Ο «Άνθρωπος ελέφαντας» βασίζεται στην αληθινή ιστορία του παραμορφωμένου Τζο Μέρικ, που έζησε στο βικτοριανό Λονδίνο βγάζοντας τα προς το ζην ως ζωντανό έκθεμα στα διαδεδομένα σόου τεράτων της εποχής, ώσπου ο χειρούργος Φρέντερικ Τριβς, παρακινημένος από την τραγωδία του, τον περιέθαλψε σε νοσοκομείο μέχρι το τέλος της σύντομης ζωής του. Πρόκειται για τη συνταρακτική ιστορία ενός ανθρώπου εγκλωβισμένου στο ίδιο του το σώμα –καθώς οι δυσμορφίες του δεν ήταν μόνο αισθητικής φύσης, αλλά του προκαλούσαν πολλαπλές οργανικές δυσλειτουργίες και πόνους– καθώς και για μια ιστορία που βάζει στο τραπέζι μια σειρά θεμάτων που έρχονται να δοκιμάσουν τα αντανακλαστικά μας όσον αφορά τον εγκλωβισμό στην εικόνα και στο φαίνεσθαι, στην πραγμάτευση των εννοιών φυσιολογικό - μη φυσιολογικό, στην αποδοχή του διαφορετικού κ.λπ.
Αυτά τα θέματα επιχειρεί να φωτίσει η παράσταση του Κοραή Δαμάτη, αφού πρώτα χτίσει το κατάλληλο περιβάλλον. Πραγματικά η όψη είναι αληθινό κομψοτέχνημα. Με τα ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα που επιτρέπει η μικρή σκηνή, αλλά με ιδιαίτερη έμφαση στα καλοδουλεμένα κοστούμια (του σκηνοθέτη) και κυρίως στις εξαιρετικές μάσκες/αξεσουάρ κεφαλιού (της Ελένης Σουμή), η παράσταση αποκτάει διακριτό ύφος: η όψη της δεν προσθέτει μόνο σε θεατρικότητα, ούτε αποτυπώνει απλώς την εποχή, αλλά υπονοεί διαρκώς την ύπαρξη μιας κοινωνίας ανθρώπων που κρύβονται πίσω από προσωπεία. Το ότι τα πρόσωπα του έργου θυμίζουν κάποιες φορές άψυχες μαριονέτες είναι ένα ωραίο σχόλιο, αν και σε άλλα σημεία η σχετική τυποποίηση των ρόλων ή το ελλιπές χτίσιμο των σχέσεων –κυρίως αυτών που αναπτύσσει ο Τζο με τον Τριβς και την κυρία Κένταλ– αφαιρούν βαθμούς από τη σκηνική θερμοκρασία.
Οι περισσότεροι ηθοποιοί (Στέλιος Καλαϊτζής, Μιχάλης Καλιότσος, Μαρία Καβουκίδη κ.ά.) μοιράζονται δύο και πλέον ρόλους, ανταποκρινόμενοι με επάρκεια στις διαφορετικές απαιτήσεις τους, και μόνο ο Δημήτρης Καρατζιάς και ο Περικλής Μοσχολιδάκης κρατούν από έναν, του Τζο και του Τριβς αντίστοιχα, με τον δεύτερο να καταφεύγει κάποιες φορές σε έναν αχρείαστο, ελαφρύ στόμφο (ίσως επειδή ο γιατρός, αν και συμπονετικός, δεν παύει να είναι κομμάτι της κοινωνίας των «κανονικών» ανθρώπων). Ο Δημήτρης Καρατζιάς, αντιθέτως, ως άνθρωπος-ελέφαντας –με μια εξίσου ενδιαφέρουσα μάσκα, που λειτουργεί ωραία καθώς παραπέμπει σε κλουβί– προσεγγίζει τρυφερά αλλά διεισδυτικά τον ρόλο-πρόκληση και, επιδιδόμενος σε μια επίπονη σωματική και ψυχική διαδικασία, μας συστήνει έναν άνθρωπο που στην πραγματικότητα ήταν ένας από εμάς.
VAULT Μελενίκου 26, Βοτανικός, 2130356472, 6945993870. Διάρκεια: 90΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο άνθρωπος ελέφαντας
Πολυβραβευμένο έργο για τη ζωή του Τζον Μέρικ, ενός παραμορφωμένου άντρα που έζησε στο Λονδίνο του 1880, που έγινε ευρέως γνωστό από την κινηματογραφική μεταφορά του Ντέιβιντ Λιντς.