Η Δέσποινα Ζευκιλή μίλησε με την Τουρκάλα εικαστικό που υπογράφει το πιο ενδιαφέρον έργο της έκθεσης «A Thousand Doors» (στις 30/6 τελειώνει – σπεύσατε!), μια βιβλιοθήκη με όλα εκείνα τα βιβλία που δεν έχει δανειστεί κανείς μέχρι σήμερα, ένα παιγνιώδες όσο και ουσιαστικό σχόλιο για όσα μένουν στο περιθώριο.
Πώς προέκυψε η ιδέα για μια βιβλιοθήκη μη δανεισμένων βιβλίων;
Πολλά από τα προηγούμενα έργα μου με έκαναν να συνειδητοποιήσω τη γραφειοκρατική καταλογοποίηση του κόσμου και τα κενά και τις ρωγμές στην ιστορία που αυτή συνεπάγεται. Η βιβλιοθήκη αυτή ενσαρκώνει το κενό που δημιουργείται στη διαδικασία της ταξινόμησης και της αρχειοθέτησης της γνώσης και της πληροφορίας. Πάντα υπάρχει κάτι που ξεχνιέται ή περνάει απαρατήρητο.
Ξεχώρισες κανένα βιβλίο από αυτά που παρουσιάζονται;
Την «Προέλευση του φιλιού», η οποία εκδόθηκε το 1942, ένα επιστημονικό βιβλίο για τα βασικά στοιχεία του σύμπαντος. Προσπαθώ μάλιστα να βρω κι ένα αντίτυπο για μένα!
Ποια θα έλεγες ότι είναι η βασική ιδέα του έργου σου;
Η ταυτότητα και η γλώσσα παίζουν βασικό ρόλο στην καλλιτεχνική πρακτική μου, το ίδιο και η σχέση ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα. Με ενδιαφέρει το πώς η ταυτότητα κατασκευάζεται μέσα από δομές και συστήματα και το πώς η μυθοπλασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κατανοήσουμε αυτές τις δομές, τι περιλαμβάνουν και τι αποκλείουν, το ορατό και το αόρατο.
Ορισμένα από τα έργα σου δείχνουν ένα ενδιαφέρον για το interior design. Με ποιον τρόπο το προσεγγίζεις;
Δεν με ενδιαφέρει το interior design, με ενδιαφέρουν περισσότερο η γλώσσα των αντικειμένων και η σχέση ανάμεσα στην περιγραφή ενός αντικειμένου και στο ίδιο το αντικείμενο. Η εγκατάσταση στην οποία αναφέρεσαι είναι το δωμάτιο ενός συγγραφέα φτιαγμένο από φράσεις του Oxford English Dictionary. Από τη μία βλέπεις τη φράση που περιγράφει ένα δωμάτιο και από την άλλη το ίδιο το δωμάτιο. Και είναι ορατή η ένταση ανάμεσα στο τι έχει φανταστεί ο αναγνώστης και στην πραγματικότητα, όπως και οι διαφορετικές υποκειμενικότητες στις οποίες οδηγούν αυτές οι δύο φόρμες.
Το κείμενο είναι κυρίαρχο στοιχείο σε διάφορα έργα σου. Σε ενδιαφέρει η έννοια της πατρότητας του καλλιτεχνικού έργου;
Το έργο μου είναι κυρίως βασισμένο στο κείμενο και σχεδόν αποκλειστικά χρησιμοποιώ αντικείμενα που οικειοποιούμαι. Δεν δημιουργώ αντικείμενα εξαρχής και αυτό με κάνει να αμφισβητώ την έννοια της πατρότητας όχι μόνο στα έργα μου αλλά και γενικότερα.
Η έννοια των συνόρων σε έχει απασχολήσει. Εσύ η ίδια έχεις μετακινηθεί από την Κωνσταντινούπολη στη Στοκχόλμη. Πώς υπεισέρχεται στο έργο σου αυτό το θέμα;
Ερχόμενη από μια χώρα που είναι εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, έπρεπε να περάσω μια γραφειοκρατική διαδικασία προκειμένου να εγκατασταθώ μόνιμα στη Σουηδία. Ακριβώς αυτές τις γραφειοκρατικές δομές προσπάθησα να αναδείξω με το έργο μου.
Πόσο διαφορετικές είναι οι καλλιτεχνικές σκηνές σε Στοκχόλμη και Κωνσταντινούπολη;
Στη Σουηδία η κυβέρνηση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της τέχνης και του πολιτισμού μέσα από τα δημόσια ιδρύματα και τις υποτροφίες για δημιουργούς και οργανισμούς. Αυτή είναι και η βάσικη διαφορά της με τη σκηνή της Κωνσταντινούπολης, η οποία είναι σχεδόν πλήρως ιδιωτική.
Η έκθεση «A Thousand Doors» διαρκεί μέχρι τις 30/6. Στις 26/6 (στις 7 και στις 8 μ.μ.) θα παρουσιαστεί το έργο «Time Space Energy» της χορογράφου και εικαστικού Αιμιλίας Μπουρίτη, μια εγκατάσταση και περφόρμανς που προσεγγίζει το ανθρώπινο σώμα ως ζωντανό γλυπτό.
Περισσότερες πληροφορίες
A thousand doors
Έργα από διεθνείς κι Έλληνες καλλιτέχνες με επίκεντρο τη γνώση καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα. Μια έκθεση του ΝΕΟΝ σε επιμέλεια Ιβ. Μπλάζγουικ
