Ο Νίκος Ξυδάκης μιλά «Εκ βαθέων» στο «α»

Ενόψει των συναυλιών του στο Μικρό Παλλάς, στις 22-23/5, o Νίκος Ξυδάκης μίλησε στον Γιώργο Χαρωνίτη «Εκ βαθέων» για την πορεία του, τα διαφορετικά mood της μουσικής του και την Ελευθερία Αρβανιτάκη.

«Στις πρώτες εμφανίσεις μου το 1986 στον “Σείριο” ο Μάνος Χατζιδάκις, ο οποίος βάφτιζε όλα του τα προγράμματα, έδωσε στο δικό μου τον τίτλο “Εκ βαθέων”. Είπα λοιπόν να τον ξαναχρησιμοποιήσω διότι, αν και είναι μια τετριμμένη έκφραση, ταιριάζει σε αυτήν την περίπτωση. Το Παλλάς είναι ένας θεατρικός χώρος, μικρός κι εσωτερικός, πράγμα που με προδιαθέτει για μια πιο εξομολογητική, πιο αυτοβιογραφική, πιο αφηγηματική κατάσταση. Με βάση αυτήν τη σκέψη διαμορφώθηκε και το ρεπερτόριο. Έχω το “βίτσιο” να κρατάω κάτι σαν ημερολόγιο αναδιαμορφώνοντας τα τραγούδια μου και φτιάχνοντας προγράμματα. Τελικά μαζεύτηκαν κατά τέτοιον τρόπο ώστε να αποτελούν μια μικρή αφήγηση...»

«Είναι ένα πρόγραμμα που αφηγείται τέσσερις διαθέσεις μου. Χαριτολογώντας, το λέω “η σονάτα μου”. Τέσσερις διαφορετικές μουσικές διαθέσεις – πώς λέμε “Οι τέσσερις εποχές” του Βιβάλντι, κάτι τέτοιο! Ξεκινάει με τη “Βενετσιάνα”, που είναι μια αναζήτηση μέσα από τα τραγούδια που είχαμε γράψει με τον Θοδωρή Γκόνη, συνεχίζεται με τον “Κύκλο Καβάφη” που έχω κάνει και είναι μια αναφορά στην Αίγυπτο, μετά μετακινούμαστε στην Αθήνα με κάποια τραγούδια μου που έχουν κάτι από τη δεκαετία του ’60 και πιο ελαφρύ κλίμα (“Ωραία κοιμωμένη”, “Τραγούδι του Κυνός” κ.λπ.) και για το τέλος πάμε στο βάθος του χρόνου, με τη Σαπφώ, και κλείνουμε έτσι τη συναυλία με την Ελευθερία Αρβανιτάκη – έχοντας ανάγκη την πιο εσωτερική της φωνή. Μαζί κάνουμε ουσιαστικά μια συν-εξομολόγηση. Το όλο πρόγραμμα συμπληρώνεται από κάποια κείμενα, σαν ένα “παρασκήνιο” της μουσικής μου».

«Με τους μουσικούς που συμμετέχουν στο εγχείρημα αποτελούμε πια “συναισθηματικό σώμα” και όχι συγκρότημα! Προσδοκούμε να παίξουμε καλή μουσική και να το ευχαριστηθούμε όλοι... Η ­διαδρομή δεν είναι χρονολογική­ – στο πρόγραμμα εντάσσονται και τραγούδια από την “Εκδίκηση της γυφτιάς” που μπαίνουν εμβόλιμα εκεί που ταιριάζουν. Γι’ αυτό το λέω “η σονάτα μου”. Έχει μια δομή κλασική: είναι σαν να έχει το αλέγκρο του, το αντάτζιο και τη θλίψη του, την ηρεμία και το παιχνίδι. Όλο αυτό το είδα εκ των υστέρων και αυτά που διαπιστώνει κάποιος εκ των υστέρων είναι πολλές φορές καλύτερα από όσα έχει σχεδιάσει στρατηγικά...»

«Η Ελευθερία διαθέτει μια φωνή­ μοναδική, που τη συνδέω με τη μουσικότητα του κομματιού – είναι ένα μουσικό όργανο που ταιριάζει στις συνθέσεις μου... Η φιγούρα, η φωνή της, η σκηνική της παρουσία είναι μουσική που περιέχεται στη μουσική μου – πράγμα που αποδείχτηκε μέσα στα χρόνια, με αποκορύφωμα τη Σαπφώ και το “Γρήγορα η ώρα πέρασε”».