Ο Σεπτέμβριος είναι ένας ιδιαίτερος μήνας για την Αίγινα. Εχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή του φιστικιού και διοργανώνεται η μεγάλη Γιορτή του Φιστικιού (12-15/9) που ο κόσμος της τόσο πολύ αγαπά, με εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους. Ένας εξίσου αγαπημένος χώρος ντόπιων και σταθερών επισκεπτών του νησιού, το θερινό σινεμά Άνεσις, φιλοξενεί την ομαδική έκθεση «A Field Guide to Getting Lost Vol 2», σε επιμέλεια των Χριστίνας Δηλάρη και Αμαλίας Χαρικιοπούλου που εγκαινιάζεται την Πέμπτη 12/9 και διαρκεί ως το τέλος του φεστιβάλ. Σαν αποχαιρετισμός στο καλοκαίρι τα έργα σύγχρονων καλλιτεχνών από την Ελλάδα και το εξωτερικό συναντιούνται στον υπαίθριο χώρο του για τέσσερις μέρες, λίγο μετά την τελευταία κανονική προβολή του σινεμά.
Ο τίτλος αντλεί από το ομώνυμο βιβλίο της Rebecca Solnit. Μέσα από μια σειρά αυτοβιογραφικών δοκιμίων, η Solnit μιλά για την αβεβαιότητα, την απώλεια, το ταξίδι, και τη σημαντικότητα της αφήγησης, ως πυξίδα για να βρει κανείς τον εαυτό του, ή, εξίσου, να χαθεί. Τα περισσότερα από τα έργα που παρουσιάζονται παραπέμπουν σε τόπους διαφορετικούς από εκείνους που διέσχισαν οι δημιουργοί τους. Το γεγονός ότι το καλοκαίρι φεύγει και ο θερινός κινηματογράφος κλείνει για να υποδεχθεί τον χειμώνα, ενισχύει την αίσθηση της αδημονίας και της απώλειας, διαμορφώνοντας ένα μεταιχμιακό περιβάλλον: ένα σκηνικό που ουσιαστικά βρίσκεται σε μετάβαση. Βίντεο, ντοκιμαντέρ, φωτογραφικά και ηχητικά έργα εκτίθενται, καταργώντας ωστόσο τη συμβατική λειτουργία του ανοιχτού κινηματογράφου.
Ξεκινώντας από τις προβολές στη μεγάλη οθόνη, το «Dark Vein» (2019) του κοινωνικού ανθρωπολόγου και φωτογράφου Στρατή Βογιατζή και του ανθρωπολόγου του ήχου Γιώργου Σαμαντά (Caravan Project) είναι ένα πειραματικό ντοκιμαντέρ που εξετάζει πολεμικά τραύματα του παρελθόντος στα Βαλκάνια με μια οικολογική ματιά. Βασισμένοι στο οδοιπορικό τους σε τόπους όπου η μνήμη εγχαράσσεται στο τοπίο (ή κι αντίθετα, διαγράφεται από αυτό), οι δημιουργοί αναζητούν τρόπους με τους οποίους η φωτογραφική τοπιογραφία και το ηχοτοπίο μπορούν τα ίδια να γίνουν & αφηγητές της Ιστορίας.
Το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Σαλαμέ «Maesmak» (2008) περιστρέφεται γύρω από την έννοια της αβεβαιότητας. Ο καλλιτέχνης ταξίδεψε σε διαφορετικά μέρη, όπως το Ιράκ και το Παλέρμο και μέσα από τις περιπλανήσεις συναντήθηκε με ανθρώπους και γεγονότα που ήταν κομβικά τόσο για την ίδια την αφήγηση του έργου, όσο και για τη συνθήκη συρραφής/ μοντάζ, δηλαδή του τρόπου εξιστόρησής της. Για παράδειγμα, το φύτεμα της ελιάς στον τόπο του πολέμου ως ένδειξη αντίστασης και η απώλεια συνείδησης του (οποιοδήποτε) ασθενή λίγο πριν το θάνατο είναι δυο κρίσιμες αφηγήσεις.
Τα τέσσερα βίντεο του Mustafa Boğa «Sending Prayers to Mars» (2018) μεταδίδουν με διφορούμενο τρόπο μια προσευχή από το παρόν στο μέλλον. Μια ρομαντική γλυπτική μορφή συντονίζεται με την προσευχή ενός παιδιού και καταφτάνει στον Άρη. Το ταξίδι ολοκληρώνεται καθώς η μαλακή μάζα μετατρέπεται σε σταθερό δέκτη. Το έργο, που συνδυάζει περφόρμανς, βίντεο κολάζ και ευρεθέν υλικό βιντεοσκόπησης, υπήρξε ανάθεση της Samt, της πρώτης διαδικτυακής πλατφόρμας τέχνης η οποία εστιάζει στη Μέση Ανατολή, παρέχοντας πλήρη ανωνυμία σε καλλιτέχνες που ζουν σε χώρες με αυστηρό πολιτικό έλεγχο.
Στο πειραματικό ντοκιμαντέρ «Doureio Yffos» (2016) της Εύας Γιαννακοπούλου δύο αλληλοσυνδεόμενα road trip videos παρουσιάζουν την περιπλάνηση ενός φαντασιακού και υβριδικού χαρακτήρα και μιας γυναίκας που διαβάζει ένα ιστορικό βιβλίο σε μια λίμνη.
Με το φιλμ «How did we ever get so far» (2019), η Mαρία Νικηφοράκη ακολουθεί την ίδια λήψη που έκαναν το 1890 οι αδελφοί Lumiere στον Νείλο, ίσως στην παλαιότερη κινούμενη εικόνα που φτιάχτηκε ποτέ. Τα πλάνα, όπως και τότε, τραβήχτηκαν από ένα πλοίο που ταξιδεύει κατά μήκος του ποταμού με κατεύθυνση το Κάιρο. Η Νικηφοράκη χρησιμοποιεί την κάμερα ως ένα μέσο που μπορεί να καταγράψει τη φυσική απόσταση και να αποδώσει τη νοσταλγία που βιώνει κανείς κατά την προσμονή (αντενίζοντας το αντικείμενο πόθου).
Στη σειρά γραφιστικών έργων «Subtitles for a film that doesn’t exist» (2013-19) ο Αλέξης Βασιλικός παίζει με τα φαινόμενα που αντιλαμβάνεται και επεξεργάζεται ο ανθρώπινος νους, επινοώντας ένα φιλμ που στην ουσία δεν υπάρχει (όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του έργου.
Ο Aύγουστος Βεϊνόγλου έφτιαξε ένα όργανο πλοήγησης από τα κομμάτια ενός ναυαγίου και μιας λεπτής σιδερόβεργας που βρήκε σε ένα χωράφι της Νότιας Αμοργού, με το οποίο περιπλανήθηκε και το χρησιμοποίησε σε ιστορίες φαντασίας, οι οποίες παρουσιάζονται σε μια σειρά εκτυπώσεων («Προσγείωση στη Sogroma, Συσκευή πλοήγησης», 2016).
Η Περουβιανή Ingrid Pumayalla, πάλι, («Ηχογραφήσεις, Τραγούδι στην Αμοργό», 2017-19) ανατρέχει στην ηχητική ποίηση και απευθύνει ένα θρήνο για τον Αμαζόνιο στην Αμοργό. Χρησιμοποιεί την Αμοργό ως αποδέκτη του θρήνου της, χωρίς να την έχει επισκεφτεί ποτέ, παρόλο που στο παρελθόν είχε κληθεί να μείνει και να εργαστεί εκεί στα πλαίσια καλλιτεχνικού προγράμματος φιλοξενίας. Η καλλιτέχνης εξιδανικεύει το απομονωμένο νησί, επειδή δεν έχει υποστεί την περιβαλλοντική καταστροφή του Αμαζονίου.
Το «Άβολο Κουπί» (2019) της Κατερίνας Καμπράνη, μια φουσκωτή κατασκευή από βινύλιο, είναι απαραίτητο εργαλείο για ένα ταξίδι στα ανοιχτά νερά χωρίς συγκεκριμένο προορισμό.
To βίντεο-περφόρμανς των Mustafa Boğa (Τουρκία) & Kolbrun Inga (Ισλανδία) «Söring Fence» (2017) αποτελεί μια δράση που εντάσσεται σε ένα μεγαλύτερο πρότζεκτ με τίτλο «The Fourth Culture - A Micro Nation» (μτφ. Η Τέταρτη Κουλτούρα – Ένα Μικρο-Έθνος). Το έργο ανοίγει ένα διάλογο για το σύνορο μεταξύ νόησης και σωματικότητας, διερευνώντας την ύπαρξή του και τo εύρος στις σύγχρονες ζωές μας.
Το «Proposition for serving II (After My Rock)» (2019) της Ισμήνης Κινγκ διερευνά τη σχέση μεταξύ δημιουργίας τέχνης και παρασκευής φαγητού, με βρώσιμα αντικείμενα να γίνονται μέρος του έργου που παρουσιάζεται, και μα προσφέρονται περίτεχνα στον θεατή προκειμένου να τα αγγίξει, να τα μυρίσει, να τα καταπιεί.
Η σειρά μικρογλυπτών της Μελίνας Φακίτσα «Mosland, Artificial Bloom» (2019) που είναι τοποθετημένη ανάμεσα στα φυτά του κινηματογράφου αντλεί από τις βοτανικές εικονογραφήσεις του 17ου και 18ου αιώνα όπου τα φυτά παρουσιάζονται στην καλύτερη δυνατή εκδοχή τους και ενώνονται με εικόνες τέλειων σωμάτων.
Η εγκατάσταση νέον «Ερημία» (2017) της Αμαλίας Χαρικιοπούλου, που έλαμψε για πρώτη φορά στο νοτιότερο άκρο της Αμοργού, για τρεις βραδιές πάνω στη στέγη ενός παλιού σχολείου, λειτουργεί σαν γλυπτό που διαμορφώνει ή, αλλιώς, φωτίζει τον περιβάλλοντα χώρο μεταφέροντας τη μνήμη ενός τοπίου που βρίσκεται σε ένα άγονο και απομονωμένο μέρος. Η φύση και τα στοιχεία παραπέμπουν σε φόρμες που διαρκώς μεταλλάσσονται, σαν από ευαίσθητα να γίνονται σκληρά και ανεπαίσθητα.
H βασική ιδέα του «After the End» (2016) της Ζωής Χατζηγιαννάκη στηρίζεται σε ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας, ενδεχομένως κατά τη Δευτέρα Παρουσία, όπου μια ομάδα ανθρώπων βρίσκεται σε μια ερημική γη ανάμεσα σε διασκορπισμένες συσκευές. Το έργο, εκτυπώσεις σε φωτογραφικό χαρτί, αναλογίζεται τις σχέσεις ανάμεσα στην κοινωνία, την τεχνολογία και τη φύση, καθώς και τα δυστοπικά σενάρια που, κατά κύριο λόγο, τις περιβάλλουν σήμερα.
Το «A Field Guide to Getting Lost» είναι ένα πιλοτικό πρόγραμμα με συντονίστριες την Αμαλία Χαρικιοπούλου και τη Χριστίνα Δηλάρη. Διερευνά την αβεβαιότητα και την περιπλάνηση μέσα από καλλιτεχνικές πρακτικές, με σκοπό να αναιρέσει πρότυπα και τυπολογίες που διαμορφώνουν την καθημερινότητά μας.Η πρωτοβουλία αναδύθηκε με την υλοποίηση της ομότιτλης ομαδικής έκθεσης, το καλοκαίρι του 2018 στην γκαλερί του TAF/the art foundation (Αθήνα) σε επιμέλεια της Ισμήνης Κινγκ και της Αμαλίας Χαρικιοπούλου.
Εγκαίνια: Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου 2019, 20.00 | Διάρκεια: 12 – 15 Σεπτεμβρίου 2019 | Ώρες λειτουργίας: 19.00 – 22.00 | Σινεμά Άνεσις: Αίαντος & Αιακού, Αίγινα | Είσοδος ελεύθερη
