Η καρύδα, με τη γλυκιά πλούσια γεύση και το χαρακτηριστικό άρωμα, είναι για εμάς μια εξωτική ατραξιόν, που μάλλον σπανίως έρχεται στο τραπέζι μας. Για εκείνους, όμως, που ζουν σε τροπικές χώρες –και αποτελούν το 1/3 του πληθυσμού παγκοσμίως- όπου η καρύδα είναι αυτοφυές δέντρο, η σάρκα της και το «γάλα» της έχουν μεγαλύτερη διατροφική σημασία από αυτήν που έχουν στη Δύση οι αγελάδες, το κρέας τους και το γάλα τους!
Πότε γνωρίσαμε την καρύδα; Ο Αντόνιο Πιγκαφέτα, ένας πρώιμος τουρίστας από τη Βενετία, μπαρκάρησε σε ένα από τα πέντε πλοία του Μαγγελάνου το 1519. Κάποια στιγμή, ύστερα από τρομερές περιπέτειες, έφθασαν στο νησί Γκουάμ, μισοπεθαμένοι από την πείνα, αφού τα εφόδιά τους είχαν τελειώσει. Οι ιθαγενείς τους υποδέχθηκαν μάλλον τρομακτικά: φορώντας μάσκες από κελύφη καρύδας στο πρόσωπο κα κρατώντας ανθρώπινα κόκαλα στα χέρια. Πάντως, ύστερα από "διαπραγματεύσεις", τους άφησαν να φύγουν παίρνοντας μαζί τους μια γερή προμήθεια από καρύδες. Έγραφε λοιπόν ο Πιγκαφέτα: «Όπως εμείς έχουμε το ψωμί, το κρασί και το λάδι, έτσι και αυτοί παίρνουν όλα αυτά τα πράγματα από τις καρύδες. Με δύο από αυτά τα δένδρα, μια ολόκληρη οικογένεια δέκα ατόμων, μπορεί να συντηρηθεί».
Διατροφική αξία της καρύδας
Το καλό με την καρύδα είναι ότι έχει μηδενική χοληστερίνη και ελάχιστο νάτριο. Το κακό είναι ότι περιέχει αρκετά λιπαρά και όλα κορεσμένα. Είναι από τα ελάχιστα φυτικά προϊόντα που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά. Από την άλλη μεριά, περιέχει πολλές φυτικές ίνες, άρα είναι χορταστική, σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Β καθώς και ανόργανα άλατα: σημαντικές ποσότητες μαγγανίου και καλίου και μικρές ποσότητες σιδήρου, ψευδαργύρου, ασβεστίου.
Πώς την αγοράζουμε και την συντηρούμε
- Φρέσκια καρύδα. Το χρώμα του κελύφους της ώριμης καρύδας είναι σκούρο καφέ. Θα τη διαλέξουμε αφού πρώτα την κουνήσουμε, για να δούμε αν έχει νερό μέσα. Αν είναι πολύ ελαφριά και δεν ακούγεται τίποτα, έχει στεγνώσει και ίσως έχει αρχίσει να σαπίζει. Μπορούμε να τη διατηρήσουμε σε θερμοκρασία δωματίου μέχρι και 4 μήνες αν δεν την ανοίξουμε, ενώ ανοιγμένη διατηρείται σε πλαστική σακούλα στο ψυγείο 4-5 ημέρες (μπορούμε όμως να τη διατηρήσουμε στην κατάψυξη για 1 μήνα). Μία μέτρια καρύδα, περιέχει περίπου 1 φλιτζάνι χυμό. Όταν την ξύσουμε θα πάρουμε περίπου 3-4 φλιτζάνια «ψαχνό».
- Ξερή καρύδα. Πουλιέται σε ξύσμα και μπορεί να διατηρηθεί επί μήνες σε θερμοκρασία δωματίου, εφόσον είναι καλά κλεισμένη σε πλαστική σακούλα ή κουτί πλαστικό ή αλουμινένιο.
- Γάλα καρύδας. Πωλείται συσκευασμένο σε κονσέρβα ή σε χάρτινο κουτί στα σούπερ μάρκετς. Ας σημειώσουμε ότι η περιεκτικότητα του γάλακτος καρύδας σε λιπαρά μπορεί να κυμαίνεται από 2 έως 17 γρ. Το γάλα καρύδας, όμως, που περιέχει μόνο 2 γρ. λιπαρά είναι πολύ υδαρές, λεπτόρευστο και σχετικά άγευστο, οπότε είναι καλύτερα να αγοράσουμε κάποιο με περιεκτικότητα 8-9 γρ. λιπαρά. Όσα περιέχουν περισσότερα λιπαρά από 10% είναι στην πραγματικότητα κρέμα καρύδας παρά γάλα.
- Κρέμα καρύδας. Πωλείται συσκευασμένη σε χάρτινο κουτί στα σούπερ μάρκετς και στα delicatessen. Είναι πυκνή και έχει πολύ ντελικάτη, ελαφρώς γλυκιά γεύση. Είναι έξοχη ιδέα να την χρησιμοποιήσουμε αντί για κρέμα γάλακτος σε φαγητά: πηγαίνει πολύ ωραία με κοτόπουλο ή με χοιρινό, μόνο που θα πρέπει να την προσθέσουμε την τελευταία στιγμή. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και στα γλυκά, όπως στις συνταγές που σας προτείνουμε.
