Ο Κλεμάν Ζιγιάρ είναι μέλος μιας άτυπης κινηματογραφικής κολεκτίβας που γυρίζει ντοκιμαντέρ με κοινωνικοπολιτικό περιεχόμενο. Μαζί με τους Νοεμί Ομπρί, Ζαν Γκομά και Ανούκ Μανζέ γύρισαν φέτος το «Θα Ρίξουμε Πίσω Σας Τη Θάλασσα», μια ταινία που μιλά για τα τραυματικά μεταναστευτικά οδοιπορικά τεσσάρων ανθρώπων. Με φόντο την Ελλάδα και την Τουρκία, τα δυο περάσματα του θανάτου για τους ασιάτες μετανάστες, οι Αζίζ, Σιντικί, Χουσίν και Γιουνές αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες. Η ταινία προβάλλεται τη Δευτέρα 25/5 (7.30 μ.μ.) στα πλαίσια του αφιερώματος «Εικόνες της Κρίσης» που συνεχίζεται με επιτυχία στην Ταινιοθήκη. Ο Κλεμάν Ζιγιάρ λίγο πριν την άφιξή του στην Αθήνα μας μίλησε για τη συμμετοχή του σε αυτό το συλλογικό κινηματογραφικό εγχείρημα.
.jpg)
Είναι σπάνιο να παρακολουθείς μια ταινία που σκηνοθετήθηκε από τέσσερις δημιουργούς… Πόσο δύσκολο είναι να δουλεύεις ως σκηνοθετική ομάδα στον κινηματογράφο; Είναι σαν να έχεις τέσσερις μαέστρους σε ένα κονσέρτο;
Έχουμε συνηθίσει να ζούμε συλλογικά στην καθημερινή μας ζωή. Για εμάς μοιάζει φυσικό να διεξάγουμε αυτή την έρευνα μαζί, να ταξιδεύουμε, να γυρίζουμε, να επεξεργαζόμαστε και να συναντάμε αυτές τις πραγματικότητες. Μας δίνει περισσότερη δύναμη να «χτίζουμε» μαζί μια ταινία και να φτιάχνουμε την κοινή μας γλώσσα.
Θεωρείτε την ταινία σας ως μια πολιτική, ακτιβιστική ταινία; Πιστεύετε ότι οι ταινίες όπως το «Θα Ρίξουμε Πίσω Σας τη Θάλασσα» μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται και ενεργούν;
Είναι απλά μια ταινία. Είμαστε ευτυχισμένοι αν το κοινό διαθέσει μια ώρα να ακούσει τους φίλους μας. Αυτό είναι όλο. Είναι, επίσης, προσωπικό μας στοίχημα να μιλήσουμε για «ζωντανά» πολιτικά ζητήματα. Αυτό σημαίνει να χρησιμοποιείς άλλους τρόπους –όπως το σινεμά- για να αναλύσεις σύγχρονα προβλήματα, πέρα από την καθαρή πολιτική θεωρία.
Δεν χρησιμοποιείτε πολλά talking heads στην ταινία σας. Κυρίως, ακούμε τις φωνές/ αφηγήσεις των Αζίζ, Σιντικί, Χουσίν και Γιουνές και βλέπουμε εικόνες από την καθημερινότητά τους. Γιατί επιλέξατε αυτή τη φόρμα;
Επειδή θέλαμε το ζωντανό τους λόγο, τον ήχο της φωνής τους να καταλάβει τον πραγματικό χώρο. Γιατί θέλαμε να συνδυάσουμε ξένες γλώσσες με το ελληνικό και τούρκικο τοπίο και να διαπιστώσει το κοινό ότι αυτό είναι δυνατό να συμβεί.
Πού βρήκατε τους Αζίζ, Σιντικί, Χουσίν και Γιουνές, οι οποίοι αφηγούνται τα μεταναστευτικά οδοιπορικά τους στην ταινία σας. Γιατί επιλέξατε τους τέσσερις συγκεκριμένους μετανάστες;
Ο Σιντικί είναι φίλος μας από το 2009. Θέλαμε να κάνουμε κάτι κινηματογραφικά με αυτόν. Ήταν στη Γερμανία όταν ξεκινήσαμε τα γυρίσματα και μας έφερε σε επαφή με τους φίλους του στη Λέσβο. Συναντηθήκαμε μαζί τους και τους προτείναμε να γυρίσουμε μια ταινία κατά τη διάρκεια ενός εργαστηρίου που γινόταν στο νησί. Κατάλαβαν ότι δεν θα τους δημιουργήσαμε επιπλέον προβλήματα και ότι μπορούν να μας εμπιστευτούν. Καταλάβαμε το ίδιο. Η ταινία είναι η ιστορία αυτής της συνάντησης. Όλα ήταν πολύ ελεύθερα και ανοιχτά.
Η ταινία γυρίστηκε στην Τουρκία και την Ελλάδα. Ποιος ήταν ο λόγος που πήρατε αυτήν την απόφαση;
Αυτές οι περιοχές είναι σημαντικές για εμάς, επειδή τις έχουμε επισκεφτεί πολλές φορές, δημιουργώντας στενούς δεσμούς με τους κατοίκους τους. Ο ένας από εμάς, μάλιστα, έζησε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στην Κωνσταντινούπολη.
Είμαστε μάρτυρες της αύξησης φασιστικών/ ακροδεξιών/ ξενοφοβικών κομμάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ακόμα και στη Γαλλία, στην μητρόπολη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το κόμμα της Λε Πεν δυναμώνει μέρα με τη μέρα. Τι μπορούμε να κάνουμε για να αναστρέψουμε αυτήν την επικίνδυνη πορεία;
Είναι επείγον να δούμε τα πράγματα μέσα από καινούργιες οπτικές γωνίες και να προτείνουμε νέες εναλλακτικές. Πρέπει να αποφύγουμε το διπολισμό της πολιτικής, ο οποίος υπηρετεί τον φασισμό και των δύο πλευρών.
