Από τον Λεωνίδα Τούμπανο
Ποδηλατάδες κι αβγοτάραχο
Αν σου ζητούσα να σκεφτείς έναν τόπο με ιστορία, περιβαλλοντική σπουδαιότητα, παραδοσιακή αλιεία και μαγευτικό φως, πού θα πήγαινε το μυαλό σου; Για να βοηθήσω, θα προσθέσω μπόλικο αλάτι, σμήνη πουλιών, αβγοτάραχο και ποδήλατα. Αν δεν το έχεις βρει ακόμα, πιθανότατα δεν πάει ο νους σου σε όλα όσα είναι το Μεσολόγγι. Δεν πειράζει, ούτε κι ο δικός μου πήγαινε, μέχρι που πήγα εκεί.
Έφτασα στο Μεσολόγγι λίγο πριν απ’ το σούρουπο. Άφησα πίσω μου την πόλη και συνέχισα με το αυτοκίνητο με προορισμό την Τουρλίδα. Μια στενή ευθεία λωρίδα γης συνδέει το νησάκι της Τουρλίδας με το λιμάνι και την πόλη του Μεσολογγίου. Μια λωρίδα όπου οι ντόπιοι, τις πρωινές και απογευματινές ώρες, περπατούν, κάνουν ποδήλατο και τρέχουν. Το τοπίο ειδυλλιακό, ο δρόμος μοναδικός και ιδιαίτερος, καθώς διασχίζει μέρος της λιμνοθάλασσας που φιλοξενεί πολλά είδη πουλιών, μερικά από τα οποία ξεκουράζονται σε απόσταση αναπνοής από το δρόμο και προσφέρουν ξεχωριστό θέαμα. Και, φυσικά, οι παραδοσιακές πελάδες, τα ξύλινα σπίτια που στέκονται γραφικά και κομψά σε πασσάλους, λίγο πάνω από την επιφάνεια του νερού.
Εικόνες προστατευόμενης ομορφιάς
Νωρίς το πρωί, λίγο πριν την αυγή, αξίζει μια βόλτα σε αυτό το μοναδικό οικοσύστημα με το αυτοκίνητο ή με το ποδήλατο – λόγω της επίπεδης φύσης του, το Μεσολόγγι είναι ιδανικό για ποδηλασία, γι’ αυτό και οι περισσότεροι ντόπιοι επιλέγουν τα δίτροχα για τη μετακίνησή τους. Η περιοχή έχει τεράστια οικολογική και περιβαλλοντική αξία. Η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου οριοθετείται από δυο μεγάλους ποταμούς, τον Εύηνο στα ανατολικά και τον Αχελώο στα δυτικά, που διαμόρφωσαν το τοπίο και δημιούργησαν με τα φερτά τους υλικά αυτή την εύφορη περιοχή. Αποτελεί το μεγαλύτερο λιμνοθαλάσσιο σύστημα της χώρας και φυσικά είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000.
Τοπίο ιδανικό για όποιον επιζητά στιγμές γαλήνης και ηρεμίας, με τον ουρανό του Μεσολογγίου στη δύση να παίρνει όλες τις αποχρώσεις του πορτοκαλί και του ροζ και τις πελάδες να χαρίζουν το απόλυτο είδωλό τους στην επιφάνεια του ήρεμου, συνήθως, νερού. Λίγο πιο αριστερά από εκεί που καταλήγει ο δρόμος για την Τουρλίδα, στο Μουσείο του Άλατος, ο επισκέπτης μπορεί να πληροφορηθεί τα πάντα γύρω από το αλάτι, με έμφαση στη σχέση του ανθρώπου με αυτό, αλλά και να θαυμάσει τους λευκούς λόφους και να δει την αλυκή από ψηλά.
Για να καταλάβει, όμως, κάποιος τη σημασία και τη σπουδαιότητα αυτού του φυσικού τοπίου δεν έχει παρά να περιηγηθεί στις χωμάτινες, κατά βάση, λωρίδες γης που διασχίζουν τη λιμνοθάλασσα προς διάφορες κατευθύνσεις και να παρατηρήσει, με φόντο τη χαραυγή, τα εντυπωσιακά φλαμίνγκο να κινούνται αργά και νωχελικά μέσα στο νερό με τα ψηλά τους πόδια, ν’ ακούσει τις πρωινές συνομιλίες των πουλιών και να δει κοπάδια ζώων να βόσκουν στις όχθες και ψαράδες να φεύγουν με τα στενά βαρκάκια τους για ψάρεμα. Εικόνες και ήχοι που θα κρατήσει μέσα του!
Το Μεσολόγγι των ντόπιων
Επισκεφθήκαμε το Μεσολόγγι με αφορμή το φεστιβάλ που διοργανώνει το «Messolonghi by Locals» στα τέλη κάθε καλοκαιριού. Στο πλαίσιο της πρωτότυπης αυτής δράσης, οι ντόπιοι γίνονται ξεναγοί και αναδεικνύουν για τους επισκέπτες γνωστές και άγνωστες πτυχές της πολυδιάστατης ταυτότητας της πόλης. Ένα πρόγραμμα πλούσιο σε δράσεις και εμπειρίες, για μικρούς και μεγάλους, μας προσέφερε την ευκαιρία να πάρουμε γεύση του πολιτιστικού και περιβαλλοντικού πλούτου της πόλης, αλληλεπιδρώντας με την τοπική κοινωνία.
Όμως, είτε επιλέξεις να εξερευνήσεις την πόλη μέσα από το φεστιβάλ, είτε μόνος σου, με τον δικό σου τρόπο, στον δικό σου χρόνο, το μόνο σίγουρο είναι ότι το Μεσολόγγι θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες σου. Σε απόσταση μόλις 2,5 ωρών από την Αθήνα, μέσω του καινούργιου δρόμου Κορίνθου - Πατρών, αποτελεί ιδανικό προορισμό ακόμη και για σαββατοκύριακο, ενώ οι ευκαιρίες επαφής με τη φύση που προσφέρει, αλλά και η ενέργεια αποσυμπίεσης, αναδιάρθρωσης και επαναπροσανατολισμού που εκπέμπουν τα τοπία της περιοχής, εγγυώνται ότι το Μεσολόγγι δεν εξαντλείται σε μιά ή δυό επισκέψεις. «Δώσ’ του την ευκαιρία και θα σε μαγέψει για να επιστρέφεις ξανά και ξανά», μου είπε ένας ντόπιος σε μια τυχαία συνάντηση, και δεν είχε άδικο.
Τις τελευταίες ώρες του ταξιδιού, περιδιαβαίνοντας στα σοκάκια, χαζεύω και αναλογίζομαι τη σπουδαία ιστορία της πόλης αυτής. Μια τόση δα πορτούλα στον ιστό της, η είσοδος για το παραδοσιακό ποτοποιείο και ποτοπωλείο του Παντελή Τρικενέ, ίδιο κι απαράλλαχτο από το 1901, με τράβηξε σαν χαραμάδα στο χωροχρόνο και με μετέφερε δεκαετίες πίσω. Το ασπρόμαυρο πλακάκι, τα παλιά βαρέλια, ο πάγκος απ’ το πεντελικό μάρμαρο με εγχάρακτα πια τα σημάδια από τα ποτήρια του ποτού, η έντονη αλλά γλυκιά μυρωδιά του ούζου και του λικέρ, έγιναν αφορμή να δω την ιστορία να ζωντανεύει μπροστά μου, μέσα από τις αφηγήσεις του ιδιοκτήτη. Βγαίνοντας ξανά στη βουή της πόλης, χάζεψα τις αχτίδες του ήλιου να παίζουν με τις φυλλωσιές των δέντρων. Στην είσοδο του Μεσολογγίου, μια επιγραφή δηλώνει πως «Κάθε ελεύθερος άνθρωπος είναι πολίτης του Μεσολογγίου». Κλείνω τα μάτια και εύχομαι να είμαι κι εγώ πολίτης αυτού του τόπου.
Οι κουζίνες του Μεσολογγίου
Στο «Plaza» (Ε.Ο. Μεσολογγίου-Αλυκών Τουρλίδας, 2631026500), έναν πρόσφατα διαμορφωμένο χώρο σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό τοπίο, ο σεφ Αιμίλιος Παπέλης ετοιμάζει πιάτα όπως φιλέτο λαβράκι με πουρέ καπνιστής μελιτζάνας και σάλτσα σαβόρο, αλλά και μοσχαρίσια πικάνια με πουρέ από πατάτες Περού και baby λαχανικά. Στην καλύτερη μεριά του λιμανιού, με θέα τη θάλασσα, βρίσκεται η «Πελάδα» (Λιμάνι Μεσολογγίου, 2631025400), με πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις από τον σεφ Παναγιώτη Χριστόγιαννη, όπως το σεβίτσε λαβράκι με αβγοτάραχο και αβοκάντο και το χέλι με κρύες σαλάτες. Μοναδικό ηλιοβασίλεμα με φόντο τις πελάδες και τοπικές γεύσεις στο τραπέζι φέρνει η ταβέρνα «Τουρλίδα» (λιμάνι Τουρλίδας, 2631025360). Όλα τα καλούδια της λιμνοθάλασσας, από χέλι, χάβαρα και χοβγιούς μέχρι τρομερά αλίπαστα, ετοιμάζει με εμπειρία σχεδόν μισού αιώνα ο «Δημητρούκας» (2631023237) στα στενάκια της πόλης, ενώ για τσιπουροκατανύξεις με ψαρικά στα κάρβουνα ενδείκνυται ο «Μονόματος» (2632022763) στο Αιτωλικό.
