Αστυνομικές ιστορίες, φιλοσοφικές αναζητήσεις, μοντέρνες ηθογραφίες, δημοσιογραφικές έρευνες αποτυπωμένες σε μυθιστορήματα, διηγήματα, δοκίμια και ποιήματα. Αυτό το καλοκαίρι διαβάζουμε τα πάντα και παντού και προσέχουμε να είναι φρεσκοτυπωμένο και συναρπαστικό. Μια ντουζίνα προτάσεις για να γυρίσουμε από τις διακοπές διαβασμένοι.
ΑΜΑΝΤΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ
H γυναίκα του θεού
Ακριβώς αυτό που εννοεί ο τίτλος. Η σύζυγος του θεού (η τελευταία χρονικά, αν και για τον ίδιο ο χρόνος έχει διαφορετική σημασία), μέσα από την άνετη «φυλακή» της, καταφέρνει να κρύψει κάτι απαγορευμένο, ένα μολύβι, και να γράψει ένα γράμμα (σε ποιον;) για ό,τι έζησε και σκέφτεται. Για το πώς την επέλεξε ο ύψιστος για σύντροφο, για τις συνήθειές του, για το πώς είναι η συμβίωση μαζί του, για τους αγγέλους (που μοιάζουν κάπως με ασφαλίτες), για το μυστικό της δημιουργίας του κόσμου και για το ότι ο θεός δεν πιστεύει σε τίποτε απ’ όσα πιστεύουμε ότι πιστεύει. Μια ιδέα που θα οδηγούσε πολλούς σε ένα «βλάσφημο» αποτέλεσμα εδώ μεταμορφώνεται σε μια εύστοχη φιλοσοφική ματιά για το νόημα της ζωής, την αλήθεια των σχέσεων και την αιώνια αναζήτηση της αγάπης.
Καστανιώτης, σελ. 225
ΤΖΟΝ ΤΣΙΒΕΡ
Ο κολυμβητής
Από τους σπουδαιότερους Αμερικανούς πεζογράφους, γνωστός περισσότερο για τα διηγήματά του (εφάμιλλα με αυτά του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ και του Τζον Άπνταϊκ, όπως λένε οι κριτικοί) και που για κάποιον παράξενο λόγο δεν είχε μεταφραστεί ποτέ στα ελληνικά, ο Τσίβερ (1912-1982) μας μεταφέρει σε μια εύθραυστη αστική μεταπολεμική Αμερική, γεμάτη προσδοκίες, μυστικά και ετοιμόρροπες σχέσεις. Η ζωή στα προάστια των πλούσιων λευκών γίνεται αφορμή για μια εις βάθος διείσδυση σε έναν «τακτοποιημένο» κόσμο, ο οποίος πίσω από την καλοκουρδισμένη ρουτίνα του κρύβει πάθη, εντάσεις και κινδύνους. Η συλλογή περιέχει τρία από τα πιο διάσημα διηγήματά του («Ο διαρρήκτης του Σέιντι Χιλ», «Ο εξοχικός σύζυγος», «Ο κολυμβητής») καθώς και ορισμένα διηγήματα της πρώτης περιόδου του που εξελίσσονται στη Νέα Υόρκη.
Καστανιώτης, σελ. 220 (μετάφρ.: Κωστής Καλογρούλης)
ΠΑΥΛΟΣ ΤΣΙΜΑΣ
Ο φερετζές και το πηλήκιο
«Γιατί η κινητή τηλεφωνία πήρε λίγους μήνες για να έρθει στην Ελλάδα, ενώ η τηλεόραση τριάντα χρόνια;» αναρωτιέται ο γνωστός δημοσιογράφος. Πράγματι, η Ελλάδα ήταν η τελευταία ευρωπαϊκή χώρα που απέκτησε τηλεόραση (έξι μήνες μετά την Αλβανία του Χότζα). Τα σχέδια όμως είχαν, παραδόξως, ξεκινήσει πριν από τον πόλεμο του ’40 και την Κατοχή. Τι μεσολάβησε και το μαγικό κουτί έφτασε στα μέρη μας με τόση καθυστέρηση; Και ακριβώς τι έγινε όταν επιτέλους, το 1966, αποκτήσαμε τα δικά μας κανάλια; Πώς αντιμετωπίστηκε το νέο μέσο από το δικτατορικό καθεστώς και πώς από τις κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης; Όλα αυτά τα ερωτήματα (και άλλα πολλά) απαντώνται σε αυτό το βιβλίο, προϊόν αξιοθαύμαστης έρευνας και ανάλυσης, χρήσιμο εργαλείο όχι μόνο για τους ανθρώπους της δουλειάς αλλά και για κάθε άνθρωπο που ενδιαφέρεται για την ουσία πίσω από τα γεγονότα. Γι’ αυτό άλλωστε φέρει και τον υπότιτλο «Το πολιτικό μυθιστόρημα της ελληνικής τηλεόρασης».
Μεταίχμιο, σελ. 428
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Αποτύπωμα
Απόρροια «κάποιων κεφαλαίων της ζωής που έκλεισαν», όπως λέει ο ίδιος, οι στίχοι αυτοί υπήρχαν μέσα του μια ζωή και τώρα ήρθε η ώρα να βγουν προς τα έξω. Δεν είναι περίεργο λοιπόν που τα εξήντα αυτά ποιήματα γράφτηκαν μόλις σε ένα χρόνο, σαν από επιτακτική ανάγκη, σαν επείγουσα εσωτερική διαδικασία. Ο διευθυντής ειδήσεων του Mega εκπέμπει εδώ ένα διαφορετικό «δελτίο» γεμάτο πληγωμένους έρωτες, κουρελιασμένα σύμβολα, ανεξίτηλες μνήμες και επώδυνους αποχωρισμούς. Αν και προέρχεται από έναν επαγγελματικό χώρο όπου αναγκαστικά πρυτανεύουν η ψυχρή λογική και η αποστασιοποίηση από τα συναισθήματα, ο Παναγιωτόπουλος ξαφνιάζει ευχάριστα με τα πλούσια κοιτάσματα ευαισθησίας στα οποία βουτάει την πένα του για να απλώσει τις σκέψεις του χρησιμοποιώντας τις λέξεις σαν σφαίρες που βρίσκουν με ακρίβεια το κέντρο του στόχου. Ο Παναγιωτόπουλος «ανακρίνει τον εαυτό του» χρησιμοποιώντας παραδοσιακό τρόπο (μέτρο και ομοιοκαταληξία), ασυνήθιστο σε μια εποχή πρωτοκαθεδρίας του ελεύθερου στίχου και από αυτήν την ομολογία προκύπτει αβίαστη μουσικότητα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως κάποια από αυτά θα τα ακούσετε μελοποιημένα από τον Θάνο Μικρούτσικο και τον Δημήτρη Παπαδημητρίου.
Λιβάνης, σελ. 142
ΤΖΟ ΝΕΣΜΠΟ
Αστυνομία
Ένας δολοφόνος τριγυρίζει στους δρόμους του Όσλο και δολοφονεί αστυνομικούς σε σημεία ανεξιχνίαστων εγκλημάτων. Ο επιθεωρητής Χάρι Χόλε όμως, στη δέκατη ιστορία του, βρίσκεται σε κώμα (συνέπεια μιας παρόμοιας επίθεσης) ακριβώς τη στιγμή που όλοι τον χρειάζονται. Πάντως, ανάμεσα σε εχθρούς και «φίλους», δεν είναι λίγοι αυτοί που θα ήθελαν να του δώσουν το τελειωτικό χτύπημα. Ο Τζο Νέσμπο, πέρα από τη συναρπαστική αστυνομική πλοκή, ξύνει με μαεστρία την επιφάνεια του νορβηγικού κρατικού μηχανισμού για να ανασύρει διαφθορά και σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα το οποίο έχει ριζώσει στη χώρα. Ο απόλυτος άρχων του σκανδιναβικού αστυνομικού μυθιστορήματος στα καλύτερά του, με μια χορταστική όσο και πολυσύνθετη περιπέτεια γεμάτη ανατροπές, εκπλήξεις και αγωνιώδη κορύφωση.
Μεταίχμιο, σελ. 680 (μετάφρ.: Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη)
ΜΕΛΠΩ ΑΞΙΩΤΗ
Ρεπυμπλίκ - Βαστίλλη
Γραμμένο την περίοδο 1948-49 στα γαλλικά, το μυθιστόρημα που δανείζεται τον τίτλο του από δύο σταθμούς του παρισινού μετρό, εκδίδεται για πρώτη φορά και μας μεταφέρει στον τόπο αυτοεξορίας της αριστερής Λίζας (το alter ego της Αξιώτη), μια χώρα άγνωστη όπου καταφεύγει προσπαθώντας να ξεφύγει από τις συνέπειες του Εμφυλίου. Από το κείμενο –ένα χρονικό γεμάτο «απαγορευμένη» νοσταλγία και επιτακτική αισιοδοξία– αντιλαμβάνεται κάποιος γιατί η Αξιώτη τοποθετήθηκε στην πρώτη γραμμή του μοντερνισμού της ελληνικής μεταπολεμικής λογοτεχνίας, της οποίας τη φύση η ίδια άλλωστε υπερασπίστηκε παρεκκλίνοντας από την κομματική γραμμή. Κομμάτια του κειμένου χρησιμοποίησε και σε κατοπινά έργα της. Αξιοθαύμαστη η δουλειά της μεταφράστριας, που κατάφερε να μεταφέρει με ακρίβεια από το γαλλικό κείμενο την ιδιαίτερη ελληνική γραφή της Μυκονιάτισσας συγγραφέως.
Άγρα, σελ. 244 (εισαγωγή-επιμέλεια: Μαρία Μικέ, μετάφραση-επίμετρο: Τιτίκα Δημητρούλια)
ΟΛΙΒΕΡ ΜΠΑΟΥΝΤΕΝ
Assasin’s creed, Μυστική σταυροφορία
Αφηγητής της ιστορίας δεν είναι άλλος από τον Νικολό Πόλο, πατέρα του Μάρκο Πόλο, ο οποίος αποκαλύπτει τις ημέρες και τα έργα του Αλταΐρ, μέλους της αδελφότητας των Αράβων Ασασίνων (η οποία, αν θυμάστε, έχει δώσει το «παρών» στη λογοτεχνία και μέσα από έργα του Ουμπέρτο Έκο και του Νταν Μπράουν), που ξεκινά για μια αποστολή στους Αγίους Τόπους ενάντια στους Ναΐτες Ιππότες. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα που έχει την εξής ιδιαιτερότητα: βασίζει την ύπαρξή του σε ένα από τα πιο διάσημα games. Αυτό δεν του στερεί καθόλου τις αρετές που οφείλει να διαθέτει^ δυνατή πλοκή, ικανό ιστορικό υπόβαθρο, ενώ –το κυριότερο– δεν χρειάζεται να ξέρεις το παιχνίδι για να καταλάβεις το μυθιστόρημα. Είναι γραμμένο από τον έμπειρο Anton Gill (με το ψευδώνυμο Όλιβερ Μπάουντεν), ο οποίος έχει γράψει τρία βιβλία της ίδιας σειράς που κυκλοφορούν από τις ίδιες εκδόσεις.
Διόπτρα, σελ. 436 (μετάφρ.: Κωνσταντίνος Μίσσιος)
ΠΕΤΡΟΣ ΒΟΥΝΙΣΕΑΣ
Η ζωή είναι ένα σύνολο από
Ένας διάλογος μέσα από τσίχλες κολλημένες σε ένα παγκάκι, ένα στοιχειωμένο ναρκοπέδιο, μια συνταγή για μαγικό φίλτρο εκτελεσμένη λάθος, ένας νεαρός που του αρέσει να πίνει κολόνια (μέχρι θανάτου), μια κοπέλα που συλλέγει δάκρυα που πέφτουν από το μπαλκόνι του επάνω ορόφου, ένα δάχτυλο που το τσιμπάει ο Πύργος του Άιφελ, δύο ρωγμές στον τοίχο που ερωτεύονται η μία την άλλη… Το σύμπαν του Πέτρου Βουνισέα είναι γεμάτο γοητευτικά παράδοξες καταστάσεις, ασκήσεις μεταφυσικής, καθημερινά θαύματα, ιστορίες έρωτα και απώλειας και ό,τι άλλο εμπεριέχει η ζωή και συνήθως δεν γίνεται αντιληπτό – ίσως γιατί κοιτάζουμε αλλού. Είκοσι πέντε αφηγήματα-μινιατούρες, που προτείνουμε να διαβαστούν βράδυ σε open air μπαρ υπό το φως των ρεσό...
Κέδρος, σελ. 78
ΤΖΑΣΤΙΝ ΤΟΡΡΕΣ
Εμείς τα θηρία
Κάνοντας ντεμπούτο-έκπληξη στην αμερικανική λογοτεχνία και ενθουσιάζοντας τους κριτικούς, ο 34χρονος Τόρρες (με καταγωγή από το Πόρτο Ρίκο, την Ιρλανδία και την Ιταλία) διηγείται στο πρώτο του βιβλίο την πορεία ενηλικίωσης τριών παιδιών «παίζοντας» με αξιοθαύμαστο τρόπο ανάμεσα στην ενότητα της οικογένειας, η οποία περνάει διαρκώς διά πυρός και σιδήρου, και ταυτόχρονα στη μοναχικότητα των ηρώων του αλλά και τους δεσμούς που αποκτούν μεταξύ τους, σε αυτό το «φροντιστήριο» για το μέλλον. Ποιητική, αλλά κοφτερή και άμεση γλώσσα, δυνατές εικόνες, εντελώς ιδιαίτερο ύφος και το ψυχογράφημα μιας Αμερικής που βρίσκεται πίσω από τη βιτρίνα, από έναν συγγραφέα που φαίνεται ότι θα διαβαστεί πολύ στο μέλλον.
Πατάκης, σελ. 175 (μετάφρ.: Θωμάς Σκάσσης)
Χ.Α. ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ
Νίκη
Η όμορφη γυναίκα του εξωφύλλου είναι η Νίκη Νεφελούδη, η μητέρα του συγγραφέα, εκείνη δηλαδή που έδωσε την έμπνευση και το όνομά της στο όγδοο μυθιστόρημά του. Μια γυναίκα που έζησε στην εξορία ως βρέφος και στην παρανομία ως έφηβη (ο πατέρας της ήταν γραμματέας του ΚΚΕ), που ερωτεύτηκε παράφορα κόντρα στην οικογένειά της, ενώ ακόμη και μπροστά στο ενδεχόμενο του θανάτου προέταξε την αξιοπρέπειά της. Έγινε Νίκη Αρμάου για χάρη της μυθοπλασίας (κατ’ ευφημισμόν μυθοπλασία, μιας και τα γεγονότα είναι πραγματικά και οι άνθρωποι υπαρκτοί πίσω από τα αλλαγμένα τους ονόματα) και αφηγείται μια ζωή που ουσιαστικά είναι και η ζωή της Ελλάδας από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι τη δεκαετία του ’60.
Πατάκης, σελ. 494
ΠΕΤΡΟΣ ΜΑΡΚΑΡΗΣ
Τίτλοι τέλους
Την ώρα που ο αστυνόμος Χαρίτος προσπαθεί να λύσει το αίνιγμα μιας αυτοκτονίας η οποία κάποιοι υποστηρίζουν πως είναι δολοφονία, τα πράγματα περιπλέκονται και οι αντιπαραθέσεις ξεφεύγουν από τα υπηρεσιακά όρια και γίνονται προσωπικές. Σε μια Αθήνα όπου φουντώνει ο ρατσισμός, οι μετανάστες γίνονται εύκολα θύματα και η ίδια του η κόρη πέφτει θύμα ξυλοδαρμού από Χρυσαυγίτες, ενώ στην αστυνομία οι ακροδεξιοί θύλακες είναι παρόντες, μια νέα τρομοκρατική οργάνωση δίνει το «παρών» και αρχίζει τις δολοφονίες συσχετίζοντας τα θύματά της με τις αιτίες της κρίσης και παραπέμποντας σε εμφυλιοπολεμικές μνήμες. Οι «Έλληνες του ’50», όπως αυτοαποκαλούνται, είναι το νέο μεγάλο στοίχημα για τον Χαρίτο σε αυτό το μυθιστόρημα από τον μετρ του είδους, ο οποίος ολοκληρώνει εδώ την «Τριλογία της κρίσης» αναβαθμίζοντας την σε… τετραλογία.
Γαβριηλίδης, σελ. 292
ΣΟΦΙΑ ΜΑΛΤΕΖΟΥ
Το τέλος των εραστών
Στα ξαφνικά και από μια τυχαία αφορμή (συνωμοσία της φύσης ή των ανθρώπων;) ένα ωραίο πρωί –παραμονές του Αγίου Βαλεντίνου για την ακρίβεια– κάτι παράξενο συμβαίνει στην πόλη. Όλοι οι άντρες έχουν χάσει την ικανότητά τους να είναι… άντρες. Ένα σύννεφο που είχε εμφανιστεί τις προηγούμενες ημέρες πάνω από τα σπίτια έκανε τη ζημιά και η ζωή (κοινωνική και προσωπική) ανατρέπεται, ενώ το θέμα παίρνει απρόβλεπτες διαστάσεις που επηρεάζουν φυσικά και τις πολιτικές εξελίξεις. Μέσα στο γενικό χαμό όλοι επιστρατεύονται σε ένα οικουμενικό ντιμπέιτ για να πουν την άποψή τους: νοικοκυρές, μαραθωνοδρόμοι, λυχνοποιοί, γεωπόνοι και βέβαια αρκετοί πιο διάσημοι, από τον Πλάτωνα και τον Νίτσε μέχρι τη Σιμόν ντε Μποβουάρ και τον Γρηγόρη Βαλιανάτο. Η Σοφία Μαλτέζου (η Μελίντα των «Επικαίρων») χτυπάει με ένα «σεξουαλικό» μυθιστόρημα, το οποίο θα σας χορτάσει αλληγορικό χιούμορ που ξετρυπώνει ανάμεσα σε τραγικές αλήθειες.
Γαβριηλίδης, σελ. 190
