Η γεύση της μνήμης

Του Επίκουρου

Το τελευταίο του βιβλίο, μια βιωματική διήγηση των γευστικών αναμνήσεων που τον καθόρισαν, από τα μπουρεκάκια μελιτζάνας της μαμάς των παιδικών του χρόνων μέχρι τα grandes tables αστεράτων σεφ και τις "trompe la bouche" εμπειρίες στου Adria, ο Επίκουρος δεν πρόλαβε να μας το παρουσιάσει ο ίδιος, όπως ονειρευόταν. Κι εμείς δεν είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε την, χωρίς άλλο, πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που θα προκαλούσε πάνω στο θέμα της μνήμης της γεύσης, με τον δικό του αυτοσαρκαστικό, χιουμοριστικό, επίμονο και εντέλει απολαυστικό λόγο, έστω και χωρίς πολλές ενστάσεις από το αξιόλογο κοινό της χθεσινής επίσημης παρουσίασης, μια και στο θέμα αυτό δεν φαντάζομαι να υπάρχουν αντιλογούντες. Ο Μαρσέλ Προυστ περιέγραψε μοναδικά στην "Αναζήτηση του χαμένου χρόνου" την όσφρηση και τη γεύση ως τις "πιο μακρόβιες, πιο άυλες, πιο επίμονες, πιο πιστές" αισθήσεις από ένα μακρινό παρελθόν όπου τίποτα άλλο δεν επιζεί, εκείνες που "…βαστούν χωρίς να λυγίζουν πάνω στη μικρή, σχεδόν άυλη σταγόνα τους, το τεράστιο οικοδόμημα της ανάμνησης". Γύρω από αυτή την αλήθεια, ο Αλμπέρτος Αρούχ, ο Επίκουρος, έγραψε ένα βιβλίο ζωής, που μιλάει βαθιά στην ψυχή του καθενός, ακόμα κι αν οι γευστικές εμπειρίες των περισσοτέρων από μας δεν μπορούν να συγκριθούν με τις ζηλευτές του ίδιου: το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Θεσσαλονίκη του '50, παλιά και σύγχρονη Αθήνα, εξωτερικό, φαγητό του σπιτιού, λαϊκά φαγάδικα και αστικά εστιατόρια, πολυτελή τραπέζια, διάσημοι σεφ και τα πιάτα τους, παρελαύνουν με κεντρικό άξονα τις γεύσεις που επιζούν στη μνήμη και επιμένουν να επαναφέρουν το χρόνο και την ατμόσφαιρα της στιγμής.
Χάρηκα και ζήλεψα τις γευστικές εμπειρίες ενός κριτικού γεύσης που έχει γυρίσει σχεδόν όλο τον κόσμο, αλλά περισσότερο ζήλεψα την απόφασή του να ακολουθήσει πιστά και επαγγελματικά την "επίσημη ερωμένη του" όπως χαρακτηρίζει τη γαστρονομία, απόφαση που "κυοφορήθηκε", όπως μας περιγράφει, μετά την αναπαράσταση του περίφημου τραπεζιού από το φιλμ η "Γιορτή της Μπαμπέτ": το πολυδάπανο δείπνο ήταν μια τολμηρή ιδέα που υλοποίησε στα τέλη των 80's το Αθηνόραμα, έντυπο που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως "…το περιοδικό που όχι μόνο μας έλεγε πού να φάμε και τι να πιούμε, αλλά μας δίδασκε και τις αρχές της καλής γαστρονομίας". Σ' εκείνο το αξέχαστο, λοιπόν, δείπνο στο "Πεντελικόν" (που συμμετείχαν όσοι είχαν κερδίσει απαντώντας σε ένα ερωτηματολόγιο) καθόμασταν στο ίδιο τραπέζι και είχα, θυμάμαι, θαυμάσει τις γνώσεις του. Εκείνος, πιο τολμηρός και αποφασιστικός, πήρε την απόφαση ν' ακολουθήσει ένα δρόμο απολαυστικών γαστρονομικών εμπειριών που τον οδήγησε σε όσα θα διαβάσετε στη "Γεύση της Μνήμης".


Ντίνα Γκρουμούτη


"Η γεύση της μνήμης", Επίκουρος, εκδόσεις Ίκαρος, σελ. 268