Μια ερευνητική καλλιτεχνική παρέμβαση στην ανίχνευση της δικής μας σχέσης με τον πολιτισμό του τόπου μας με αφετηρία την έννοια της Απόκρυψης είναι το έργο «Τα Αγάλματα Περιμένουν» του Ανδρέα Φλουράκη, μια παραγωγή του Θεσσαλικού θεάτρου σε σκηνοθεσία της καλλιτεχνικής διευθύντριας Κυριακής Σπανού. Το έργο συνδυάζει το αφηγηματικό στοιχείο από ντοκουμέντα της εποχής της Απόκρυψης του 1940, με τη μυθοπλασία και η πορεία του στα θέατρα ξεκίνησε από το Β’ Αρχαίο Θέατρο Λάρισας, το περασμένο καλοκαίρι της πανδημίας, και μετά από περιοδεία έρχεται και στην Αθήνα, στο Ηρώδειο, στις 4 Σεπτεμβρίου.
Χαρά, συγκίνηση, αγωνία. Ποιο συναίσθημα υπερισχύει λίγο πριν ταξιδέψετε στο Ηρώδειο, στις 4 Σεπτεμβρίου, με το Θεσσαλικό Θέατρο και την παράσταση «Τα αγάλματα περιμένουν» του Ανδρέα Φλουράκη;
Και τα τρία συναισθήματα. Αλλά κυρίως η χαρά να δω πώς ακούγεται κάτω απ’ την Ακρόπολη το κείμενο του Φλουράκη, καθώς και αγωνία για την τρέλα να κατεβαίνει το Θεσσαλικό Θέατρο με ένα Νεοελληνικό κείμενο ζώντος συγγραφέα με τις δικές του δυνάμεις στο Ηρώδειο, μιλώντας μια καθημερινή γλώσσα για τα «αγάλματα», κάτι που η σοβαροφάνεια δεν το αντέχει. Είναι μια πράξη τολμηρή και «σκανδαλώδης», αναγκαία όμως στους δύσκολους καιρούς που ζούμε.
Πού παίχτηκε η παράσταση μέχρι σήμερα και τι κρατάτε από τη συνάντηση σας με το κοινό;
Η παράσταση σχεδιάστηκε για Αρχαιολογικούς χώρους και ανοικτά θέατρα και επί τούτου έβαλε λαϊκά πρόσωπα να συναντιούνται με τα «αγάλματα». Πέρσι είχαμε τη χαρά να παίξουμε στο A΄ Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας, η πρώτη πλήρης παράσταση που παίχτηκε στο A΄ Αρχαίο. Μεγάλη συγκίνηση ήταν η εμπειρία στο Πύθιο Ολύμπου, στις βάσεις τριών αρχαιοελληνικών ναών με ένα υπέροχο κοινό. Τον περασμένο Ιούνιο στο Φεστιβάλ της Προύσας στην Τουρκία που μας αγκάλιασαν με θέρμη. Άλλωστε «Τα αγάλματα περιμένουν» να συναντηθούν με το χρόνο και το κοινό τους.
Το έργο είναι μια πικρή κατάθεση για την προσπάθεια του νέου ελληνισμού να ορίσει τη σχέση του τόσο με την αρχαιότητα και την αρχαιολογική επιστήμη, όσο και με τον ίδιο τον εαυτό του;
Τα Αγάλματα βρέθηκαν στον «κήπο» μας και δεν μπορούμε να τα αγνοήσουμε. Κάθε γενιά τα νοηματοδοτεί διαφορετικά, αλλά δεν μπορεί να τα προσπεράσει. Ούτε ελληνολατρεία των προηγούμενων αιώνων ούτε αποδομητικός κοσμοπολιτισμός… Τα «αγάλματα» δεν είναι Lego που πάνε παντού. Δεν ξεριζώνονται και ξανατοποθετούνται (Βλέπε Σταθμός Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη). Σχεδιάστηκαν μέσα στις διαστάσεις του Ελληνικού Τοπίου και οργανώνουν έναν τρόπο που μπορούμε να το αισθανθούμε. Όταν οι Περιηγητές τα ανακάλυψαν το 18ο αιώνα, μας φόρεσαν τον Ευρωπαϊκό κορσέ που τους βόλευε. Τώρα η παγκοσμιοποίηση θα τα «δανείζεται» για να αποκτούν κύρος οι ομοιόμορφοι ουρανοξύστες της. Ίσως, λέω ίσως, να είναι καιρός η συλλογική μας συνείδηση να τα δει έξω από τις αυθεντίες των Άλλων.
Μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι και τα ΔΗΠΕΘΕ. Από τη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Θεσσαλικού Θεάτρου ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο θεσμός των ΔΗΠΕΘΕ και πώς μπορούν να λυθούν;
Τα Δημοτικά Θέατρα που στήριξε η Μελίνα μέσα στον ενθουσιασμό της Μεταπολίτευσης και της πίστης στην αποκέντρωση, είναι πιο απαραίτητα από ποτέ. Είναι οι μόνοι επαγγελματικοί χώροι παραγωγής καλλιτεχνικού έργου στην Περιφέρεια. Τα Δημοτικά Θέατρα θέλουν ξεχωριστή ταυτότητα το καθένα – σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες της πόλης- προοπτική εξέλιξης που σχετίζεται και με τη χρηματοδότηση αλλά όχι αποκλειστικά, καθώς και ανατροπή της Αθηνοκεντρικής δομής της χώρας για την οποία τα ΔΗΠΕΘΕ, είναι αόρατα. Το Θεσσαλικό Θέατρο είναι τυχερό γιατί το ξεκίνημά του έθεσε τη βάση για τα ΔΗΠΕΘΕ. Ο σύγχρονος πολιτισμός είναι απαξιωμένος στην Ελλάδα, άρα και τα ΔΗΠΕΘΕ.
Ο ρόλος του Θεσσαλικού Θέατρου είναι να ισχυροποιήσει τους πολιτιστικούς θεσμούς ή θέλει να έχει και μια κοινωνική επιρροή;
Το Θεσσαλικό Θέατρο επιδιώκει να πηγαίνει, πέρα από τη Λάρισα που είναι η βάση μας, σε κάθε γωνιά της Θεσσαλίας – γι’ αυτό ξεκίνησα το κινητό Θεσσαλικό On the Road, καθώς και να ταξιδεύει το Ελληνικό Θέατρο στο εξωτερικό. Βουθρωτό Αλβανίας, Ανόι Βιετνάμ, Προύσα Τουρκίας δεν είναι μικρή συγκομιδή τα τρία τελευταία (πανδημικά) χρόνια.
Η καταγωγή σας είναι από την Ικαρία. Ζώντας στον κάμπο τι εξισορροπεί την έλλειψη της θάλασσας;
Αγάπησα τον κάμπο γιατί η θάλασσα με έχει «εκπαιδεύσει» στα ταξίδια, στην ανοιχτότητα και στην αγάπη του διαφορετικού. Άλλωστε ο κάμπος τρέφει την ευγνωμοσύνη μας για αυτό που απλόχερα μας δίνει. Η Λάρισα είναι μια πόλη έκπληξη στο κέντρο της Ελλάδας. Φιλική, ζωηρή, ανήσυχη και με υψηλό πολιτιστικό αποτύπωμα. Πώς λέγαμε ερωτική Θεσσαλονίκη, έτσι μπορούμε να λέμε ζωηρή Λάρισα.
Η Λάρισα είναι μια πόλη που έχει μόνο κρίσεις ή και ευκαιρίες; Η Λάρισα έχει πολλές ευκαιρίες. Ξεπερνώντας την εσωστρέφεια της μικρής κλίμακας και την πνευματική συγκατάβαση της καθημερινής συναναστροφής απελευθερώνει σημαντικές πνευματικές δυνάμεις. Φεστιβάλ Ποίησης, Μύλος Παραστατικών Τεχνών, Φεστιβάλ Κόμικς, Κουκλοθέατρο Τιριτόμπα, μια σπουδαία Πινακοθήκη, ένα καταπληκτικό Διαχρονικό Μουσείο, το Λαογραφικό της Μουσείο και βέβαια ένα συμπαγή πυρήνα ανθρώπων που στηρίζει τα Γράμματα και τις Τέχνες. Φυσικά με τη γενναιόδωρη υποστήριξη του Δήμου Λαρισαίων.
Ποιες συνεργασίες, ποιες δράσεις και ποιες παραστάσεις σχεδιάζεται για την επόμενη θεατρική σεζόν;
Περιμένω με αγωνία την εξέλιξη της πανδημίας και τα μέτρα για να σταθεροποιήσω το πρόγραμμα του χειμώνα. Το Σεπτέμβριο θα κάνουμε την πρώτη μας συνάντηση στο πλαίσιο του Δικτύου Αρχαίου Δράματος που εντάχθηκε με πρωτοβουλία μου το Θεσσαλικό Θέατρο και θα φιλοξενήσουμε σε εργαστήρια και παραστάσεις, τον Κώστα Βόμβολο, τον εικαστικό Στέφανο Τσιτσόπουλο, τον Σάββα Στρούμπο και την «Αντιγόνη» του, την Αλεξάνδρα Καζάζου με τις Χορείες Χώρων! Ο χειμώνας δείχνει Μπρεχτ!
Περισσότερες πληροφορίες
Τα αγάλματα περιμένουν
Το έργο καταπιάνεται με την απειλή της αρπαγής κάθε στοιχείου που μας δένει με την αρχαία κληρονομιά και παρουσιάζεται σε μια παράσταση που συνδυάζει το αφηγηματικό στοιχείο από ντοκουμέντα της εποχής της απόκρυψης των αρχαιοτήτων το 1940, με τη μυθοπλασία.
