Νόστιμη, παλλαϊκή γιορτή, εγκώμιο στη σύγχρονη Ελλάδα ήταν το 3ο φεστιβάλ «Ελλάδα Γιορτή Γεύσεις», που οργάνωσε το «αθηνόραμα» στην Τεχνόπολη το περασμένο weekend. Έξι συντάκτες του «α» έγραψαν ατελείωτες ώρες ανάμεσα στα περίπτερα των 120 μικρών παραγωγών, τις παράλληλες εκδηλώσεις και τα πολιτιστικά happenings που είχαν στηθεί παντού και μεταφέρουν με το δικό του στιλ ο καθένας μερικά από τα highlights της διοργάνωσης.
Ήταν μια πολύ νόστιμη γιορτή! Γιορτή αληθινή με ανθρώπους χαρούμενους, με μουσικές, τσίκνες ορεκτικές, φανταστικά ελληνικά προϊόντα, παρεΐστικα μαθήματα μαγειρικής, ιντριγκαδόρικες γευσιγνωσίες, προχωρημένα κοκτέιλ, μαυλιστικά γλυκά και παγωτά – και όλα αυτά επί τρεις ανοιξιάτικες ημέρες που δεν σου ’κανε καρδιά να φύγεις από την Τεχνόπολη. Είδαμε, δοκιμάζοντας και αγοράζοντας εξαιρετικά προϊόντα, την ενέργεια και την υπερηφάνςια στα μάτια των παραγωγών που υλοποιούν ένα νέο πρότυπο ζην κι επιχειρείν στον αντίποδα της λαμογιάς και του νεοπλουτισμού που κυριάρχησαν στο πρόσφατο παρελθόν. Γνωρίσαμε αγαπημένους μας σεφ και χαρήκαμε που μοιράστηκαν μαζί μας τα νόστιμα μυστικά τους. Μέσα στην έντονα φεστιβαλική ατμόσφαιρα της εκδήλωσης, χειροκροτήσαμε ζογκλέρ και τσιρκολάνους, θεατρικά χάπενινγκ κι έκθεση καλλιτεχνικής φωτογραφίας με γαστρονομικά θέματα.
Αράξαμε σε πεζούλια, καρέκλες και γρασίδια για να φάμε street food περιωπής, με την υπογραφή σεφ βραβευμένων στους Χρυσούς Σκούφους. Γλυκαθήκαμε στο υπαίθριο ζαχαροπλαστείο του Βενέτη, δροσιστήκαμε με τα παγωτά της Kayak, ενθουσιαστήκαμε με τα κοκτέιλ του Άρη –«Momix»– Χατζηαντωνίου στο μπαρ που έστησε με τα ελληνικά ποτά της εταιρείας Καρούλιας. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά πράγματα αυτής της γιορτής όμως ήταν το πνεύμα της δημιουργικότητας και της καινοτομίας που διέτρεχε τις 120 συμμετοχές μικρών Ελλήνων παραγωγών. Το αποδεικνύουν τα βραβεία καινοτομίας τα οποία απέσπασαν πραγματικά νεωτεριστικές ιδέες, έτοιμες για επιτυχημένη καριέρα στις διεθνείς αγορές. Το σιγοντάρουν και τα βραβεία συσκευασίας που επιχορηγήθηκαν φέτος από την Εθνική Τράπεζα κι έφεραν στο προσκήνιο έξυπνα, σύγχρονα packagings που εκπέμπουν ελληνικό πνεύμα. Περιμένουμε με ανυπομονησία το επόμενο ανοιξιάτικο φεστιβάλ στο Γκάζι και μέχρι τότε δίνουμε ραντεβού στο χριστουγεννιάτικο φεστιβάλ του Δεκεμβρίου.
ΑΡΤΕΜΙΣ ΤΖΙΤΖΗ
Ανάμεσα σε γλυκά, χόρτα και ντομάτες
Το ζαχαροπλαστείο του Βενέτη ήταν από τα πιο εντυπωσιακά spots του φεστιβάλ. Από τα 200 γλυκά που φτιάχνει στην Τεχνόπολη έφερε γύρω στα 50 συν 12 γεύσεις παγωτού. Δοκίμασα καμιά δεκαριά (ναι, ναι!) κι έμεινα σε δύο δημιουργίες από την καινούργια του σειρά Christiano V, που βασίζεται σε ιταλικές συνταγές – την αιθέρια πάστα με καρύδα και λεμόνι, με χρώμα και γεύση που φωνάζουν άνοιξη, και το θανατηφόρο παρφέ βανίλια, γεμάτο καραμελωμένους ξηρούς καρπούς και φρούτα. Επίσης λάτρεψα δύο εργαστήρια γεύσης: «Τα χόρτα της Ελλάδας» από τη σεφ και συγγραφέα Μυρσίνη Λαμπράκη και το «Όλα για την ντομάτα» με τον σεφ Ανδρέα Λαγό. Η Μυρσίνη είχε φέρει καρδαμίδες, αγριο-αγκινάρες, κρίταμο και ασκόλυμπρους.
Κάποια στιγμή μας πρότεινε να τα δοκιμάσουμε ωμά. Σηκωθήκαμε όλοι από τις θέσεις μας, σταθήκαμε γύρω από το τραπέζι και αρχίσαμε να μασουλάμε. Δεν είχα ξαναφάει ωμή καρδαμίδα και μου φάνηκε υπέροχα τσουχτερή και δροσερή. Αυτό ήταν. δεν ξανακαθίσαμε, μείναμε όρθιοι γύρω από το τραπέζι μαγειρικής, δοκιμάζοντας το φαγητό και ακούγοντας για άπειρα είδη χόρτων και μυστικά για το μαγείρεμά τους. Πραγματική μύηση. Ο Ανδρέας, πάλι, μας έδειξε πώς να κάνουμε σπιτική κέτσαπ και γλυκό ντοματάκι και μοιράστηκε μαζί μας ένα σωρό λεπτομέρειες… επιτυχίας. Οι λιαστές ντομάτες του ήταν ένα βρώσιμο κομμάτι καλοκαιριού!
ΑΝΤΖΕΛΑ ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΟΥ
Sreet food... αλλιώς
Αυτό που κρατάω από το φετινό ανοιξιάτικο φεστιβάλ είναι ότι όλοι όσοι πέρασαν την αυλόπορτα της Τεχνόπολης μπήκαν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο σε ένα χαλαρό παιχνίδι ανακάλυψης και συνδυασμών. Είναι ωραία φάση να αράζεις στο γρασίδι με ένα σουβλάκι προβατίνας αλά «Τηλέμαχος», μια παρτίδα ντοματοκεφτέδες αλά Χατζηγιαννάκης ή ένα σάντουιτς με σαρδέλα αλά Λαζάρου από το «σινιέ» street food stand.
Έπειτα από ένα τριήμερο ζιγκ ζαγκ ανάμεσα σε εκατό και βάλε περίπτερα, να έχεις ακόμη στο στόμα τη γεύση του παντρέματος σταφίδας, ούζου και μαστίχας, την ένταση ενός πρόβειου παστουρμά ή το ξάφνιασμα ενός ελληνικού λικέρ τρούφας και στη μύτη αρώματα Μαντινείας, Μοσχάτου και Ασύρτικου... Να μπαίνεις στη διαδικασία να πήξεις σπιτικό τυρί από κατσικίσιο γάλα ή ένα άλλο «τυρί-μη τυρί» από φάβα, κάτι σαν ελληνικό τόφου, όπως αυτό που πρότεινε ο Έκτωρ Μποτρίνι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Αυστριακός guest και τα προϊόντα για βραβείο
Ο Ελληνοαυστριακός special guest Konstantin Filippou διαθέτει μεσογειακό ταμπεραμέντο και αυστριακή μεθοδικότητα, που καταλήγουν σε μια αρτίστικη γαστρονομική πρόταση. Χάρηκα στο μάθημά του τη βελούδινη εκσυγχρονισμένη εκδοχή μιας κλασικής μπραντάδας μπακαλιάρου με αβγοτάραχο Trikalinos κι έναν πολύ ευρηματικό συνδυασμό σαλιγκαριών με αμπελοβλάσταρα (αυστριακή γεύση) με «ραβιόλι» από «φύλλο» με μελάνι σουπιάς (η Ελλάδα) γύρω από κρόκο αβγού.
Με ενθουσίασε ο συγκλονιστικά κομψός καφές Geisha της Hacienda La Esmeralda Leon - Panama που παρουσίασε στη γευσιγνωσία καφέ ο Γιάννης Ταλούμης της Taf αλλά και ο απολαυστικά μεταδοτικός τρόπος με τον οποίο ο Ντίνος Δρακούλης (καφές Tusso) μας εξήγησε τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά των ποικιλιών Arabica και Robusta. Ως μέλος της κριτικής επιτροπής βρήκα εντυπωσιακό το νούμερο των 85 προϊόντων που διεκδίκησαν τα βραβεία καινοτομίας. Έπαθα με το χρυσό βραβείο, το αρωματικό ελαιόλαδο Enigma του Σακελλαρόπουλου με φασκόμηλο, μήλο, καρύδι, κανέλα και λεμόνι σε φοβερή ισορροπία. Εντυπωσιάστηκα με το παγκοσμίως πρωτότυπο λικέρ τρούφας Troufaser, που μοσχοβολάει με φυσικότητα (αργυρό βραβείο). Και δηλώνω καταγοητεύμενος από το τσοπανοτύρι με μαστίχα Πάνας και τα αβγά ορτυκιών τουρσί σε ζωμό παντζαριού των Επίλεκτων Πτερωτών Θηραμάτων Γρεβενών, που απέσπασαν επαίνους.
ΝΙΚΟΣ ΒΟΥΛΑΛΑΣ
Αποστάγματα του weekend
«Καλησπέρα», είπα στη Ρόζα Προδρόμου μπαίνοντας το Σάββατο στην έκθεση, αλλά εκείνη, ως Λουλούδι, με υποδέχτηκε με βωβούς χαιρετισμούς κι έπειτα χάθηκε για να συνεχίσει τα αυτοσχεδιαστικά της κωμικά πειράγματα. Η συνέχεια έτσι κι αλλιώς θα είχε πολλή κουβέντα. Γιατί αυτό το φεστιβάλ είναι αλληλεπίδραση: πέφτει το μάτι σε ένα προϊόν, το δοκιμάζω, πιάνω κουβέντα με τον παραγωγό. Κάπως έτσι έμαθα ότι η μπίρα Marea θα κυκλοφορεί ανά παρτίδα με συλλεκτική κόμικς ετικέτα σχεδιασμένη από τον Πέτρο Χριστούλια και κείμενα του Ηλία Κανέλλη ή ότι η σαντορινιά Volkan δίνει τα μισά από τα κέρδη της στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Greece Debt Free.
Σαν να άρχισα από νωρίς το αλκοόλ, αλλά με δυο καλαμάκια προβατίνα και τσιμπολόγημα από λιχουδιές-αποκάλυψη (τα αβγά ορτυκιών τουρσί από τα Γρεβενά και τα σαλιγκάρια της Escargot de Crete) να προλαβαίνουν το hangover συνέχισα με Citra της Septem και Νήσο Pilsner. Για να καταλήξω στον συγχωριανό Βαρβαγιάννη, παρέα με τον Χρήστο και τον Ανδρέα από το διπλανό περίπτερο (που κλείνουν το μυτιληνιό βιολογικό λάδι Σηκός σε ένα μπουκάλι-κόσμημα) να κατεβάζουμε σφηνάκια αρωματικού Εύζωνα. Είπα ότι την Κυριακή θα πήγαινα πιο οργανωμένος, αλλά πού να με αφήσουν οι φίλοι (και τα παιδιά τους) που κατέφθαναν διαρκώς ζητώντας tips. Τους έβαζα, λοιπόν, προτεραιότητες: το καπνιστό αβγοτάραχο του Στέφου, τα γλυκά της Έφης στο παραμυθένιο περίπτερο της Πάβλοβας, οι μαρμελάδες της Mr Juke’s, το ελαφρύ πολίτικο σουτζούκι της αλλαντοποιίας Βόρειος Ελλάς, τα καπνιστά χέλια του Γείτονα και φυσικά η κρύα σοκολάτα με πορτοκάλι της Tusso – κάθε φορά που θα την πίνω θα ακούω το «Moon river», το οποίο διασκεύαζαν παραδίπλα οι Blue Pitch.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Ραντεβού στα τυφλά και μετά για καφέ και κοκτέιλ
Σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα εργαστήρια γεύσης, την τυφλή δοκιμή κρασιού, ο πρόεδρος των Ελλήνων Sommeliers Ανδρέας Ματθίδης μας έβαλε σε ένα διαδραστικό παιχνίδι που ακόνισε τις αισθήσεις μας. Τα κρασιά σερβιρίστηκαν σε κατάμαυρα ποτήρια. Λευκό, ροζέ ή κόκκινο; Χαθήκαμε πολλές φορές σε αρώματα, διαφωνήσαμε, μπερδευτήκαμε, αλλά έτσι γνωρίσαμε καλύτερα το κρασί κι ενεργοποιήσαμε τα ένστικτά μας. Στο εργαστήρι γνωριμίας με τον καφέ, πάλι, αποδειχτήκαμε καλύτεροι μαθητές και πήραμε τα εύσημα από τους ειδικούς Ντίνο Δρακούλη και Γιάννη Ταλούμη.
Μέσα από πολλές ερωτήσεις και μικρές γουλιές από διαφορετικά δείγματα, εντοπίσαμε τις διαφορές των ποικιλιών. Ακόμη και μετά το τέλος της γευσιγνωσίας έμειναν στον ουρανίσκο γεύσεις και αρώματα που δεν περιμέναμε: σοκολάτα, βανίλια, τσάι, βότανα και κόκκινα φρούτα... Το φεστιβάλ διέθετε το δικό του ενημερωμένο κοκτέιλ μπαρ στην πολυσύχναστη κεντρική αυλή της Τεχνόπολης. Εκεί τα σέικερ του mixologist Άρη Χατζηαντωνίου και των συνεργατών του δεν σταμάτησαν να ετοιμάζουν κοκτέιλ αλά ελληνικά, τα οποία ενθουσίασαν αν κρίνουμε από την προσέλευση. Συνδυασμοί όπως ρακόμελο με χυμό μπανάνας, μαστίχα με γιαούρτι και λεμόνι, τσίπουρο με κρέμα βαλσάμικου έγιναν γρήγορα μανία. Υπό τους τζαζ, μπλουζ, φάνκι και ρέγκε ήχους ανακαλύψαμε πώς παντρεύεται το γλυκό σαμιώτικο κρασί με χυμό πορτοκάλι, πόσο ταιριάζουν οι ροζέ αφρώδεις Ακακίες με φράουλες και αν η μαστίχα φλερτάρει με τα πιπέρια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΡΩΝΙΤΗΣ
Δεσμοί γεύσεων κι αισθήσεων
Νομίζω πως η γιορτή μας παίρνει όλο και πιο πολύ τη μορφή μιας μάζωξης όπου μπορείς χαλαρός να αφήσεις ελεύθερες (όλες) τις αισθήσεις σου να νιώσουν και να βιώσουν. Αν ψάξεις, μπορείς να βρεις ένα ιδανικό σημείο όπου αν σταθείς για μια στιγμή ακούς (ισόρροπα) τις μουσικές και τους ήχους. Χαζεύοντας τα περίπτερα, νιώθω ένα παγωτό από βουβαλίσιο γάλα να με καλεί – ίσως είναι ωραία ιδέα να το συνδυάσω σε μια ελαφριά μείξη με κλασικό, αυθεντικό χαλβά Φαρσάλων. Forgive me, father, διότι μάλλον αμάρτησα! Με τη σκέψη όμως, διότι το αυστηρό βλέμμα της καλής μου έρχεται να με προσγειώσει.
Τελικά θα αρκεστώ μόνο σε μία κουταλιά… Από αυτά που μένουν –για πάντα– εντός μας: πώς οι δεσμοί των γεύσεων (και των άλλων αισθήσεων) συντηρούν τον πραγματικό ελληνικό πολιτισμό μας. Πώς δένει η γεύση της κοπανιστής Άνδρου με τα παξιμαδάκια από τα Λευκά Όρη. Πώς μπορεί να γλυκάνει τη ζωή μας ένα μέλι με το ανάλογο γιαούρτι ή σε μια ειδική κατασκευή μυζήθρας και σφακιανόπιτας, τι συνδυασμοί από ανθότυρο ταιριάζουν με χιώτικη πάστα φυσικής ξήρανσης! Ήδη, καθώς σέρνω πίσω μου το μικρό τρόλεϊ με τα ζυμαρικά, τα παξιμαδάκια, τα τυριά και το μέλι, νιώθω τη γιορτή να μου λείπει...