Η φήμη του dry martini δεν οφείλεται τόσο στις γαστρονομικές του χάρες, αλλά στον κινηματογράφο. Πόσο μπορεί ένα τζιν, έστω αρτυμένο με βερμούτ, να ανεβάσει τους αισθητικούς τόνους της γεύσης κάποιου που έχει συνηθίσει στα grand cru κρασιά, στα X.O. κονιάκ, στα παλιωμένα malt και στις vintage σαμπάνιες; Κι όμως, λόγω της συχνής εμφάνισης του κοκτέιλ αυτού στον κινηματογράφο, έχει δημιουργηθεί μια σχέση φετίχ που το έχει καταστήσει περίβλεπτο απεριτίφ σε δείπνα υψηλής γαστρονομίας.
Και όχι τελείως αδίκως. Η διακριτική αρωματική ουδετερότητα ενός καλού τζιν και η θρυλική ξηρότητα του dry martini αποτελούν τις αναγκαίες συνθήκες ενός καλού απεριτίφ. Μπορεί να λείπουν οι ικανές, γευστικές και αρωματικές συνθήκες που θα το καθιστούσαν ιδανικό απεριτίφ, όπως αυτές υπάρχουν σε μια καλή σαμπάνια ή ένα sherry fino, περισσεύουν όμως οι φετίχ συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί από τον κινηματογράφο. Πόσοι από εμάς δεν θα θέλαμε να πούμε έστω και μια φορά, «A dry martini, please! Shaken, not stirred...»
Και εδώ ακριβώς προκύπτει το σχεδόν μεταφυσικό ερώτημα: πόσο dry πρέπει να είναι ένα dry martini; Από τη μια, ο Τζέιμς Μποντ, ο οποίος έκανε διάσημο το κοκτέιλ αυτό, παρ’ ότι είναι ένας connaisseur par excellence που καταλαβαίνει από μια γουλιά τη χρονιά μιας Bollinger, δεν προσφέρει προδιαγραφές σχετικά με την επιθυμητή ξηρότητα του dry martini. Είναι όμως πολύ ευαίσθητος στο πώς το τζιν θα αναμειχθεί με το βερμούτ, ούτως ώστε να μην πληγωθεί (bruised) το ποτό από το βάρβαρο ανακάτεμα. Shaken, not stirred. Όπως ενδεχομένως προτιμά ο Μποντ και το σεξ: ανακίνηση των αισθήσεων και όχι άγαρμπα μπερδέματα. Από την άλλη, ευτυχώς έχουμε τις αυστηρές προδιαγραφές του Luis Bunuel, του μεγάλου σουρεαλιστή σκηνοθέτη. Ο Bunuel πολλές φορές έχει ασχοληθεί με το φαγητό, με τρόπο ανατρεπτικό βέβαια, στις ταινίες του. Η γνωστή σκηνή στο «Φάντασμα της Ελευθερίας», όπου το φαγητό τρώγεται στην τουαλέτα και η αφόδευση γίνεται στην τραπεζαρία, και η σκηνή όπου οι αστοί στη «Διακριτική Γοητεία της Μπουρζουαζίας» πίνουν dry martini ψάχνοντας ματαίως για το τέλειο γεύμα, είναι δύο κλασικά παραδείγματα.
Ο BuQuel έχει ασχοληθεί επίσης με τις ακριβείς προδιαγραφές ενός dry martini (στην αυτοβιογραφία του, My Last Sigh). Η έμπνευσή του για την ιδανική συνταγή είναι η Άμωμος Σύλληψη. Δίχως διάθεση σουρεαλιστικού ή ανατρεπτικού χιούμορ, ο BuQuel καταφεύγει στο μεγάλο φιλόσοφο του Μεσαίωνα, τον Θωμά Ακινάτη, ο οποίος μιλάει για την Άμωμο Σύλληψη με τον εξής τρόπο: «Όπως μια αχτίδα φωτός διαπερνά ένα παράθυρο, αφήνοντας άθικτο τον Υμένα της Θεοτόκου...»
Κατά την ίδια έννοια, σύμφωνα με τον Bunuel, μια αχτίδα φωτός πρέπει να διαπερνά το μπουκάλι με το βερμούτ (και φυσικά, όταν λέει βερμούτ εννοεί μόνο το φίνο, σχεδόν άγλυκο και εξόχως αισθαντικό Noilly Prat), προτού αυτή χτυπήσει το τζιν. Το πνεύμα του βερμούτ απλώς θα εμφυσήσει με τη χάρη του το διάφανο υγρό, για να γεννηθεί αυτό το άμωμο και πολύ dry μαρτίνι. Με θρησκευτική ευλάβεια, ως νέα κιβωτό, ο Bunuel καταθέτει την απόλυτη συνταγή για το dry martini. Λέει λοιπόν: «Ιδού η προσωπική συνταγή μου, καρπός μακρών και επίπονων πειραματισμών, εγγυημένη για τα τέλεια αποτελέσματά της. Την ημέρα πριν έρθουν οι καλεσμένοι σας, βάλτε όλα τα υλικά, ποτήρια, τζιν και shaker στο ψυγείο.
Χρησιμοποιήστε ένα θερμόμετρο για να επιβεβαιώσετε ότι ο πάγος είναι στους 20 βαθμούς υπό το μηδέν – ο πάγος πρέπει να είναι τόσο παγωμένος και σκληρός, έτσι ώστε να μη λιώσει, δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από ένα νερωμένο μαρτίνι.
Μη βγάλετε τίποτα από το ψυγείο, μέχρις ότου καταφθάσουν οι καλεσμένοι σας. Τότε, στάξτε ελάχιστες σταγόνες από Noilly Pratt και μισό κουταλάκι γλυκού Angostura bitters πάνω από τον πάγο. Ανακατέψτε και μετά πετάξτε το υγρό, κρατώντας μόνο τον πάγο, ο οποίος κρατά μια αμυδρή γεύση και από τα δύο. Περιχύστε το τζιν πάνω στον πάγο, ανακινήστε ξανά το shaker και σερβίρετε».
O Bunuel όμως, παρ’ όλη τη χειρουργική ακρίβεια της συνταγής, δεν μας λέει τι είδους τζιν χρησιμοποιεί για το εμβληματικό αυτό κοκτέιλ. ούτε επίσης λέει τίποτα για ελιά, λεμόνι ή Gibson’s. Δεδομένου όμως ότι ήταν Ισπανός, μάλλον θα προτιμούσε την πράσινη ελιά γεμισμένη με αμύγδαλο. Όσο για το τζιν, η Αγγλία είναι πάντα αξιόπιστη πηγή για το ποτό αυτό, και φυσικά μάρκες όπως το Bombay Sapphire ή το Tanqueray, το Ten, αποτελούν την πλέον ενδεδειγμένη επιλογή. Και βέβαια, σύμφωνα τουλάχιστον με το dry martini του BuQuel, ποτέ βότκα. Αυτό θα ήταν όντως βλασφημία και σουρεαλιστική ανατροπή...
