Μια από τις πιο προικισμένες σε φυσική ομορφιά περιοχές της χώρας μας, ένας τόπος ζηλευτός όσο και παραγνωρισμένος από το ευρύ κοινό, η βόρεια Εύβοια επουλώνει τις πληγές της και μας προσφέρει ξανά τους καρπούς της γης της. Ας τους γνωρίσουμε.
Ενας μαγευτικός συνδυασμός πυκνής βλάστησης, από το δασώδες ορεινό κομμάτι μέχρι τη θάλασσα, με μια γεμάτη εκπλήξεις ακτογραμμή, όπου σε περιμένουν γραφικοί κολπίσκοι κι εξωτικές αμμουδιές με τιρκουάζ νερά από την πλευρά του Ευβοϊκού και, από την άλλη, ατελείωτες παραλίες που βρέχονται από τα κρυστάλλινα νερά του Αιγαίου. Μικροί οικισμοί, παραθαλάσσια χωριά με αύρα παράδοσης, κωμοπόλεις με αρχοντικό χρώμα και μία από τις πιο σημαντικές λουτροπόλεις μας, η Αιδηψός, συμπληρώνουν την εικόνα αυτού του καταπράσινου τόπου. Ένας αληθινός φυσικός παράδεισος, που δοκιμάστηκε σκληρά από τις φωτιές τον Αύγουστου του 2021 κι από τότε πασχίζει να επουλώσει τις πληγές του.
Η ανασυγκρότηση ήδη σχεδιάζεται και περιλαμβάνει την αναγέννηση 520 χιλιάδων στρεμμάτων δάσους και έργα υποδομών, όπως σύγχρονο οδικό δίκτυο, που θα συνδέει την περιοχή με πολλούς προορισμούς αλλά και λιμάνια, μαρίνες και πολλά ακόμα. Μέχρι τότε, η γη της εξακολουθεί να μας προσφέρει τους καρπούς της, ενώ οι ομορφιές της προτείνονται και με συνταγή… υπουργού Τουρισμού, ο οποίος ενέκρινε ειδικό ψηφιακό «πάσο» που επιδοτεί τους επισκέπτες με έως 150 ευρώ. Με ή χωρίς επιδοτήσεις, πάντως, η μαγευτική βόρεια Εύβοια βρίσκεται έτσι κι αλλιώς στο ραντάρ των φετινών μας εξορμήσεων, κι αυτοί είναι οι λόγοι.
Αιδηψός: Μια ιστορική λουτρόπολη
Η διαχρονικά πιο ονομαστή λουτρόπολη της χώρας είναι τόπος αναψυχής και λουτροθεραπείας ήδη από την αρχαιότητα, με τεράστια ακμή στα ρωμαϊκά χρόνια, ενώ στους κατά καιρούς επισκέπτες της συμπεριλαμβάνονται παγκόσμιες διασημότητες της πολιτικής και της τέχνης, ιδίως στο παρελθόν. Το φυσικό τοπίο είναι εντυπωσιακό, με το όρος Τελέθριο να υψώνεται πίσω της, πολλά μνημεία, ιστορικά κτίρια και αρχαιότητες, ενώ άκρως εντυπωσιακές είναι και οι ιαματικές πηγές που αναβλύζουν από τη θάλασσα. Το υδροθεραπευτήριο του ΕΟΤ είναι σύγχρονο, διαθέτει 84 ατομικούς λουτήρες με σύστημα υδρομασάζ, εσωτερική πισίνα κινησιοθεραπείας και εξωτερική πισίνα με ιαματικό και θαλασσινό νερό, φυσικοθεραπευτήριο και αίθουσα γυμναστικής. Στον ημιώροφο, μάλιστα, στεγάζεται η αρχαιολογική συλλογή της Αιδηψού. Ανεξάρτητα από τα ιαματικά λουτρά, η πόλη αποτελεί ένα ιδιαίτερο κράμα παραδοσιακής κωμόπολης και κοσμοπολίτικου θερέτρου.
Οινοποιείο Βρυνιώτη, Γιάλτρα
Τα Γιάλτρα, γραφικό χωριό χτισμένο αμφιθεατρικά σε έναν κόλπο με ιαματικές πηγές διάσημες από την αρχαιότητα, ήταν ανέκαθεν γνωστά για τους αμπελώνες τους. Εκεί, σε ένα σημείο που ατενίζει τη θάλασσα του βόρειου Ευβοϊκού, οι πρόγονοι του Κωνσταντίνου Βρυνιώτη είχαν φυτέψει τους αμπελώνες τους και οινοποιούσαν στο πέτρινο πατητήρι τους με την υπόγεια δεξαμενή ζύμωσης. Ακριβώς δίπλα βρίσκεται σήμερα το επισκέψιμο Οινοποιείο Βρυνιώτη, με υποδειγματικές εγκαταστάσεις και αίθουσα γευσιγνωσίας, αλλά και, το κυριότερο, με κρασιά που διακρίνονται επί χρόνια για την ποιότητα και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους. Στον αμπελώνα των 100 στρεμμάτων στα Γιάλτρα, που εκτείνεται μέχρι τους πρόποδες του όρους Τελέθριο, καλλιεργούν Βραδυανό, την κόκκινη τοπική ποικιλία που τους οφείλει την αναβίωσή της, την επίσης κόκκινη ευβοιώτικη Μαυροκουντούρα, το διεθνές Syrah και τις λευκές Ασύρτικο, Μαλαγουζιά, Αϊδάνι και Μονεμβασιά. Από τις ερυθρές εμφιαλώνουν τρία μονοποικιλιακά κι ένα με συνδυασμό Βραδυανού - Syrah. Οινοποιούν, επίσης, τρία λευκά, δύο ροζέ και δύο επιδόρπιους οίνους από Βραδυανό. Το δε Ασύρτικο έχει βρει εκεί μια ιδιαίτερη έκφραση και ξεχωρίζει ανάμεσα στα καλύτερα εκτός Σαντορίνης, με το Vryniotis Ασύρτικο Sur Lies να αποσπά διεθνείς διακρίσεις. Το οινοποιείο οργανώνει καθημερινά επισκέψεις, με γευσιγνωσία των οίνων.
Vriniotis Winery, 2226032429.
Λίμνη: Η κούκλα του Ευβοϊκού
Η αρχοντική Λίμνη είναι χτισμένη πάνω στη θάλασσα, αμφιθεατρικά, πολύ κοντά στα ερείπια της αρχαίας πόλης Ελύμνιον. Με τα χαρακτηριστικά νεοκλασικά σπίτια των ναυτικών και των εμπόρων κατοίκων της θυμίζει νησιώτικο οικισμό, ξεχωρίζοντας από τους υπόλοιπους της Εύβοιας. Μια κουκλίστικη πόλη-αξιοθέατο, ζωντανή, με πολλά ουζερί-εστιατόρια στο λιμανάκι της, πλούσιο ιστορικό παρελθόν, λαογραφικό μουσείο και όμορφες κοντινές παραλίες. Συνεχίζοντας για λίγα χιλιόμετρα, φτάνεις στις Ροβιές, ένα από τα πιο γραφικά παραθαλάσσια χωριά της Εύβοιας, χτισμένες μέσα στον διάσημο ελαιώνα, με πολύ καλή, βοτσαλωτή παραλία.
Ροβιές: Ελιές με ιστορία
Η ιστορία του περίφημου ελαιώνα των Ροβιών πάει αιώνες πίσω. Ο σημερινός, όμως, είναι δημιούργημα ενός ιδιώτη που λάτρευε την ελιά, του Αντώνη Παπαδόπουλου. Αφοσιώθηκε σε αυτόν από το 1923 μέχρι το 1963 και με βάση τα ήδη υπάρχοντα υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα φύτεψε τον ελαιώνα των Ροβιών, στο μεγαλύτερο μέρος του με την ποικιλία κονσερβολιά Αμφίσσης Π.Ο.Π. Η κόρη του Άννα, συνεχίζοντας ένα αξιοθαύμαστο έργο, τον χώρισε σε τεμάχια που δώρισε το 1981 στους εργαζόμενους, παραχωρώντας και τη χρήση των εγκαταστάσεων. Τότε δημιουργήθηκε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ροβιών, που διαχειρίζεται τον ελαιώνα μέχρι σήμερα. Η φήμη της bio επιτραπέζιας κονσερβολιάς Ροβιών εκτοξεύτηκε. Τις ελιές τις μαζεύουν πολύ πρώιμα, μία μία ώστε να διατηρούν την τραγανότητα και την εξαιρετική γεύση τους, που οφείλεται στο μικροκλίμα. Πρόκειται για προϊόν παραδοσιακής επεξεργασίας, καθώς τις ωριμάζουν μέσα σε απλή άλμη, χωρίς συντηρητικά ή πρόσθετα. Δυστυχώς, ο ελαιώνας χτυπήθηκε σοβαρά από τη φωτιά: Χάθηκε μεγάλο μέρος των δέντρων και μαζί η επονομαζόμενη «Νύφη», το αρχαίο ελαιόδεντρο-σύμβολο των Ροβιών, ηλικίας 2.500 ετών...
Αγροτικός Συνεταιρισμός Ροβιών, 2227071091
Λιχαδονήσια: Οι Σεϋχέλλες της Εύβοιας
Στη θάλασσα του βόρειου Ευβοϊκού, στα ανοιχτά της Λιχάδας και απέναντι από τα Καμένα Βούρλα, συναντάς τις περίφημες «Σεϋχέλλες της Εύβοιας», τα εξωτικά Λιχαδονήσια, μια συστάδα επτά κατάφυτων μικρών νησιών με εξωτική φύση και τιρκουάζ νερά. Μεγαλύτερο η Μανολιά, με την κατάλευκη, οργανωμένη παραλία, που υποδέχεται εκατοντάδες επισκέπτες το καλοκαίρι. Πρόκειται για ένα ηφαιστειακό δημιούργημα που χρονολογείται στο 426 π.Χ. Στα Λιχαδονήσια περνάς από τη Λιχάδα ή από το γραφικό ψαροχώρι Άγιος Γεώργιος, αλλά υπάρχει πρόσβαση και από τα Καμένα Βούρλα. Ο Κάβος της Λιχάδας, κυριολεκτικά στη βόρεια μύτη της Εύβοιας, είναι μια εντυπωσιακή γλώσσα λευκής άμμου που εισχωρεί στη θάλασσα και συγκεντρώνει πολύ κόσμο. Το Γρεγολίμανο, με λευκή άμμο, ανοιχτογάλανα νερά και πυκνή βλάστηση, είναι μια εξίσου… εξωτική λύση σε απόσταση αναπνοής, ενώ αποτελεί, εδώ και δεκαετίες, έναν από τους πιο δημοφιλείς διεθνείς προορισμούς του Club Med.
Καταρράκτες Δρυμώνας: Ένας ορεινός παράδεισος
Η ορεινή βόρεια Εύβοια, παρά τις πληγές της, επιφυλάσσει ένα μαγευτικό τοπίο με τεράστια βιοποικιλότητα και αξιοθέατα, όπως η Μονή του Οσίου Δαβίδ και οι καταρράκτες της Δρυμώνας σε υψόμετρο 600 μ., ένα ειδυλλιακό τοπίο μέσα στο δάσος, που περιβάλλεται από ένα δίκτυο μονοπατιών για πεζοπορίες. Η μονή, αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, ιδρύθηκε από τον Όσιο Δαβίδ πάνω σε παλαιότερο κτίσμα και χρονολογείται στο 1540 περίπου. Μετά τους καταρράκτες, η κατάφυτη ορεινή διαδρομή συνεχίζει για το χωριό Κερασιά και το γραφικό δασικό χωριό Παπάδες… Από εκεί, μπορείτε να περάσετε στην πλευρά του Αιγαίου, με πρώτη παραλία αυτή των Βασιλικών, στα 10 χλμ. περίπου.
Συκάτες γεύσεις: Ξερά σύκα Ταξιάρχη
Την ποικιλία συκιάς Σμυρναίικη την έφεραν στην περιοχή πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Πλέον καλλιεργείται σε καθορισμένη γεωγραφική ζώνη, στο βόρειο άκρο της Εύβοιας, και από αυτήν παράγονται τα φημισμένα ξερά σύκα Ταξιάρχη Ευβοίας Π.Ο.Π. Είναι πιο λεπτόφλουδα, πιο μαλακά και πιο γλυκά από τα άλλα, αποξηραίνονται ολόκληρα στον ήλιο, χωρίζονται κατά μήκος και ενώνονται ανά δύο σε «ασκάδες». «Λειτουργούμε περισσότερο από μία δεκαετία», θα μας πει η κ. Ελένη Βασιλείου, της οικοτεχνίας «Συκάτες Γεύσεις», «η ενασχόληση όμως με την παραγωγή των σύκων είναι μια ιστορία ζωής και ενός ολόκληρου χωριού. Όλα ξεκίνησαν όταν οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία μαζί με τα υπάρχοντά τους κουβάλησαν και μερικές ρίζες από τα δέντρα τους... Από συγγενείς και παλιά βιβλία αντλήσαμε τεχνογνωσία και συνταγές, προσθέτοντας κάποια σύγχρονα προϊόντα. Τα σύκα μαζεύονται αφού ωριμάσουν – έχει μεγάλη σημασία για το τελικό αποτέλεσμα να συλλέξουμε τα σύκα την κατάλληλη ώρα. Στη συνέχεια τοποθετούνται ένα ένα σε ειδικά τελάρα και αφήνονται να “λιαστούν” για κάποιο διάστημα, ώστε να επιτύχουμε την τέλεια φυσική αποξήρανση. Ακολουθούν η διαλογή και η αποστείρωση, το πλύσιμο στην ειδική συσκευή, το καθάρισμα και, τέλος, η συσκευασία τους». Εκτός από τα απλά αποξηραμένα σύκα, η οικοτεχνία διαθέτει μια μεγάλη γκάμα προϊόντων, που εξάγονται και εκτιμώνται ιδιαίτερα και στο εξωτερικό: παστέλια σύκου, συκομαΐδα, συκόμελο, μαρμελάδα και γλυκό κουταλιού, μπάρες σύκου, γεμιστά με ξηρούς καρπούς, με επικάλυψη σοκολάτας κ.ά., όλα χειροποίητα, χωρίς συντηρητικά ή πρόσθετα.
North Evia: Το ελληνικό «σούσι»
Εδώ, μιλάμε για μια οικογενειακή επιχείρηση που ξεκίνησε το 1966 από τον Αθανάσιο Φιλάρετο στο Ασμήνιο της βόρειας Εύβοιας. Η επιτυχία του στηρίχτηκε στην καλή πρώτη ύλη και στην εξαιρετική τεχνική των αλίπαστων, που αποτελεί παράδοση για την περιοχή. Η τεχνογνωσία αυτή, η αξιοποίηση παλιών συνταγών και η εμμονή στην ποιότητα της πρώτης ύλης ακολουθούνται πλέον από τα παιδιά του, που έχουν αναλάβει την εταιρεία και διαθέτουν τα προϊόντα της με το εμπορικό σήμα North Evia, έχοντας στη διάθεσή τους σύγχρονη τεχνολογία και εξοπλισμό. Μιλάμε πλέον για μια μεγάλη ποικιλία από αλίπαστα, καπνιστά και θαλασσινούς μεζέδες με γαύρο, σαρδέλα, σκουμπρί, κολιό, αλλά και ρέγγα και τονολακέρδα, που σημειώνουν επιτυχία σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στις πρωτότυπες και καλόγουστες συσκευασίες. Από τους μεζέδες τους ξεχωρίζουν ο φιλεταρισμένος μαρινάτος γαύρος σε βαζάκι –τόσο ντελικάτος που τον λένε και «ελληνικό σούσι»– και η ολόκληρη ρέγγα καπνισμένη σε φύλλα οξιάς σε vacuum ή σε ένα εκπληκτικό ξύλινο κουτί με το σήμα της πυξίδας, αλλά θα βρείτε ακόμα λακέρδα πολίτικη, τσιροσαλάτα, καπνιστό σκουμπρί, τονολακέρδα, αντζούγιες φιλέτο και καπνιστά μύδια.
Αφοί Φιλάρετου Ο.Ε., Ασμήνιο
Ευβιότοποι: Μια πρότυπη φάρμα στην Κήρινθο
Πριν από περίπου 40 χρόνια, ο Μηνάς Χάλαρης, γυρίζοντας από τη Γαλλία, ανακάλυψε και αγόρασε έναν άγριο αλλά πανέμορφο αγρό 25 στρεμμάτων στην Κήρινθο της βόρειας Εύβοιας, με σκοπό να δημιουργήσει ένα βιολογικό κτηνοτροφικό αγρόκτημα, για να τροφοδοτεί την οικογένεια με καλό κρέας. Με πολλή προσωπική δουλειά, ο αγρός επεκτάθηκε και διαμορφώθηκε, φτάνοντας τα 120 στρέμματα με στάβλους και καλλιέργειες των δικών τους, βιολογικών ζωοτροφών.
Έτσι, το 2006 δημιουργήθηκαν οι Ευβιότοποι, μια καθετοποιημένη δραστηριότητα παραγωγής και εμπορίας βιολογικού κρέατος, πρωτοποριακή και τότε και τώρα. Στο αγρόκτημα εκτρέφονται βοοειδή, γουρούνια, κατσίκια, πρόβατα και κοτόπουλα. Τα ζώα τρέφονται με 100% βιολογικές τροφές, μεγαλώνουν φυσιολογικά, με ήπιους ρυθμούς και προσωπική φροντίδα, και κινούνται σε άνετους χώρους, με τις προδιαγραφές της βιολογικής κτηνοτροφίας. Σήμερα, η πρωτογενής παραγωγή έχει επεκταθεί μέσα από συνέργειες με πιστοποιημένους κτηνοτρόφους ανά την Ελλάδα. Όσο κι αν μεγάλωσε, όμως, η εταιρεία διατηρεί σταθερή την αρχική ιδέα: Φρόντισε τη γη και τα ζώα κι αυτά θα φροντίσουν εσένα. Η καθετοποίηση καλύπτει κάθε στάδιο της παραγωγής –από την εκτροφή των ζώων στη φάρμα μέχρι που το κρέας θα φτάσει στα χέρια του καταναλωτή– και εξασφαλίζει πλήρη ιχνηλασιμότητα: στη συσκευασία υπάρχουν όλες οι πληροφορίες που αφορούν το συγκεκριμένο κομμάτι κρέατος. Άλλωστε, γι’ αυτό η επωνυμία «Ευβιότοποι» έγινε συνώνυμη του ποιοτικού, βιολογικού κρέατος και απέκτησε πιστούς πελάτες. Τα προϊόντα διατίθενται στα δύο κρεοπωλεία της εταιρείας (Νέα Ερυθραία και Νέο Ψυχικό) ή με τηλεφωνική ή ηλεκτρονική παραγγελία. Τόσο οι φάρμες όσο και το τυποποιητήριο στο Ν. Ηράκλειο Αττικής είναι ανοιχτά και επισκέψιμα, ενώ,λειτουργεί και e-shop.
