Η χρονιά που ολοκληρώνεται δεν θα... "μείνει στην ιστορία" της τεχνολογίας για κανέναν λόγο που σχετίζεται με δύο συγκεκριμένες προϊοντικές κατηγορίες: τους φορητούς υπολογιστές (laptops) και τα δημοφιλή, πολυσυζητημένα tablets. Ίσως μείνει για άλλους λόγους, αλλά για αυτά τα είδη προϊόντων το 2014 ήταν μία χρονιά σχεδόν... βαρετά προβλέψιμη και εξελικτική: νέα μοντέλα και από τις δύο κατηγορίες εμφανίστηκαν πολλά, όμως κανένα δεν ήταν κάτι παραπάνω από τεχνικά καλύτερη έκδοση ενός προκατόχου του. Ταχύτερα και λεπτότερα laptop, με καλύτερες οθόνες. Ταχύτερα και λεπτότερα tablet, με καλύτερες... κάμερες. Είναι σχεδόν προσβλητικά εύκολο να σκιαγραφήσει κανείς την πρόοδο των δύο αυτών κατηγοριών μέσα σε λίγες λέξεις. Υπάρχει, ωστόσο, ένα στοιχείο που θα διακρίνει το φετινό δωδεκάμηνο όσον αφορά στα laptops και τα tablets. Και αυτό είναι το στοιχείο του... εξορθολογισμού.

Με τα τραγελαφικά καμώματα και τα επικοινωνιακά τερτίπια των κυβερνήσεων της τελευταίας πενταετίας στην Ελλάδα, έχουμε καταλήξει στη λέξη "εξορθολογισμός" να αποδίδουμε αρνητική χροιά - καθώς αυτός πάντα γίνεται εις βάρος των πολλών και ποτέ εις βάρος των λίγων. Στα προϊόντα της πληροφορικής, ωστόσο, παρατηρείται όντως το στοιχείο της υπερβολής: άλλοτε από... υπερβολικό ζήλο για πρωτοτυπία, άλλοτε λόγω τυφλής υπακοής σε τάσεις και μόδες, άλλοτε απλώς λόγω κακής κρίσης των ανθρώπων που χαράζουν τη στρατηγική των κατασκευαστών. Και εκεί ο εξορθολογισμός ενίοτε όχι μόνο κακός δεν είναι, αλλά αποδεικνύεται απαραίτητος για να απαλλαγούν οι προϊοντικές αυτές κατηγορίες από τα "περιττά λίπη" και να προχωρήσουν μπροστά ισχυρότερες.

Το 2012 και το 2013 είχαμε, για παράδειγμα, στα laptops τις τάσεις των οθονών αφής, των υβριδικών συσκευών και των Ultrabooks, όπως τουλάχιστον τα φανταζόταν αρχικά η Intel. Φορητοί υπολογιστές με touchscreen των 11, 13.3, 15.6 ή και μεγαλύτερων διαγωνίων, που υποτίθεται πως θα αξιοποιούσαν το γραφικό περιβάλλον Metro των Windows 8. Φορητοί υπολογιστές που "δίπλωναν" "περιστρέφονταν", "χωρίζονταν" και άλλα... ακροβατικά, προσπαθώντας να είναι laptop και tablet ταυτόχρονα. Φορητοί υπολογιστές που υπόσχονταν να είναι λεπτοί και μικρού βάρους, χωρίς να στερούνται επεξεργαστικής δύναμης και αυτονομίας. Τα... ευχολόγια τα έχουμε ακούσει όλοι, τις υποσχέσεις επίσης.

Σήμερα, ωστόσο, τα παραπάνω δείχνουν να εξορθολογίζονται. Ας είμαστε ειλικρινείς: κανείς δεν χρησιμοποίησε ποτέ οθόνες αφής στα laptop σοβαρά. Αρχικά... "πλάκα είχε", αλλά αφού ούτε Microsoft Office "αγγίξιμο" υπήρχε (καλός Σεπτέμβρης του '15), ούτε apps στο νέο γραφικό περιβάλλον αρκετά ενδιαφέροντα, η οθόνη αφής έγινε μία απλή οθόνη. Τα υβριδικά laptop/tablet αποδείχθηκαν ως επί το πλείστον "μεσοβέζικη λύση": ούτε αρκετά ισχυρά για να είναι "σωστά" laptop, ούτε αρκετά λεπτά κι ελαφριά για να είναι "σωστά" tablet. Τα Ultrabooks, άλλωστε, έκαναν πολλές υποχωρήσεις μέχρι να φτάσουν στο σημερινό ποιοτικό τους επίπεδο: αν ήταν ισχυρά δεν είχαν μεγάλη αυτονομία, αν δεν ήταν ακριβά δεν είχαν καλή οθόνη κι αν δεν είχαν τεχνικά ψεγάδια, παραήταν ακριβά.

Καμία απορία, λοιπόν, που από τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπου κατασκευάζονται οι πιο πολλοί φορητοί Η/Υ, τα μηνύματα είναι σαφή: τα laptop με οθόνη αφής σχεδόν εξαφανίζονται από την γραμμή παραγωγής, τα υβριδικά μοντέλα περιορίζονται σε κορυφαίες εκδόσεις και μόνο, τα Ultrabooks διατίθενται στην πλειοψηφία τους με παγιωμένες προδιαγραφές. Τα μοντέλα φορητών υπολογιστών γενικότερα λιγοστεύουν σε αριθμό και σε εύρος γκάμας. Είναι λογικό. Και σωστό. Και αναπόφευκτο.

Όσον αφορά στα tablets, δε; Εκείνοι που υποστηρίζουν πως "είναι τα νέα netbooks", με την έννοια της μόδας που ήλθε και παρήλθε, δεν έχουν κατά βάση δίκιο: η προϊοντική αυτή κατηγορία αξίζει μία μόνιμη θέση στην αγορά και την κατέκτησε "με το σπαθί της". Για συγκεκριμένα πράγματα, τα tablets παραμένουν αμεσότερα, περισσότερο εύχρηστα, εν τέλει καταλληλότερα (sic) από τα laptops. Το 2014 όμως δεν παύει να είναι και η πρώτη χρονιά που το κυρίαρχο tablet της αγοράς, το iPad, σημείωσε πτώση στις συνολικές του πωλήσεις. Ήταν μία χρονιά κατά την οποία το Android ως λειτουργικό κέρδισε μερίδιο αγοράς στα tablets, αλλά το έκανε με τα φθηνά μοντέλα των €100-€200 τα οποία είναι - στη συντριπτική πλειοψηφία τους, όπως ήταν τα netbooks άλλοτε - αυτό που λέμε "της πυρκαγιάς". Ήταν η χρονιά κατά την οποία τα "μεγάλα" smartphones πλησίασαν τόσο τα "μικρά" tablets, που αυτά με διαγώνιο οθόνης κάτω από 8.5-9 ίντσες αρχίζουν να μην έχουν νόημα ύπαρξης για πολύ κόσμο, πλέον. Και ήταν η χρονιά κατά την οποία ο μικρός... μύθος της παραγωγικής δουλειάς με tablet - για το μεγαλύτερο ποσοστό των χρηστών τουλάχιστον - καταρρίφθηκε, πιθανότατα ανεπιστρεπτί.

Τί σημαίνουν πρακτικά όλα τα παραπάνω; Ότι και οι δύο κατηγορίες, μετά από σχεδόν 3 χρόνια πειραματισμού, ωριμάζουν. Αποκρυσταλλώνεται, από ένα σημείο και πέρα, ο λόγος ύπαρξης των tablet, των laptop και των υβριδικών ώστε να μπορεί να ξεχωρίσει ο καταναλωτής με πολλή περισσότερη σαφήνεια για τα δικά του "σενάρια" χρήσης, ποιός τύπος συσκευής είναι ο πλέον ταιριαστός. Ναι, έτσι πολλά μοντέλα laptops και tablets 12μήνου ή 18μήνου θα θεωρούνται παρωχημένα από το 2015 και μετά. Ναι, εκ των πραγμάτων θα υπάρχουν λιγότερες επιλογές στην αγορά απ' ότι σήμερα. Τί νόημα είχε, ωστόσο, ο συρφετός τόσων παραπλήσιων συσκευών, συγκεχυμένου χαρακτήρα, για το καταναλωτικό κοινό τελικά; Γνώμη μας: κανένα νόημα. Ας επικεντρωθούν όλοι οι κατασκευαστές στο σχεδιασμό και την παραγωγή λιγότερων μοντέλων συσκευών, περισσότερο προσεγμένων και εστιασμένων σε αυτό που κάθε ένα από αυτά φιλοδοξεί πρωτίστως να προσφέρει... και είμαστε 100% βέβαιοι πως μακροπρόθεσμα αυτό θ' αποδειχθεί ωφέλιμο για όλους. Κι αν όχι; Εδώ θα είμαστε και το 2016 για να αμφισβητήσουμε τη γνώμη μας!