Η Άρτεμις Τζίτζη μας στέλνει e-mail από τη Μυτιλήνη απολαμβάνοντας το ούζο της, με ζουμερές παστές σαρδέλες ημέρας και γκιουζλεμέδες, στις καλύτερες ταβέρνες του νησιού.
Όταν μιλάς για τη Μυτιλήνη, πρέπει πρώτα να εξηγήσεις την «κατάσταση» και μετά να αναφερθείς σε συγκεκριμένα εστιατόρια και ταβέρνες. Η κουλτούρα του ούζου βάζει τη σφραγίδα της παντού στο νησί. Όπου κι αν καθίσετε, θα περάσει από το τραπέζι σας μια ατελείωτη σειρά εξαίσιων πιάτων: τηγανητές λιχουδιές της θάλασσας –καλαμαράκια, σουπιές, «κουταβάκια» (μικρά σκυλόψαρα), αθερίνες, μαριδούλες, σαλάχια– αλλά και ντοματοκεφτέδες, γκιουζλεμέδες (τυροπιτάκια με δυόσμο), μελιτζανοκεφτέδες, κολοκυθολούλουδα γεμιστά με τυρί, χταπόδι κρασάτο και φυσικά παστά: από τις θρυλικές σαρδέλες Καλλονής και λακέρδες μέχρι μπαρμπούνι και σαργός. Τελευταίος αλλά σημαντικός μεζές, η γλυκύτατη πράσινη φάβα που φτιάχνουν με πράσινα μπιζέλια.
Όχι πως δεν θα βρείτε κρέατα και μαγειρευτά, και μάλιστα πολύ υψηλής ποιότητας, αφού το νησί έχει δική του κτηνοτροφία και βαθιά παράδοση. Όμως η θάλασσα έχει τον πρώτο λόγο το καλοκαίρι – και δικαίως. Οι Μυτιληνιοί παίρνουν το άφθονο φρέσκο ψάρι και τα θαλασσινά, τα λαχανικά και τα χορταρικά, το λαδοτύρι, τη φέτα και τη μυζήθρα τους και κάνουν θαύματα. ιδιαίτερα στο τηγάνι είναι άφταστοι. Είναι από τα λίγα μέρη που σχεδόν όλες οι ταβέρνες και τα μεζεδοπωλεία τηγανίζουν με αξιώσεις βραβείου. επίσης, παστώνουν τέλεια τις δικές τους σαρδέλες και τη δική τους λακέρδα. Και μιλάμε για σαρδέλες ημέρας: τις βγάζουν το πρωί, τις παστώνουν 5-6 ώρες και τις σερβίρουν κόκκινες και ζουμερές – εντελώς άλλο πράγμα από τις παστές σαρδέλες που ξέρουμε.
Στις άκρες αυτής της μεζεδοκατάστασης που περιγράψαμε βρίσκονται δύο εστιατόρια τα οποία έχουν ακολουθήσει διαφορετικό δρόμο. Από τη μία, το «Λεμβουργείο» με την έντεχνη, δροσερή κουζίνα του και τα ωραιότατα γλυκά που δημιουργεί η Ελπίδα Κουμαρέλα πατώντας σε μεσογειακά χνάρια. Από την άλλη, το «Λεμόνι και Πράσινο Πιπέρι» του σεφ Νικηφόρου Καμπουρόπουλου, με σαφή προτίμηση στην κλασική γαλλική κουζίνα, που λοξοκοιτάζει όμως και προς την Ιταλία, τουλάχιστον στα ζυμαρικά. Πάντως, όλοι οι επαγγελματίες είναι γενναιόδωροι όσον αφορά την αναγνώριση της ικανότητας των συναδέλφων τους. «Είναι καλός ο Αντώνης;» ρωτάς τον Λευτέρη. «Α, πολύ καλός», σου λέει. «Είναι καλό το “Λεμβουργείο”;» ρωτάς την κ. Τούλα. «Ξεχωρίζει», σου λέει και σε στέλνει. Τέτοια όμορφα πράγματα.
Πού να φάτε
Αντώνης Από τις δημοφιλέστερες ταβέρνες του νησιού, με 25 ετικέτες ούζου, φοβερή θέα από τη σκεπαστή του βεράντα στο λιμάνι, στην πόλη της Μυτιλήνης και την Τουρκία. Τα καλύτερα τηγανητά κολοκυθολούλουδα, αρωματικοί γκιουζλεμέδες, χταπόδι κρασάτο, σαλάχι ψητό και συκώτι (Καγιάνι, 2251061951).
Η Μουριά του Μυριβήλη Στο ονομαστό και γλυκύτατο λιμανάκι της Παναγιάς της Γοργόνας, κάτω από τη θρυλική μουριά στη σκιά της οποίας καθόταν ο Στράτης Μυριβήλης, ο Λευτέρης Στυλιανού προσφέρει φρέσκα ψάρια, αστακούς, κολιό μαρινάτο και τη σπεσιαλιτέ του, ζουμερές και αρωματικές γαριδούλες σκορδάτες (Συκαμνιά, 2251055319). Θάλασσα Πάνω στον κόλπο της Πέτρας με το φοβερό ηλιοβασίλεμα, είναι ίσως το μοναδικό μέρος στο νησί όπου θα βρείτε καλομαγειρεμένη τοπική κουζίνα. Η Ελένη Δήσου, από το ορεινό χωριό Στύψη, φτιάχνει –ανάμεσα σε άλλα– αρνάκι στη γάστρα, μοσχάρι στιφάδο, σφουγγάτο, μελιτζανοσαλάτα με καρύδι, λαχανοντολμάδες, κολοκυθολούλουδα με ρύζι και –κατόπιν παραγγελίας– αλανιάρη κόκορα με χειροποίητα ζυμαρικά (2253041366). Λεμβουργείο Στην άκρη του κολπίσκου της Παναγιούδας, σε ένα παλιό ελαιουργείο, η Ελπίδα Κουμαρέλα δημιουργεί μια ευρηματική, αρωματική κουζίνα με πολλά φρέσκα βότανα. Εκτενής λίστα κρασιών από τον ελληνικό αμπελώνα και πολύ καλά γλυκά (2251032222). Σκάλα Παφίλων Πάνω στη θάλασσα, και με 32 χρόνια πείρα, η κ. Τούλα Κακανιάρη ετοιμάζει τους καλύτερους τηγανητούς μεζέδες του νησιού: σαλάχι, καλαμαράκι, γαλέος, σουπιά, κολοκυθανθοί γεμιστοί με τυρί, κολοκυθάκια τηγανητά – όλα αιθέρια και φρέσκα. Κι επίσης ψάρια, αστακοί και μια μεγάλη γκάμα παστών (γαύρος, μπαρμπούνι, κουτσομούρα, σαρδέλες, σαργός, λακέρδα) για όσους θέλουν γερό μεζέ και ουζοποσία με απαιτήσεις (2251031089). Το Καλντερίμι Λευκά τραπεζομάντιλα με κοφτό κέντημα, πέργκολες κι ένα ολόκληρο καλντερίμι κάθετα στην οδό Ερμού, στην πόλη της Μυτιλήνης. Και οι μεζέδες πολλοί: θαυμάσια ψητή σαρδέλα, κρασάτο χταπόδι, γκιουζλεμέδες με δική τους μυζήθρα, παστουρμάς ομελέτα κ.ά. (2251046577). Λεμόνι και Πράσινο Πιπέρι Ο κοσμοπολίτης και έμπειρος σεφ Νικηφόρος Καμπουρόπουλος προσφέρει στη βεράντα του εστιατορίου του με θέα στο λιμάνι πραγματικό filet au poivre αλλά και πολλά πιάτα με κρέας και σάλτσες με βάση την κρέμα, φινετσάτο χριστόψαρο με λεμόνι και σαφράν στον ατμό, ιδιαίτερες σαλάτες και ιταλικά πιάτα. Για το τέλος ζητήστε τούρτα με μέντα και σοκολάτα (Μυτιλήνη, 2251042678).Πού να μείνετε
Ηλιοτρόπιο Πάνω στο δρόμο για το αεροδρόμιο, με όμορφη πισίνα και μοντέρνα επιπλωμένα δωμάτια, τα περισσότερα με θέα στη θάλασσα. Η καινούργια πτέρυγα διαθέτει διαμερίσματα με μεγάλη βεράντα και ιδιαίτερα προσεγμένα δωμάτια (Μυτιλήνη, 2251045900, www.heliotropehotels.gr). Πύργος Μυτιλήνης Μοναδικής αρχιτεκτονικής κτίσμα, σε στιλ Second Empire, με ζωγραφισμένα ταβάνια, υπέροχα γύψινα, αντίκες και πολυτελώς επιπλωμένα δωμάτια (Μυτιλήνη, 2251025069, www.pyrgoshotel.gr). Loriet Αρχοντικό 130 ετών σε καταπράσινο κτήμα, στον παραλιακό δρόμο προς το αεροδρόμιο. Αναγεννησιακής αισθητικής κοινόχρηστοι χώροι, άνετα δωμάτια, ορισμένα σε ρομαντικό στιλ και κάποια άλλα με μοντέρνα διακόσμηση (Βαρειά, 2251043111, www.loriet-hotel.com). Sun Rise Συγκρότημα μπανγκαλόους απέναντι από τον κόλπο της Εφταλούς, σε νεοκλασική αισθητική, χτισμένο αμφιθεατρικά γύρω από τις δύο πισίνες, με απλά και καλόγουστα δωμάτια, τα περισσότερα με θέα στη θάλασσα (Εφταλού, 2253071713, www.sunrisehotel-lesvos.com).
