τα διακριτά, υγιή τίμπρα, η τεχνική σιγουριά, η ωραία άρθρωση, η μουσικότητα και η καλαίσθητη υπόκριση αμφοτέρων εξασφάλισαν αισθησιακό τραγούδι μεγάλης εκφραστικότητας. Πλάι τους, ισχυρές εντυπώσεις άφησε το κωμικό ζεύγος Μπασκίρ-Μίρζα που ενσάρκωσαν ο μουσικοδραματικά άψογος Βορειοιρλανδός βαρύτονος Μπεν ΜακΑτήρ και η Ιρλανδή υψίφωνος Νιάμ Ο’Σάλλιβαν.
Η Ιρλανδή σκηνοθέτις Όρφα Φέλαν πρότεινε μια παράσταση ανεστραμμένου "θεάτρου εν θεάτρω" αρθρωμένη γύρω από τον συμπατριώτη της ηθοποιό Λόρκαν Κράνιτς στο ρόλο ενός άστεγου περιπλανώμενου, ο οποίος, έξω από το τεϊοποτείο "Leila O’Rourke’s Tea Emporium” (!), ανακαλύπτει μεταξύ των αποκτημάτων που μεταφέρει σ’ένα καροτσάκι σούπερ-μάρκετ το ποίημα του Μουρ και αναλαμβάνει -σε ιρλανδικά γαελικά!- το ρόλο του αφηγητή/παραμυθά: οι θαμώνες του τεϊοποτείου σταδιακά φορούν κοστούμια εποχής και αναλαμβάνουν τους ρόλους του έργου! Το εύρημα έδωσε λύση στην απάλειψη των εκτεταμένων διαλόγων (στη γαλλική γλώσσα), επέτρεψε την αβίαστη παρακολούθηση της πλοκής ειδικά από το ντόπιο κοινό, αμβλύνοντας όμως ταυτόχρονα τόσο τη συγκέντρωση στη δράση όσο και την παραμυθένια διάσταση. Η ευχάριστη αλλά όχι πάντοτε συνεκτική παράσταση ακροβατούσε έτσι διαρκώς μεταξύ πεζής πραγματικότητας και παραμυθιού. Όταν έμενε πιστή στο πρωτότυπο, κέρδιζε πολλά από τα πολύχρωμα κοστούμια, την ωραία κίνηση (ιδίως στις σκηνές πλήθους) και τις ευρηματικές χορογραφίες.
Εξίσου ενδιαφέρουσα αποκάλυψη αποτέλεσε η όπερα "Αρμίντα" (23/10), η τελευταία που έγραψε ο Ντβόρζακ και ανέβηκε λίγο πριν τον θάνατό του (1904). Το λιμπρέτο της βασίσθηκε στο επικό ποίημα του Ιταλού Τορκουάτο Τάσσο "Απελευθερωμένη Ιερουσαλήμ", ακόμη μία σημαντική πηγή έμπνευσης για πολλούς μουσουργούς. Περίπου 100 όπερες και μπαλέτα έχουν καταγραφεί με θέμα τον έρωτα της Σαρακηνής μάγισσας Αρμίντα για τον χριστιανό ιππότη Ρινάλντο.
Εν προκειμένω, το λιμπρέτο του Βχρλίτσκυ αναπαρέστησε με πιστότητα το μεσαιωνικό μύθο, η δημοφιλία του οποίου, όμως, έφθινε σε μιαν εποχή που ο βερισμός κυριαρχούσε στην όπερα. Εύλογα, στο βαθμό που σήμερα κάθε σκηνοθετική προσέγγιση του έργου δεν μπορεί να αγνοήσει τις συγκεκριμένες "ιστορικίστικες" παραμέτρους, η επιλογή του Χάρτμουτ Σέργκχοφερ να προτείνει μια συμβατική παραγωγή με στοιχεία κινηματογραφικής φαντασίας (α-λα-"Game of Thrones"), στην οποία το παραδοσιακό συνυπήρχε με το μοντέρνο, δεν απέβη άστοχη. Ο Αυστριακός σκηνοθέτης υπέγραψε επίσης σκηνικά και κοστούμια της παράστασης: αν τα τελευταία ήσαν απολύτως παραδοσιακά, η αξιοποίηση τεράστιων καθρεφτών δημιούργησε τόπους, ενώ οι βιντεοπροβολές (του Ραφαέλλε Άκουαβίβα) επέτρεπαν άμεσες και οικείες αναφορές σε άλλους χώρους (π.χ. το στρατόπεδο των σταυροφόρων, ο μαγικός κήπος κλπ) ή ευρήματα (π.χ. η απαγωγή των πρωταγωνιστών από ένα άρμα με μορφή δράκου).
Πολύ περισσότερο ελκυστικό ήταν το μουσικό σκέλος. Η διεύθυνση του Τσέχου αρχιμουσικού Νόρμπερτ Μπάξα μετέδωσε με παλμό και αφηγηματική ευφράδεια όλη τη γοητεία μιας ιδιαίτερης παρτιτούρας. Είναι γνωστό το πόση σημασία απέδιδε ο Ντβόρζακ στις όπερες του, που ουδέποτε έτυχαν -πλην της "Ρούσαλκα"- της καταξίωσης που απήλαυσε το συμφωνικό του corpus. Από τα 10 συνολικά λυρικά του έργα, η "Αρμίντα" ήταν μόλις το δεύτερο χωρίς εθνικοσχολικά/βοημικά στοιχεία, ενώ έντονα ορατή ήταν η επιρροή του Βάγκνερ τόσο στα Leitmotive όσο και στη φωνητική γραφή: πόσοι δεν διέκριναν παραπομπές στον "Πάρσιφαλ", όπως την απόπειρα σαγήνης του επώνυμου ήρωα από την (μάγισσα) Κούντρυ ή ακόμη τις ομοιότητες των σειρήνων και νυμφών της Γ’ πράξης με τα "κορίτσια των λουλουδιών"; Βέβαια, όπως και στην εποχή του συνθέτη, το σημερινό κοινό δύσκολα καθηλώνεται από μία όπερα μοναδικού μελωδικού πλούτου μεν, αλλά κάπως αβαρή θεατρικά, στην οποία οι άριες και τα λοιπά παραδοσιακά σχήματα στερούνται της δραματουργικής διάστασης που έχουν στα καθιερωμένα πρότυπα του είδους…
Θαυμάσια ήταν και η διανομή, κυρίως γιατί διέθετε ένα πρωταγωνιστικό δίδυμο που ανταποκρίθηκε αβίαστα στις απαιτήσεις των βαγκνέριας φωνητικής διάστασης ρόλων. Αυτόν επώνυμο ερμήνευσε με δύναμη αλλά και ευαισθησία η διακεκριμένη Ιρλανδή λυρικοδραματική υψίφωνος Τζέννιφερ Ντέηβις, που είχε κάνει προ ετών τα πρώτα της βήματα στο WFO! Άξια στάθηκε πλάι της ως Ρινάλντο, ο Αυστριακός/Αυστραλός ηρωικός τενόρος Τζέραρντ Σνάιντερ, παρά την ενίοτε οριακή ανταπόκριση στις υψηλές νότες του ρόλου. Ανεπίληπτος μουσικοθεατρικά ήταν ο Ουκρανός βαρύτονος Στάνισλαβ Κύφλυουκ στο ρόλο του κακού/αντιζήλου -και επίσης κατόχου μαγικών ιδιοτήτων!- Ιζμέν.
Από την υπόλοιπη, πολυπληθή διανομή έλαμψαν με τα ακμαία, εύηχα ηχοχρώματα και πειστική σκηνική παρουσία δύο νέοι Τσέχοι μονωδοί, ο βαθύφωνος Γιαν Χυνκ, επιβλητικός ερημίτης Πετρ και η υψίφωνος Λιμπούζε Σαντορίσοβα, αέρινη, μοναδικού φωνητικού κάλλους Σειρήνα. Τέλος, εντυπωσίασε και πάλι η Χορωδία του Φεστιβάλ, που -υπό την άξια καθοδήγηση του Άντριου Σύνοττ- εκλήθη να τραγουδήσει φέτος σε 3 διαφορετικές γλώσσες…
Αντίθετα, περισσότερο ανάμικτες εντυπώσεις άφησε η βασική παραγωγή της χρονιάς, αυτή της όπερας "Η Τρικυμία" του Αλεβύ, που ανέβηκε σκηνικά (24/10) για πρώτη φορά μετά το …1850, όταν και πρωτοπαρουσιάσθηκε στο Λονδίνο. Το Φεστιβάλ του Γουέξφορντ δίκαια υπερηφανεύθηκε για την προσπάθεια αναβίωσης ενός έργου, που παραγγέλθηκε -στην ιταλική γλώσσα, όπως συνηθιζόταν!- στο διάσημο την εποχή του, κατά βάση για grand-opéras, Γάλλο συνθέτη – ακόμη ένα με βάση το διάσημο σαιξπηρικό θεατρικό.
Αντίθετα, όμως, προς την εστίαση του πρωτοτύπου στο ζεύγος Πρόσπερο/πατέρα και Μιράντας/κόρης, η ιταλική μετάφραση λιμπρέτου του Σκριμπ, που χρησιμοποίησε ο Αλεβύ, προέβη σε αρκετές αλλαγές στην πλοκή. Αυτές άμβλυναν κάπως την παρουσία του μάγου/δούκα Πρόσπερο ως κινητήριου μοχλού της δράσης, ενώ προστέθηκαν δύο γυναικείοι χαρακτήρες: ο Άριελ υπηρετήθηκε από σοπράνο, ενώ η -νεκρή- Σίκοραξ παρενέβαινε φωνητικά, μέσω δύο μικρών μεγαφώνων που ανεβοκατέβαιναν από την οροφή της σκηνής!
Η σκηνοθεσία του Ιταλού Ρομπέρτο Καταλάνο είχε στα υπέρ της την καθαρότητα γραμμών και αφήγησης, και μια υποδόρια ειρωνεία. Αναζητώντας με έντονη σκηνική λιτότητα μια σύγχρονη ανάγνωση της υπόθεσης μάλλον προσπέρασε τον -όποιο- ρόλο της μαγείας. Στον πρόλογο αλλά και στο φινάλε σιδερένια κρεβάτια αντικατέστησαν τα πλοία, ενώ, με την εξαίρεση μιας τεράστιας κεφαλής αγάλματος στη Β’ πράξη (που μετατρεπόταν άλλοτε σε φυλακή του Άριελ άλλοτε σε βήμα για να καταγγείλει ο Πρόσπερο αυτούς που τον πρόδωσαν), το νησί αναπαραστάθηκε ως ένας γυμνός σκηνικός χώρος/ερείπιο, που παρέπεμπε στη "νοσταλγία" ενός επώδυνου για τον προδομένο δούκα παρελθόντος. Τα σύγχρονα ασπρόμαυρα κοστούμια και η συμβατική κινησιολογία συνέβαλαν επίσης στην έλλειψη ενός πιο ιδιαίτερου δραματικού στίγματος.
Από μουσικής πλευράς, τα πράγματα κύλησαν καλύτερα, αλλά όχι ιδανικά. Ο Ιταλός αρχιμουσικός -και κύριος προσκεκλημένος αρχιμουσικός του Φεστιβάλ- Φραντσέσκο Τσιλούφο αποκωδικοποίησε άριστα μια μάλλον ακαδημαϊκής γραφής, καλογραμμένη αλλά ελάχιστα εμπνευσμένη παρτιτούρα (με μία ενδιαφέρουσα, πάντως, εισαγωγή), ενώ συντόνισε με άνεση τα επί σκηνής δρώμενα. Περισσότερο ενδιαφέροντα και έξοχα τραγουδισμένα ήχησαν τα χορωδιακά μέρη (ιδίως το "τραγούδι του ποτού" της Β’ πράξης).
Σε επίπεδο μονωδών, τα πιο απαιτητικά φωνητικά μέρη είχαν γραφτεί για το ζεύγος Μιράντας-Φερδινάνδου. Η Ισραηλινή σοπράνο Χίλα Μπάτζο και ο Ιταλός τενόρος Τζούλιο Πελλίγκρα τα διεκπεραίωσαν με επάρκεια, μολονότι θα ήταν επιθυμητά ένα τραγούδι μεγαλύτερης δεξιοτεχνικής άνεσης για την πρώτη και μεγαλύτερης υφολογικής καλαισθησίας για τον δεύτερο, καθώς και μία λιγότερο θαμπή σκηνική παρουσία για αμφότερους. Τα διακριτά ηχοχρώματα της Ιρλανδής υψιφώνου Τζέϊντ Φήνιξ και της -εκτός σκηνής- Ελβετής μεσοφώνου Έμμα Γιούνγκλινγκ δικαίωσαν αβίαστα τον αέρινο χαρακτήρα του Άριελ και αυτόν πιο σκοτεινό της Σίκοραξ.
Τον ισχυρότερο μουσικοδραματικό αντίκτυπο άφησαν οι δύο νεαροί μονωδοί που ενσάρκωσαν τους ρόλους των Πρόσπερο και Κάλιμπαν, ο Ρώσος μπασοβαρύτονος Νικολάι Ζεμλιάνσκικ και ο Γεωργιανός μπάσος Γκιόργκυ Μανοσβίλι αντίστοιχα. Η επιβλητική, πλην μαλακή, γεμάτη χρώματα φωνή του τελευταίου και οι υποκριτικές αρετές προδιαθέτουν για πολύ σημαντικότερες μελλοντικές αναθέσεις, αρχής γενομένης από ρόλους του ιταλικού ρομαντικού μπελ-κάντο.
Συνολικά, παρά το ενδιαφέρον του όλου εγχειρήματος, η μουσικοθεατρική αξία της "Tempesta" -που το κοινό υποδέχθηκε μάλλον χλιαρά- εξηγεί ίσως γιατί το έργο ξεχάσθηκε επί ενάμιση αιώνα…
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ λαμβάνουν ακόμη χώρα και άλλες εκδηλώσεις, όπως "εναλλακτικές" παρουσιάσεις σύντομων λυρικών έργων, ρεσιτάλ πολλών από τους τραγουδιστές που εμφανίζονται στις μείζονες οπερατικές παραγωγές, διαλέξεις ή ακόμη pop-up events.
Οι πρώτες εντάσσονται στην ενότητα "pocket operas" ("όπερες τσέπης) και διοργανώνονται πλέον στο Κέντρο Τεχνών του Γουέξφορντ ("Wexford Arts Center"). Κοινός παρονομαστής τους η λιτότητα των σκηνικών μέσων, η πιανιστική συνοδεία, οι νεαρής ηλικίας πλην ταλαντούχοι συντελεστές, η σοβαρότητα των καλλιτεχνικών προθέσεων και ο επαγγελματισμός της μουσικής εκτέλεσης. Ένα πιο λαϊκό κοινό κάθε ηλικίας έχει έτσι την ευκαιρία αξιόλογης γνωριμίας με περισσότερο ή λιγότερο γνωστές όπερες ή και οπερέτες, ενώ και οι νέοι καλλιτέχνες (όλοι μέλη της ad hoc χορωδίας του Φεστιβάλ) δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους διεκδικώντας ένα μεγαλύτερο μερίδιο προβολής.
Στη φετινή διοργάνωση τα φώτα τράβηξε μια ακόμη σπανιότητα, η ωριαίας διάρκειας οπερέτα "Ο Ιππότης φάντασμα" (23/10) του Βρετανού Σελιέ. Το έργο γράφτηκε το 1878 και παρουσιάσθηκε στο λονδρέζικο θέατρο "Opera Comique" ως "curtain dresser", δηλ. …ως ορεκτικό/πρώτο μέρος σε μεγαλύτερου εύρους οπερέτες, αγαπημένο θέαμα της αστικής τάξης της βικτωριανής περιόδου, εν προκειμένω στο "Μάγο" των Γκίλμπερτ & Σάλλιβαν. Περισσότερο γνωστός ως αρχιμουσικός σε παραστάσεις οπερέτας του διάσημου διδύμου, ο Σελιέ υπήρξε και ικανότατος συνθέτης, που δεν κατάφερε, πάντως, να αρθεί στο ίδιο επίπεδο δημοφιλίας, ίσως λόγω της έλλειψης ενός εξίσου ικανού λιμπρετίστα.
Η υπόθεση αφηγείται την προσπάθεια του νεαρού ευγενούς Όττο να κατακτήσει την εξαδέλφη του Βαϊόλα -έγκλειστη μαζί με τον εξόριστο Δούκα-πατέρα της και 3 υπηρέτες σ’ένα κάστρο- με πρόσχημα το μύθο για την ύπαρξη του φαντάσματος ενός ιππότη. Με λιγοστά μοντέρνα έπιπλα και κοστούμια, η Ιρλανδή σκηνοθέτις Σινέντ Ο’Νηλ έστησε στο μικρό κυκλικό σκηνικό χώρο, με αλάνθαστο θεατρικό παλμό, μιαν απλοϊκή, πλην ευχάριστη και πολύχρωμη παράσταση-παραμύθι που δικαίωσε το στίγμα του έργου. Παράλληλα, "εκσυγχρόνισε" με φλέγμα, χιούμορ και λεπτή ειρωνεία το άρτιο λιμπρέτο του Άλμπερυ, στο οποίο αξιοποιούνταν χαρακτήρες και σκηνές από 4 γνωστά σαιξπηρικά έργα.
Το μουσικό σκέλος διεκπεραίωσε άρτια, υπό τη γεμάτη ενέργεια καθοδήγηση από το πιάνο του Ιταλού Τζοέλε Μουλιάλντο (που ενέταξε στην παρτιτούρα και κοσμαγάπητες βινιέτες/αναφορές από διάσημες όπερες), μια νεανική διανομή έξι ικανών μονωδών, με ακμαίες φωνές και κεφάτη υπόκριση. Ξεχώρισαν οι 3 πρωταγωνιστές, ο βαρύτονος Μάθιου Νάταλ (Όττο/Φάντασμα), η υψίφωνος Τζένιφερ Λη (Βαϊόλα) και ο μπάσος Τόμας Μπένετ (Δούκας), αλλά και οι σκερτσόζες υπηρέτριες μεσόφωνοι Γκρέϊς Μαρία Γουέϊν και Έριν Φλερ, άπαντες Βρετανοί!
Από την επόμενη διοργάνωση με θέμα "Γυναίκες και πόλεμος" ξεχωρίζουν οι παραγωγές των σπανιότατα παιζόμενων λυρικών έργων "Τζοράιντε ντι Γκρανάτα" του Ντονιτζέττι και "Η κόκκινη αυγή" του Ερλανζέ.
Λεζάντα κεντρικής φωτογραφίας: Σκηνή από την Α’ Πράξη της όπερας "Λάλλα-Ρουκ" του Φελ. Νταβίντ (Φεστιβάλ Όπερας Γουέξφορντ 2022, 22/10): οι θαμώνες ενός τεϊοποτείου έχουν ήδη φορέσει κοστούμια εποχής και αναλάβει τους ρόλους του έργου!
