Παρόλο που η έκφραση «βράσε ρύζι» δηλώνει την βαθιά μας απογοήτευση και το αδιέξοδο των καταστάσεων, το ρύζι είναι συγχρόνως και σύμβολο χαράς και αφθονίας και για αυτό και συνηθίζουμε να ρίχνουμε ρύζι στους νεόνυμφους για να «ριζώσει» και να πάει καλά ο γάμος τους, αλλά και να σερβίρουμε ρύζι στο τραπέζι της Πρωτοχρονιάς για να πάει καλά η καινούργια χρονιά.
Το ρύζι, ένα από τα πιο εύπλαστα και ευπροσάρμοστα υλικά, μαγειρεύεται με διάφορους τρόπους. Συμμετέχει σε πολλά φαγητά, συνοδεύει πολλά φαγητά, τα βοηθά να χυλώσουν, όπως συμβαίνει στις σούπες, που τους δίνει μια πιο πηχτή υφή ή με τις διάφορες πίτες, όπου το προσθέτουμε για να τραβήξει τα παραπανίσια υγρά τους. Πρωταγωνιστεί, φυσικά, σε πιλάφια, στο ριζότο και στα γεμιστά, όπου είναι το κυρίαρχο υλικό. Κι όταν περισσεύει, μπορούμε να φτιάξουμε με αυτό κεφτέδες, ρυζόγαλο ή να το πολτοποιήσουμε για να το προσθέσουμε σε μια αραιή σάλτσα ή σε μια γέμιση, όταν τα υπόλοιπα υλικά μας είναι λιγοστά. Η γεύση του ρυζιού μεταβάλλεται εύκολα από τα μπαχαρικά που το αρτύζουν: λατρεύει το κάρι, το κύμινο, τα καυτερά τσίλι κι ανάλογα με αυτό που προσθέσουμε θα προσδιορίσουμε και την ταυτότητα της συνταγής, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τον κρόκο (σαφράν) στο ιταλικό ριζότο μιλανέζε, σε ένα περσικό πιλάφι ή σε μια παέγια.
Το ρύζι ως συνοδευτικό συνδυάζεται τέλεια με κρέας, πουλερικά, θαλασσινά, όσπρια, λαχανικά. Το ρύζι όμως μαγειρεύεται και μαζί με κάποιο από όλα αυτά, δίνοντας στο καθένα το πρώτο συνθετικό του ονόματος ενός καινούργιου φαγητού: κοτόρυζο, πουλόρυζο, φακόρυζο, σπανακόρυζο, λαχανόρυζο…
Το ταπεινό ρύζι της καθημερινότητας μας, βέβαια, μπορεί να μετατραπεί σε γιορτινό έδεσμα, αν του προσθέσουμε πιο πολυτελή υλικά, τα οποία η διακριτική δική του γεύση θα αναδείξει τέλεια: τρίβοντας πάνω του μανιτάρι τρούφα, προσθέτοντας του χαβιάρι ή ακόμα και μερικούς κόκκους φρέσκο ρόδι, το κάνουμε πιο γιορτινό.
