Στην Κρήτη (περισσότερο ίσως από οπουδήποτε αλλού) θα συναντάτε διαρκώς κόντρες μεταξύ «τουριστικού» και «παραδοσιακού». Οι πάντα ψαγμένοι τύποι όμως, εκείνοι που δεν διστάζουν να διασχίσουν ατελείωτα χιλιόμετρα μέχρι να βρουν το δικό τους παράδεισο, ανακαλύπτουν συνέχεια νέους τρόπους για να βιώσουν το νησί στα «καλύτερά» του. Διαβάστε προσεκτικά τους παρακάτω σοβαρούς λόγους για να δείτε την Κρήτη με άλλο μάτι, πιο πρωτότυπο και πιο εναλλακτικό.
από τη Βένια Βέργου
Περπατώ εις το φαράγγι περπατώ...
Όποιον καλοκαιρινό μήνα κι αν βολτάρετε στις πλακόστρωτες ακτές την παλιάς πόλης των Χανίων ή στα λαβυρινθώδη σοκάκια της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, όλο και σε κάποιον τουρίστα με back pack θα πέσετε πάνω. Είτε έρχεται είτε φεύγει για Σαμαριά, για το Φάραγγα, όπως αποκαλούν οι ντόπιοι το Φαράγγι της Σαμαριάς. Ένα από τα μεγαλύτερα παράκτια φαράγγια των Βαλκανίων βρίσκεται εδώ, στο νότο του νομού Χανίων, όπου θα φτάσετε (για να το διασχίσετε) είτε από τον Ομαλό (ερχόμενοι οδικώς από Χανιά, 41 χλμ.) είτε από την Αγία Ρουμέλη (ερχόμενοι με καραβάκι από Σφακιά, Παλιόχωρα ή Σούγια). Υπολογίστε τουλάχιστον πέντε ώρες πεζοπορίας (18 χιλιόμετρα είναι αυτά…), οι οποίες όμως επιφυλάσσουν μια διαδρομή με υψομετρική διαφορά που κυμαίνεται από τα 2.100 μέτρα μέχρι το επίπεδο της θάλασσας, ιλιγγιώδεις γκρεμούς με ύψος που φτάνει μέχρι και τα 400 μέτρα, παράπλευρες χαράδρες, σπηλιές και πηγές που αναβλύζουν από τα ασβεστολιθικά πετρώματα. Το πρώτο κομμάτι (μετά το οροπέδιο του Ομαλού) είναι αρκετά κατηφορικό και περνά μέσα από φυσικό δάσος άγριων κυπαρισσιών και πεύκων. Ακολουθεί ένας μικρός οικισμός με μερικές βυζαντινές εκκλησίες και πολύ αργότερα το στενότερο σημείο της διαδρομής, οι Πόρτες, με πλάτος μόλις 3 μέτρα, που τελικά θα σας βγάλει στην παραλία της Αγίας Ρουμέλης. Το φαράγγι είναι ανοιχτό στο κοινό από τα τέλη της άνοιξης μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου (πληροφορίες, τηλ. 28210/67179).
Αν φοβάστε πως οι αντοχές σας θα σας προδώσουν, κατηφορίστε προς Σφακιά. Μόλις περάσετε και τα τελευταία σπίτια του χωριού Ίμπρου (ακριβώς μπροστά από την εξαιρετική ταβέρνα Ποροφάραγγο), αρχίζει το φαράγγι της Ίμπρου, που καταλήγει (ύστερα από 8 χλμ. περίπου) στο χωριό Κομιτάδες. Κυπαρίσσια, πουρνάρια και σφενδάμους θα συναντήσετε στην αρχή, ενώ από τα μισά της διαδρομής και ύστερα σας περιμένει το καλύτερο κομμάτι, με τα τοιχώματα του φαραγγιού σχεδόν να ενώνονται σε πολλά σημεία και το ύψος των κατακόρυφων βράχων να φτάνει τα 400 μέτρα.
«Πέφτω» από την Αράδαινα λίγο πριν φύγω για Γαύδο...
Αν και στον άναρχα δομημένο μικρό παραθαλάσσιο οικισμό της Χώρας Σφακίων δεν θα συναντήσετε τους αγέρωχους και περήφανους Σφακιανούς (αυτοί ζουν πάνω στα ορεινά χωριά, από τις Καρές μέχρι τον Καλλικράτη και από τον Άγιο Ιωάννη μέχρι τον Αργουλέ), έχετε αρκετούς λόγους να έρθετε μέχρι εδώ. Βγαίνοντας από τη Χώρα Σφακίων, στο ένα χιλιόμετρο στα δυτικά, η παραλία του Ίλιγγα με το ψιλό χαλικάκι και τα τιρκουάζ νερά είναι ένας σοβαρός λόγος. Αν όμως συνεχίσετε δυτικά με το αυτοκίνητο, τα 12 χιλιόμετρα του ασφαλτόδρομου με στροφές-φουρκέτες θα σας προσφέρουν ένα εκπληκτικό τραχύ τοπίο με ασυναγώνιστη θέα στο Λιβυκό Πέλαγος, που απλώνεται μπροστά σας. Στην Ανώπολη κάντε στάση για σφακιανές πίτες και για να προμηθευτείτε το ανωπολίτικο γλυκό παξιμαδάκι με κόλιαντρο και σουσάμι και συνεχίζετε προς την Αράδαινα.
Η διαδρομή εξακολουθεί να μαγεύει με μπουκέτα από πεύκα, κέδρους και αγριοκυπάρισσα παντού και από πάνω τις Λευκορείτικες Μαδάρες να καθορίζουν το τοπίο. Θα καταλάβετε πως φτάσατε στην Αράδαινα από την εντυπωσιακή γέφυρα που σας υποδέχεται στην είσοδο του χωριού (δωρεά των Βαρδινογιάννηδων). Εδώ όλο το καλοκαίρι στήνεται ένα πραγματικό πανηγύρι με bungee jumping πτώσεις που οργανώνονται από τη Liquid Team (www.bungy.gr). Με ύψος 138 μέτρα, η γέφυρα προσφέρει τα μεγαλύτερα (σε ύψος) άλματα από γέφυρα στα Βαλκάνια. Πραγματοποιούνται άλματα για το κοινό, με συμμετοχή αλτών και από όλο τον κόσμο, από τις 12:00 το μεσημέρι μέχρι τις 20:00 το βράδυ μέχρι τα τέλη Αυγούστου.
Γυρίζοντας στη Χώρα Σφακίων μπορείτε να πάρετε το καραβάκι που φεύγει περίπου τρεις φορές την εβδομάδα για Γαύδο, έναν από τους ωραιότερους παράδεισους που επιφυλάσσει το Λιβυκό Πέλαγος. Η εμπειρία της διαμονής στην παραλία του Αϊ-Γιάννη είναι μοναδική - προϋποθέτει όμως την ευελιξία σας στο ελεύθερο κάμπινγκ, καθώς ενοικιαζόμενα θα βρείτε μόνο στην παραλία του Σαρακήνικου. Στον Αϊ- Γιάννη έρχονται δεκάδες φανατικοί, που στήνουν τις σκηνές-καταλύματα κάτω από τους τεράστιους κέδρους πάνω στους αμμόλοφους στο πίσω μέρος της παραλίας. Απόλυτη ησυχία όλη μέρα (εκτός από τον Αύγουστο, που γεμίζει κόσμο και οι φωτιές στην παραλία ανάβουν κάθε βράδυ), κολύμπι σε εκπληκτικά καταγάλανα διαφανή νερά, επαλείψεις με άργιλο, χαλάρωση κάτω από τους κέδρους, συγκλονιστικά ηλιοβασιλέματα και ρακές στην κοντινή ταβέρνα (έπειτα από δεκάλεπτο περπάτημα) είναι το λιτό, αλλά φευγάτο πρόγραμμα της μέρας. Μόνο μείον, το μέτριο φαγητό στην ταβέρνα, η οποία όμως λειτουργεί ως παντοπωλείο και μπορείτε να προμηθεύεστε τρόφιμα για δικό σας μαγείρεμα. (Κοινότητα Γαύδου 28230/41101. Λιμεναρχείο Χώρας Σφακίων 28250/91292).
Κάνω γιόγκα στην Τριόπετρα...
Το έχουμε γράψει πολλές φορές και δεν κουραζόμαστε να το λέμε και να το ξαναλέμε. Η παραλία της Τριόπετρας στο νότο του Ρεθύμνου είναι χωρίς καμία αμφιβολία μια από τις ωραιότερες παραλίες της Κρήτης. Ήδη η διαδρομή μέχρι εδώ βάζει σε κάθε χιλιόμετρο ένα λιθαράκι στην απόλαυση. Μετά τα πρώτα 40 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο φτάνετε στο χωριό Ακούμια κι από εκεί αρχίζει η κατάβαση μέσα από τις επιβλητικές πλαγιές του όρους (Α) Σιδέρωτα, που σιγά σιγά αποκτούν μια βραχώδη πράσινη όψη και μας προετοιμάζουν για τη μαγεία του Λιβυκού. Με το που θα πατήσετε τα πόδια σας στην παραλία της Τριόπετρας, μπαίνετε σε ένα απίστευτο trip χαλάρωσης: τεράστια σε μήκος και εξαιρετικά χορταστική στο πλάτος, στρωμένη με πολύ ψιλό γκρίζο χαλικάκι, απόλυτη αίσθηση απεραντοσύνης και τρεις πελώριοι βράχοι που της χάρισαν το όνομά της και μοιάζουν να την προστατεύουν στην ανατολική άκρη της. Σε αυτό το πανέμορφο μέρος έχει στηθεί το Triopetra Yoga Center (www.astanga.gr), οργανώνοντας όλο το καλοκαίρι διάφορα μαθήματα γιόγκα από ειδικευμένους Έλληνες και ξένους καθηγητές. Στα πακέτα των μαθημάτων περιλαμβάνεται διαμονή και διατροφή, καθώς στο πίσω μέρος της παραλίας, στο (πολύ) βάθος, υπάρχουν ομπρέλες, κάποιες ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Ζω εναλλακτικά στον Αποκόρωνα ή στο Μακρύγιαλο
Η επαρχία του Αποκόρωνα, στο νομό Χανίων, είναι η κατεξοχήν εναλλακτική γωνιά της Κρήτης, με την πιο συλλογικά οργανωμένη προσπάθεια από όλα τα χωριά του για μια ολοκληρωμένη διαφορετική πρόταση διακοπών. Πρωτοστατεί το κεφαλοχώρι, ο Βάμος, όπου εδρεύει η εταιρεία Βάμος Α.Ε., υπεύθυνη για μια σειρά από υπέροχα αναπαλαιωμένα αποκωρονιώτικα σπίτια, επιπλωμένα με φροντίδα και μεράκι, που χαρίζουν την αίσθηση πως βρίσκεστε στο εξοχικό σας. Επίδειξη μαγειρικής κρητικών παραδοσιακών γεύσεων στην ταβέρνα «Η στέρνα του Μπλουμοσήφη», σεμινάρια παραγωγής μούστου, τσικουδιάς και λαδιού, παραδοσιακά προϊόντα από το παντοπωλείο «Μυροβόλος» καθώς και πολιτιστικές εκδηλώσεις είναι μέσα στα προγράμματα του Βάμου. Οι εκδηλώσεις δεν λείπουν και από το χωριό Μαχαιροί, ένα κουκλίστικο χωριό σχεδόν «κρεμασμένο» ανάμεσα σε δύο φαράγγια στις ρίζες των Λευκών Ορέων, όπου ο ξενώνας «Καμάρες» είναι η ιδανικότερη λύση διαμονής. Το πετρόχτιστο θεατράκι του χωριού (500 θέσεων περίπου) φιλοξενεί πλούσιο πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων. Το πανέμορφο Ιστορικό & Λαογραφικό Μουσείο στο Γαβαλοχώρι αλλά και οι αριστοτεχνικές υφαντικές δημιουργίες (με την τοπική τεχνική πλέξης δαντέλας «κοπανέλι») από τις γιαγιάδες του χωριού που δραστηριοποιούνται στον τοπικό Γυναικείο Αγροτουριστικό Συνεταιρισμό (28250/22038), τα υπέροχα αρχιτεκτονήματα των Κεφαλιανών μαστόρων στο χωριό Κεφαλάς, οι βιολογικής καλλιέργειας γεύσεις στην παραδοσιακή ταβέρνα Κούρτσα στο χωριό Βαφές είναι μερικά μόνο από τα highlights του Αποκόρωνα.
Στην περιοχή του Μακρύγιαλου, στο νότο του Λασιθίου, χτυπάει η καρδιά των εναλλακτικών στο ανατολικό άκρο της Κρήτης. Μιλάμε για τα τρία συγκροτήματα Άσπρος Ποταμός, Hamlet Cottages και White River Cottages, που ξεπροβάλλουν στην έξοδο του φαραγγιού των Πεύκων (1 χλμ. βόρεια του οικισμού Ανάληψη του Μακρύγιαλου). Εδώ βιώνετε την «απόλυτη επιστροφή στη φύση» μένοντας σε απόλυτα μίνιμαλ πέτρινα στούντιο και διαμερίσματα που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες, αλλά σηματοδοτούν την εμπειρία του ταξιδιού πίσω στο χρόνο σε επίπεδο ατμόσφαιρας. Εξίσου ενδιαφέρουσα επιλογή είναι και οι ατμοσφαιρικές κατοικίες του συγκροτήματος Koutsounari Traditional Cottages, στον παραδοσιακό οικισμό Κουτσουνάρι (περίπου 7 χλμ. ανατολικά της Ιεράπετρας), οι οποίες λειτουργούσαν παλιά ως μετόχια και διατηρούν σήμερα ατόφιο το προφίλ των παραδοσιακών κρητικών σπιτιών. Από το γραφικό λιμανάκι του Μακρύγιαλου θα πάρετε το καραβάκι για το πανέμορφο ερημικό νησί Κουφονήσι, ενώ από την Ιεράπετρα θα φύγετε για τη Χρυσή (ή Γαϊδουρονήσι), έναν ακόμη παραδεισένιο τόπο του Λιβυκού Πελάγους με έκταση μόλις πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα στρωμένα από άκρη σε άκρη με κέδρους, κοχύλια και απολιθώματα οστράκων...
