Η πλήρης χρεοκοπία του θεσμού της οικογένειας και η αποθέωση του κυνισμού βρίσκεται στο δραματικό πυρήνα του έργου και η ομάδα 4Frontal καταφέρνει να φτάσει στο μεδούλι του, σε μια απέριττη παράσταση με ωραίο ρυθμό και κάποιες δυνατές ερμηνείες.
Το μαχαίρι στο κόκαλο βάζει ο Παύλος Μάτεσις στο διήγημά του, προκειμένου να μιλήσει σε ένα δεύτερο επίπεδο, πίσω από το νατουραλιστικό χρόνο, για την έκπτωση των ηθικών αξιών και τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας. Το 1939, σε μια ελληνική κωμόπολη, ο οκτάχρονος Μύρτος κοιμάται εκ γενετής. Στο απέναντι σπίτι παρακολουθούμε την ευυπόληπτη οικογένεια Γαβριήλ: ο πατέρας είναι ένας άντρας επιρρεπής στη μοιχεία, που κουβαλά παιδικά τραύματα, αλλά ως ενήλικος ζει μέσα στην ευμάρεια, ξεχνώντας ποια πράγματα ευτελίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Η μάνα, μια πλούσια μέγαιρα με αγγλικό πρόσωπο, μια κόρη φυλακισμένη λόγω αναπηρίας κι ένας γιος που του έχουν στερήσει κάθε πρωτοβουλία συμπληρώνουν την τέλεια οικογενειακή φωτογραφία. Σαν δορυφόροι γύρω από την αγία ελληνική οικογένεια κινούνται μια υπηρέτρια που της σκοτώνουν το νόθο παιδί της, ένα αυθόρμητο κορίτσι που πέφτει θύμα εκμετάλλευσης από τον κ. Γαβριήλ κι ένας ευνουχισμένος θρησκόληπτος νεαρός που αναλαμβάνει να κάνει τις βρόμικες δουλειές για να σώσει την υπόληψη της αξιοσέβαστης φαμίλιας.
Το ασφυκτικό οικογενειακό σκηνικό και οι ανελέητες μονομαχίες των φθαρμένων –και διεφθαρμένων– υπάρξεων του έργου ξεγυμνώνονται σε μια παράσταση γεμάτη ενέργεια, εναλλαγές ρόλων και ασταμάτητη δράση. Σαν μοντέρνα ηθογραφία αντιμετώπισε τη σκηνική προσαρμογή του λογοτεχνικού κειμένου ο Θανάσης Ζερίτης. Γνωρίζοντας τα προβλήματα που προκύπτουν όταν έχεις να διαχειριστείς σκηνικά ένα πεζό κείμενο, γραμμένο για να διαβαστεί και όχι να παιχτεί, κατάφερε εντέλει να προσφέρει μια παλλόμενη θεατρική αφήγηση.
Χρησιμοποιώντας μια ευφυή σκηνοθετική προσέγγιση, οι ηθοποιοί της ομάδας 4Frontal καταφέρνουν να μετατρέψουν τον θεατή σε μάρτυρα της ζωντανής θεατρικής συνθήκης. Ταυτόχρονα σωματοποιούν συναισθήματα, πάθη, μίση, μισαλλοδοξίες και φιλοδοξίες, ισορροπώντας ανάμεσα στον ωμό ρεαλισμό, στο γκροτέσκο και το θέατρο του παραλόγου. Για παράδειγμα, είναι συγκλονιστικός ο ρεαλιστικός τρόπος με τον οποίο η Χρηστίνα Γαρμπή ερμηνεύει ένα κορίτσι με θέματα αναπηρίας κι ένα άλλο που σφύζει από νιάτα και πάθος. Οι δυνατότητές της έχουν φανεί και σε άλλες παραστάσεις, όπως το «Βέντλα - Το ξύπνημα της άνοιξης» και το «Young Lear», αλλά εδώ ίσως βρίσκεται στην καλύτερή της στιγμή.
Και η Ευαγγελία Καρακατσάνη όμως σε καθηλώνει με το βλέμμα, το μπρίο και τη σπιρτάδα της. Γλιστρά με ευκολία κι εκείνη στην ιδιοσυγκρασία των χαρακτήρων που ερμηνεύει, συνθέτοντας με τη Χρηστίνα Γαρμπή ένα δυναμικό ερμηνευτικό ντουέτο. Μια καλή ισορροπία διατηρούν και οι άντρες ηθοποιοί του «Μύρτου». Μπορεί ο Σταύρος Γιαννουλάδης, ο Γιώργος Κισσανδράκης και ο Χάρης Κρεμμύδας να μην έχουν την ίδια φόρα και τις δυνατές ερμηνευτικές στιγμές που έχουν τα κορίτσια της παράστασης, υποστηρίζουν όμως με πίστη τον υποκριτικό πυρήνα του σαρκαστικά ενδοσκοπικού αυτού έργου, που είναι ταυτόχρονα κωμωδία, παρωδία και τραγωδία.
ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Αντισθένους 7 & Θαρύπου, 2109212900. Διάρκεια: 90΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Μύρτος
Οι έννοιες της ενοχής, της κακίας και της αμαρτίας επαναπροσδιορίζονται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Παύλου Μάτεσι που μας μεταφέρει στο τέλος της δεκαετίας του ’30.