Ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά κείμενα επιστημονικής φαντασίας, το «Φαρενάιτ 451» του Ρέι Μπράντμπερι, ανεβάζει ο Θωμάς Μοσχόπουλος στην Πειραιώς 260 (8-10/6), στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Η Μαρία Κρύου μπήκε στις πρόβες και μίλησε με τον σκηνοθέτη.
«Mε αυτό το συγκλονιστικό κείμενο κλείνω, τουλάχιστον προσωρινά, έναν κύκλο που βασίστηκε σε κείμενα τα οποία ακονίζουν τη σκέψη», μου λέει ο Θωμάς Μοσχόπουλος καθώς τον συναντώ στις πρόβες του «Φαρενάιτ 451». «Δεν μπορώ να μπω ξανά στη λογική του παλιότερου θεάτρου, όταν μας απασχολούσε το ιδιωτεύειν», συνεχίζει. «Ξεκίνησα αυτόν τον κύκλο, μια τριλογία στην πραγματικότητα, από τον παραλογισμό της “Δίκης του Κ.”, προχώρησα στον “Κάντιτ” και τώρα ήρθε η σειρά του “Φαρενάιτ 451”, αυτού του συγκλονιστικού κειμένου του Μπράντμπερι».
Ο τίτλος δηλώνει τη θερμοκρασία στην οποία αρχίζει να καίγεται το χαρτί και αναφέρεται στην πρακτική της καύσης βιβλίων, η οποία ταυτίζεται ιστορικά και συμβολικά με την καταστολή της ελευθερίας σκέψης και λόγου. Η υπόθεση είναι απλή: σε μια μελλοντική κοινωνία «πυροτεχνουργοί», λειτουργώντας σαν «σώμα κρατικής ασφάλειας», καίνε όσα βιβλία έχουν σωθεί κρυμμένα από αντιφρονούντες που αρνούνται να συμμορφωθούν στο δόγμα ότι τα βιβλία είναι άχρηστα και βλαβερά.
Ο βασικός ήρωας του έργου είναι ένα μέλος αυτού του σώματος, όμως ερχόμενος σε επαφή με το «μυστικό σύμπαν των βιβλίων» αρχίζει να μαγνητίζεται επικίνδυνα από αυτό. Ανακαλύπτει ότι πίσω από έναν κόσμο εικονικής πραγματικότητας, στον οποίο ζουν εφησυχασμένοι οι συμπολίτες του, υπάρχει ένα ολόκληρο δίκτυο που κινείται υπόγεια και σε αντίθετες κατευθύνσεις από τις δικές του επιλογές. Από τη στιγμή που θα ξυπνήσει η «περιέργειά» του γι’ αυτόν τον κόσμο, είναι θέμα χρόνου να γίνει από διώκτης διωκόμενος.
Ο Φρανσουά Τριφό μετέφερε το 1966 το έργο στον κινηματογράφο, ενώ το 1979 ο ίδιος ο συγγραφέας το ξανάγραψε για το θέατρο, επεμβαίνοντας σημαντικά στο αρχικό περιεχόμενο του κειμένου και δημιουργώντας έτσι τη βάση για ένα πολύ ενδιαφέρον θεατρικό ανέβασμα. «Όλα όσα λέγονται στο έργο είναι οι εφιάλτες του τώρα», λέει ο Θωμάς Μοσχόπουλος. «Το κάψιμο των βιβλίων δεν είναι καινούργια υπόθεση. Υπήρξε η Ιερά Εξέταση, στη συνέχεια οι ναζί και τώρα οι Ισλαμιστές που καίνε και γκρεμίζουν... Το κάψιμο έχει αποφασιστεί μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες. Έφτασε δηλαδή η στιγμή για τους ανθρώπους να μη χρειάζονται τα βιβλία, να μη βρίσκουν τίποτα ενδιαφέρον σε αυτά. Εξαφανίζεται η κουλτούρα του προβληματισμού και της αμφιβολίας».
Στο έργο πρωταγωνιστούν σημαντικοί συνεργάτες του Θωμά Μοσχόπουλου, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται ο Αλέξανδρος Λογοθέτης, η Άννα Μάσχα, η Ευδοκία Ρουμελιώτη, η Κίττυ Παϊταζόγλου, η Ξένια Καλογεροπούλου, ο Χάρης Τσιτσάκης, ο Μάνος Γαλανής και ο Θάνος Λέκκας.
Περισσότερες πληροφορίες
Φαρενάιτ 451
Σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς όπου τα βιβλία καταστρέφονται, ο πρώην πυροδότης πρωταγωνιστής μεταστρέφεται όταν έρχεται σε επαφή με το μυστικό κόσμο των αντιφρονούντων.