Upcycling: Οι Αθηναίοι που φτιάχνουν θησαυρούς από σκουπίδια


Στο Ροκάνι χρησιμοποιημένα υλικά γίνονται ντιζαϊνάτα έπιπλα, το House of Refashion ντύνεται με σεμεδάκια, κοντέινερ πλοίων μεταμορφώνονται σε σπίτια από την Cocoon Modules, οι FatCut παίζουν με τη φαντασία των μικρών και τα γκουρμέ καλλυντικά του Oinosporos αξιοποιούν τα υπολείμματα των οινοποιείων. Μια νέα upcycled κοινότητα μεγαλώνει στην Αθήνα.

Ρεπορτάζ: Άγγελος Κλάδης, Άννα Φαρδή, Φωτό: Λεωνίδας Τούμπανος

Είκοσι χρόνια πίσω οι ζωές των «μαζωχτρών» της γαλλικής υπαίθρου βρήκαν τη θέση τους στη μεγάλη οθόνη χάρη στο μεράκι και την κινηματογράφηση της Ανιές Βαρντά. Στο ντοκιμαντέρ «The Gleaners and I», ξεκινώντας από τις σταχομαζώχτρες και φτάνοντας στους σύγχρονους ρακοσυλλέκτες του Παρισιού και τους επαγγελματίες που επιλέγουν συνειδητά την αναζήτηση πρώτων υλών στα σκουπίδια, η γιαγιά της νουβέλ βαγκ έθεσε ερωτήματα για τη συσσώρευση απορριμμάτων και τη διαχείρισή τους. Είναι τελικά το σκουπίδι του ενός ο θησαυρός του άλλου;

Σήμερα, όσο οι φυσικοί πόροι στερεύουν, το αίτημα για αειφορία και βιωσιμότητα γίνεται όλο και πιο επιτακτικό. Η ανακύκλωση δεν είναι πια μονόδρομος και νέες μέθοδοι εμφανίζονται σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας με σκοπό τη μείωση της άκρατης σπατάλης και τη στροφή σε μια φιλοσοφία αυτοσυγκράτησης κι επαναχρησιμοποίησης. Στο πλαίσιο αυτό η έννοια του upcycling κερδίζει συνεχώς νέους υποστηρικτές. Για το λεξικό Cambridge ήταν η λέξη που χαρακτήριζε την προηγούμενη χρονιά. Για νέους δημιουργούς είναι μια terra incognita με πολλές δυνατότητες. Και όλους εμάς ίσως να είναι η απάντηση στο πρόβλημα της επιβίωσής μας.

Οι θιασώτες της επαναχρησιμοποίησης κι επανανοηματοδότησης των πρώτων υλών, που μετασχηματίζονται σε προϊόντα με προστιθέμενη αξία, βρίσκουν στο upcycling όχι μόνο την ηθική κατανάλωση και την ικανοποίηση της προσωπικής δημιουργίας αλλά κι ένα γεφύρωμα ανάμεσα στις παραδοσιακές αξίες της διατήρησης των αγαθών και τις αισθητικές και αγοραστικές συνήθειες που αποκτήθηκαν χάρη στον υπερκαταναλωτισμό.

Δεν μιλάμε πλέον για την ερασιτεχνική d-i-y ενασχόληση, που βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια κάθε ατόμου, αλλά για μια ανερχόμενη γενιά επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στους χώρους των κατασκευών, της μόδας, του παιχνιδιού, της αρχιτεκτονικής και της περιποίησης και δημιουργούν με επίκεντρο τη φιλοσοφία της επαναχρησιμοποίησης. Μιλήσαμε με κάποιους εκπροσώπους της μικρής αυτής κοινότητας ζητώντας απαντήσεις: είναι το upcycling άλλη μία εφήμερη τάση ή ο κρίκος που θα συνδέσει την οικολογική συνείδηση με τον σύγχρονο τρόπο ζωής;