Είναι σίγουρα απολαυστικό να βρίσκεσαι σε πρόβα που διευθύνει ο Σταύρος Ξαρχάκος, διότι, παρακολουθώντας την, αποκτάς μια σπάνια ευκαιρία να δεις έναν ολόκληρο μουσικό κόσμο να χτίζεται κομμάτι-κομμάτι, προτού τον απολαύσεις στην τελική του μορφή στη σκηνή. Τώρα αυτός ο μουσικός κόσμος είναι του Μάρκου Βαμβακάρη, καθώς ο Ξαρχάκος είναι βαθύς γνώστης του. Την Πέμπτη 21/2, στο «Gazarte», λοιπόν, άκουσα κάτι πραγματικά διαφορετικό και άκρως ενδιαφέρον· τη Δήμητρα Γαλάνη και τον Μιχάλη Μυτακίδη (B. D. Foxmoor) να ταξιδεύουν πάνω σε ένα πραγματικό τρανς μουσικό τελετουργικό, όπου το progressive συναντά το ρεμπέτικο.
«Στο πρώτο μέρος έχει γίνει μια επιλογή τραγουδιών κάπως ιδιαίτερη», μου λέει ο Σταύρος Ξαρχάκος. «Ο Μυτακίδης έχει γράψει πολύ ωραία κείμενα, τα οποία συνάδουν με το περιεχόμενο των τραγουδιών και τη ζωή του Βαμβακάρη. Εκτός από ραπ, ο Μιχάλης τραγουδάει ωραία μέσα σε αυτό το σύνολο, που είναι πολύ επεξεργασμένο και “πειραγμένο”». Για τον Ξαρχάκο το «πειραγμένο» σημαίνει συνήθως «αποκαλυπτικό», δηλαδή φέρνει στο φως ποιότητες, συνήθως μη ορατές διά γυμνού οφθαλμού. Έτσι εδώ ακούμε τη μουσική του Μάρκου να παίρνει dark διαστάσεις από μιαν ορχήστρα και δύο ερμηνευτές, που ούτε στιγμή δεν χάνουν επαφή με το λαϊκό αίσθημα.
«Στο δεύτερο μέρος ανεβαίνει στο πάλκο και ο Στέλιος Βαμβακάρης», λέει ξανά ο Ξαρχάκος. «Εδώ, για πρώτη φορά, θα παιχτούν ολοζώντανα τα “καραντουζένια”. Πρόκειται για ιδιαίτερα κουρδίσματα που έκαναν οι ρεμπέτες, που τότε δεν είχαν την πολυτέλεια της συνοδείας από κιθάρα, μπάσο κ.λπ. Κούρδιζαν, λοιπόν, το μπουζούκι έτσι ώστε να παίζουν τη μελωδία, αλλά να κάνουν και τη συνοδεία του χτυπώντας τις μπάσες χορδές. Επίσης, αν δεν μπορούσαν να αλλάξουν εύκολα τον τόνο της φωνής τους, τους ήταν πιο εύκολο να αλλάζουν κούρδισμα στο μπουζούκι. Υπάρχουν επτά καραντουζένια και ο Στέλιος είναι κορυφή σε αυτά. Το δεύτερο μέρος δεν το έχω πειράξει – έτσι κι αλλιώς, από τη φύση του είναι “σούφικο” και καθαρά ψυχεδελικό! Στις πρόβες κλείνω κάποιες στιγμές τα μάτια και νιώθω πως ταξιδεύω, πως ο κόσμος γυρίζει!»
Έτσι, ο Σταύρος Ξαρχάκος αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τις ποιότητες των ανθρώπων του και μας παραδίδει τον πραγματικά πλούσιο κόσμο του Βαμβακάρη στο «Gazarte» τα Σαββατοκύριακα (από 2-3/3).
Μάρκος, ο δάσκαλός μας
Ο Μάρκος Βαμβακάρης είναι μια μορφή που συμπυκνώνει καλύτερα από όλους το ύφος και το ήθος του ρεμπέτικου αλλά και του original λαϊκού μας τραγουδιού. Ως δημιουργός κράτησε την εκφραστική λιτότητα και το δωρικό στιλ του άφθαρτα μέχρι το τέλος, ενώ η μουσική/καλλιτεχνική του ταυτότητα είναι άμεσα αναγνωρίσιμη. Έζησε σκληρή και δύσκολη ζωή, που καταγράφεται και στη μουσική του, γεγονός που τον φέρνει σε αναλογία με μυθικές μορφές του παλιού μπλουζ όπως ο Charley Patton ή ο Leadbelly.
Περισσότερες πληροφορίες
«Βαμβακάρης κατά Ξαρχάκο»
Μια τολμηρή προσέγγιση στον πατριάρχη του ρεμπέτικου και πρόδρομο του λαϊκού τραγουδιού με τη Δήμητρα Γαλάνη και τον Μιχάλη Μυτακίδη (aka B.D. Foxmoor) σε μια αναπάντεχη σύμπραξη. Συμμετέχει ο Στέλιος Βαμβακάρης. Διευθύνει ο Σταύρος Ξαρχάκος.
