John Scofield, Medeski Martin & Wood: Jazz-funk forces στη Στέγη

Μια συνάντηση δημιουργικών δυνάμεων που είναι πιθανό να προκαλέσει μουσική­ σύντηξη και να απελευθερώσει απρόβλεπτες αισθητικές ενέργειες και... παρενέργειες. Ο John Scofield και οι Medeski Martin & Wood με το νέο τους δίσκο «Juicy» και το αντίστοιχο πρόγραμμα έρχονται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 21/11.

Ο John Medeski (­πιάνο, πλήκτρα), ο John Scofield (κιθάρα), ο Billy Martin (ντραμς) και ο Chris Wood (μπάσο) αποτελούν πια μια jam band σχεδόν ονειρική και ιδανική, ένα γκρουπ που θεωρούμε ότι διαθέτει κάποια χαρακτηριστικά μονιμότητας και συνέχειας, παρότι το πρώτο τους άλμπουμ ήταν το «Out louder» του 2006 και το δεύτερο, το «Juice», κυκλοφόρησε μόλις πριν από δύο μήνες. Προφανώς πρόκειται για ένα από τα κορυφαία σχήματα μιας ιδιάζουσας ηλεκτρικής jazz fusion που έχει ως βάση το funk, αλλά διευρύνεται σε πεδία που έχουν να κάνουν με τις προσωπικότητες του κάθε μουσικού ξεχωριστά.

Το «Juice», που θα αποτελέσει και τη βάση της συναυλίας του γκρουπ στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 21/11, είναι και αυτό μια ιδιαιτερότητα. Τελειώνει με το «The times they are a-changin’» του Bob Dylan, ενώ έχει ξεκινήσει με το «Sham time» του εξαιρετικού soul jazzman Eddie Harris. Έτσι υπάρχει μια σημειολογική κλιμάκωση/αποκλιμάκωση της μουσικής, που στο ενδιάμεσο μας δίνει εξαιρετικές original συνθέσεις των μελών του γκρουπ αλλά και υπέροχες αυτοσχεδιαστικές trippy στιγμές κι εκρήξεις με τα «Light my fire» των Doors και «Sunshine of your love» των Cream. Το σύνολο του άλμπουμ δίνει μια απτή συνολική εικόνα της εξέλιξης τόσο του σχήματος Medeski Martin & Wood (ή MMW) όσο και του ίδιου του John Scofield.

Δεν χρειάζεται βέβαια να τονίσουμε πως το γκρουπ Medeski, Scofield, Martin & Wood (ή MSMW) είναι το σημείο συνάντησης (και καλλιτεχνικής σύμπτυξης) των προφανών επιμέρους. Φτιάχτηκε στις αρχές των ’90s ως ένα περίπου acid jazz γκρουπ, που όμως πολύ γρήγορα ξέφυγε από αυτήν ή όποιαν άλλη ταμπέλα. Προ ετών που μιλούσα με τον πιανίστα John Medeski –που μαζί με τον Billy Martin συμμετείχαν στο γκρουπ του John Zorn– του είπα πως οι MMW είναι μία από τις καλύτερες fusion μπάντες της εποχής κι εκείνος μου απάντησε μεταξύ σοβαρού αστείου πως είναι μια «con-fusion band», πράγμα που επιβεβαιώθηκε από τη μετέπειτα δισκογραφία τους, η οποία εκτείνεται σε οποιαδήποτε αυτοσχεδιαστική πτυχή της jazz, παίζοντας από απλή ακουστική μέχρι free jazz και από soul-funk μέχρι no wave, διατηρώντας όμως πάντα ένα groovy υπόβαθρο, ακόμη και ανεπαίσθητο ή λεπτεπίλεπτο.

Πρακτικά ο ήχος που καλλιεργεί στα πλήκτρα του (και κυρίως στο hammond) ο Medeski έχει να κάνει με τη vintage ηχητική ιδιαιτερότητα των ηλεκτρικών αναλογικών keyboards των ’60s, γεγονός που χαρακτηρίζει και τον ήχο του γκρουπ. Από την άλλη, ο Medeski δεν είναι απόφοιτος του Berklee ή κάποιας άλλης ανάλογης (straight) μουσικής σχολής των ΗΠΑ αλλά του New England Conservatory, ενός ιδιαίτερου μουσικού εκπαιδευτικού ιδρύματος που δίνει ιδιαίτερη σημασία σε μια ολοκληρωμένη και δημιουργική μουσική αντίληψη και όχι μόνο σε καθιερωμένα jazz μονοπάτια. Αυτή είναι μια σημαντική ειδοποιός διαφορά της μουσικής χαρακτηροδομής των MMW σε σχέση με άλλα ανάλογα σχήματα.

Από την άλλη, ο John Scofield είναι ο John Scofield: ο πιο σπουδαίος ηλεκτρικός jazz κιθαρίστας της μετα-Miles εποχής. In fact υπήρξε συνεργάτης του Miles στο διάστημα 1982-84 αλλά και άλλων μεγάλων και σημαντικών jazzmen, δείχνοντας στο παίξιμό του μια χαρακτηριστική άνεση τόσο στο jazz-rock όσο και στο straight bebop (ειρήσθω εν παρόδω, ο Scofield σπούδασε στο Berklee). Την εποχή που οι MMW ξεκινούσαν την πορεία τους, στις αρχές των ’90s, ο Scofield ήταν ήδη ένας κατασταλαγμένος modern jazz κιθαρίστας, που κάθε δουλειά του είχε μια ξεχωριστή δημιουργική σφραγίδα. Έτσι και στο άλμπουμ του «A Go Go» του 1997 βασίστηκε στο groovy ρυθμικό υπόβαθρο των MMW. Κι έτσι γεννήθηκαν οι MSMW.
Η ενηλικίωση ήρθε το 2006 με το άλμπουμ «Out louder», όπου οι μουσικές κατευθύνσεις του σχήματος ήταν πολύ πιο ανοιχτές απ’ ό,τι στο «A Go Go», σημάδι πως ο Scofield θεωρούσε τον εαυτό του πλέον μέλος της ομάδας. Και όχι μόνο αυτό: ανεξάρτητα από το δίσκο παρουσίασε και ντουέτα με τον John Medeski υπό το χαρακτηριστικό τίτλο The Johns. Το «Out louder», εκτός από τις original συνθέσεις, περιείχε και διασκευές του «Julia» των Beatles και του «Legalize it» του Peter Tosh.

Το 2011, τέλος, ­κυκλοφόρησε το «In case the world changes its mind» (με live ηχογραφήσεις του MSMW της εποχής του 2006). Και ήρθε το 2014, οπότε οι MMW και ο John Scofield, σαν δύο δυνάμεις της funk φύσης, ενώθηκαν ξανά για ένα διεθνές tour και για ένα μουσικά χυμώδη δίσκο, το «Juice», τον οποίο θα απολαύσουμε και ζωντανά.