Στίβεν Γουίλσον: Το prog rock της γενιάς του Facebook!

Ο δημιουργός των Porcupine Tree και άλλων γκρουπ, ο πιο σημαντικός σύγχρονος εκπρόσωπος του progressive ήχου, έρχεται στην πιο δημιουργική φάση της καριέρας του για μια μοναδική συναυλία στο Θέατρο Μπάντμιντον (5/5) στο πλαίσιο της δεύτερης ευρωπαϊκής τουρνέ του για το άλμπουμ του «Hand. Cannot. Erase.».

Ο Στίβεν Γουίλσον και το γκρουπ του βρίσκονται στο δεύτερο κομμάτι, το κάπως ανατολικοευρωπαϊκό, της περιοδείας τους, που περιλαμβάνει την Πολωνία, την Τσεχία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, τη Βουλγαρία, την Τουρκία, την Ελλάδα και το Ισραήλ. Πρόκειται για την περιοδεία που αφορά στο τελευταίο άλμπουμ του «Hand. Cannot. Erase.» που κυκλοφόρησε πριν από ενάμιση περίπου χρόνο. Όλο αυτό το διάστημα, μέχρι την τωρινή του εμφάνιση στο Θέατρο Μπάντμιντον στις 5 Μαΐου, είναι γεμάτο από live shows σε Ευρώπη και Αμερική, με τις κριτικές, τόσο για το άλμπουμ όσο και για τις συναυλίες, να είναι διθυραμβικές.

Όχι άδικα αφού διαθέτουν όλες τις ποιότητες που χαρακτηρίζουν τον Γουίλσον, ως έναν συνθέτη που μπορεί να γράφει μουσική που είναι φιλική προς το ευρύ κοινό και, παράλληλα, τα λυρικά της περάσματα και οι μελωδίες της να διαθέτουν την πυκνότητα και την εμβρίθεια που χαρακτηρίζει το πραγματικό progressive rock. Μπορεί να φαίνεται υπερβολή, όμως κάποιοι φθάνουν στο σημείο να χαρακτηρίζουν το δίσκο αυτό –τον τέταρτο προσωπικό του Στίβεν Γουίλσον– ως το «The Wall» της γενιάς του Facebook!

Ακούγεται λογικό για κάποιον σαν τον Στίβεν Τζον Γουίλσον που, αναμφίβολα, κρατάει τα σκήπτρα της βασιλείας του prog rock τα τελευταία χρόνια – και αυτό φαίνεται να υπογραμμίζεται σε κάθε άλμπουμ του. Έτσι, το «Hand. Cannot. Erase.» έχει κι αυτό τη μορφή ενός ηχητικού μνημείου που απλώνεται σε κάθε όψη και πτυχή της ιστορίας του art rock, διατηρώντας όμως την ανθρώπινη / καλλιτεχνική ευαισθησία που χαρακτηρίζει τον μουσικό σε κάθε φάση της επαγγελματικής πορείας του, που υπερβαίνει πια τις τρεις δεκαετίες.

Μέχρι τη σύλληψη –και την τελική διαμόρφωση ως γκρουπ– των Porcupine Tree, ο Στίβεν Γουίλσον από νεαρή ηλικία είχε μπει σε ένα μουσικό trip–και το καλλιεργούσε έντονα– που μοίραζε ισομερώς την ψυχεδελική art rock τεχνοτροπία με την groovy pop αισθητική και την avant garde προσδοκία με την industrial τεχνική και τεχνολογία. Με πατέρα ηλεκτρονικό μηχανικό, ο έφηβος Στίβεν ήρθε σε ουσιώδη επαφή με τον κόσμο των συνθετών και της μουσικής παραγωγής χωρίς να πάψει να ζει τη new wave μουσική ατμόσφαιρα των early ’80s. Το καλλιτεχνικό αντίκρισμα σε πρώτη φάση μπορεί να καταμετρηθεί στη μουσική των No-Man, του γκρουπ που είχε (και εξακολουθεί να έχει) με τον Τιμ Μπόουνς, ένα μουσικό σχήμα που έδινε πρωτογενές νόημα σε όρους όπως trip hop, dream pop, post rock κ.λπ. φροντίζοντας ταυτόχρονα να τους αναιρεί μέσα από ένα γενικευμένο προοδευτικό jazz pop και σύγχρονο ambient μουσικό περιβάλλον.

Οι Porcupine Tree ουσιαστικά εξελίχθηκαν μέσα από εργαστηριακό τρόπο και ιδέες που δούλευε ο Γουίλσον στο στούντιο ή, όπως λέει ο ίδιος, «μέσα από ένα αστείο που όμως ο κόσμος πήρε, όπως πάντα, στα σοβαρά!». Το θέμα είναι ότι το 1993 οι Porcupine Tree ήταν φουλ μπάντα, με δύο άλμπουμ στο ενεργητικό τους, εκ των οποίων το δεύτερο («Up the Downstair») θεωρήθηκε το κορυφαίο μιας σύγχρονης νεοψυχεδελικής μουσικής κατεύθυνσης. Και στην πορεία, πέρα από την αίσθηση πως είχαμε να κάνουμε με τους «Pink Floyd της δεκαετίας του ’90», ανέπτυξε κυρίως την προσωπική του φήμη ως δημιουργικός πολυ-μουσικός και ως παραγωγός.

Μια σειρά από συνεργασίες και αρκετά side-projects επιβεβαιώνουν τη δημιουργική μουσική έφεση του Στίβεν Γουίλσον, πέρα από τους No-Man και τους Porcupine. Οι I.E.M. (αρχικά των Incredible Expanding Mindfuck) είναι η αποτύπωση της αγάπης του για το krautrock. Οι BassCommunion έχουν να κάνουν κυρίως με minimal, drone και ambient πρακτικές. Οι Blackfield, με τον Ισραηλινό Αβίβ Γκέφεν, είναι καθαρών μελωδικών rock προδιαγραφών. Όσο για τους Storm Corrosion, πιο πρόσφατα, ήταν μια συνεργασία με τον Λαρς Μίκαελ Άκερφελντ των Opeth που δεν δείχνει να έχει (εμφανώς τουλάχιστον) συνέχεια.

Το σημαντικό για μας είναι η τελευταία φάση, η «προσωπική» ή solo, στην πορεία του Στίβεν Γουίλσον: τέσσερα ιδιαίτερα πλούσια σε μουσικές άλμπουμ. Είναι το «Insurgentes» του 2008 με την ιδιαίτερη cine-ποιητικότητά του, το «Grace for Drowning» του 2011, που είναι πιο κοντά στην «κλασική» έννοια του progressive rock, το πολλαπλώς επιτυχημένο «The Raven that refused to sing (and other stories)» του 2013 και, φυσικά, το περσινό «Hand.Cannot.Erase.», που αποτελεί τον κορμό της συναυλίας του στο Θέατρο Μπάντμιντον. Ο Στίβεν Γουίλσον με τις μουσικές του δίνει ένα ουσιώδες και φρέσκο νόημα στο prog rock, συνδυάζοντας απαιτητικές συνθετικές τεχνικές με απλές pop ευαισθησίες.