Αιχμηρή, δραματικά ισορροπημένη και υποδειγματικά ερμηνευμένη σάτιρα πάνω στις παθογένειες μιας εποχής και μιας ιδεολογίας.
Άξιος συνεχιστής της μεγάλης παράδοσης του τσεχοσλοβάκικου σινεμά και πιστός στο σαρκαστικό τρόπο με τον οποίο στιλίστες όπως ο Μίλος Φόρμαν και ο Γίρι Μέντζελ σατίριζαν τις κοινωνικές συμπεριφορές μιας ολόκληρης εποχής, ο Γιάν Χρέμπεκ στρέφει για άλλη μία φορά το φακό του στο πρόσφατο παρελθόν της χώρας θέτοντας μια σειρά από επώδυνες ερωτήσεις. Μετά τα υποψήφια για Όσκαρ «Παιχνίδια Διχασμού και… Εγκυμοσύνης» και το «Κάθε Ψέμα Κρύβει μια Αλήθεια», στα οποία ο Τσέχος δημιουργός κατήγγειλε εύστοχα το διάχυτο οπορτουνισμό μιας πολιτικά και ηθικά διαβρωμένης καθημερινότητας, μας μεταφέρει τώρα στην Μπρατισλάβα του 1983.
Εκεί η διευθύντρια ενός σχολείου καλεί συγκέντρωση των γονέων και κηδεμόνων των μαθητών για να συζητήσουν ανεπίσημα την περίπτωση της Μαρία Ντραζντέτσοβα. Μιας νεοδιορισθείσας δασκάλας η οποία, βασισμένη στους στενούς δεσμούς της με το κομουνιστικό καθεστώς, ζητάει χάρες και χειραγωγεί ενήλικους και παιδιά για το προσωπικό της συμφέρον. Η απόπειρα αυτοκτονίας μιας μαθήτριας ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, όμως καθώς η συζήτηση εξελίσσεται φαίνεται πως όχι μόνο πολλοί φοβούνται να καταγγείλουν την αλήθεια, αλλά υπάρχουν και αρκετοί που συμφωνούν με τις πρακτικές της Ντραζντέτσοβα.
Ζωντανοί χαρακτήρες κι ένα καλογραμμένο σενάριο, το οποίο ενισχύεται αφηγηματικά από την αποτελεσματική χρήση των φλας μπακ (ενώ η συζήτηση προχωρά, τα παρελθόντα γεγονότα αποκαλύπτονται σταδιακά), μας κάνουν μάρτυρες μιας ρεαλιστικά αβέβαιης, καταπιεστικής πραγματικότητας. Χάρη στο έξυπνο, διακριτικό χιούμορ του Χρέμπεκ και του μόνιμου σεναριογράφου του Πετρ Γιαρκόφσκι, αυτή δεν γλιστρά ποτέ προς την υπερβολή ή το εύκολο δράμα και κρατά (τις περισσότερες φορές) τις πρέπουσες αποστάσεις από το διδακτισμό. Η βραβευμένη στο Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι ερμηνεία της εκπληκτικής Ζουζάνα Μορέρι ενισχύει την αίσθηση της βελούδινης απειλής που καλύπτει αυτόν το φοβισμένο μικρόκοσμο, οι «κάτοικοι» του οποίου είναι και δειλοί και ήρωες, και συμφεροντολόγοι και αλτρουιστές. Συμμέτοχοι στις παθογένειες μιας εποχής και μιας ιδεολογίας, τις οποίες το έξοχο φινάλε σατιρίζει… διαχρονικά, με τόλμη και οξυδέρκεια.
Σλοβακία, Τσεχία. 2016. Διάρκεια: 102΄. Διανομή: ROSEBUD.21.
Περισσότερες πληροφορίες
Η Δασκάλα
Στην Μπρατισλάβα του 1983 η διευθύντρια ενός σχολείου καλεί συγκέντρωση των γονέων και κηδεμόνων των μαθητών για να συζητήσουν ανεπίσημα την περίπτωση της Μαρία Ντραζντέτσοβα. Μιας δασκάλας η οποία, βασισμένη στους στενούς δεσμούς της με το κομουνιστικό καθεστώς, ζητάει χάρες και χειραγωγεί ενήλικους και παιδιά για το προσωπικό της συμφέρον.