Με την πρόσφατη εκδήλωση Build της Microsoft να σηματοδοτεί πλέον την έναρξη της... αντίστροφης μέτρησης για την κυκλοφορία των Windows 10 έως τα τέλη Αυγούστου - πάντοτε μιλώντας για τους προσωπικούς υπολογιστές και όχι τα smartphones ή το Xbox One - επανέρχονται στο προσκήνιο συζητήσεις που είχαν ξεκινήσει τις ημέρες που το νέο λειτουργικό σύστημα είχε αποκαλυφθεί, αλλά είχαν σιγάσει γρήγορα καθώς απτές πληροφορίες σχετικές δεν υπήρχαν. Οι συζητήσεις αυτές δεν είναι άλλες από τις... αγαπημένες των "αναλυτών" και των χρηματιστηριακών συμβούλων: αν η Microsoft προσφέρει δωρεάν τα Windows 10, πώς σκοπεύει όχι μόνο να καλύψει τα κόστη ανάπτυξης του λειτουργικού αυτού, αλλά και τα κόστη εξέλιξης και υποστήριξης σε βάθος χρόνου;
Το θέμα είναι ενδιαφέρον ακριβώς επειδή έχει στρατηγική και οικονομική διάσταση - με τη μία όμως να μην είναι απαραίτητα... ευθυγραμμισμένη με την άλλη, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Η Microsoft για λόγους τακτικής προτίθεται να προσφέρει σε πολλά εκατομμύρια χρήστες Η/Υ σε όλο τον κόσμο τα Windows 10 δωρεάν για τον πρώτο χρόνο διαδρομής τους στην αγορά, έτσι ώστε το νέο λειτουργικό να αποκτήσει μεγάλη πελατειακή βάση πολύ γρήγορα. Αυτό δεν τής "κοστίζει" όσο ακούγεται γιατί, πολύ απλά, σπανίως υπάρχοντα PC αναβαθμίζονται σε επόμενη έκδοση των Windows αγοράζοντάς την - ο πιο πολύς κόσμος μεταβαίνει σε νέα έκδοση Windows με νέο μηχάνημα. Από αυτά τα νέα PC η αμερικανική εταιρεία σαφώς και θα έχει έσοδα για τα προεγκατεστημένα Windows 10, έστω και μικρότερα απ' ότι συνήθως (έχει μειωθεί σημαντικά το κόστος του λειτουργικού για τους κατασκευαστές). Ένα το κρατούμενο.
Δύο, η αμερικανική εταιρεία είναι πρακτικά βέβαιο πως ναι μεν θα προσφέρει δωρεάν την αναβάθμιση από Windows 7/8.1 σε Windows 10 τους πρώτους 12 μήνες, αλλά πέραν αυτών θα χρεώνει... "κάτι" για την απόκτησή τους - τόσο σε μορφή αναβάθμισης όσο και σε αυτόνομη. Δεν ξέρουμε ακόμη πόσο θα είναι αυτό το κάτι. Πιστεύουμε πως δεν θα είναι τα €120 ή €180 που κοστίζουν να αγοραστούν αυτή τη στιγμή τα Windows 8 - όχι όταν οι αναβαθμίσεις του OS-X για Mac κοστίζουν €30 - αλλά θα είναι κάποιο ποσό. Ακόμη και αυτό, ωστόσο, το κόστος δεν πιστεύει κανείς πως θα αποτελέσει σημαντική πηγή εσόδων για τη Microsoft. Τότε, αναρωτιούνται πολλοί, από πού θα αντλήσει ο αμερικανικός κολοσσός τα κέρδη που δικαιολογούν την μακροπρόθεσμη επένδυση;
Η απάντηση δεν είναι δύσκολη στη... θεωρία, είναι δύσκολη στην πράξη όμως - τόσο για τη Microsoft, όσο πιθανώς και για το καταναλωτικό κοινό. Η θεωρία υπαγορεύει το εξής: όσο περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τα Windows 10, τόσο μεγαλύτερο είναι το λεγόμενο target group της εταιρείας για την έμμεση ή άμμεση πώληση όλων των άλλων προϊόντων και υπηρεσιών της. Από τον μηχανισμό αναζήτησης πληροφοριών Bing μέχρι το Office 365, και από τα εμπορικά apps της ίδιας της Microsoft και των συνεργατών της μέχρι τις διαφημίσεις που οι Αμερικανοί μπορούν να προβάλλουν σε διάφορα σημεία του λειτουργικού συστήματος, τα πράγματα που μπορούν να προωθηθούν μέσα από ένα περιβάλλον που αντικρύζει κανείς σε μία ποικιλία οθονών καθημερινά είναι πολλά. Θεωρητικά.
Πρακτικά... δύο προβλήματα. Πρόβλημα πρώτο: είμαστε της γνώμης πως όσο και να διαφημίσεις σε κάποιον οποιοδήποτε προϊόν, αν αυτός δεν έχει καμία πρόθεση να αγοράσει, δεν θα αγοράσει. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει κανενός είδους "εγγύηση" πως αυτό το πάρα πολύ μεγάλο target group εν δυνάμει καταναλωτών θα ανταποκριθεί θετικά στην προώθηση του όλου "οικοσυστήματος" της Microsoft μέσα από τα Windows 10. Ναι, πρόκειται για ένα ενδιαφέρον "μέσο προβολής" και οποιαδήποτε εταιρεία θα ζήλευε αυτήν την δυνατότητα της αμερικανικής εταιρείας να απευθύνεται σε ένα δισεκατομμύριο καταναλωτές (αν επιτύχει τον τριετή στόχο της) σχεδόν καθημερινά. Αλλά η αποτελεσματικότητά του, σε πρακτικούς όρους και με χειροπιαστά στοιχεία, δεν έχει ποτέ στην ουσία μετρηθεί και αξιολογηθεί.
Πρόβλημα δεύτερο, ωστόσο, όχι άσχετο με το πρώτο: ανεξαρτήτως του πόσοι καταναλωτές θα αποδειχθεί πως ενδιαφέρονται εμπορικά για άλλα προϊόντα και υπηρεσίες που προωθούνται μέσα από τα Windows, δεκτικοί στην έμμεση ή άμεση διαφήμιση σαφώς και δεν είναι όλοι. Για να είμαστε ακριβείς, είναι σημαντικό το ποσοστό των καταναλωτών που αντιδρούν - ανάλογα με την περίσταση και το πλαίσιο στο οποίο συζητάμε - σθεναρά και... ηχηρά στην έκθεσή τους σε διαρκείς διαφημιστικές προσπάθειες. Πρόκειται για κάτι που η Microsoft γνωρίζει, σαφώς. Όμως μπορεί κάλλιστα να σκέφτεται πως, όπως και στην περίπτωση π.χ. του Facebook, όταν ένα προϊόν ή μία υπηρεσία προσφέρεται δωρεάν, το αντίτιμο είναι τα στοιχεία, ο χρόνος και η προσοχή του κοινού που τα χρησιμοποιεί. Επιτρέποντας, με τη σειρά του, να... αξιοποιείται και το ίδιο ως προϊόν για τις διαφημιστικές του παγκόσμιου Internet.
Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον, λοιπόν, να διαπιστώσουμε αν η αμερικανική εταιρεία θα διαχειριστεί αυτήν την κατάσταση και προοπτική εμπορικής εκμετάλλευσης των Windows 10... διακριτικά ή αν θα επιδιώξει να αξιοποιήσει το νέο λειτουργικό επιθετικά ως διαφημιστικό όχημα. Όλοι θυμόμαστε τη μορφή που είχε κάποτε το γραφικό περιβάλλον χειρισμού του Xbox 360 και τη μορφή στην οποία έχει μεταμορφωθεί σήμερα, όπου διαφημίσεις έμμεσες ή άμεσες προβάλλονται σε κάθε γωνιά του περιβάλλοντος αυτού. Το ίδιο συμβαίνει και με το Xbox One και, λέγεται, το ίδιο σκέφτεται να κάνει η Microsoft και στην οθόνη αναμονής (lock screen) των Windows 10. Θα αποδειχθεί... πολύ καλό για να είναι αληθινό το "εντελώς δωρεάν"; Σε λίγους μήνες πια, θα ξέρουμε!
