Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερα ανεξάρτητα TEDx ξεπετάγονται στην πόλη, δίνοντας το καθένα μια διαφορετική πινελιά στη μεγάλη διεθνή οικογένεια των γνωστών συνεδρίων που κρατούν στον πυρήνα τους έναν και μόνο στόχο: τη διάδοση των ιδεών. Το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, το ιστορικότερο και σημαντικότερο πανεπιστημιακό ίδρυμα της πόλης, ύστερα από την πρωτοβουλία μιας ομάδας φοιτητών, έγινε το πιο πρόσφατο αθηναϊκό μέλος αυτής της οικογένειας, με το TEDxNKUA: ένα ολοήμερο συνέδριο με καταξιωμένους ομιλητές και διάφορα θεάματα, που κύκλωσαν τη θεματική «Οίδα» – το αρχαιοελληνικό ρήμα που εκπροσωπεί τη γνώση σε μια εποχή που παρά τις αμέτρητες προσλαμβάνουσες, παραμένει ουσιαστικά απούσα.
Το ραντεβού ήταν στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», στην Αγία Παρασκευή, ένα ζεστό Σάββατο στα μέσα του Μαρτίου. Μπαίνοντας στο χώρο, δεκάδες χαμογελαστοί εθελοντές μας υποδέχτηκαν. Η εκδήλωση αποτελούταν από τρεις ξεχωριστές θεματικές γύρω από την έννοια της γνώσης: το πρώτο είχε την ονομασία «Ability» και ασχολήθηκε με την σημασία της ανάπτυξης δεξιοτήτων πέραν των ταλέντων που ενδεχομένως κατέχει κάποιος, το δεύτερο συστήθηκε ως «Effort» αντιπαλεύοντας τη στασιμότητα της ασφαλούς μα αντιπαραγωγικής ρουτίνας, ενώ το τρίτο –που μας κίνησε περισσότερο το ενδιαφέρον– μίλησε για το «Guidance».
Η καθοδήγηση, ως έννοια, είναι κάτι που δύσκολα μεταδίδεται χωρίς να καταλήξει χειριστική αντιμετώπιση από μια θέση ισχύος. Για την ακρίβεια λίγοι άνθρωποι έχουν το χάρισμα του σωστού καθοδηγητή, αλλά όταν κάποιος κατέχει τη συγκεκριμένη ιδιότητα μπορεί να επηρεάσει θετικά τα άτομα που το αποζητούν. Με αυτές τις σκέψεις κατά νου, και δύο πολύ δυναμικούς παρουσιαστές στη σκηνή, την Αλεξάνδρα Ούστα και το Δημήτρη Μακαλιά, η τρίτη θεματική άνοιξε με την αυτοδίδακτη χορεύτρια Mrs. Oj ή αλλιώς Άννα Γερογιάν, σε ένα έντονα συμβολικό περφόρμ που έπλεκε την έννοια της γνώσης και της σωματικότητας, αφήνοντας ερωτηματικά για το τι γεμίζει συναισθηματικά τον άνθρωπο.
Σε αυτό το ερώτημα ήρθε να απαντήσει η πρώτη ομιλία του session. Η Γωγώ Δελογιάννη, μία δικηγόρος που ανέτρεψε την επαγγελματική της ζωή και αποφάσισε να αφήσει ένα στρωμένο γραφείο προκειμένου να κάνει αυτό που αγαπάει: να ασχοληθεί με τη μαγειρική. Μετά από οκτώ χρόνια ως δικηγόρος, άφησε πίσω τους κώδικες ποινικές δικαιοσύνης και τις δικαστικές διαδικασίες, ξεκίνησε να διαβάζει για την μαγειρική παίρνοντας όσα περισσότερα ερεθίσματα μπορούσε. Όπως παραδέχτηκε, το να μπαίνεις σε ένα εντελώς καινούργιο επαγγελματικό τερέν είναι κάτι πολύ δύσκολο και επίφοβο, που όμως αξίζει τον κόπο αν κυνηγάς αυτός που πραγματικά αγαπάς. «Για να επιβιώσεις από το χάος χρειάζεσαι μία σούπερ δύναμη· για μένα η σούπερ δύναμη είναι οι άνθρωποι», είπε χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια υποδεχτήκαμε τη δημοσιογράφο Ειρήνη Γιανναρά, η οποία μίλησε για τις δυσκολίες του επαγγέλματος αλλά και αρκετές συγκινητικές ιστορίες για προσφυγόπουλα που έχει συναντήσει στα ρεπορτάζ της. Σκέψεις για το τι αναρτούμε στο ίντερνετ αλλά και την εξουσία που ασκεί η δημοσιογραφία –ειδικά στην προπαγανδιστική εκδοχή της–, για τη ρητορική του μίσους και την επικινδυνότητα των fake news γεννήθηκαν στους ακροατές, ενώ η δημοσιογράφος ξεδίπλωνε τη δεκαεξάλεπτη ομιλία της, υπενθυμίζοντας το χρέος των καταναλωτών απέναντι στη ακατάπαυστη υπερπληροφόρηση που διακατέχει το σήμερα.
Από την άλλη, ο Wael Al Masri, επικεφαλής της ομάδας που είχε διακριθεί στο διεθνή διαγωνισμό καινοτομίας της NASA «NASA Space Apps Challenge 2017», πετυχαίνοντας έναν τεράστιο στόχο της ζωής του όταν ήταν μόλις 19 χρονών, μας έκανε να αναρωτηθούμε: και τι μας κρατάει από το να πετύχουμε κάτι αντίστοιχο; Συνεχίζοντας κατά μία έννοια τη συζήτηση, ο Αργεντινός ψυχολόγος Javier Labourt (που έχουμε ξαναδεί στο World Party), γεμάτος χαμόγελο και θετική ενέργεια, μύησε το κοινό στην τέχνη του γέλιου, στις αξίες της ευγένειας και της ευγνωμοσύνης, και έδωσε συμβουλές για το πώς να ξεπερνάμε τους φόβους που μας κρατάνε μακριά από τους στόχους μας. Μια απλή και άμεση άσκηση είναι η εξής: «Γράψε 5 πράγματα για τα οποία είσαι ευγνώμον. 5 μικρά και πολύτιμα πράγματα στη ζωή. Για 5 λεπτά, μία φορά την εβδομάδα.»
Αν και τελευταία στη θεματική τριάδα του συνεδρίου, το «Guidance» έδωσε αρκετή τροφή για σκέψη. Όσοι ανέβηκαν στη σκηνή και πήραν το λόγο, μετέφεραν προσωπικές εμπειρίες, δυσκολίες και προβλήματα που ξεπέρασαν στην πορεία της ζωής τους, ευκαιρίες που αξιοποίησαν και επιτυχίες που τελικά γνώρισαν. Πρόκειται για παραδείγματα που λειτουργούν ως φωτεινοί φάροι, τρανταχτές περιπτώσεις που αποδεικνύουν πως τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Βέβαια, ο καθένας παραμένει μόνος σε αυτό το ταξίδι και καλείται να ανακαλύψει ιδίοις όμμασι τα όρια και τους στόχους του, κρατώντας διαρκώς τις γνωστικές κεραίες του ανοιχτές και μη ξεχνώντας το γνωστότερο ρητό του αρχαίου φιλόσοφου, «ἕν οἶδα, ὅτι οὐδέν οἶδα».
