Σαν χθες μοιάζει που βλέπαμε τη νοσταλγική επανένωση των Στέρεο Νόβα να σηματοδοτεί την έναρξη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, το χειμώνα του ’23, και περιμέναμε με ανυπομονησία να δούμε το πολλά υποσχόμενο πρόγραμμα του θεσμού. Η 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ξεκίνησε ύστερα από αρκετές προκλήσεις και επανασχεδιασμούς, αλλά κατάφερε φέτος να γίνει θεμελιώδες κομμάτι της πολιτιστικής δραστηριότητας της χώρας και να τραβήξει το ενδιαφέρον μας. Έχοντας διανύσει μια μεγάλη πορεία πολιτιστικών εγχειρημάτων, η διοργάνωση 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ολοκληρώνει τις δράσεις της με ένα μεγάλο τριήμερο φεστιβάλ (όπως της αρμόζει) στις 15, 16 και 17 Δεκεμβρίου, με τίτλο "Μυστήριο 1 Λήξη: Έναρξη, Μια τελετή".
Μιας και μιλάμε για μια Πολιτιστική Πρωτεύουσα, αναμέναμε, όπως και στην τελετή έναρξης, να δούμε ένα θεαματικό αποχαιρετιστήριο event από την Ελευσίνα. Κι απ’ ό,τι φαίνεται, δεν θα απογοητευτούμε. Αν και η χρονιά του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας φτάνει στο τέλος της, ένα νέο ξεκίνημα σηματοδοτείται για την ιερή αυτή πόλη. Ο γενικός καλλιτεχνικός διευθυντής της διοργάνωσης, Μιχαήλ Μαρμαρινός, μας είχε μιλήσει επανειλημμένα για τη σημασία που έχει η έννοια της παρακαταθήκης: "Θέλουμε ο κόσμος να προτείνει την Ελευσίνα ως προορισμό και να υπενθυμίζεται ως ιερή και ελκυστική υποχρέωση η επίσκεψη σε αυτή την πόλη για να βιώσει κανείς τα μοναδικά της "σύγχρονα μυστήρια”" είχε δηλώσει λίγο πριν την τελετή έναρξης του θεσμού. Τώρα το στοίχημα της παρακαταθήκης είναι μεγαλύτερο από ποτέ, καθώς μετράμε αντίστροφα για την τελετή λήξης. Πώς μας αποχαιρετά, λοιπόν, η Πολιτιστική Πρωτεύουσα;
Οι Ελευσίνιοι σε πρώτο πλάνο
Το τριήμερο τα φώτα πέφτουν στους κατοίκους της πόλης, αφού κάνει επιτέλους πρεμιέρα το ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουτσαφτή "Οι Ελευσίνιοι" σε επιμέλεια της διοργάνωσης 2023 Ελευσίς, έργο που ο Μιχαήλ Μαρμαρινός είχε ανακοινώσει ότι θα δούμε προς το τέλος της χρονιάς. Η ταινία του Κουτσαφτή προβάλλεται στο πλαίσιο του 1ου In Situ Realities Eleusis - Documentary Festival (15/12), μιας μεγάλης, νέας διοργάνωσης, που εγκαινιάζει ταυτόχρονα έναν από τους πολλούς χώρους που θα μείνουν ως παρακαταθήκη στην Ελευσίνα: τον πρόσφατα ανακαινισμένο κινηματογράφο Σινέ Ελευσίς, που επαναλειτουργεί ύστερα από 35 χρόνια. Από την πρώτη κιόλας στιγμή που ξεκίνησε τη δράση της, επιθυμία της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας ήταν να αναδείξει τις ιστορίες των ντόπιων, τις ιθαγένειες τόπων και τοπίων – κι αυτό ακριβώς επιτυγχάνεται μέσω του In Situ Realities Eleusis. Αν και η τελετή λήξης διαρκεί μόνο τρεις ημέρες, το κινηματογραφικό φεστιβάλ θα τρέχει έως τις 19 Δεκεμβρίου, δίνοντάς μας την ευκαιρία να δούμε σε πανελλήνια πρεμιέρα πάνω από 12 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους. Εκτός των "Ελευσίνιων", στα must του φεστιβαλικού προγράμματος είναι το "Greekies" του Μενέλαου Καραμαγγιώλη και το "Dark Waters" της Μαριάννας Οικονόμου. Ακόμη, έξι νέοι κινηματογραφιστές παρουσιάζουν το "Μυστήριο 23 Δυτικές Πολιτείες", ένα αφιέρωμα στη Δυτική Αττική, ενώ συνεργασίες με το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ("Η Μητέρα μου Είναι Αγία" του Σύλλα Τζουμέρκα και "Mothers of Daughters" των Elke Lehrenkrauss και Γιούλα Μπουντάλη, μεταξύ άλλων) και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου ("Kapr Code" της Lucie Kralova και "Με το Στάχυ στη Φανέλα" των Γιάννη Κανάκη, Γιάννη Παναγιωταράκου και Άννας Ψαρρά) αποκαλύπτουν ακόμα περισσότερες πτυχές των Ελευσίνιων.
Έμφαση θα δοθεί και στην κινηματογραφική προσέγγιση της μουσικής, με έμπνευση την Ελευσίνα, από την ελληνική παράδοση μέχρι τον σύγχρονο ηλεκτρονικό ήχο. Τα "Μυστήριο 96 Chores – Ο Καύκος" του Χάρη Κούσιου, "Στέρεο Νόβα Βίντεο Κλαμπ" του Σπύρου Σκανδάλου και "Μυστήριο 0 Μυστήρια Μετάβασης – Τελετή Έναρξης" είναι τα μουσικά ντοκιμαντέρ που θα ηχήσουν στο φεστιβάλ. Επιπλέον θα προτείναμε να μην παραλείψετε τις κεντρικές προβολές στο Σινέ Ελευσίς, καθώς περιλαμβάνουν masterclasses με τους Φίλιππο Κουτσαφτή, Εύα Στεφανή, Μενέλαο Καραμαγγιώλη και Σύλλα Τζουμέρκα. Μάλιστα, η Εύα Στεφανή συμμετέχει στο φεστιβάλ και με το έργο "Ορφέας": Η καταξιωμένη σκηνοθέτρια θα "ζωντανέψει" τον παλιό κινηματογράφο Ορφέας μέσα από μια site specific βιντεο-εγκατάσταση στο Αναψυκτήριο – έναν ακόμη χώρο που ενεργοποιείται με αφορμή την τελετή λήξης. Εκεί, σε συνδιοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου και του Exile Room, θα παρακολουθήσουμε μια σειρά εργαστηρίων και προβολών για παιδιά και εφήβους, σε μια προσπάθεια της διοργάνωσης να εστιάσει στη νέα γενιά Ελευσίνιων.
Μια θεαματική λήξη
Φυσικά, οι εικαστικές τέχνες έχουν κι αυτές την τιμητική τους και μάλιστα εγκαινιάζουν μερικούς ακόμα χώρους. Το εργοστάσιο ΙΡΙΣ θα φιλοξενήσει στις 17 Δεκεμβρίου την πολυαναμενόμενη έκθεση του Juan Sandoval "Ο Πήλινος Στρατός της Ελευσίνας" με περισσότερα από 3.000 κράνη εργατών της περιοχής, ενώ στο Παλαιό Ελαιουργείο η εικαστικός Στεφανία Στρούζα παρουσιάζει το "Εγώ το θαλάσσιο ταξίδι, εγώ η κατάληψη της γης" (15/12). Εκεί φιλοξενείται παράλληλα η ομαδική έκθεση "A Rave Down Below", έως τις 28 Ιανουαρίου. Ακόμη, τα X-Bowling Art Center, Παλαιό Δημαρχείο Ελευσίνας, Παλαιός Σιδηροδρομικός Σταθμός Ελευσίνας, Ελαιουργική και Όαση/πρώην camping, όλοι χώροι που θα παίξουν σημαντικό ρόλο για το μέλλον της Ελευσίνας, γεμίζουν με εορταστικές εκδηλώσεις για το τριήμερο.
Με μια ολοήμερη γιορτή ενεργοποιείται ένα επίσης σημαντικό έργο για την Ελευσίνα, το "Arkopolis". Όσοι έχουν παρακολουθήσει την πορεία της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας απ’ την αρχή, θυμούνται πώς στην τελετή έναρξης η κολεκτίβα TimeCircus έφτασε στην Ελευσίνα με τα πόδια, για να δημιουργήσει μια "κιβωτό αιώνιας νεότητας". Στις 16/12, λοιπόν, παρουσιάζεται ένας χώρος πολιτισμού για τους νέους, με ολοήμερη μουσική και πρωτότυπες δράσεις. Την ίδια ημέρα ολοκληρώνονται και τα "Ιερά Τραγούδια" του Λάμπρου Λιάβα με μια συναυλία παραδοσιακής μουσικής για τον κύκλο του χρόνου. Η 2023 Ελευσίς μάς αποχαιρετά επισήμως την Κυριακή 17 Δεκεμβρίου, στήνοντας μια θεαματική μουσική παρέλαση, σε επιμέλεια του Aleksandar Caric. Το "Elefsina Community Orchestra & Choir", που ξεκινά από την Πλατεία Ηρώων και κορυφώνεται με μια ξεχωριστή συναυλία στην Ελαιουργική, αναπολεί το παρελθόν αλλά ταυτόχρονα σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την πόλη της Ελευσίνας.
Διαβάστε Επίσης
