© Monumenta
Μια σημαντική απόφαση του ΣτΕ (320/2025), που ακυρώνει την απόφαση "περί μη χαρακτηρισμού κτιρίου στην οδό Καλλινίκου 3, ως διατηρητέου" αποτελεί ελπίδα διάσωσης των ιστορικών κτιρίων του Μεσοπολέμου, που έχουν απομείνει στην Αθήνα και κινδυνεύουν να χαθούν από ένα κύμα κατεδαφίσεων που παρατηρείται τα τελευταία κυρίως τρία χρόνια. Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και η Monumenta προσέφυγαν τον Νοέμβριο 2023 κατά της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Αθηναίων και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την ακύρωση της οικοδομικής άδειας κατεδάφισης και της απόφασης με θέμα "Μη χαρακτηρισμός ως διατηρητέου του κτηρίου της οδού Καλλινίκου 3".
Σύμφωνα με την αιτιολόγηση του ΣτΕ ένα κτίριο δεν χάνει την αξία του αν έχει καταστραφεί ή έχουν καταστραφεί τα αξιόλογα μορφολογικά του στοιχεία, εφόσον αυτά μπορούν να αποκατασταθούν. Η αιτιολόγηση, κατά το ΣτΕ, του ΚΕΣΑ σύμφωνα με την οποία το κτήριο δεν έχει εκείνα τα αξιόλογα μορφολογικά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δηλώνουν το ύφος μιας εποχής δεν αρκεί για να αντικρούσει την ειδική τεκμηρίωση της ΔΑΟΚΑ η οποία τεκμηριώνει αναλυτικά την αξία του κτιρίου.
Κτίρια εκλεκτικιστικά, μοντέρνα της περιόδου του Μεσοπολέμου, αλλά και απλά λαϊκά, συγκροτούν ένα μεγάλο τμήμα της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και την πολεοδομική φυσιογνωμία της πόλης, αναδεικνύουν την ιστορική συνέχεια της και εικονογραφούν την εξέλιξη της τυπολογίας της κατοικίας και τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής τους.
Πρόκειται για κτίρια που διατηρούν με τα χαμηλά τους ύψη, τις αυλές και τους κήπους τους, μια ανθρώπινη κλίμακα και με την παρουσία τους στις γειτονιές της Αθήνας, συμβάλλουν στην ποιότητα του δημόσιου χώρου και παράλληλα, λειτουργούν διδακτικά, καθώς εικονογραφούν τις αρχιτεκτονικές απόψεις της εποχής τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το κτίριο της οδού Καλλινίκου 3, το οποίο ανήκει στον εκλεκτικιστικό ρυθμό και υιοθέτει μορφολογικά χαρακτηριστικά διαφορετικών αρχιτεκτονικών ρευμάτων. Κτίρια της μορφολογίας αυτής "εκφράζουν τη μετάβαση από την αυστηρή συγκρότηση του αθηναϊκού κλασικισμού στην εμφάνιση των νέων τάσεων του Μοντέρνου κινήματος", όπως γράφει ο ομότιμος καθηγητής Μάνος Μπίρης και "εξέφραζαν την αισιοδοξία και δημιουργικότητα της αστικής κοινωνίας της εποχής".
Παράλληλα, η διατήρηση των κτιρίων αυτών, συμβάλει και στην εξοικονόμηση της ενέργειας που απαιτεί η κατεδάφισή τους και η απόρριψη των λίθινων και μεταλλικών υλικών δομής τους, που σήμερα δύσκολα βρίσκονται. Και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο η Πολιτεία θα πρέπει να μεριμνά για τη διατήρηση τους, όπως και ο Νόμος 2039/1992 προβλέπει. Εντούτοις, η οικονομική στήριξη των ιδιοκτητών των κτιρίων αυτών, τόσο με το πρόγραμμα Διατηρώ, που έχει εξαγγελθεί από το 2022, όσο και με τη διάταξη " Μεταφοράς του Συντελεστή Δόμησης" που εισήχθη με το νόμο 1337/83 ακόμη δεν κατάφεραν να εφαρμοστούν.
Δείτε εδώ την απόφαση του ΣτΕ: https://nomosphysis.org.gr/23204/ste-320-2025-paranomos-mi-xaraktirismos-ktirioy os-diatiriteoy-kata-nok/
Διαβάστε Επίσης
