Τα «άσχημα» λαχανικά και φρούτα θα είναι οι κύριοι πρωταγωνιστές της εκδήλωσης «Με-νου για 5.000», ενός δωρεάν γεύματος που θα πραγματοποιηθεί αυτή την Κυριακή 11/10 στην πλατεία Κοτζιά, στο πλαίσιο διεθνούς εκστρατείας που λέει «όχι» στη σπατάλη των τροφίμων.
Το κόκκινο της ντομάτας δεν γυαλίζει πάντα με την ίδια ένταση, ούτε όλα τα καρότα είναι ευθυτενή, σαν συντονισμένα με τις κλωνικές οδηγίες κάποιου τελειομανή γενετιστή. Μερικές φορές τα αγγούρια είναι στραβά κι οι πατάτες κακομούτσουνες και, παρόλο που είναι 100% βρώσιμα, η αγορά τα αντιμετωπίζει ρατσιστικά. Οι παραγωγοί δεν μπορούν να τα πουλήσουν και, αν τα πάρουν οι μανάβηδες, τα κρύβουν κάτω από τα πιο… καλαίσθητα.
Είναι γεγονός: είτε γιατί περισσεύουν είτε γιατί δεν πληρούν τα αισθητικά κριτήρια της καταναλωτικής μας «κουλτούρας», κάθε χρόνο πετιούνται ένα δισεκατομμύριο τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Πάνω από το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής. Τα νούμερα είναι συντριπτικά. Μόνο με τα τρόφιμα που καταστρέφονται στην Ευρώπη θα μπορούσαν άνετα να τραφούν οι πεινασμένοι του κόσμου και παραπάνω! Εκτός όμως από τη σκανδαλώδη κοινωνική/ανθρωπιστική συνισταμένη, σημαντικό είναι και το περιβαλλοντικό ζήτημα. Ένας τόνος οργανικών απορριμμάτων εκκρίνει έναν τόνο μεθάνιο. Κουκιά μετρημένα.
Είναι δύσκολο να το φανταστείς, αλλά ακόμη και στην Ελλάδα της κρίσης κάθε νοικοκυριό πετάει 98,9 κιλά τροφίμων ανά άτομο το χρόνο, με το 37% να σπαταλάει φαγητό τουλάχιστον μια-δυο φορές το μήνα. Είναι κι οι έμποροι, τα σουπερμάρκετ, τα εστιατόρια... Αυτή την πραγματικότητα του αδικαιολόγητου και αλόγιστου ξοδέματος υπογραμμίζει στις 11/10 το «Με-νου για 5.000» στην πλατεία Κοτζιά, μέρος της διεθνούς εκστρατείας «Feeding the 5000», της Feedback, που έχει πολλές ανάλογες δράσεις ευαισθητοποίησης στο ενεργητικό της – στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη, στο Όκλαντ, στο Ναϊρόμπι, στη Βαρσοβία και στη Θεσσαλονίκη.
Για την εκδήλωση στην Αθήνα, η περιβαλλοντική οργάνωση συνεργάζεται με τη ΜΚΟ Μπορούμε, το WWF, το ΒacktoCommons, το Βρετανικό Συμβούλιο και το πρόγραμμα EU Fusion, υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και με την υποστήριξη του προγράμματος συνΑθηνά. Η προετοιμασία θα είναι… groovy. Το Σάββατο 10/10 οι εθελοντές που θα συγκεντρωθούν στο Ρομάντζο (δηλώστε συμμετοχή στο facebook του «Με-νου για 5.000») θα καθαρίσουν και θα κόψουν έναν περίπου τόνο λαχανικά που θα κατέληγαν στα σκουπίδια της λαχαναγοράς στο πρώτο αθηναϊκό Ντισκοσούπα street party, με τους DJs να σιγοντάρουν ρυθμικά, ούτως ώστε την Κυριακή, που η Λέσχη Αρχιμαγείρων Βορείου Ελλάδoς θα ετοιμάσει 5.000 μερίδες μπριάμ, όλα να είναι πανέτοιμα.
Παράλληλα, από τις δώδεκα το μεσημέρι έως και τις πέντε το απόγευμα, η Νταϊάνα Κόχυλα, ο Αλέξανδρος Παπανδρέου, ο Γκίκας Ξενάκης και οι Tip the Chef (επαγγελματίες σεφ που μαγειρεύουν με… φιλοδώρημα) θα προτείνουν μέσω μαγειρικών επιδείξεων ιδέες για την αξιοποίηση του περισσευούμενου φαγητού, ο bartender Γιάννης Κοροβέσης θα «μεταφέρει» την ίδια φιλοσοφία και στο χώρο του κοκτέιλ, το Ντισκοσούπα πάρτι θα επιστρέψει για τη φρουτοσαλάτα, ενώ το Μπορούμε, το Βρετανικό Συμβούλιο, η Ανατολική Αναπτυξιακή Εταιρία ΑΕ και η χορτοφαγική-ωμοφαγική κολεκτίβα Trοο Food Liberation θα «τρέχουν» εκπαιδευτικά βιωματικά εργαστήρια για παιδιά.
«Η καλή διαχείριση των πόρων είναι θέμα πολιτισμού. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε το μέγεθος της σπατάλης», σημειώνει η Ξένια Παπασταύρου που εμπνεύστηκε το Μπορούμε, μια Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία με στόχο ακριβώς την αξιοποίηση του περισσευούμενου φαγητού εταιρειών και ιδιωτών, θυμίζοντάς μας ότι ξεκίνησε με δέκα τυρόπιτες κι έχει φτάσει τις 10.000 μερίδες φαγητού την ημέρα.
«Η ελληνική καινοτομία του Μπορούμε συνδέει άμεσα τους διανομείς και τους αποδέκτες κι είμαστε πολύ περήφανοι που η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Τραπεζών Τροφίμων υιοθετεί πλέον το δικό μας μοντέλο», συμπληρώνει ο Αλέξανδρος Θεοδωρίδης, ιδρυτικό μέλος της ίδιας ΜΚΟ. Παρών πέρυσι στο αντίστοιχη διοργάνωση στη Θεσσαλονίκης, μιλάει για μια χαρούμενη όψη της πληροφόρησης, που συμβάλλει με έναν πολύ άμεσο τρόπο στο ν’ αλλάξει η νοοτροπία. Το περασμένο φθινόπωρο στο «Με-νου για 5.000» της συμπρωτεύουσας ακόμη κι ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης σήκωσε τα μανίκια και έκοψε το μερίδιό του σε κακομούτσουνα/περισσευούμενα λαχανικά για το εκεί γιγάντιο μπριάμ.
Οι ηγέτες των Ηνωμένων Εθνών είχαν, χωρίς να το περιμένουν, μια πιο πρόσφατη επαφή με το anti-waste κίνημα. Δοκίμασαν κι εκείνοι πιάτα που φτιάχτηκαν από τρόφιμα που σε διαφορετική περίπτωση θα κατέληγαν σε κάποια χωματερή. Το χορτοφαγικό μπιφτέκι, ας πούμε, που σερβιρίστηκε στο γεύμα τους φτιάχτηκε από την πούλπα των λαχανικών που είχαν γίνει νωρίτερα χυμός, η κέτσαπ από «χτυπημένα» παντζάρια, οι πίκλες από φλούδα αγγουριού. Την ιδέα είχαν οι Αμερικανοί σεφ Dan Barber και Sam Kass, αντλώντας έμπνευση από τη Διεθνή Συνδιάσκεψη για το Κλίμα (COP21), που θα λάβει χώρα στο Παρίσι τον Δεκέμβριο που μας έρχεται.