Στις 22 Φεβρουαρίου, στην αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών παρουσιάζει σε μορφή κοντσερτάντε την περίφημη Β΄ Πράξη από την όπερα Τριστάνος και Ιζόλδη του Βάγκνερ. Η διάσημη βαγκνερική ερμηνεύτρια Πέτρα Λανγκ, που συμμετέχει σ' αυτή την παράσταση, απάντησε στις ερωτήσεις μας.
Έχετε πει ότι η αγάπη σας για το τραγούδι, την ερμηνεία ρόλων, τα «κοστούμια» (δηλαδή τα ρούχα της γιαγιάς σας που εσείς χρησιμοποιούσατε ως κοστούμια) υπήρχε από την παιδική ηλικία. Γιατί επιλέξατε να ξεκινήσετε όμως τις σπουδές σας από το βιολί και τη βιόλα;
Το τραγούδι δεν ήταν καν μέσα στα σχέδιά μου εκείνη την περίοδο, δεν περνούσε καν από το μυαλό μου. Ο πατέρας μου δούλευε στην τεχνική υπηρεσία της Όπερας της Φρανκφούρτης και μου έλεγε πάντα ότι το να είσαι λυρικός τραγουδιστής είναι εξαιρετικά απαιτητικό. Όταν ήμουν λοιπόν 18 και έπρεπε να αποφασίσω τι θα σπουδάσω, δεν το σκεφτόμουν καν ως προοπτική για την καριέρα μου.
Θυμάστε ποιοι ήταν οι αγαπημένοι σας δίσκοι, ανάμεσα σε αυτούς που ακούγατε στο σπίτι;
Όταν ήμουν μικρή ο πατέρας μου είχε στο σπίτι πολλές ηχογραφήσεις από όπερες και οπερέτες. Θυμάμαι πολλούς λυρικούς ερμηνευτές που με εντυπωσίαζαν, όπως για παράδειγμα ο Fritz Wunderlich και η Anneliese Rothenberger. Όμως, η αγαπημένη μου ηχογράφηση ήταν από τον Τανχώυζερ στο Φεστιβάλ του Μπάιροιτ, με την Grace Bumbry στον ρόλο της Venus. Δεν σταματούσα να παίζω τον συγκεκριμένο δίσκο. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα τραγουδήσω κι εγώ μια μέρα εκεί, απλώς λάτρευα τη μουσική. Ο πατέρας μου είχε μάλιστα παρακολουθήσει τη συγκεκριμένη παραγωγή, μιλούσε συνεχώς για αυτή την εμπειρία, μου έδειχνε φωτογραφίες κι εγώ είχα πραγματικά εκστασιαστεί. Φανταζόμουν πως ήταν η σκηνή, η ατμόσφαιρα, ήταν τόσο ενδιαφέρον.
Η φωνή είναι ένα ιδιαίτερα εύθραυστο όργανο. Σας τρομάζει αυτό;
Προσπαθώ πάντα να βρίσκω έναν τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος. Έχω περάσει αρκετά προβλήματα με τη φωνή μου, αλλά πάντα έβρισκα μια λύση. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι είμαστε υπεύθυνοι για ό,τι μας συμβαίνει – μια συμβουλή που κάποιοι μου έδωσαν ευτυχώς νωρίς στην καριέρα μου – και πρέπει να βρίσκουμε τον τρόπο αντιμετώπισης, ακολουθώντας φυσικά και τις συμβουλές των ειδικών. Αυτό το συνειδητοποίησα εξαρχής και έτσι κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει χώρος για φόβο. Πρέπει πάντα να αντιμετωπίζουμε ό,τι στέκεται εμπόδιο και να βρίσκουμε μια λύση, στα όρια των δυνατοτήτων μας. Με αυτό το σκεπτικό κινούμαι στη ζωή μου και με έχει βοηθήσει ιδιαίτερα, γιατί γνωρίζω ότι κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει προβλήματα, κάθε τραγουδιστής, δεν μπορείς να τα αποφύγεις. Το θέμα είναι από ποια οπτική γωνία επιλέγεις να προσεγγίζεις τα πράγματα.
Έχετε πει ότι δεν αναλαμβάνετε κάποιο ρόλο αν δεν είστε βέβαιη ότι θα μπορέσετε να δώσετε το 100% της ερμηνείας σας. Θεωρείτε τον εαυτό σας τελειομανή;
Ναι απολύτως. Αυτή είναι η σκοτεινή μου πλευρά ίσως, γιατί πιστεύω ότι δεν πρέπει να συμβιβαζόμαστε με το μέτριο. Πρέπει να προσπαθούμε πάντα για το τέλειο. Με αυτό τον τρόπο ανατράφηκα και πιστεύω ότι όταν κάποιος πληρώνει για να παρακολουθήσει μια όπερα, πρέπει να του δίνεις την καλύτερη δυνατή ερμηνεία σου, την υψηλότερη ποιότητα.
Ποιος ο ρόλος της χημείας με τους συντραγουδιστές σας σε έργα όπως Τριστάνος και Ιζόλδη;
Είναι σίγουρα σημαντική η χημεία μεταξύ των τραγουδιστών, αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν το σκέφτομαι ποτέ, γιατί ξέρω ότι έχω να κάνω με πραγματικούς καλλιτέχνες. Προσαρμόζονται στο έργο, δουλεύουν σκληρά και αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αποδώσουμε στο τέλος. Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στους συναδέλφους μου.
Aκολουθείτε μία πολύ ισορροπημένη ρουτίνα, με Τάι Τσι, διαλογισμό, αλλά και ειδικό πρόγραμμα διατροφής, έχοντας σπουδάσει και διατροφολογία. Αισθάνεστε ότι η καριέρα σας, σας επιβάλλει στερήσεις; Σας κουράζει ποτέ αυτή η απαιτούμενη πειθαρχία;
Όχι, καθόλου, αντίθετα με παρακινεί και με γεμίζει ενέργεια. Ξέρω ότι θα έρθει μια μέρα που η καριέρα μου θα φτάσει στο τέλος της, αυτή είναι η φυσική ροή των πραγμάτων και αυτό δεν με τρομάζει καθόλου. Στην πραγματικότητα περιμένω με χαρά αυτή τη στιγμή, γιατί έχω μία πολύ καλή πορεία μέχρι τώρα, ζω για το τραγούδι και ξέρω ότι όταν έρθει αυτή η ώρα, θα είναι απλώς μία καινούρια αρχή. Θα έχω μία διαφορετική ποιότητα ζωής τότε. Άλλωστε, από την πρώτη στιγμή, γνώριζα ότι όλο αυτό θα τελειώσει κάποια στιγμή, ήξερα ότι μπορεί να τελειώσει την επόμενη κιόλας μέρα. Οπότε, ποτέ δεν ανέπτυξα μία νοοτροπία ότι έχω ανάγκη τη σκηνή, ότι δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτή. Το να τραγουδάς είναι αληθινά υπέροχο και νιώθω τυχερή και ευγνώμων που είχα την ευκαιρία να το κάνω αυτό για τόσο πολλά χρόνια. Ξέρω ότι υπήρξα προνομιούχα. Και ειλικρινά, περιμένω τη στιγμή που θα σταματήσω να εμφανίζομαι και ξέρω ότι ίσως τότε θα μπορώ να μιλάω όσο θέλω, δεν θα χρειάζεται να προσέχω τόσο πολύ, θα ζω μία πιο «φυσιολογική» ζωή. Όταν έρθει η στιγμή να αποχαιρετήσω τη σκηνή, θα ξέρω ότι είχα την τύχη να κάνω αυτό που αγαπώ για πολύ περισσότερα χρόνια απ’ ό,τι είχα φανταστεί ή ήλπιζα ποτέ. Γιατί, σ’ αυτό το επάγγελμα, δεν ξέρεις ποτέ πότε θα αναγκαστείς να σταματήσεις. Σκεφθείτε ότι πολλές συνάδελφοί μου σταμάτησαν μετά από 5, 10 ή 15 χρόνια οπότε ναι, νιώθω σίγουρα ευγνώμων που έχω ήδη μία πορεία 30 ετών σε αυτό το χώρο.
Θεωρείστε μία από τις κορυφαίες ερμηνεύτριες του βαγκνερικού ρεπερτορίου. Αυτή η ταύτιση με το εξαιρετικά απαιτητικό μουσικό σύμπαν του Βάγκνερ έχει γίνει ποτέ περιοριστική για τις επιλογές σας;
Δόξα τω Θεώ, είχα την τύχη να τραγουδήσω ένα ιδιαίτερα ευρύ ρεπερτόριο. Στην αρχή ερμήνευσα ιταλικό ρεπερτόριο, αλλά η μητρική μου γλώσσα ήταν τα γερμανικά. Θεωρούσα πάντα ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για μία ερμηνεύτρια να ξέρει ποιο είναι το «σπίτι» της, που ανήκει δηλαδή η φωνή της. Πιστεύω ότι ήμουν εξαιρετικά τυχερή που δόθηκε αυτή η ευκαιρία, να τραγουδήσω αυτό που η φωνή μου αποζητούσε, δηλαδή γερμανικό ρεπερτόριο. Έτσι, δεν έχω την αίσθηση ότι κάτι λείπει από την πορεία μου.
Έχετε μιλήσει πολλές φορές για την ιδιαίτερη ενέργεια του χώρου του Μπαϊρόιτ. Θα μπορούσατε να μας τη μεταφέρετε με λίγα λόγια;
Το να τραγουδάς εκεί είναι μαγεία, είναι ένα θαύμα. Τα συναισθήματα που γεννώνται όταν ανεβαίνεις σ’ αυτή τη σκηνή δεν περιγράφονται, αισθάνεσαι ότι είναι μία τεράστια τιμή. Αναμφισβήτητα αποτελεί κορυφή της καριέρας μου. Και παρόλο που δεν μου αρέσει να συγκρίνω τις εμφανίσεις μου, οφείλω να παραδεχθώ ότι η ατμόσφαιρα του Μπάιροιτ είναι τόσο ιδιαίτερη.
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών παρουσιάζει σε μορφή κοντσερτάντε την περίφημη Β΄ Πράξη, που ο Βάγκνερ χαρακτήριζε ως κορυφαίο αριστούργημά του όσον αφορά στην τέχνη της απαλής, σταδιακής μετάβασης. Έργο που αποτελεί μια από τις υψηλότερες κορυφές του ρομαντισμού και ταυτόχρονα άνοιγμα σε ένα νέο ηχητικό κόσμο. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους διάσημοι ερμηνευτές του βαγκνερικού ρεπερτορίου: η Πέτρα Λανγκ και ο Στέφαν Φίνκε, συμπράττουν με την Ορχήστρα, πλαισιωμένοι από εκλεκτούς λυρικούς τραγουδιστές. Στο πόντιουμ, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, Στέφανος Τσιαλής.
