Η παράσταση «Μαρία Κάλλας: Επιστολές και αναμνήσεις» είναι μία από τις περιπτώσεις που σε προϊδεάζει δεόντως για όσα θα γίνουν επί σκηνής. Ακόμη περισσότερο δε όταν έχει προηγηθεί εκ βαθέων συζήτηση με τον σκηνοθέτη τόσο για το περιεχόμενο της παράστασης όσο και για το εντατικό ταξίδι που οδήγησε στη γέννηση της. Το βράδυ της Τετάρτης 22 Σεπτεμβρίου, βρεθήκαμε στο Ηρώδειο για να δούμε την πολυαναμενόμενη παράσταση με πρωταγωνίστρια την Μόνικα Μπελούτσι. Η Καμεράτα άνοιξε τη βραδιά υπό το φως ενός ολόγιομου φεγγαριού, χαρίζοντας έτσι μια ειδυλλιακή ατμόσφαιρα στο σκηνικό γεγονός. Το γνωμικό του Χάινριχ Χάινε «Εκεί που τελειώνουν τα λόγια αρχίζει η μουσική» σηματοδοτεί το ξεκίνημα της παράστασης και εκφράζει το δίχως άλλο την προσωπικότητα και τη ζωή της Μαρίας Κάλλας, που όπως θα ακούσουμε στην πορεία της παράστασης, γνώρισε τη γλώσσα της μουσικής καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη.
Πλάι σε ένα γραμμόφωνο, με πάμπολλα τριαντάφυλλα απλωμένα στο μπροστινό μέρος της σκηνής, καθισμένη στο αυθεντικό αντίγραφο του καναπέ της Κάλλας και φορώντας το φόρεμά της, η Μόνικα Μπελούτσι εκπροσώπησε την ψυχή της εύθραυστης όσο και θαρραλέας Μαρίας με την ιδιαίτερα απαλή χροιά της φωνής της και την σχεδόν αιθέρια παρουσία της.
Η ντίβα της όπερας επιστρέφει μέσα από τα δικά της λόγια, έτσι όπως τα εσώκλεισε στα γράμματα και τα μεμοραμπίλια της, τα οποία ποτέ πριν δεν έχουν ακουστεί, σε ένα χώρο που αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την καριέρα της, καθώς εκεί εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως Μαρία Καλογεροπούλου, όταν ήταν ακόμη μαθήτρια του Ωδείου Αθηνών. Ιδιαίτερα συγκινητικό είναι την ίδια στιγμή το σπάνιο γεγονός του να ακούσουμε τη φωνή της να αντηχεί, ακόμη κι αν πρόκειται για ηχογράφηση στα πλαίσια ενός παραστατικού γεγονότος.
Η 25μελής Καμεράτα υπό τη διεύθυνση του κορυφαίου μαέστρου Γιώργου Πέτρου μάγεψε το κοινό με την ζωντανή εκτέλεση αποσπασμάτων από τα έργα «Τραβιάτα», «Μήδεια», «Καβαλερία Ρουστικάνα», «Τόσκα», «Βέρθερος», «Η υπνοβάτις», που είχαν μια ξεχωριστή για τη ζωή της Κάλλας, όπως απέδειξε η ανταπόκριση του κοινού με το χειροκρότημα του μετά από κάθε -εμβόλιμη ανάμεσα στην πρόζα- μουσική ερμηνεία.
Ανάμεσα στις κορυφαίες στιγμές της παράστασης ήταν η εκτέλεση της «Ελεγείας» του Ζυλ Μασνέ στο φινάλε της παράστασης στο ιστορικό πιάνο, Baby Grand Steinway & Sons μοντέλο S, του 1952, δώρο του Ωνάση στην Κάλλας, καθώς και το συναίσθημα με το οποίο η Μόνικα Μπελούτσι μοιράστηκε μέσα από την ερμηνεία της την πιο γνωστή επιστολή που του είχε γράψει εκφράζοντας την αγάπη της, το γράμμα προς την δασκάλα της Ελβίρα ντε Ιντάλγκο όπου, άναυδη της ανακοινώνει ότι έμαθε για το γάμο του με την Τζάκι Κένεντι από τις εφημερίδες και, τέλος, η ανάμνηση της επίσκεψης της στον Ωνάση τις τελευταίες του ώρες στο νοσοκομείο.
Παρότι οι προσδοκίες μας ικανοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, κάποιες επιμέρους αδυναμίες δεν επέτρεψαν στην παράσταση να αγγίξει το επόμενο επίπεδο. Το έργο δημιουργήθηκε αρχικά για κλειστό χώρο και συνάντησε με δυσκολία την ανανεωμένη εκδοχή του που δημιουργήθηκε ειδικά για το Ηρώδειο. Η σχετικά χαμηλή ένταση του ήχου επηρέασε το συνολικό αποτέλεσμα τόσο κατά τη διάρκεια της ερμηνείας της ηθοποιού όσο και της ζωντανής εκτέλεσης της Καμεράτας. Αν εξαιρέσουμε τις υποκριτικές στιγμές που αναφέρθηκαν παραπάνω, η παράσταση αποδείχτηκε στατική με μια κάποια μονοτονία, ενώ δεν έλειπε η αμηχανία στα ενδιάμεσα διαστήματα μεταξύ πρόζας, ηχογραφήσεων και ζωντανής εκτέλεσης από την ορχήστρα.
Περισσότερες πληροφορίες
Μαρία Κάλλας: Επιστολές και αναμνήσεις
Βασισμένη στο βιβλίο του Τομ Βολφ «Maria by Callas», η παράσταση αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ζωής της μεγάλης ντίβας μέσα από μια σειρά αδημοσίευτες επιστολές.