Eχουμε εκφράσει και στο παρελθόν την αγωνία μας για τους ρυθμούς με τους οποίους προχωρούν οι διαδικασίες της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ελευσίνα 2021 και την καφκική αίσθηση που αποπνέουν οι ενημερώσεις του διοικητικού συμβουλίου (το τρίτο κατά σειρά από την ανάληψη καθηκόντων!), αλλά η κατάσταση φαίνεται ότι πλέον έχει φτάσει στο απροχώρητο. Ο θεσμός κινδυνεύει και η νεοεκλεγείσα δημοτική αρχή και το υπουργείο Πολιτισμού καλούνται να αντιμετωπίσουν άμεσα τα κακώς κείμενα που μας έχουν φέρει έως εδώ. Στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Ελευσίνας στις αρχές Οκτωβρίου το προεδρείο της δημοτικής ανώνυμης εταιρείας Eleusis 2021 πρότεινε την άμεση ανασυγκρότηση του δ.σ., αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι η εταιρεία «πλήττεται από τις συγκρουσιακές συνθήκες ως προς τη συνεργασία των δύο κορυφαίων διευθυντικών στελεχών καθώς και από την έλλειψη ψυχικής ενότητας και δημιουργικής συστράτευσης στον κοινό σκοπό». Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι τα έργα υποδομών, τα οποία έχουν καθυστερήσει τραγικά, ενώ επισημάνθηκε και η καθυστέρηση παράδοσης του αναλυτικού καλλιτεχνικού προγράμματος, κάτι που εγείρει θέμα για την καλλιτεχνική διευθύντρια.
Πάντως, ήδη από την τελευταία ενημέρωση των δημοσιογράφων τον περασμένο Απρίλιο απουσία της καλλιτεχνικής διευθύντριας, η οποία είναι από τους ανθρώπους που συμμετείχαν από την αρχή στη διαμόρφωση της υποψηφιότητας, είχε καταστεί φανερή η προβληματική συνεργασία μεταξύ τους. Ο Δήμος Ελευσίνας, στην επικοινωνία που είχαμε μαζί του, μας διαβεβαίωσε ότι γίνονται οι απαραίτητες διαδικασίες για να συγκροτηθεί νέο δ.σ. και η ευρωπαϊκή επιτροπή του θεσμού παρακολουθεί τα τεκταινόμενα. Στην τελευταία της συνέντευξη Τύπου (21/10) η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε ότι η Ελευσίνα δεν πάει καθόλου καλά και θα επανέλθει, από κοινού με τον γενικό γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη, με νέα ενημέρωση τις επόμενες ημέρες.
Από ποιον θα πρέπει όμως να ζητήσουμε την ευθύνη για ό,τι (δεν) συνέβη μέχρι σήμερα, όταν το ίδιο το δ.σ. της εταιρείας που έχει αναλάβει το θεσμό ζητάει στην ουσία την αντικατάστασή του;
Εν τω μεταξύ, κι ενώ αιωρείται η εντύπωση ότι ο θεσμός κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα και να διασυρθούμε διεθνώς, η Eleusis 2021 συνεχίζει το πρόγραμμά της, καλώντας μας στις αρχές Νοεμβρίου στη 2η ετήσια διεθνή Συνάντηση Πολιτισμός 2030, ένα φόρουμ ανταλλαγής τεχνογνωσίας των ανθρώπων του πολιτισμού! Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 7-10 Νοεμβρίου 2019 στο Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Ελευσίνας και αποτελεί το κεντρικό πρόγραμμα δικτύωσης επαγγελματικών του πολιτισμού της Ελευσίνας 2021. Μάλιστα, ο Γάλλος καλλιτέχνης Olivier Grossetete, ο οποίος ειδικεύεται στη δημιουργία συμμετοχικών έργων στον δημόσιο χώρο, θα παρουσιάσει ένα έργο ειδικά σχεδιασμένο για την Ελευσίνα, ξαναχτίζοντας στην Πλατεία Ηρώων (10/11, 11 π.μ.-7 μ.μ.) ένα από τα εμβληματικά βιομηχανικά συγκροτήματα της Ελευσίνας, το εργοστάσιο Κρόνος με το Συμμετοχικό Εφήμερο Μνημείο, ένα καλλιτεχνικό έργο-εμπειρία με κεντρικούς συντελεστές τους κατοίκους της πόλης όλων των ηλικιών.
Είναι οξύμωρο, για να μην πούμε παράλογο, ένας θεσμός με εμφανή προβλήματα λειτουργίας να μας καλεί σε συνάντηση για την περιφερειακή πολιτιστική ανάπτυξη. Προφανώς δεν μπορούμε να έχουμε άποψη για τα χρονοδιαγράμματα και την αποτελεσματικότητα κάθε στελέχους, επειδή όμως μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά πρέπει να πούμε ότι μέχρι σήμερα έχουν γίνει αξιόλογες πολιτιστικές δράσεις, που έχουν αγκαλιαστεί από το κοινό, όπως οι δύο χρονιές του Φεστιβάλ Συνοικισμός, τα residences, τα έργα τέχνης και οι περφόρμανς που πραγματοποιήθηκαν πέρυσι το φθινόπωρο.
Το να σωθεί ο θεσμός είναι ιδιαίτερα δύσκολο, αφού ο φάκελος στην ουσία δεν αφορά απλώς μια φιέστα για τους επισκέπτες, η οποία σε επίπεδο event μπορεί ίσως να πραγματοποιηθεί, αλλά μακροπρόθεσμα οφέλη για την τοπική κοινωνία. Από ποιον θα πρέπει όμως να ζητήσουμε την ευθύνη για ό,τι (δεν) συνέβη μέχρι σήμερα, όταν το ίδιο το δ.σ. της εταιρείας που έχει αναλάβει το θεσμό ζητάει στην ουσία την αντικατάστασή του; Είναι ανήκουστο με τρεις ελληνικές πόλεις να έχουν υποδεχτεί το θεσμό στο παρελθόν να μη θεωρείται δεδομένη η βασική τεχνογνωσία για την απρόσκοπτη λειτουργία και τον έλεγχο των διαδικασιών. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αποδοθούν ευθύνες και να θωρακιστούν αντίστοιχοι θεσμοί από την αναποτελεσματικότητα μεμονωμένων στελεχών.