Η εποχή μετά την πανδημία έδωσε την κατάλληλη αφορμή και ώθηση σε πολλούς από εμάς να γνωρίσουμε ξανά ενδιαφέροντα και σημαντικά μέρη της Αθήνας. Κάποια από αυτά είναι και οι βιβλιοθήκες της πόλης που ανοίγουν τις πόρτες τους και μας καλωσορίζουν. Εμείς έχουμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε ανάμεσα σε πλήθος βιβλίων, εφημερίδων και σπάνιων αρχείων και χειρογράφων, να μελετήσουμε και να διαβάσουμε στα αναγνωστήρια, να πάρουμε μέρος σε ξεναγήσεις, ακόμα και να δανειστούμε βιβλία ή από το σπίτι μας να εξερευνήσουμε τους ηλεκτρονικούς τους καταλόγους που πολλές διαθέτουν με ελεύθερη πρόσβαση.
Ανάμεσα σε πολλές άλλες βιβλιοθήκες που βρίσκονται στην Αθήνα, κάποιες αφιερωμένες σε ειδικά ενδιαφέροντα και θεματικές ενότητες, επιλέγουμε και σας προτείνουμε επτά από αυτές. Καλή περιήγηση στον μαγικό κόσμο των βιβλίων και της γνώσης.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος
Το 2018, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος βρήκε νέα στέγη στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Καλλιθέα, σε ένα κτίριο που πληροί απολύτως τις ανάγκες μίας σύγχρονης βιβλιοθήκης. Δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από άλλες μεγάλες βιβλιοθήκες του κόσμου, με χιλιάδες τίτλους βιβλίων, περιοδικών, εφημερίδων και χειρογράφων, ψηφιακές συλλογές, μεγάλο και όμορφο αναγνωστήριο, ευρεία χρήση της τεχνολογίας, "ζεστή" αρχιτεκτονική και πολλά ενδιαφέροντα πολιτιστικά δρόμενα (για μεγάλους και για παιδιά). Χωρίς να αποχωρίζεται τις ρίζες της, το κτίριο στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο, στο κέντρο της Αθήνας, συνεχίζει να λειτουργεί και να φιλοξενεί ένα μοναδικό αρχείο με χιλιάδες εφημερίδες.
Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού 364, Καλλιθέα
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη
Από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της Ελλάδας, βρίσκεται στο Κολωνάκι, κοντά σε άλλα σημεία μεγάλου ενδιαφέροντος της περιοχής (Μονή Πετράκη, Βρετανική Σχολή Αθηνών, με την επίσης σημαντική της βιβλιοθήκη). Να ένας ιδανικός σαββατιάτικος περίπατος. Στις πλαγιές του Λυκαβηττού, με τον υπέροχο κήπο της, η Γεννάδειος είναι μία από τις δύο βιβλιοθήκες της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών στην Αθήνα, "ένα θησαυροφυλάκιο βιβλίων, αρχείων και έργων τέχνης που αποτελούν μαρτυρίες για την κληρονομιά του Ελληνισμού από το τέλος της αρχαιότητας μέχρι τις μέρες μας" όπως σημειώνεται στην επίσημη ιστοσελίδα της. Πήρε το όνομά της από τον Γεώργιο Γεννάδιο (1786-1854), όνομα που δόθηκε στη βιβλιοθήκη από τον γιο του, διπλωμάτη και λόγιου Ιωάννη Γενναδίου (1844-1932). Το 1922, ο Ιωάννης Γεννάδιος δώρισε τη συλλογή του (περισσότεροι από 26.000 τίτλοι) στην Αμερικανική Σχολή Κλασσικών Σπουδών, τιμώντας τον πατέρα του και τη χώρα μας.
Σουηδίας 61, Κολωνάκι
Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά
Μία βιβλιοθήκη με μεγάλη ιστορία, βρίσκεται στην καρδιά του Πειραιά και πολύ κοντά στη νέα στάση του μετρό Δημοτικό Θέατρο. Ο πολιτικός και νομικός Δημήτριος Μαυροκορδάτος δώρισε 4.000 τόμους από την προσωπική του συλλογή στο Δήμο το 1874, κάτι που αποτέλεσε τον πυρήνα γέννησης της βιβλιοθήκης. Το παράδειγμα του Μαυροκορδάτου ακολούθησαν και άλλοι επιφανείς Έλληνες και ξένοι (Λουκάς Ράλλης, ο ιατρός Κάρλ Ράϊγχολντ, ο Θεόδωρος Ρετσίνας), δωρίζοντας τις προσωπικές τους βιβλιοθήκες. Μόνο που έπρεπε να περιμένουμε μέχρι το 1927 για να λειτουργήσει η βιβλιοθήκη, μάλιστα, μέσα σε ένα τμήμα του Δημοτικού Θεάτρου. Από τότε, για σχεδόν 100 χρόνια, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά, με διάφορες αλλαγές στέγασης, βρήκε μόνιμο σπίτι στο σύγχρονο κτίριο της Ελευθερίου Βενιζέλου και Κολοκοτρώνη, με δανειστικό τμήμα, αναγνωστήριο, παιδικό τμήμα και μία πολύ πλούσια συλλογή βιβλίων, εφημερίδων, χειρογράφων και πειραϊκού αρχείου.
Ελ. Βενιζέλου 22, Πειραιάς
Βιβλιοθήκη "Ιωάννης Συκουτρής" Ακαδημίας Αθηνών
Ο Ιωάννης Συκουτρής (1901-1937), Έλληνας φιλόλογος, είχε μία σύντομη και τραγική ζωή, αλλά κατάφερε να διδάξει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, να αφήσει ανεκτίμητο έργο και να έχει σημαντική επίδραση στον κόσμο των γραμμάτων και του πνεύματος. Προς τιμήν του, το όνομα της βιβλιοθήκης που βρίσκεται στο Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών, στην καρδιά της πρωτεύουσας. Ανοιχτή για όλους, όχι μόνο για ερευνητές, η είσοδος στην Ακαδημία Αθηνών αποτελεί μία μοναδική εμπειρία από μόνη της. Η βιβλιοθήκη "Ιωάννης Συκουτρής" θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Ελλάδος με περισσότερους από 300 χιλιάδες τίτλους, σπάνια βιβλία, χειρόγραφα και επιστολές, μαζί με ιστορικά έπιπλα, προτομές και πίνακες ζωγραφικής. Αξίζει πραγματικά μία επίσκεψη και ξενάγηση.
Πανεπιστημίου 28, Αθήνα
Μουσική Βιβλιοθήκη "Λίλιαν Βουδούρη"
Βρίσκεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και αποτελεί δημιούργημα του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής. Μία μοναδική στο είδος της βιβλιοθήκη στην Ελλάδα, με έμφαση, φυσικά, στη μουσική, χωρίς να μένει μόνο εκεί, με την θεματολογία της να επεκτείνεται στην τέχνη, στο θέατρο, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία. Με πλούσια βιβλιογραφία, δισκογραφία και οπτικοακουστικό υλικό, με το ξεχωριστό τμήμα "Αρχείο Ελληνικής Μουσικής" να είναι πραγματικά πολύτιμο για τη μουσική κληρονομιά της χώρας μας, συγκεντρώνοντας θεματικά και προσωπικά αρχεία, όπως του Μίκη Θεοδωράκη, του Νίκου Σκαλκώτα, του Μανώλη Καλομοίρη και άλλων Ελλήνων δημιουργών. Ανοιχτή για όλους, με εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις για σχολεία, αν είσαι φίλος της μουσικής ή μουσικός, μία επίσκεψη επιβάλλεται.
Βασιλίσσης Σοφίας & Κόκκαλη 1, Αθήνα
Βιβλιοθήκη Αισθητικής - Ίδρυμα Παναγιώτη & Έφης Μιχελή
Κατηφορίζοντας από το Μέγαρο Μουσικής και τη Μουσική Βιβλιοθήκη "Λίλιαν Βουδούρη", με κατεύθυνση προς το Σύνταγμα, ας κοντοσταθούμε λίγο στο κτίριο στον αριθμό 79 της Βασιλίσσης Σοφίας. Κάποιοι από τους ορόφους του, με το γλυπτό της γοργόνας του Αντώνιου Σώχου να σε κοιτάει πάνω από την είσοδο, φιλοξενούν το Ίδρυμα Παναγιώτη & Έφης Μιχελή. Κορυφαίος θεωρητικός της αρχιτεκτονικής ο Παναγιώτης Μιχελής, πρωτοπόρος ναΐφ ζωγράφος η Έφη Μιχελή, ένα ζευγάρι διανοούμενων με μεγάλη συμβολή στις τέχνες και στα γράμματα. Εκτός από την αίθουσα εκθέσεων με ναΐφ έργα της Έφης Μιχελή και άλλων ζωγράφων, επισκεφτείτε και την πολύ καλά οργανωμένη βιβλιοθήκη του ιδρύματος που ειδικεύεται σε θέματα αισθητικής, αρχιτεκτονικής, καλών τεχνών, φιλοσοφίας της τέχνης και φιλοσοφίας γενικότερα.
Βασιλίσσης Σοφίας 79, Αθήνα
Παιδική-Εφηβική Βιβλιοθήκη Δήμου Αθηναίων
Υπάρχει ένα λάθος στη λειτουργία των παιδικών βιβλιοθηκών, κρατικών και δημοτικών. Πολλές από αυτές, όχι όλες, λειτουργούν μόνο τα πρωινά καθημερινών, παραμένοντας κλειστές πολλά από τα απογεύματα και τα σαββατοκύριακα. Ποιος θα τις επισκεφτεί αυτές τις πρωινές εργάσιμες μέρες; Μόνο γκρουπ σχολείων; Ας μην γκρινιάζουμε, η Αθήνα έχεις πολλές και όμορφες παιδικές βιβλιοθήκες, μία από αυτές είναι και η Παιδική-Εφηβική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων που βρίσκεται στο Πάρκο για το Παιδί και τον Πολιτισμό στους Αμπελόκηπους. Απευθύνεται σε όλα τα παιδιά και στους γονείς τους που θέλουν να τα εισάγουν στον κόσμο του βιβλίου, του διαβάσματος και της γνώσης, μέσα από μία μεγάλη συλλογή από ελληνικά και ξενόγλωσσα βιβλία και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Λάμψα & Τριφυλίας, Αμπελόκηποι
