Dead Can Dance σε διονυσιακό live κάτω από την Ακρόπολη

Πέρα από το συμβολισμό του, το άλμπουμ «Anastasis», το οποίο σηματοδότησε την επανασύνδεση των Dead Can Dance εν έτει 2012, έδειξε και τη δημιουργική συνέχεια μιας μουσικής πράξης και δράσης που συνδέεται με το συγκρότημα ήδη από τις αρχές του ’80, δηλαδή εδώ και σαράντα χρόνια. Διότι έχουν περάσει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες από τότε που μια ομάδα μουσικών από τη Μελβούρνη δημιούργησε ένα πολιτιστικό μόρφωμα που ήρθε να ταράξει τα δεδομένα της popular μουσικής και κουλτούρας και να δημιουργήσει τη δική του μόδα σε αυτόν το χώρο.

Την άνοιξη του 1982 ο Brendan Perry και η Lisa Gerrard, αδυνατώντας να επικοινωνήσουν κάτι που ήταν μουσικά καινοφανές στην (προφανώς) περιορισμένης αντίληψης αυστραλιανή σκηνή, εγκαταστάθηκαν στο Λονδίνο και σχεδόν αμέσως η ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία 4AD τους άνοιξε την πόρτα της. Βέβαια, αυτό που πρόσφεραν οι Dead Can Dance στο υπερδραστήριο εκείνην την εποχή μουσικό σκηνικό δεν ήταν ανάλογο με τις post punk μελωδίες των Fall, Smiths, New Order, ούτε προσέγγι­ζε όμως και το τότε μοδάτο goth. Το πρώτο τους άλμπουμ, που έφερε το όνομά τους, κυκλοφόρησε στις αρχές του 1984, ήταν ασπρόμαυρο και απεικόνιζε μια πολυνησιακή τελετουργική μάσκα και το όνομα του γκρουπ γραμμένο σε μια γραμματοσειρά που θύμιζε αρχαιοελληνικό αλφάβητο. Η μουσική τους προσέγγι­ση ταίριαζε περισσότερο με αυτήν των Cocteau Twins, αλλά οι Dead Can Dance δεν άργησαν να δημιουργήσουν τη δική τους σχολή.

Σχεδόν δύο χρόνια μετά το «Spleen and ideal» (τίτλος που προέρχεται από τα «Άνθη του κακού» του Μποντλέρ) έδειχνε το νεοκλασικό dark wave ύφος του γκρουπ, όπως και το ενδιαφέρον των Perry και Gerrard να αντλούν από ποικιλόμορφες μουσικές πηγές –χαμένες στο χρόνο ή και παρωχημένες– και να δημιουργούν κάτι ουσιωδώς καινούργιο. Αυτή είναι η δημιουργική αντίληψη που χαρακτηρίζει τους Dead Can Dance από τότε μέχρι σήμερα, ενώ ακόμη και η επιλογή του ονόματος υποδεικνύει τη ζωτικότητα που μπορεί να κρύβει ο ίδιος ο θάνατος!

Από την αρχή το γκρουπ φρόντισε να ξεκαθαρίσει πως η μουσική τους υπερβαίνει το εφήμερο και πως συμπλέει με τις μνήμες του παρελθόντος – σε όποιο σημείο κι αν βρίσκονται αυτές. Επίσης συναισθήματα όπως η θλίψη, ο πόνος, ο φόβος του θανάτου κ.λπ. πρέπει να εκφράζονται παράλληλα με έννοιες όπως αυτή της αγάπης και συνολικά να βρίσκουν έκφραση μέσα από ποικίλες κουλτούρες και παραδόσεις. Αυτό σημαίνει πως από την πρώτη στιγμή οι Dead Can Dance συνδέθηκαν με την έννοια της world μουσικής, που επίσης αναπτυσσόταν στα ’80s· τη βοήθησαν να πάρει κάποια ώθηση στα ροκ ακροατήρια αλλά και βοηθήθηκαν από αυτήν για να βρουν το δρόμο τους από το cult status στη διεθνή εμπορική επιτυχία μέσα στα ’90s.

Έχοντας φτιάξει μια δυνατή αλυσίδα σύγχρονης μουσικής, οι Dead Can Dance διαλύθηκαν το 1998, με τον Perry και την Gerrard να ασχολούνται με τα προσωπικά τους projects, όμως με τον νέο αιώνα ξαναβρέθηκαν και η κυκλοφορία του «Anastasis» ήρθε ως συνέχεια από εκεί που άφησαν τα πράγματα με το «Spiritchaser» του 1996. Τώρα έρχονται στο Ηρώδειο (3/7) με ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει το νέο τους έργο «Dionysus» αλλά και κομμάτια που δεν έχουν παίξει ποτέ στη σκηνή ή έργα από την πρώτη φάση της πορείας τους σε νέα μορφή. Αντλώντας πάντα από τους ήχους και τους ρυθμούς του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου, φυσικά, και του αρχαιοελληνικού, που αποτελεί σταθερή πηγή έμπνευσης για εκείνους.

Το «Dionysus» ως σύγχρονο τελετουργικό ορατόριο

Είναι μια σύγχρονη διεθνική μουσική τελετουργία βασισμένη στον αρχαίο Έλληνα θεό. Σε δύο πράξεις κι επτά επεισόδια ο Brendan Perry αναπλάθει όλον το μύθο με εύγλωττους μουσικούς δρόμους και ρυθμούς, χωρίς λιμπρέτο και λόγια, οδηγώντας μας από το αρχέγονο στο σύγχρονο.

Οι Dead Can Dance φτιάχνουν εδώ το μουσικό αντίστοιχο της αρχαίας τραγωδίας και ως εργαλείο έχουν τους ήχους και τους ρυθμούς του κόσμου, σε χρόνο που εκτείνεται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και με όργανα (κρουστά και άλλα) που είναι ένας πραγματικός εθνομουσικολογικός παράδεισος. Όλα τα διονυσιακά στοιχεία, η γονιμότητα, η σπορά και ο θερισμός, η οργιώδης φύση της... φύσης, η τελετουργική τρέλα κι έκσταση, η ερωτική –ή όποια άλλη– ελευθερία κ.λπ. αντικατοπτρίζονται σε αυτήν τη μουσική, που διατηρεί την απλότητα των δομικών της στοιχείων όντας παράλληλα πολυσύνθετη και πολυεπίπεδη.

Ο δίσκος «Dionysus» αποτελεί μια κορυφαία στιγμή στην καλλιτεχνική πορεία των Dead Can Dance και στην ουσία έρχεται να σφραγίσει την τωρινή, ώριμη φάση του συγκροτήματος.