Όχι –για να το πιάσουμε από την αρχή– δεν μιλάμε για μια ταράτσα εμπορικού χαρακτήρα, μια ταράτσα με open air προβολή σε κινηματογραφικό πανί ή με κάποιο μεταμεσονύχτιο πάρτι, όπως πιθανόν να έχουμε συναντήσει ήδη. Και δεν μιλάμε καν για μία μόνο ταράτσα. Το «Εγχείρημα πουλιά», ή αγγλιστί birds project, ενορχηστρώνει κοντά σαράντα ταράτσες γύρω από το λόφο Στρέφη, σε ένα δειλινό του καλοκαιριού. Τουτέστιν, μουσικοί κάθε είδους σκαρφαλώνουν πάνω στις κορφές του αστικού συμβόλου, αρπάζουν κιθάρες, βιολιά, σαξόφωνα και κρουστά, ξεκινούν ένα μουσικό αλισβερίσι και στήνουν (ίσως) την πιο ιδιαίτερη αστική φιέστα, στο σβήσιμο της ημέρας. Ρομαντικό; Ποιητικό; Συμβολικό; Μάλλον λίγο απ’ όλα αλλά και πολλά παραπάνω.
Αν πάμε για λίγο στο Παρίσι του 19ου αιώνα, τότε που η βιομηχανική επανάσταση είχε ολοκληρώσει τη βίαιη γέννα των μητροπόλεων και ο φόβος της αλλοτρίωσης είχε επικρατήσει στους φιλοσοφικούς στοχασμούς, θα δούμε τις πρώτες κριτικές προσεγγίσεις στο μοντέρνο αστικό τοπίο. Εκεί, κόντρα στους ρυθμούς της αλόγιστης επιτάχυνσης, μερικοί πλάνοι, ή ακριβέστερα flâneurs, έκαναν την εμφάνισή τους. Οι «λουφαδόροι και άνθρωποι αθεράπευτης οκνηρίας», σύμφωνα με τα επίσημα λεξικά της εποχής, έβλεπαν την πόλη αποσπασματικά και με μια ορμή τυχαιότητας. Ως «βοτανολόγοι του πεζοδρομίου», έψαχναν μερικά ρευστά σύνορα ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο χώρο, μερικούς τρόπους να βιώσει κανείς αναστοχαστικά τις νέες συνθήκες ζωής που είχαν προκύψει (και που λίγο-πολύ ισχύουν μέχρι και σήμερα).
Και κάπου εκεί, μέσα στις παρισινές σκεπαστές στοές, βρέθηκε ο Βάλτερ Μπένγιαμιν να διαβλέπει, γεμάτος ρομαντισμό αλλά και πολιτική οξύτητα, μία νέα αυτόνομη αστική σφαίρα ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο.
Και κάπου εκεί, μέσα στις παρισινές σκεπαστές στοές, στα τότε νεοσύστατα υβριδικά αρχιτεκτονικά μορφώματα που ήταν φύσει δεμένα με τα απατηλά όνειρα του καταναλωτισμού και τους μύθους της νεωτερικότητας, βρέθηκε ο Βάλτερ Μπένγιαμιν να διαβλέπει, γεμάτος ρομαντισμό αλλά και πολιτική οξύτητα, μία νέα αυτόνομη αστική σφαίρα ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο. Ένα «κατώφλι» που είχε μέσα του μπόλικη από τη συλλογική μνήμη των τελευταίων χρόνων και που μπορούσε να συνεχίσει να την τροφοδοτεί.
Αν κάνουμε τώρα μία αρχιτεκτονική αντιστοιχία με το σήμερα και την Αθήνα, τι κοντινότερο θα μπορούσαμε να βρούμε σε αυτό το υβριδικό μοντέλο χώρου, όπως ήταν οι στοές; Ένα σημείο που η ιδιωτική σφαίρα να φλερτάρει με τη δημόσια, να έχει μέσα της το τυχαίο και να μπορεί να καλλιεργήσει συλλογικές εμπειρίες; Αν κοιτάξουμε τη δόμηση προς τα πάνω (ανάποδα από τον Μπένγιαμιν), θα βρούμε την απάντηση. Φτιαγμένες τόσο κοντά η μία με την άλλη, οι ταράτσες των πυκνοκατοικημένων περιοχών είναι ένα σύγχρονο αστικό «κατώφλι», που αξίζει να ξανακοιτάξουμε. Ανάμεσα στις απλωμένες μπουγάδες και τις σκουριασμένες κεραίες, υπάρχει και μία ανεκμετάλλευτη δυναμική αστικής σφαίρας. Και το «Εγχείρημα Πουλιά» επιχειρεί να τη διεκδικήσει. Ραντεβού στο Λόφο, λοιπόν, την Παρασκευή 1 Ιουνίου, στις 8 το βράδυ, στο Στρέφη.
Ομάδα διοργάνωσης «Τα πουλιά»: Πάρης Λεγάκης (ιδέα και καλλιτεχνική κατεύθυνση), Δάφνη Σοφιανοπούλου, Ελένη Μαστρογεωργοπούλου, Πανδώρα Γιαμαλίδου Για περαιτέρω πληροφορίες επικοινωνήστε στο 6974151193 και στο 6976796906. Θα ακολουθήσει συζήτηση στo σινεμά «ΒΟΞ», γύρω στις 9.30 μ.μ. Δείτε περισσότερα για το project εδώ.
