Στο πλαίσιο του διήμερου συνεδρίου «Αρχαιολογία και Αφηγηματικότητα. Επιτέλεση αρχαιολογικών χώρων και ανασκαφή ανθρώπινων εμπειριών», η 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης παρουσιάζει ένα γλυπτικό έργο του εικαστικού Διονύση Χριστοφιλογιάννη, με μία ζωντανή επιτελεστική δράση. Σαράντα εννέα κεραμικές κεφαλές από το πήλινο σύμπαν του Χαράλαμπου Γκούμα ζωντανεύουν στο Αμφιθέατρο του Παλαιού Ελαιουργείου Ελευσίνας συνθέτοντας μία σύγχρονη εικαστική εγκατάσταση. Το έργο του Διονύση Χριστοφιλογιάννη αποτελεί έναν φόρο τιμής στον κεραμίστα και αγγειοπλάστη Χαράλαμπο Γκούμα – έναν από τους παλαιότερους της Αθήνας. Η χρήση των 49 κεραμικών κεφαλών ταύρου σαν στρατιωτική δύναμη αναδεικνύει τον πολεμικό χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης και της επίδρασής της στο περιβάλλον. Την πορεία της «Ανθρωπόκαινου», όπως περιγράφεται, τη φανερώνει η Ιερά Οδός από τότε που κυριαρχούσε η φύση μέχρι τη σημερινή εποχή του τεχνολογικού πολιτισμού. Αυτή η πορεία απεικονίζεται στις στρωματογραφίες του Ελαιώνα και της Ελευσίνας, ενώ ο χρόνος «μηδέν» διαβάζεται στην επιφάνεια του ασκούπιστου, ρημαγμένου Ελαιώνα αλλά και της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Η αντανάκλαση της στρωματογραφίας της «Ανθρωπόκαινου» με φερτά ή απορριφθέντα υλικά ατάκτως ερριμμένα αντιπροσωπεύει την ανθρωπογεωγραφία που κυριαρχείται από «απορριφθέντες» πληθυσμούς. Η δημιουργία του «Στρατού του Γκούμα» εκφράζει μια συνολική κατανόηση της ανθρώπινης πορείας, χρησιμοποιώντας την τέχνη ως μέσο για την απεικόνιση και ανασύνθεση της ιστορίας και της κληρονομιάς μας. Συνολικά, το έργο αντιδρά στον καιρό και στον τόπο με έναν τρόπο που είναι συναισθηματικός και συγκλονιστικός.
