Καθώς σουρουπώνει, με φόντο τον ήλιο που δύει πίσω από τα αλιευτικά, η πλατεία στη Σκάλα Καλλονής έχει γεμίσει, σαν να χτυπά εκεί ο παλμός όλης της Λέσβου. Οι γύρω δρόμοι έχουν κλείσει, κρεμαστά φωτάκια ανάβουν κατά μήκος της προκυμαίας, οι πρώτες νότες της λύρας ξεπροβάλλουν δειλά και οι μυρωδιές από ψημένες σαρδέλες ξεχύνονται από τους πάγκους. Είναι 1η Αυγούστου και η "Γιορτή της Σαρδέλας” του πιο επώνυμου προϊόντος της Λέσβου, της σαρδέλας Καλλονής (ΠΟΠ) έχει ήδη ξεκινήσει στο γραφικό λιμανάκι.
Για τρεις μέρες είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε λεπτό προς λεπτό την περίφημη "Γιορτή της Σαρδέλας" με ασταμάτητο γλέντι, άφθονο ούζο και σαρδέλα σε όλες τις εκδοχές, που διοργανώνεται από τον Δήμο Δυτικής Λέσβου μαζί με την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου καθώς και τοπικές επιχειρήσεις.
Πίσω λοιπόν στην φωταγωγημένη πλατεία και στην σκηνή όπου η Κλέλια Πανταζή και ο Θεόφιλος Μυζίκας μας καλωσόρισαν για ακόμη μια χρονιά στη γιορτή του τόπου τους. Κατά μήκος της προβλήτας, στους πάγκους βρίσκονται οι άνθρωποι ποτοποιείων ούζου, οινοποιείων και συνεταιρισμών της Λέσβου, αλλά και σεφ που μαγειρεύουν, κερνάνε και δεν σταματούν να δίνουν "καύσιμο" σε μια μοναδική γαστρονομική -και όχι μόνο- γιορτή. Στην ιδιαίτερη "κουζίνα" του φεστιβάλ, καταξιωμένοι σεφ όπως οι Λευτέρης Λαζάρου, Μαρία Εκμεκτσίογλου και Καλλιόπη Μπεζαντέ, παρουσίασαν εκλεκτά πιάτα, ενώ ο Στράτος Ιωσηφέλλης ανέλαβε για ακόμη μια χρονιά τον ρόλο του οικοδεσπότη σεφ- ανθρώπου κλειδί. Παράλληλα, οι σεφ του 5άστερου ξενοδοχείου "Mythical Coast" αλλά και του κτήματος "Ελιά και Θάλασσα" δημιουργήσαν για το κοινό μοναδικές γαστρονομικές δημιουργίες.
Όλοι οι καλεσμένοι σεφ ανέδειξαν τα τοπικά υλικά προσφέροντας στον ανυπόμονο κόσμο τα πιο λαχταριστά πειστήρια της υψηλών επιδόσεων γαστριμαργικής δουλειάς που έκαναν. Από ριζότο με ούζο μέχρι κριθαράκι με σαρδέλα καθώς και ταρτάκι με αβοκάντο και ταρτάρ ντομάτα- σαρδέλα, οι έμπειροι σεφ μεταμόρφωσαν πειραγμένες comfort συνταγές σε περιποιημένη γαστρονομία χειρός.
Την πρώτη μέρα, φτάσαμε λίγο πριν τις 9 το βράδυ και η πλατεία ήταν ήδη γεμάτη. Οι κάτοικοι είχαν πιάσει θέσεις από νωρίς, ώστε να απολαύσουν τις μελωδίες από το Μουσικό Σχολείο Δυτικής Λέσβου μαζί με την Μαρία Σεϊτανίδου, που έδεσε απόλυτα με την ατμόσφαιρα της πρώτης βραδιάς. Νωρίτερα, η Αννίτα Ζάχου, γεωπόνος και olive oil tasting expert, παρουσίασε στο κοινό τις ιδιαιτερότητες του τοπικού ελαιόλαδου, καταρρίπτοντας μύθους και δίνοντας χρήσιμες συμβουλές για την επιλογή και χρήση του.
Γύρω μας, ούζο. Πολύ ούζο. Από τις πιο ιστορικές ποτοποιίες του νησιού μέχρι νέες προσπάθειες με ντόπιο τζιν και λικέρ μαστίχα, όλοι οι ποτοποιοί είχαν διάθεση να μας μιλήσουν για τα προϊόντα και την σπουδαία παράδοση της Λέσβου καθώς δοκιμάζαμε αρωματικά αποστάγματα σε μικρά ποτηράκια με το logo του φεστιβάλ. Μιλώντας για logo, δεν μπορούσαμε να μην κάνουμε στάση στο Sardine Store, το pop-up κατάστημα του φεστιβάλ, που για πρώτη φορά έκανε την εμφάνισή του στο λιμανάκι. Με καλαίσθητα T-shirt, καπέλα και ό,τι θα ήθελες να πάρεις μαζί σου ως αναμνηστικό, το Sardine Store έδεσε ωραία με το πνεύμα της γιορτής ως κάτι ανεπιτήδευτο, με αγάπη για το τοπικό.
Η δεύτερη ημέρα μας βρήκε με γαστρονομία και ρεμπέτικο. Οι πάγκοι των σεφ είχαν στηθεί ήδη από το απόγευμα και οι προετοιμασίες έδιναν και έπαιρναν. Ο Λευτέρης Λαζάρου δοκίμαζε ένα πιάτο με κριθαράκι, η Καλλιόπη Μπεζαντέ έβαζε τελευταία πινελιά στο ριζότο της ενώ ο Στράτος Ιωσηφέλλης, ο οικοδεσπότης του φεστιβάλ, κυκλοφορούσε ακούραστος ανάμεσα στον κόσμο με την ποδιά και το χαμόγελο. Το βράδυ, ο Βαγγέλης Στρατίδης και η Κατερίνα Τσιρίδου πήραν τη σκυτάλη. Ρεμπέτικα έκαναν τους επισκέπτες να αφήσουν τα πιάτα και να σηκωθούν να χορέψουν. Έτσι όπως γίνεται σε λιμάνια, κάτω από τα φώτα και τα αστέρια.
Την Κυριακή, η πλατεία ήταν γεμάτη από το απόγευμα, παρακολουθώντας τη Μαρία Εκμεκτσίογλου να ετοιμάζει μια ιδιαίτερη πίτα με σαρδέλα και σταφίδες. Τα χορευτικά δεν άργησαν να πάρουν σειρά στη σκηνή. Ντόπια συγκροτήματα, μικροί και μεγάλοι με παραδοσιακές φορεσιές, ζωντάνεψαν την καρδιά της λεσβιακής παράδοσης. Ο "Σύλλογος Παραδοσιακών Χορών ο Μόλυβος", η "Ρόζ Δύναμη" το "ΑΧΟΚ BODYLAB" και ο "Χορευτικός Όμιλος Καλλονής", καθ’ όλη τη διάρκεια του τριημέρου υπογράμμιζαν το ρυθμό της παράδοσης με χάρη. Οι γονείς από κάτω τραβούσαν βίντεο με τα κινητά, ο κόσμος χειροκροτούσε και χόρευε, και όλοι ένιωθαν ότι συμμετέχουν σε κάτι δικό τους, όχι απλώς σε μια τουριστική εκδήλωση. Το φεστιβάλ κορυφώθηκε με τις μουσικές των Νίκου Οικονομίδη, Κυριακής Σπανού και Πάνου Βέργου. Ειδικά όταν ερμήνευσαν το χιτ του καλοκαιριού "το γλέντι" όλοι οι παρευρισκόμενοι έπιασαν ο διπλανό τους και μπήκαν στο χορό.
Εκτός από "το γλέντι" που ήταν το ανεπίσημο τραγούδι του φεστιβάλ, η φετινή διοργάνωση δημιούργησε το ολόδικο της τραγούδι, "Καλοκαίρι στο νησί", που ακούστηκε για πρώτη φορά κατά η διάρκεια του τριημέρου. Το ρεφρέν του το σιγοτραγουδούσαμε κι εμείς στο δρόμο της επιστροφής.
Αψηφώντας τις τυπικές ταμπέλες του φεστιβάλ ή του πανηγυριού, η Γιορτή της Σαρδέλας στη Σκάλα Καλλονής είναι από εκείνες τις εμπειρίες όπου το γλέντι παντρεύεται με τη γεύση, η παράδοση με το σήμερα. Αλλά κυρίως χτίζει κοινότητες μέσα από μια τεράστια συλλογική προσπάθεια. Επομένως, αν το καλοκαίρι σου έχει ανάγκη από λίγο αυθεντικό Αιγαίο, ξέρεις πού να πας του χρόνου.
