
Με γοργούς ρυθμούς συνεχίζονται οι εργασίες για τη δημιουργία του Εθνικού Μουσείου Ενάλιων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά, το οποίο αναμένεται να ανοίξει τις πόρτες του για το κοινό το 2026. Το νέο μουσείο, το οποίο συνδέεται οργανικά με το βιομηχανικό κτήριο του ΣΙΛΟ, έχει ως στόχο να αναδείξει τους θησαυρούς των ελληνικών θαλασσών και να προσφέρει στους επισκέπτες μια μοναδική εμπειρία κατάδυσης στο παρελθόν.
Το έργο, το μεγαλύτερο πολιτιστικό έργο της χώρας σήμερα, χρηματοδοτείται με 93 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και διαχειρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο σχεδιασμός του νέου κτηρίου, το οποίο θα ενσωματώνει το παλαιό κτήριο του ΣΙΛΟ, δημιουργεί ένα ενιαίο αφήγημα που συνδέει το παρελθόν με το παρόν, ενώ παράλληλα ενσωματώνει σύγχρονα τεχνολογικά μέσα και σύγχρονες μουσειολογικές και μουσειογραφικές προσεγγίσεις.

Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε ότι το Εθνικό Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων "θα αναδείξει τον ελληνικό πολιτισμό στη μεγάλη διαχρονία του, μέσα από τα ευρήματα των θαλασσών μας", προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εμπειρία στους επισκέπτες. Ο στόχος του μουσείου είναι να αναδείξει την άρρηκτη σύνδεση της Ελλάδας με τη θάλασσα, τη ναυτιλία και τη ναυτοσύνη, από την προϊστορία έως τη σύγχρονη εποχή.

Το νέο κτήριο θα φιλοξενεί πάνω από 2.500 εκθέματα, τα οποία θα καλύπτουν έξι θεματικούς άξονες:
- Θάλασσα, Περιβάλλον, Άνθρωπος,
- Ενάλια Αρχαιολογία,
- "Χρονοκάψουλες" στο βυθό...σταθμοί στον χρόνο",
- Προσεγγίζοντας αποσπασματικά το παρελθόν. Ένα ανοικτό ζήτημα προς διαχείριση,
- Ενάλια πολιτιστική κληρονομιά ανοικτή στη κοινωνία,
- Σιλό και Πειραιάς, αλληλένδετες ιστορίες. Η πορεία της έκθεσης είναι προκαθορισμένη και ξεκινά από το κτήριο του ΣΙΛΟ, όπου θα χωροθετηθούν οι θεματικοί άξονες 1 και 2.
Οι θεματικοί άξονες θα εκτείνονται σε έναν εκθεσιακό χώρο 7.550 τ.μ., που θα περιλαμβάνει μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις, καθώς και χώρους για εκπαιδευτικά προγράμματα και επιστημονικές δράσεις. Επίσης, το μουσείο θα διαθέτει εργαστήρια συντήρησης, χώρους για υπηρεσίες επισκεπτών και σύγχρονα μέσα ψηφιακής ερμηνείας.

Η μουσειολογική μελέτη του μουσείου έχει αναθεωρηθεί και επεκταθεί, προσθέτοντας περισσότερα εκθέματα και διευρύνοντας τη διαρθρωτική και θεματική αφήγηση. Οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν σε διαφορετικούς χώρους του μουσείου, ανακαλύπτοντας το βιομηχανικό παρελθόν του κτηρίου του ΣΙΛΟ και ταυτόχρονα να βυθιστούν στην ιστορία του ελληνικού ναυτικού πολιτισμού.

Η μελέτη του έργου προβλέπει πλήρη προσβασιμότητα σε όλους τους επισκέπτες, τόσο σε φυσικό όσο και σε διανοητικό επίπεδο. Ράμπες, ασανσέρ, ευρύχωροι χώροι κίνησης και διαβάθμιση του πληροφοριακού υλικού θα εξασφαλίζουν την άνετη περιήγηση όλων. Παράλληλα, ο μουσειολογικός σχεδιασμός ενσωματώνει σύγχρονα ψηφιακά μέσα και ειδικές κατασκευές που θα προσφέρουν μια μοναδική εμπειρία αλληλεπίδρασης με τα εκθέματα.

Η κατασκευή του μουσείου, η οποία ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2023, επικεντρώνεται στην αποκατάσταση του ΣΙΛΟ και την επέκταση με νέο κτήριο, το οποίο θα ενοποιηθεί με τον υπάρχοντα ταινιόδρομο, προσφέροντας μια διαδρομή που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον. Οι επισκέπτες θα μπορούν να περιηγηθούν στον ανακαινισμένο χώρο του ΣΙΛΟ και να κατανοήσουν τη λειτουργία του, ενώ θα ανακαλύπτουν τη συνδυασμένη ιστορία του παλαιού βιομηχανικού κτηρίου και των ελληνικών ναυτικών θησαυρών.