Όπως μας τονίζουν οι συγγραφείς του βιβλίου στον πρόλογό τους, σε αντίθεση με τις εισαγόμενες υπερτροφές όπως τα goji berries, για τα οποία οι επιστήμονες μιλούν για "έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα", υπάρχουν και όλα εκείνα τα γνωστά μας ελληνικά προϊόντα, όπως το ρόδι, το ελαιόλαδο, το μέλι, αλλά και άλλα που δεν καταναλώνουμε τόσο συχνά και για τα οποία οι επιστήμονες έχουν καταλήξει ότι αποτελούν υπερτροφές μετά από έγκυρες κλινικές μελέτες.
Γι’ αυτό θεωρήσαμε ότι μια συζήτηση με τη μία εκ των συγγραφέων έχει να μας προσφέρει πολλά. Η Αστερία Σταματάκη (Μsc στην Κλινική διατροφή, διαιτολόγος – διατροφολόγος, διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής) μας μίλησε για το πολύ ενδιαφέρον αυτό θέμα που πραγματεύεται το βιβλίο της…
Τι σημαίνει "υπερ τροφή" από μια ειδικό
-Κυρία Σταματάκη, τι σας ώθησε τελικά να γράψετε αυτό το βιβλίο;
"Οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής, το στρες και οι πολλές απαιτήσεις έχουν οδηγήσει το σύγχρονο άνθρωπο να ψάχνει να βρει τροφές που θα τον βοηθήσουν να ανταπεξέλθει τόσο σωματικά όσο και πνευματικά. Η αναζήτηση αυτή οδήγησε τα τελευταία χρόνια τον Έλληνα στην κατανάλωση διάφορων ξενόφερτων τροφίμων που πλασάρονται ως υπερτροφές, χωρίς πολλές φορές να υπάρχει η ανάλογη επιστημονική τεκμηρίωση για αυτόν τον ισχυρισμό. Έτσι, αποφασίσαμε μαζί με τον Κωνσταντίνο Ξένο να γράψουμε αυτό το βιβλίο για να γνωρίσουν οι Έλληνες ποιες είναι οι πραγματικές υπερτροφές και μάλιστα οι ελληνικές."
-Πώς ορίζεται μια υπερτροφή; Ποια στοιχεία δίνουν σε ένα τρόφιμο αυτό τον χαρακτηρισμό και με ποιον τρόπο "πιστοποιείται" αυτό.
"Δεν υπάρχει επίσημος ορισμός για την έννοια υπερτροφή. Όμως, όταν χαρακτηρίζουμε μια τροφή ως υπερτροφή εννοούμε μια τροφή η οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως είναι τα ω-3 λιπαρά οξέα, οι βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία και ένας μεγάλος αριθμός ουσιών με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και η τροφή αυτή να ασκεί ευεργετική επίδραση στον οργανισμό. Μια τροφή καταλήγει να χαρακτηριστεί ως υπερτροφή, εφόσον υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός κλινικών μελετών που να πιστοποιούν τα οφέλη της κατανάλωσης της συγκεκριμένης τροφής στον οργανισμό. Δυστυχώς, πολλές φορές στην ομάδα των υπερτροφών συμπεριλαμβάνονται τροφές χωρίς τα απαιτούμενα επιστημονικά στοιχεία."
-Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι βοηθούν στη βελτίωση της υγείας;
"Όπως προανέφερα, για τις τροφές που έχουν χαρακτηριστεί σωστά και βάση επιστημονικών μελετών ως υπερτροφές, ναι μπορούμε να πούμε ότι όταν εντάσσονται στα πλαίσια μιας σωστής και ισορροπημένης διατροφής συμβάλλουν στη προαγωγή της υγείας μας."
-Ποιες είναι οι ελληνικές υπερτροφές; Υπάρχουν και άλλα ελληνικά super foods εκτός από αυτά που αναφέρονται στο βιβλίο;
"Κάποιες από τις ελληνικές υπερτροφές είναι η μαστίχα Χίου, το ελαιόλαδο, ο κρόκος Κοζάνης, η Κορινθιακή σταφίδα κ.α. Στο βιβλίο αυτό έχουμε αναλύσει όλες τις ελληνικές υπερτροφές για τις οποίες υπάρχει επιστημονική βιβλιογραφία. Ευελπιστούμε στις επόμενες εκδόσεις του βιβλίου να εντάξουμε κι άλλες τροφές βάση νέων μελετών."
- Πόσο σημαντικό είναι να εντάξουμε αυτές τις τροφές στο καθημερινό μας διαιτολόγιο; Εσείς ως διαιτολόγοι τις εντάσσετε στο διατροφικό πρόγραμμα των πελατών σας;
"Σαφώς και περικλείουμε τις ελληνικές υπερτροφές στο πρόγραμμα των πελατών μας και τους εξηγούμε και ποια οφέλη καρπωνόμαστε απ’ αυτά, για παράδειγμα η μαστίχα Χίου κάνει πολύ καλό στο πεπτικό μας σύστημα. Η ένταξη των υπερτροφών σε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα, ενισχύει τον οργανισμό μας, μας τονώνει, θωρακίζει την υγεία μας και δίνει γεύση και άρωμα στη διατροφή μας."
-Οι πολύτιμες θρεπτικές ουσίες τους επηρεάζονται από το μαγείρεμά τους; Γενικότερα, ποιος είναι ο πιο κατάλληλος τρόπος κατανάλωσης στο καθένα.
"Γενικότερα, η επεξεργασία μιας τροφής μπορεί να επηρεάσει τις θρεπτικές ουσίες, μπορεί να «υποβιβάσει» την αξία τους, αλλά μπορεί και να διευκολύνει την απορρόφησή τους από τον οργανισμό μας. Στο βιβλίο μας αναφέρουμε διεξοδικά πώς επηρεάζονται οι διαφορετικές υπερτροφές κατά την επεξεργασία τους και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος κατανάλωσης τους."
-Οι Έλληνες καταναλώνουν συχνά αυτές τις τροφές; Γνωρίζουν την αξία τους;
"Υπάρχουν τροφές που καταναλώνονται πολύ συχνά από τους Έλληνες όπως είναι το ελαιόλαδο και άλλες που είναι ελάχιστα γνωστές και καταναλώνονται λιγότερο συχνά π.χ. τα κράνα. Όσον αφορά την αξία τους, όχι δεν είναι γνωστή στο βαθμό που τους αξίζει…"
-Στο εξωτερικό είναι γνωστές οι ιδιότητές τους;
"Και στο εξωτερικό ισχύει κάτι παρόμοιο. Όλοι γνωρίζουν για τις ευεργετικές ιδιότητες του "υγρού χρυσού", του ελαιόλαδου, πόσοι όμως γνωρίζουν για την ισχυρή αντιοξειδωτική δράση της κάπαρης;"
-Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης στο να γίνουν αυτές οι τροφές καθημερινή συνήθεια;
"Η εκπαίδευση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο ακόμα και στη διατροφή μας. Για να γίνει κάτι καθημερινή συνήθεια χρειάζεται χρόνος. Αλλά αυτό που χρειάζεται πρώτα απ' όλα είναι η μετάδοση της γνώσης και της σωστής πληροφορίας."
Με λίγα λόγια
Το βιβλίο «Γνωρίστε τα ελληνικά super foods» είναι μία πολύ αξιόλογη προσπάθεια δύο νεαρών αλλά ήδη καταξιωμένων επιστημόνων, το οποίο είναι γραμμένο με απλό και κατανοητό τρόπο, αφού απευθύνεται στον μέσο καταναλωτή, που θέλει να γνωρίσει καλύτερα ορισμένες πολύτιμες τροφές για την υγεία του. Μια επιμελημένη έκδοση, με όμορφες φωτογραφίες από την ελληνική γη και τα θαυματουργά προϊόντα της, χρήσιμες πληροφορίες, αναφορά στη θρεπτική αξία κάθε τροφής, τα ευεργετικά της οφέλη, συμβουλές για την κατανάλωσή της, απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις. Για παράδειγμα θα μάθει κανείς τι πρέπει να προσέχει όταν αγοράζει ελαιόλαδο, αν το τσάι του βουνού μπορεί να καταναλωθεί από παιδιά, αν μπορεί να πιει χυμό ροδιού κάποιος με υψηλή πίεση και πολλά ακόμη.
Στο τέλος κάθε κεφαλαίου, υπάρχει και μια ενδεικτική συνταγή για τη χρήση του τροφίμου που αναλύεται κάθε φορά. Μία από αυτές μοιράστηκε ο εκδοτικός οίκος μαζί μας.
Και μια συνταγή
Φιλέτο γλώσσας με αμύγδαλα, λεμόνι και μαϊντανό (του Χρήστου Τζιέρα)
Υλικά
1 γλώσσα φιλέτο (250 γρ.)
50 γρ. αλεύρι καλαμποκιού
30 ml ελαιόλαδο
50 ml λευκό κρασί
20 ml χυμός λεμόνι
1 κουταλιά μαϊντανός
1 κουταλιά αμύγδαλο φιλέτο
αλάτι
πιπέρι
Εκτέλεση
Περνάμε τη γλώσσα από το καλαμποκάλευρο, αφού πρώτα την αλατοπιπερώσουμε.
Βάζουμε το ελαιόλαδο στο τηγάνι να κάψει και τη σοτάρουμε ελαφρά και από τις δύο πλευρές.
Προσθέτουμε τα αμύγδαλα και, αφού τα καβουρδίσουμε, σβήνουμε με το λευκό κρασί.
Μετά από 2-3 λεπτά, ρίχνουμε το χυμό λεμόνι, το ψιλοκομμένο μαϊντανό και σιγοβράζουμε για 2-3 λεπτά, μέχρι να γλασάρει η σάλτσα μας και σερβίρουμε.
*Το βιβλίο του Κωνσταντίνου Ξένου και της Αστερίας Σταματάκη "Γνωρίστε τα ελληνικά super foods" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.
