Μαγική, πολυσχιδής, ανατρεπτική, πολύχρωμη, πολυπολιτισμική, μοναδική, ζωηρή, θορυβώδης, υπογείως ρομαντική και συνάμα πρωταγωνίστρια του σινεμά, μούσα δημοφιλών σκηνοθετών, συγγραφέων, συνθετών. Η Φωτεινή Καλαντζή πιστεύει πως η πρώτη γνωριμία με αυτήν τη μητρόπολη του κόσμου μπορεί κάλλιστα να έχει διάσταση κινηματογραφική.
«Θέλω να ξυπνήσω σε μια πόλη που ποτέ δεν κοιμάται», τραγουδάει ο Φρανκ Σινάτρα και ο Γούντι Άλεν την υμνεί με χάρη κι αισθησιασμό στο «Μανχάταν» με τη λαμπερή μουσική υπόκρουση του Γκέρσουιν. Όλοι κουβαλάμε μέσα μας ένα κομμάτι της Νέας Υόρκης, διότι ακόμη κι αν δεν την έχουμε επισκεφθεί, ξέρουμε πολλά γι’ αυτήν. Με αυτήν τη σκέψη στο μυαλό παίρνω το φέρι από το Battery Park με πρώτο σταθμό το Άγαλμα της Ελευθερίας για τις απαραίτητες φωτογραφίες.
Αν αντέχετε, ανεβείτε τα 354 σκαλοπάτια για να φτάσετε στο στέμμα. Η θέα θα σας ανταμείψει και θα νιώσετε σαν τους πρωταγωνιστές του χιτσκοκικού «Σαμποτέρ». Επόμενη στάση το ιστορικό νησί Έλις, το οποίο έχει σημαδέψει τα όνειρα εκατομμυρίων μεταναστών που στάθηκαν στο Grand Hall για να περάσουν τους ελέγχους των αμερικανικών αρχών, όπως ο Βίτο Κορλεόνε του «Νονού». Το Μουσείο Μετανάστευσης στο νησί είναι το πιο «αληθινό» και «ανθρώπινο» μουσείο που έχετε επισκεφθεί ποτέ. Μέσα από εκπληκτικές φωτογραφίες, έγγραφα, αντικείμενα, ακόμη και τραγούδια θα καταλάβετε τι σήμαινε αυτός ο φάρος προς την ελευθερία και το όνειρο.
Πίσω στο Battery Park, στο Lower Manhattan, διασχίζω την ατμοσφαιρική και σημαιοστολισμένη Stone Street με τις πολυάριθμες επιλογές για φαγητό και ποτό και τραπεζάκια έξω. Περνάω από το «Shorty’s» (www.shortysnyc.com) στην Pearl Street για το πιο νόστιμο Philly cheese steak! Στον ίδιο δρόμο θα βρείτε την ονομαστή «Fraunces Tavern» (http://frauncestavernmuseum.org), μουσείο κι εστιατόριο, σε ένα από τα παλιότερα κτίσματα της πόλης και τοπόσημο της αμερικανικής Ιστορίας. Εκεί ο Τζορτζ Ουάσινγκτον αποχαιρέτισε έναν έναν τους αξιωματικούς του Ηπειρωτικού Στρατού στο τέλος της Αμερικανικής Επανάστασης. Κι έτσι σιγά σιγά φτάνω στη Wall Street και στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, εκεί όπου το «Χρήμα ποτέ δεν πεθαίνει».
Οι περισσότεροι μετανάστες που έφτασαν στη Νέα Υόρκη στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα εγκαταστάθηκαν στο Lower East Side. Κι επειδή η ιστορία της Νέας Υόρκης είναι μια ιστορία μετανάστευσης, δεν μπορώ να παραλείψω μια βόλτα στο Tenement Museum (www.tenement.org) στην Orchard Street, το κέντρο της πάλαι ποτέ «μικρής Γερμανίας» και μετά γειτονιάς Ιταλών, Ελλήνων, Ούγγρων, Πολωνών και μετά το 1920 κυρίως Εβραίων. Στο συγκεκριμένο κτίριο, όπως και σε τόσα άλλα με τα χαρακτηριστικά κόκκινα τούβλα και τις εξωτερικές σιδερένιες σκάλες πυρκαγιάς, έζησαν από το 1863 μέχρι το 1935 επτά χιλιάδες άνθρωποι.
Ακολουθήστε κάποιο από τα θεματικά tours, όπως «Sweatshop workers», «Shop life», «Tastings at the tenement», για να ταξιδέψετε στο χρόνο και στις αληθινές πορείες ανθρώπων που έχτισαν την ιστορία της πόλης. Επόμενη στάση ένας γαστρονομικός θεσμός συνυφασμένος με την πολιτισμική ταυτότητα της περιοχής, το «Katz’s Delicatessen» (www.katzsdelicatessen.com). Διαλέγω το τραπέζι όπου κάθονταν η Μεγκ Ράιαν και ο Μπίλι Κρίσταλ στο «Όταν ο Χάρι γνώρισε τη Σάλι» και δοκιμάζω το θρυλικό σάντουιτς με παστράμι.
Το επόμενο πρωινό είναι αφιερωμένο στο μποέμ Greenwich Village του Ντίλαν και του Κέρουακ με τα καλοδιατηρημένα brownstones, τα cafes, τις μπουτίκ και τις μικρές γκαλερί. Περπατάω στα γοητευτικά Washington Mews και χαζεύω τις παρέες φοιτητών του New York University, διασχίζω το πάρκο της Washington Square με τη χαρακτηριστική αψίδα, παρατηρώντας τα μαρμάρινα τραπεζάκια σκάκι με τα πιόνια που περιμένουν τους επόμενους παίκτες για να παίξουν bullet chess. Κατευθύνομαι προς το «Waverly Diner» (www.waverlyrestaurant.net) για brunch.
Κλασικό American diner με ανάλογο ρετρό στιλ, σερβιτόρους με στολή και μακροσκελές μενού με αβγά, bagels, French toast, burgers και γενικώς τα πάντα. Περιπλανιέμαι στους ονειρεμένους δρόμους του Village με τα πενταώροφα σπίτια και φτάνω στην Bleecker street, εκεί όπου ο Αλ Πατσίνο έπινε καφέ με την αγαπημένη του στην «Υπόθεση Καρλίτο». Μπαίνω στο bookbook (https://bookbooknyc.com) και αγοράζω το «The Fran Lebowitz Reader» για να «δω» τη Νέα Υόρκη του ’70 και του ’80 μέσα από τα μάτια και το σαρδόνιο χιούμορ της συγγραφέως.
Για τους φίλους της τέχνης υπάρχουν πολλές επιλογές, όπως η Franklin Bowles Gallery (www.franklinbowlesgallery.com), η Ward-Nasse Gallery (www.wardnasse.org), η Team Gallery (www.teamgal.com) κ.ά. Αν βρεθείτε εκεί πρωινή ώρα, δοκιμάστε βάφλες ή ό,τι άλλο τραβάει η όρεξή σας στο εκπληκτικό «Jack’s Wife Freda» (http://jackswifefreda.com) και αργότερα το black label burger στο νοσταλγικό «Minetta Tavern» (www.minettatavernny.com), όπου συναντιέται για τελευταία φορά η τραγική παρέα των «Sleepers». Εκεί δίπλα έμενε και ο ιδεαλιστής «Σέρπικο» του Σίντνεϊ Λιουμέτ. Ανηφορίζοντας την Bleecker str. βλέπω στα αριστερά μου το Cherry Lane Τheatre, που στο παρελθόν είχε ανεβάσει τα πιο πρωτοποριακά έργα της αμερικανικής θεατρικής σκηνής.
Μπαινοβγαίνοντας σε στιλάτες μπουτίκ, περνάω την Perry street, την οποία χάζευε η Κάρι Μπράντσο του «Sex and the City» από το παράθυρό της και φτάνω στο Magnolia Bakery (www.magnoliabakery.com) με τα διάσημα cupcakes. Απέναντι, στο κουλ Bookmarc NY (www.marcjacobs.com/bookmarc), δημιούργημα του γνωστού σχεδιαστή Marc Jacobs, θα βρείτε coffee table books, σουβενίρ, τσάντες και άλλα ωραία μικροπράγματα. Περνάω για μια μπιρίτσα από το «White Horse Tavern», στέκι λογοτεχνών και αγαπημένο του Ντίλαν Τόμας.
Αργότερα δίνω ραντεβού με τους φίλους μου στο εστιατόριο-θεσμός του West Village «John’s» (www.johnsbrickovenpizza.com) για νεοϋορκέζικη πίτσα σε ξυλόφουρνο. Μετά περνάμε από το speakeasy «Little Branch» για κοκτέιλ και ακούμε ζωντανά τζαζ στο «Village Vanguard» (www.villagevanguard.com), εκεί όπου ο John Coltrane έπαιζε το «My Favourite Things», και στο υπόγειο «55 Bar» (www.55bar.com) δίπλα στο Stonewall Inn, εθνικό μνημείο πλέον για την LGBT κοινότητα.
Καινούργια ημέρα σήμερα και ξεκινώ για το Midtown. Θέλω να περπατήσω στην 5th Avenue, την καρδιά της πόλης αλλά και του shopping. Εκεί θα βρείτε τις μπουτίκ των πολυτελών οίκων μόδας και τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα εμπορικά καταστήματα για να χορτάσετε ψώνια. Θα ενθουσιαστείτε από τις παραμυθένιες βιτρίνες του Saks και από την πολυτέλεια του Bergdorf Goodman, όπου μπορείτε να κάνετε ένα διάλειμμα στο σικ εστιατόριο του πολυκαταστήματος και να πάρετε ένα από τα υπέροχα πιάτα ή απλώς να πιείτε ένα τσάι με γλυκάκια. Καλή επιλογή είναι και το «Ralph’s Coffee». Καθίστε στο μεγάλο δρύινο τραπέζι με τις μπιστρό καρέκλες και πιείτε μυρωδάτο καφέ ρίχνοντας μια ματιά στη vintage συλλογή βιβλίων.
Θαυμάστε τα κοσμήματα του Tiffany’s όπως η Όντρεϊ Χέπμπορν αλλά και το κτίριο με τις αρ ντεκό επιρροές και τον μπρούντζινο Άτλαντα που κρατάει στους ώμους του ένα ρολόι. Μια λογοτεχνική όαση με κρυμμένους θησαυρούς στριμώχνεται ανάμεσα στους ουρανοξύστες του Midtown: το Argosy Bookstore (www.argosybooks.com) στο old world σκηνικό του, με τις μοκέτες, τις σκούρες ξύλινες βιβλιοθήκες και τα πράσινα φωτιστικά, φιλοξενεί χιλιάδες σπάνια δερματόδετα βιβλία, κάποια από στις πρώτες τους εκδόσεις, χειρόγραφα, χάρτες και γκραβούρες. Από τα ράφια του έχουν διαλέξει βιβλία ο Φράνκλιν Ρούζβελτ, η Ζακλίν Κένεντι, η Γκρέις Κέλι, η Οριάνα Φαλάτσι, ο Μπιλ Κλίντον κ.ά.
Αν θέλετε να προσθέσετε στην ημέρα σας μια καλλιτεχνική νότα, επισκεφθείτε το εξαώροφο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης γνωστό και ως MoMA (www.moma.org) για να αφεθείτε στη μαγεία των αριστουργημάτων του Ματίς, του Πικάσο, του Νταλί, του Ρουσό, του Πόλοκ κ.ά. Περιηγηθείτε και τον εξωτερικό χώρο του μουσείου με τα γλυπτά, το Abby Aldrich Rockefeller Sculpture Garden, σε ένα ζεν σκηνικό με λιμνούλες και πράσινο. Κι αν επιθυμείτε να κάνετε ένα μίνι διάλειμμα, καθίστε στο «Terrace 5» με τη φανταστική θέα στον κήπο του μουσείου. Τα πιάτα είναι προσεγμένα και ό,τι πρέπει για ένα ελαφρύ γεύμα.
Περάστε μια βόλτα από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης (www.nypl.org), την τέταρτη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του κόσμου, καθώς ύστερα από δύο χρόνια ανακαίνισης ξανάνοιξε για το κοινό το ιστορικό Rose Reading Room, όπου οι «Ghostbusters» καταφθάνουν για να εξολοθρεύσουν τα φαντάσματα. Πίσω από τη βιβλιοθήκη θα δείτε το χαριτωμένο και γαλλικού αέρα Bryant Park με το πολύχρωμο καρουσέλ.
Περπατήστε μέχρι την κατάφωτη Times Square στη συμβολή της Broadway και της 7th Avenue. Αγαπημένη των διαφημιστών αλλά και του ενός εκατομμυρίου επισκεπτών που στέκονται εκεί για να καλωσορίσουν τη νέα χρονιά. Μπείτε στον εμβληματικό σταθμό Grand Central απ’ όπου πέρασε αγωνιώντας ο Κάρι Γκραντ στη «Σκιά των τεσσάρων γιγάντων» για να νιώσετε τη φοβερή του ενέργεια. Η ανακαίνιση του σταθμού ολοκληρώθηκε το 1996 και κόστισε 175 εκατ. δολάρια! Δειπνήστε στο καθωσπρέπει «Grand Central Oyster Bar & Restaurant» (www.oysterbarny.com) με τα καλύτερα ψάρια και θαλασσινά ή απολαύστε ένα Godfather ή ένα Bloody Mary στο αριστοκρατικό «King Cole Bar» με τη θεαματική τοιχογραφία του Μάξφιλντ Πάρις.
Την επόμενη ημέρα αποφασίζω να ξεναγηθώ στο απέραντο Metropolitan Museum of Art (www.metmuseum.org). Η μόνιμη συλλογή περιλαμβάνει έργα τέχνης της ελληνορωμαϊκής και της αιγυπτιακής αρχαιότητας. Δεν χορταίνω να βλέπω τους αμέτρητους πίνακες σχεδόν όλων των μεγάλων Ευρωπαίων και Αμερικανών καλλιτεχνών. Στο Met υπάρχουν συλλογές από τον βυζαντινό, ασιατικό, αφρικανικό και ισλαμικό κόσμο και δείγματα πολιτισμού, όπως μουσικά όργανα, ενδυμασίες και αξεσουάρ. Στο κατάστημα του μουσείου θα βρείτε εκπληκτικά δώρα, όπως αντίγραφα κοσμημάτων όλων των εποχών και πολιτισμών. Ανεβαίνω στο «Roof Garden Cafe & Martini Bar» για ΝΥ θέα 360 μοιρών.
Περπατώντας στο πανέμορφο Central Park, καταλαβαίνω ότι πρόκειται για ένα θησαυρό στην καρδιά του Μανχάταν που φωτίζει την πόλη με τα χρώματα κάθε εποχής. Μου έρχεται στο μυαλό η σκηνή από το «Ένας Μεγάλος Έρωτας», όπου το χιονισμένο πάρκο φαίνεται από το διαμέρισμα της Ντέμπορα Κερ. Γεμάτο ρομαντικά γεφυράκια και αψίδες, σιντριβάνια και λιμνούλες, αγάλματα και παιδικές χαρές είναι ιδανικό για βόλτες. Το Strawberry Fields είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Τζον Λένον και οι επισκέπτες αφήνουν λουλούδια πάνω στο ψηφιδωτό-μνημείο «Imagine». Πολλοί κάνουν τζόγκινγκ γύρω από το Jacqueline Kennedy Onassis Reservoir, όπου κατοικούν υδρόβια πτηνά και την άνοιξη ανθίζουν κερασιές και αζαλέες προσφέροντας ένα ονειρικό θέαμα.
Το Bethesda Terrace απλώνεται σε δύο επίπεδα που συνδέονται με δύο μεγαλοπρεπείς σκάλες. Στέκομαι στο κεφαλόσκαλο και φωτογραφίζω τις άμαξες του πάρκου, τη λίμνη και το Bethesda Fountain, που έχει στο κέντρο του τον μπρούντζινο «Άγγελο των Νερών». Γευματίζω στο κλασικό «The Loeb Boathouse» (www.thecentralparkboathouse.com) αγναντεύοντας τη λίμνη. Βγαίνοντας από το πάρκο, κατευθύνομαι προς το Lincoln Center for Performing Arts, που περιλαμβάνει τη New York Philharmonic, τη Metropolitan Opera και το New York City Ballet. Έχω κλείσει εισιτήρια για την όπερα «Nabucco» του Βέρντι και είμαι κατενθουσιασμένη!
Το επόμενο πρωί θέλω να κάνω μια βόλτα στο Harlem, στη βόρεια πλευρά του Μανχάταν. Η ιστορία του ξεκινάει με τους πρώτους Ολλανδούς κατοίκους το 17o αιώνα, αλλά από την αρχή του 20ού αιώνα και μετά η περιοχή γίνεται σύμβολο της αφροαμερικάνικης κοινότητας. Περνάω από το Sugar Hill που ονομάστηκε έτσι γιατί εκεί η ζωή ήταν γλυκιά τη δεκαετία του ’20 και στέκομαι μπροστά στο Hamilton Grange National Memorial, το σπίτι του Alexander Hamilton, ενός από τους «πατέρες» του αμερικανικού έθνους.
Με τη σκέψη μου στο χιπ χοπ μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ «Χάμιλτον» που σάρωσε τα Βραβεία Τόνι, κέρδισε το Πούλιτζερ και τις εντυπώσεις του κοινού –για να το δω πρέπει να κλείσω εισιτήρια από τώρα για το 2018!–, συνεχίζω τη βόλτα μου στα Hamilton Heights με μια περιήγηση στα γοτθικά και νεο-γοτθικά κτίρια του City College of New York, «το Χάρβαρντ του προλεταριάτου», απ’ όπου αποφοίτησαν πολλές προσωπικότητες των τεχνών, των γραμμάτων και της πολιτικής, ανάμεσα στους οποίους ο Χένρι Κίσιντζερ και ο Κόλιν Πάουελ.
Αφού γευτώ το περίφημο chicken-and-waffles στο «Sylvia’s» (http://sylviasrestaurant.com), το εστιατόριο της βασίλισσας του soul food, «κατηφορίζω» προς τη Meatpacking District, συνώνυμη του gentrification, όπου δεσπόζει το Whitney Museum of American Art (http://whitney.org) του Ρέντσο Πιάνο. Περπατώ στο «υπερυψωμένο πάρκο» της High Line, μπαίνω στην Chelsea Market για να αγοράσω δωράκια και να φάω στο χέρι το καλύτερο μεξικάνικο της ζωής μου στο «Los Tacos» (www.lostacos1.com). Η στιγμή του ηλιοβασιλέματος με βρίσκει στο Rockefeller Center, που αναδεικνύει τη μεγαλειότητα αυτής της σπουδαίας πολιτείας!
