Με αφορμή τις εμφανίσεις του στο «Ίλιον Plus» απ’ το Σάββατο 3/12 (και στη συνέχεια το Σάββατο 10 και 17/12), ο τραγουδοποιός μας μιλάει για τη γοητεία του αριθμού 6, τον τρόπο να αντιστεκόμαστε σε όσα δεν ανεχόμαστε, καθώς και για δίσκους που μας προτείνει ν’ ακούσουμε.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο δίσκος σου «6». Μπορείς να μου μιλήσεις για τον τίτλο και τα τραγούδια του;
Το 6 είναι ένας γοητευτικός αριθμός. Είναι ένας –σχεδόν– κύκλος που δεν κλείνει ποτέ, αλλά φαίνεται πως ανοίγει νέους, μεγαλύτερους κύκλους σε μια διαρκή ελικοειδή κίνηση. Όταν αποφάσισα πως τα τραγούδια στο άλμπουμ θα είναι έξι, ο αριθμός άρχισε να επαναλαμβάνεται μ’ έναν συμβολικό όσο και σημαδιακό τρόπο. Είχαν περάσει έξι χρόνια από το προηγούμενο άλμπουμ, έξι χρόνια βαθιάς κρίσης, έξι χρόνια από την ημέρα που έμαθα πως θα γίνω πατέρας. Ο τίτλος, όπως καταλαβαίνεις, βγήκε μόνος του. Τα τραγούδια αυτά είναι ιστορίες. Έξι μικρά διηγήματα, που χάρην συμπύκνωσης του λόγου έγιναν στίχοι και μουσικές. Η βασική ιδέα ήταν πως η πραγματικότητα έχει πολλές διαστάσεις. Την ώρα που ο τόπος καίγεται, ένας σκύλος μπορεί να περιπλανιέται στους δρόμους, σε ένα δωμάτιο ένα ζευγάρι να ερωτεύεται, ένας γέρος να κοιμάται σε ένα παγκάκι, μια νέα ζωή να έρχεται στον κόσμο. Τι τους συνδέει; Ίσως ο ίδιος εχθρός. Ένας εχθρός που κρύβεται πλέον τόσο καλά, που δεν μπορείς να τον σημαδέψεις. Πρόκειται, λοιπόν, για έξι διαφορετικά βλέμματα πάνω στη ζωή και μέσα από τη ζωή. Η πραγματικότητα είναι κοινή, όμως ο καθένας τη βιώνει διαφορετικά. Γι’ αυτό και το εικαστικό του εξωφύλλου είναι το 6 όπως αποτυπώνεται σε τεστ αντίληψης της όρασης. Στη ζωή, δεν βλέπουμε όλοι τα ίδια χρώματα – τουλάχιστον όχι ταυτόχρονα.
Ακούστε το δίσκο «6»:
Ποια ζητήματα σε απασχολούν γενικά;
Με απασχολούν οι σχέσεις. Με τον σύντροφό μας, τα παιδιά μας, τους φίλους μας, τις ιδέες, τη δουλειά μας, τον εαυτό μας, την εξουσία, τον τόπο μας. Ποια είναι και πώς διαμορφώνεται η σχέση με τον διπλανό μας, που μπορεί να είναι «δικός» μας ή «ξένος». Είναι άξιο απορίας και θαυμασμού πώς μέσα από την αλληλεπίδραση, μπορεί να προκύψει η απόλυτη ομορφιά και η πιο καταστροφική ασχήμια.
Θεωρείς ότι ο τραγουδοποιός έχει κάποιο συγκεκριμένο καθήκον σ’ αυτήν τη δύσκολη εποχή;
Δεν μου αρέσει η λέξη καθήκον. Διαχρονικά η τραγουδοποιία αντικατόπτριζε τη ζωή του ανθρώπου που δεν έχει τίποτα λυμένο. Κάθε άνθρωπος όμως, έχει επιρροή στον διπλανό του. Αν δεν μπορώ αν ανεχτώ το συμφέρον και το χρήμα να κυβερνάει τη ζωή, δεν μπορώ παρά να βρω τρόπο να αντισταθώ. Κι αν παρασύρω κι άλλους δίπλα μου, θα πιαστούμε παρέα από τη ζωή, που βρίσκει τρόπο να ξεγλιστράει από τους τοίχους ή να τους γκρεμίζει.
Αυτός είναι ο τέταρτος προσωπικός σου δίσκος. Πώς αισθάνεσαι ότι έχεις εξελιχθεί στιχουργικά και μουσικά από τον πρώτο έως αυτόν εδώ;
Δεν ξέρω… Έτσι κι αλλιώς αυτό που με ρωτάς έχει να κάνει περισσότερο με το βίωμα παρά με την ίδια την ενασχόληση με το στίχο και τη μουσική. Πέρασαν δεκαέξι χρόνια από το πρώτο βήμα στη δισκογραφία με τα τραγούδια του Νίκου Ζούδιαρη, κι αυτό που νιώθω είναι πως κάθε επόμενο βήμα με φέρνει σε ένα σημείο που κλείνει ένας κύκλος, ανοίγοντας έναν επόμενο, καλύτερο, άγνωστο και περιπετειώδη, σαν να βρίσκομαι σε μια ελικοειδή τροχιά. Ευτυχώς αυτοί οι κύκλοι ζωής περικλείουν αγάπη, έρωτα, όνειρα, αναζήτηση, ανησυχία, σπουδή, δημιουργία, γενναιοδωρία, τη γέννηση της κόρης μου και συναναστροφή με σημαντικούς ανθρώπους που κάθε φορά με εμπνέουν να γίνω καλύτερος άνθρωπος.
Αν έπρεπε να αυτο-καταταχθείς σε ένα είδος, ποιο θα ήταν αυτό;
Αδυνατώ να με αυτο-κατατάξω. Δεν γνωρίζω τα είδη, γιατί πάντοτε αμφισβητούσα τις ταμπέλες της αγοράς. Νομίζω ότι αυτό που μας αγγίζει είναι οι ίδιοι οι καλλιτέχνες κι όχι το είδος της μουσικής που υπηρετούν. Αυτό όμως που συνειδητοποίησα μες τα χρόνια πως με διευκολύνει να περνώ από διάφορες «γειτονιές» του τραγουδιού χωρίς να φοβάμαι πως θα χαθώ, είναι η αγάπη μου και η εμπιστοσύνη στη γλώσσα μας και στα μεγάλα έργα της.
Συνήθως επενδύεις κάθε κύκλο εμφανίσεών σου με μια θεματική. Ποια είναι αυτή για τις εμφανίσεις σου στο «Ίλιον»;
Οι εμφανίσεις αυτές στο φιλόξενο «Ίλιον Plus» έχουν ως πυρήνα τα διαφορετικά βλέμματα στη ζωή και στις σχέσεις – όπως και το άλμπουμ «6». Γύρω απ’ αυτά τα βλέμματα περιστρέφονται τραγούδια παλαιότερα δικά μου αλλά και τραγούδια σπουδαίων δημιουργών που νιώθω όχι μόνο ότι ταιριάζουν, αλλά ότι μαγνητίζονται. Μ’ αυτή την πολυμήχανη μπάντα που έχουμε δέσει τα τελευταία χρόνια, επιχειρούμε μέσω της μουσικής να ενώσουμε μικρόκοσμους τραγουδιών και ήχων που μας συγκινούν και μας καθορίζουν.
Σε χαροποίησε ιδιαίτερα η συμμετοχή σου στο αφιέρωμα στον Μάνο Ελευθερίου. Ποιους ανθρώπους θαυμάζεις;
Είναι ένας ζωντανός θρύλος ο Μάνος Ελευθερίου κι ακόμη πολύ δραστήριος. Νιώθω τυχερός που τον έχω γνωρίσει και ήταν τιμή που συμμετείχα στη μεγάλη συναυλία που έγινε παρουσία του τον Σεπτέμβρη στην Τεχνόπολη. Τα τελευταία χρόνια είχα την τύχη να συνεργαστώ με δημιουργούς και φωνές που με έχουν στιγματίσει από τα νεανικά μου χρόνια. Βγήκα ωριμότερος από τη συνεργασία με τη Λίνα Νικολακοπούλου στο αφιέρωμα «Τετράς, η ξακουστή του Πειραιώς», με τον Γιάννη Κούτρα, με τον οποίο ταξιδέψαμε παρέα το λόγο του μεγάλου ποιητή μας Νίκου Καββαδία, με τον Γιώργο Χατζηπιερή και τη θαυμάσια τριλογία του «Τεμπέλη Δράκου». Θαυμάζω επίσης απεριόριστα τον Νίκο Ξυδάκη, με τον οποίο είχα την χαρά να συναντηθώ επί σκηνής πέρυσι, και τον πολυτάλαντο Γιώργο Αδρέου, με τον οποίο είχα την τύχη να συνεργαστώ στενά για την παραγωγή του άλμπουμ «6». Θαυμάζω τους ανθρώπους που έχουν την όρεξη και την ορμή μιας νιότης που δεν επαναπαύεται κι ανοίγει δρόμους κόντρα στον καιρό. Με τέτοιους ανθρώπους μου αρέσει να συναντιέμαι δημιουργικά.
Ακούστε τη συμμετοχή του Απόστολου Ρίζου στον «Τεμπέλη Δράκο»:
Αφιερώνεις χρόνο και απολαμβάνεις την ακρόαση της μουσικής. Ποιους δίσκους έχεις ακούσει τελευταία και θα μας πρότεινες;
Πέφτω πάνω σε εξαιρετικές μουσικές και τραγούδια τελευταία σε διάφορες ιντερνετικές πλατφόρμες, που νομίζω πως δεν θα υπήρχε άλλος τρόπος να τα συναντήσω. Όπως το άλμπουμ «I Had a Dream That You Were Mine» των Hamilton Leithauser + Rostam και το «Love & Hate» του Michael Kiwanuka. Υπάρχει καταπληκτική μουσική εκεί έξω να ανακαλύψει κάποιος, και στο δικό μας το «χωριό» αλλά κι έξω από αυτό.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου;
Θα συνεχίσουμε τα ταξίδια μας και σε άλλες πόλεις έχοντας μαζί το άλμπουμ «6». Παράλληλα είμαι ενθουσιασμένος με την προετοιμασία ενός νέου project, για το οποίο όμως είναι πολύ νωρίς να μιλήσω.
