Η συναυλία του Jose Carreras στο Κλειστό Γήπεδο Μπάσκετ του ΟΑΚΑ (24/11) χαρακτηρίζεται ως «η τελευταία μεγάλη συναυλία» του εδώ στα Βαλκάνια – μη αποκλείοντας, βέβαια, μικρότερες και πιο ειδικές εμφανίσεις, λ.χ. φιλανθρωπικού χαρακτήρα. Μπορεί από τον τίτλο να «υπονοείται» μια διαδικασία γενικότερης αποχώρησης του 72χρονου τενόρου από τη σκηνή, αλλά αυτό μένει να αποδειχτεί στην πράξη. Και η απόσυρση ενός σπουδαίου ερμηνευτή τέτοιου βεληνεκούς δεν είναι αμελητέα. Διότι έχουμε να κάνουμε με έναν εξέχοντα λυρικό τραγουδιστή, που έχει γράψει σημαντικότατες σελίδες στη σύγχρονη ιστορία της όπερας, αλλά έχει επεκταθεί κι έξω από αυτήν (όχι ακριβώς με την έννοια του crossover, από το μιούζικαλ μέχρι την οπερέτα), ενώ απέκτησε και παγκόσμια υπερκλασική φήμη μέσα από τη συμμετοχή του στο σχήμα των Τριών Τενόρων – μαζί με τον Placido Domingo και τον Luciano Pavarotti.
Σε ηλικία 6-7 χρόνων ο Jose Carreras είδε την ταινία «The Great Caruso», στην οποία πρωταγωνιστούσε μία από τις μεγαλύτερες φωνές της όπερας εκείνη την εποχή, ο Mario Lanza, και μαγεύτηκε. Στην αυτοβιογραφία του αναφέρει πως κλεινόταν στο μπάνιο και τραγουδούσε το «La donna e mobile» από τον «Ριγολέττο», μιμούμενος το ίνδαλμά του κι έτσι μπήκε σταδιακά στη μουσική, ερμηνεύοντας αρχικά ρόλους αγοριού-σοπράνο.
Η σπουδαία Montserrat Caballé ήταν που του άνοιξε το δρόμο το 1970 και τον έβαλε στους μεγάλους ρόλους της όπερας, στους οποίους ο Carreras αποδείχτηκε απαράμιλλος, σε όλα τα μεγάλα λυρικά θέατρα του κόσμου. Πρωταγωνίστησε δίπλα σε μεγάλες κυρίες της όπερας –πέρα από την Caballé–, όπως οι Birgit Nilsson, Renata Scotto, Ileana Cotrubas, Teresa Stratas, Kiri Te Kanawa, Αγνή Μπάλτσα και, βέβαια, η Katia Riciarelli, με την οποία είχε μακρόχρονη δημιουργική συνεργασία.
Πέρα όμως από το καλλιτεχνικό του έργο, ο Jose Carreras έχει και μια σημαντικότατη παρουσία και συνακόλουθη δράση στο κοινωνικό πεδίο. Ήταν το 1987, όταν συμμετείχε στα γυρίσματα της ταινίας «La Boheme» στο Παρίσι, που διαγνώστηκε πως έπασχε από οξεία μορφή λευχαιμίας, με μικρές πιθανότητες επιβίωσης. Όμως οι θεραπείες στις οποίες υποβλήθηκε απέδωσαν κι έτσι επέστρεψε στη ζωή και την τέχνη τα αμέσως επόμενα χρόνια (1988-89), με ρεσιτάλ και τη «Μήδεια» (μαζί με την καλή του φίλη Montserrat Caballé). Ευαίσθητος άνθρωπος και καλλιτέχνης, θέλησε να συνεισφέρει στην ιατρική επιστήμη και την ανθρωπότητα κι έτσι ίδρυσε στη Βαρκελώνη το Διεθνές Ίδρυμα «Jose Carreras» για τη Λευχαιμία, με ερευνητικό, πληροφοριακό και νοσηλευτικό έργο και παραρτήματα σε Γερμανία, Ελβετία και ΗΠΑ. Και με τον ίδιο μπροστάρη, φυσικά, να δίνει αναρίθμητα φιλανθρωπικά κονσέρτα για τη στήριξη του έργου του.
Σε όλη του την πορεία ο Carreras διακρίνεται για τις εκφραστικές και γεμάτες πάθος ερμηνείες του· ακόμη και τώρα που η όμορφη λυρική φωνή του δυσκολεύεται, λόγω ηλικίας, στις ψηλές περιοχές. Όπως και να ’χει, η παρουσία του εδώ είναι ένας ιδανικός αποχαιρετισμός στο πιστό του ελληνικό κοινό κι ένα happy end στην πλούσια καλλιτεχνική καριέρα του, που δείχνει να ολοκληρώνεται.
Δίπλα του στη σκηνή
Montserrat Caballé
Η Ισπανίδα θρυλική υψίφωνος υπήρξε θεμελιώδης υποστηρικτική παρουσία για την καλλιτεχνική πορεία του Jose Carreras. Τον πρωτάκουσε σε έναν μικρό ρόλο στη «Νόρμα» του Μπελίνι, στην οποία η ίδια πρωταγωνιστούσε, και κατάλαβε αμέσως την αξία του Καταλανού συμπατριώτη της. Έκτοτε έμεινε δίπλα του κι έπαιξε μαζί του σε πάνω από 15 όπερες – και σε αρκετές ηχογραφήσεις αυτών, που είναι πια δισκογραφικά classics.
Οι Τρεις Τενόροι
Με ένα κονσέρτο στις αρχαίες Θέρμες του Καρακάλα στη Ρώμη, στο ξεκίνημα του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1990, ο Placido Domingo και ο Luciano Pavarotti υποδέχτηκαν τον «μικρό αδερφό» τους, τον Jose Carreras, μετά την περιπέτεια της υγείας του πίσω στη σκηνή και την τέχνη του. Φυσικά, ο αρχικός στόχος ήταν φιλανθρωπικός, όμως η επιτυχία ήταν τόσο μεγάλη, που το τρίο κρατήθηκε ενεργό για πάνω από μία δεκαετία.
