#1 Φόρμες και Αντιθέσεις
Κοσμοπολίτισσα, με πολυάριθμες εκθέσεις στις σημαντικότερες μητροπόλεις, η Σοφία Βάρη κάνει στάση στο Κέντρο Πολιτισμού - Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» με δεκάξι ασπρόμαυρα γλυπτά μνημειακών διαστάσεων που υπόσχονται να κλέψουν το βλέμμα των επισκεπτών. Από την 1η Σεπτεμβρίου οι «Φόρμες και αντιθέσεις», ήτοι έργα από την ώριμη περίοδο της εικαστικού, εκτίθενται στην Αγορά και ισορροπούν ανάμεσα στο δυσθεώρητο και το αρμονικό, το φως και τις σκιές. Πίσω από τα κοντά-πεντάμετρα μπρούτζινα αγάλματα –όσο το βλέμμα σου μπλέκεται μαζί με τις παράλληλες γραμμές, τις καμπύλες και τις καλοσχηματισμένες φούρλες, τις τελείες, τις γωνίες– μπορεί κανείς να διακρίνει (συνειρμικά) ανθρώπινες φιγούρες, πιθανόν κάποια περίεργα πλάσματα ή ακόμα αλλόκοτα αντικείμενα· μπορεί να δει φορμικά πάνω τους την αναφορά στην αρχαία γλυπτική γραμμή, την αυστηρότητα του κυβισμού ή πιθανόν την ελευθερία του αφαιρετικού. Όποια οπτική κι αν διαλέξει, ωστόσο, παραμένει εκεί, να τα κοιτά – παραταγμένα μπροστά από την Αγορά, ακριβώς δίπλα στο Κανάλι, έτοιμα να υποδεχτούν τον κάθε επισκέπτη. Στο πλαίσιο της έκθεσης διοργανώνεται και μια σειρά από δωρεάν εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους.
ΚΠΙΣΝ (Αγορά), 1/9-7/10, Είσοδος ελεύθερη
#2 Maria Callas, Αιώνια Πηγή Έμπνευσης
Ένα σημαντικό εικαστικό αφιέρωμα για τη Μαρία Κάλλας έρχεται στο Ίδρυμα Ευγενίδου, το οποίο ανοίγει έπειτα από απανωτές καθυστερήσεις το δρόμο για το ομώνυμο μουσείο. Περίπου τριάντα έργα σημαντικών εικαστικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό που εμπνεύστηκαν από τη μεγάλη ντίβα (Raymond Pettibon, Γιάννης Τσαρούχης κ.ά.) και αντικείμενα ιδιοκτησίας του Συλλόγου «Μαρία Κάλλας» συγκεντρώνονται στην έκθεση «Maria Callas, Αιώνια Πηγή Έμπνευσης» και υπογραμμίζουν την ελληνικότητα της σοπράνο, ενώ παράλληλες δράσεις για μικρούς και μεγάλους συμπληρώνουν το πρόγραμμα. Ταυτόχρονα, η έκθεση θα αποτελέσει προπομπό για το Λυρικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» (στο Ολύμπια της Ακαδημίας) και τον Χώρο Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων (Μητροπόλεως 44), δύο νέα πολιτιστικά εγχειρήματα γύρω από την κορυφαία υψίφωνο που θα ολοκληρωθούν το ερχόμενο έτος. Εγκαίνια τη Δευτέρα, 3 Σεπτεμβρίου, στις 7 το απόγευμα.
Ίδρυμα Ευγενίδου, 3-23/9, Δευτ.: 11 π.μ.-3 μ.μ., Τρ.-Κυρ.: 11 π.μ.-9 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
#3 Summer Inn Paradise Revisited
Με σημείο αναφοράς τα τουριστικά παράλια της βορειοανατολικής Κρήτης, η Αγγελική Σβορώνου και ο Μαρίνος Τσαγκαράκης, δύο φωτογράφοι της σύγχρονης γενιάς, συναντιούνται στη γκαλερί Elika και παρουσιάζουν το «Summer Inn Paradise Revisited». Πώς παρεμβάλλεται η τουριστική φρενίτιδα στο φυσικό πλούτο και την ακατέργαστη ομορφιά; Τι σημαίνει υπερεκμετάλλευση ενός τοπίου; Και τι μένει μετά το τέλος της τουριστικής περιόδου στην περιοχή, πέρα από την προσμονή για το επόμενο hot season; Εγκαίνια την Τετάρτη, 5 Σεπτεμβρίου (8 μ.μ.).
Elika gallery, 5/9-22/9, Τρ.-Παρ.: 12-8 μμ, Σάβ. 12-4 μμ, Είσοδος ελεύθερη.
#4 Τροτύλη
«Μπήκα στο εργοστάσιο για πρώτη φορά τέλη Μαΐου του 2017. Δεν είχα σχεδιασμένο το πώς θα κινηθώ, ούτε το τι θα φωτογραφίσω». Ο Βαγγέλης Γκίνης μαζί με το φωτογραφικό του φακό περπάτησε για κοντά ένα χρόνο στα μισο-εγκαταλελειμμένα εδάφη του εργοστασίου της ΠΥΡΚΑΛ στην Ελευσίνα με την πρόθεση να αποτυπώσει όλη τη φορτισμένη ατμόσφαιρα. Γρήγορα οδηγήθηκε στους ανθρώπους της ΠΥΡΚΑΛ, στο έμψυχο δυναμικό που έστησε τη δυναμική του μηχανισμού, με προσωπικές συνεντεύξεις-μαρτυρίες και ιστορικά ντοκουμέντα. Στα πλαίσια των φετινών Αισχυλείων, σε ένα πρωτότυπο open air εκθεσιακό μοντέλο (επιμ. Λουίζα Καραπιδάκη), το υλικό που συνέλεξε παρουσιάζεται από τις 6 του μηνός, στο Παλαιό Ελαιουργείο (8.30 μ.μ.), παρέα με το ομώνυμο photo book. Πώς γίνεται να σβήσει ένα εργοστάσιο, όταν μένει ζωντανό στις μνήμες των ανθρώπων του;
Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας, Κανελλοπούλου 1, Ελευσίνα, 6/9-14/10, Δευτ.-Παρ.: 7-11 μ.μ., Σάβ-Κυρ.: 11 π.μ.-1 μ.μ. & 5-9 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
#5 Γιάννης Μόραλης
Ιδιοσυγκρασιακά παραστατικός, πολύπλευρα δημιουργικός και χαρισματικός. Μία εκατονταετία και πλέον μετά τη γέννηση του Γιάννη Μόραλη ένα μεγάλο εκθεσιακό αφιέρωμα έρχεται στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς για να καλύψει αναδρομικά όλες τις πτυχές της καλλιτεχνικής του προσφοράς στο εικαστικό στερέωμα. Μέσα από τη σύμπραξη της Εθνικής Πινακοθήκης - Μουσείου Αλ. Σούτσου, του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης καθώς και της γκαλερί Ζουμπουλάκη, θα δούμε έργα ζωγραφικής και σκηνογραφίας από τις εντυπωσιακές πρώιμες δημιουργίες μέχρι τη λιτή ώριμη περίοδο του εικαστικού. Εγκαίνια στις 19 του μηνός, στις 8 το βράδυ.
Μουσείο Μπενάκη (κτίριο Πειραιώς), 19/9-5/1, Πέμ., Κυρ.: 10 π.μ.-6 μ.μ., Παρ.-Σάβ.: 10 π.μ.-8 μ.μ., Γενική είσοδος: € 8, μειωμένο εισίτ.: € 4.
#6 Εν Αιθρία 9
Πόσες και πόσες φορές έχουμε πιάσει στα χέρια μας ένα κόμικ ή μία γραφική νουβέλα και έχουμε δει μέσα στις σελίδες του εικαστικές συνθέσεις που θα μπορούσαν να σταθούν αυτόνομα ως έργα εξαιρετικής τεχνικής και απόδοσης. Η σειρά εκθέσεων «Εν Αιθρία», μία πρωτοβουλία του ζωγράφου και δημιουργού κόμικς, Γαβριήλ Τομπαλίδη, φτάνει στην ένατη χρονιά και συλλέγει τις καλύτερες δημιουργίες έμπειρων αλλά και ανερχόμενων δημιουργών κόμικ στην Ελληνοαμερικανική Ένωση. Από τις 12 του μήνα (εγκαίνια στις 7 μ.μ.), αδημοσίευτα έργα ογδοντατεσσάρων Ελλήνων δημιουργών, πάντα με ελεύθερο θέμα και ποικιλία τεχνοτροπιών, μας περιμένουν. Επιμέλεια: Δημήτρης Σακαρίδης, Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου και Μέλανδρος Γκανάς.
Ελληνοαμερικανική Ένωση, Μασσαλίας 22, 12-28/9, Δευτ.-Παρ.: 12-9 μ.μ., Σάβ.: 10.30 π.μ.-2.30 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
#7 Manuel Ocampo/ Mihael Milunovic
Με δύο δυνατά ονόματα της διεθνούς σκηνής ανοίγει τη νέα σεζόν η γκαλερί ΑΔ στου Ψυρρή. Από τη μία ο Manuel Ocampo, εικαστικός από τις Φιλιππίνες του οποίου η δουλειά έκανε αίσθηση στην Ευρώπη και την Αμερική όταν παρουσιάστηκε από τον Jan Hoet στην Documenta ΙΧ στο Κάσσελ (1992) καθώς και στην Μπιενάλε της Βενετίας (1993, 2001 & 2017), από την άλλη ο Mihael Milunovic, ζωγράφος από τη Σερβία που μεταφέρει στον καμβά το κλίμα της μεταπολεμικής Γιουγκοσλαβίας, συναντιούνται στους δύο ορόφους του εκθεσιακού χώρου, από τις 12 του μήνα (εγκαίνια στις 8 μ.μ.), παρουσιάζοντας πρόσφατα έργα. Ποιος θα έπρεπε να είναι ο ρόλος της τέχνης, στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας κρίσης; Ή μάλλον ποιος άλλος από το να αρθρώσει λόγο και να καυτηριάσει τα κάθε είδους ψεγάδια της;
ΑΔ Gallery, 12/9-24/11, Τρ.-Παρ.: 12 μ.-9 μ.μ., Σάβ.: 12 μ.-4 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
#8 Geometry as Caprice
Ο Απόστολος Ντελάκος –ένας εικαστικός με μακρόχρονη εκθεσιακή ιστορία στη χώρα αλλά και με μερικές συμμετοχές σε διεθνή project– μπαίνει για λίγο στον κόσμο της Αρ Ντεκό. Το καλλιτεχνικό ρεύμα που στις αρχές του 20ου αιώνα έβαλε την «υψηλή τέχνη» στην καθημερινή ζωή, δημιούργησε τόσους συμμάχους όσο και πολέμιους, μιας και ναι μεν εκλαΐκευε το καλλιτεχνικό έργο αλλά την ίδια στιγμή το υποβίβαζε σε κοινό προϊόν ταχείας κατανάλωσης. Πάνω σε αυτό το δίπολο –και μαζί με μία πολυσέλιδη συλλογή με εικόνες από Αρ Ντέκο γλυπτά– ο Απόστολος Ντελάκος μπαίνει στο γεωμετρικό φορμά του κονστρουκτιβισμού και δημιουργεί μια σειρά φαινομενικά διακοσμητικών πορσελάνινων γλυπτών Αρ Ντεκό. Οδηγό κονσεπτικά σε όλα έχει τα ζώα. Εγκαίνια στην γκαλερί a.antonopoulou.art, την Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου (7 μ.μ.).
a.antonopoulou.art, 18/9-19/9, : Τετ.-Παρ.: 2-8 μ.μ., Σάβ.: 12 μ.-4 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
#9 Black light rising, Αθήνα, τώρα
YΑΑ, όπως λέμε Young Athenian Artists. Νέοι καλλιτέχνες της πόλης μας, που επιμένουν στον τόπο τους παρά τις οικονομικές δυσπραγίες και τα όποια κοινωνικά ζητήματα, συναντιούνται σε ένα ανεξάρτητο εκθεσιακό χώρο με μία pop-up έκθεση (ή μάλλον ένα αιρετικό pop-up creative hub όπως αναφέρουν οι ίδιοι) που φέρνει την underground δημιουργία στην επιφάνεια. Δεκατέσσερις στο σύνολο, ηλικίας 22 έως 40, αυστηρά αξιοκρατικά επιλεγμένοι από την επίσης νεοσύστατη ομάδα CDS Projects (Charlie Don’t Surf Projects), σπάνε την mainstream νόρμα και μιλούν για τη δική τους, πραγματική Αθήνα. Στα πλαίσια της έκθεσης αναμένονται παράλληλες εκδηλώσεις όπως dj sets, μουσικά σχήματα, οργανωμένοι περίπατοι και ανοιχτές συζητήσεις. Εγκαίνια την Πέμπτη, 20 Σεπτεμβρίου.
Μιαούλη 8, Μοναστηράκι (3ος όροφος), 20/9-18/10, Δευτ.-Παρ.: 12 μ.-3 μ.μ. & 6-9 μ.μ., Σάβ.: 12 μ.-9 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
#10 9η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων
Πώς οραματίζεται η σύγχρονη αρχιτεκτονική γενιά το χώρο γύρω μας, το χώρο που δουλεύουμε, κινούμαστε, ζούμε και μεγαλώνουμε (μαζί του); Η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων, που διοργανώνεται σταθερά από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής με εκατοντάδες αρχιτέκτονες να έχουν λάβει μέρος ανά τα χρόνια, επιστρέφει στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς από τις 27 του Σεπτεμβρίου. Μία στοχευμένη ανθολόγηση έργων της τελευταίας διετίας αποτυπώνουν την δημιουργική ματιά εν καιρώ κρίσης, με έργα αναπαριστώμενα σε μικρή κλίμακα καθώς και επεξηγηματικά κείμενα να τα συνοδεύουν. Όπως και προηγούμενες χρονιές, ο ρόλος της κριτικής επιτροπής είναι βαρύνουσας σημασίας, καθώς οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να δουν τα αρχιτεκτονικά έργα που εκτιμώνται από τον καθένα τους ως τα πλέον αξιόλογα.
Μουσείο Μπενάκη (κτίριο Πειραιώς), 27/09-25/11, Πέμ., Κυρ.: 10 π.μ.-6 μ.μ., Παρ.-Σάβ.: 10 π.μ.-8 μ.μ., Γενική είσοδος: € 7, μειωμένο εισίτ.: € 3,5.
#11 O τελευταίος αναγνώστης (Εκθεσιακή Τριλογία: Η Άγραφη Βιβλιοθήκη)
Θες να ακούσεις Τζόις, Καβάφη ή Μπέκετ την ώρα που παρακολουθείς έργα καταξιωμένων εικαστικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό; Οθόνες κρεμασμένες από την οροφή ενός σκοτεινού δωματίου, στις οποίες παίζουν δεκαπέντε βιντεοεγκαταστάσεις, έχουν μετατρέψει τον εκθεσιακό χώρο στον κήπο του Μεγάρου σε μια οπτικοακουστική βιβλιοθήκη. Ο «Τελευταίος αναγνώστης», η πρώτη ενότητα της τριλογίας «Η άγραφη βιβλιοθήκη», προτείνει μια ενδιαφέρουσα βιωματική εμπειρία μετατρέποντας τους θεατές σε... αναγνώστες, ενώ ταυτόχρονα εγκαινιάζει και το annexM, το νεοσύστατο κέντρο για τις εικαστικές τέχνες στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Συνεχίζεται έως τις 16 Σεπτεμβρίου.
Κήπος του Μεγάρου Μουσικής, έως 16/9, Δευτ.-Κυρ.: 7-11 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
#12 Souvenirs d’Athènes
Τι αναμνηστικό θα ταίριαζε περισσότερο στην καλοκαιρινή Αθήνα και την σύνθετη πολιτισμική της ταυτότητα; Μήπως μια «αχινίστικη» χτένα; Ένα κακτάκι σε χωνάκι παγωτού με μπισκότο και κερασάκι; Ή ένας κάβουρας με δαγκάνες που βιδώνει παξιμάδια; Και για το μήνα του Σεπτεμβρίου, πάνω από πενήντα εικαστικοί με έδρα την πόλη μας (Cacao Rocks, Iakovos Volkov κ.ά.) σε περιμένουν στο «Souvenirs d’Athènes», ένα pop up εκθεσιακό κατάστημα στην Alibi Gallery. Έργα μικρά ή μεγάλα, δουλεμένα σε πηλό, χαρτί, ξύλο, καμβά και καρτ ποστάλ, ανοίγουν διάλογο με την πόλη και βάζουν πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία στα ράφια μας.
Alibi Gallery, έως 30/9, Δευτ.-Κυρ.: 10.30 π.μ.-10 μ.μ., Είσοδος ελεύθερη.
