Βλάπτει ήδη η Netflix το ποιοτικό σινεμά;

Όταν το "πολύ" δεν είναι απαραίτητα και "καλό" - το κοινό, ωστόσο, νοιάζεται;

Δεν νομίζουμε να υπάρχει δημοσιογράφος ή αναλυτής στην αγορά της οικιακής ψυχαγωγίας που να μην έχει αποδεχθεί την ευφυΐα με την οποία καταστρώθηκε κι εκτελέστηκε το πλάνο επιτυχίας της δημοφιλέστερης τέτοιας Δικτυακής υπηρεσίας σήμερα, της Netflix: από την αποστολή κατ' οίκον ταινιών DVD στις ΗΠΑ για να καλλιεργηθεί ένα "κινηματογραφικό" brand και την συγκέντρωση ταινιών "καταλόγου" σε ενιαία, προσιτή συνδρομή, μέχρι την σταδιακή σύνθεση της απαραίτητης Δικτυακής υποδομής για παγκόσμια λειτουργία και την παραγωγή ιδιόκτητου, αποκλειστικού πεεριεχομένου, το σχέδιο του Reed Hastings και των συνεργατών του αποδείχθηκε τόσο μακροπρόθεσμο, όσο κι επιτυχές. Υπάρχει όμως ένα μελανό σημείο ολοφάνερο στον τρόπο με τον οποίο η Netflix κινείται από πέρυσι στην κινηματογραφική αρένα, το οποίο χρίζει κριτικής ευρύτερης - αν μη τί άλλο γιατί "προδίδει" και μία παθογένεια που δεν σχετίζεται με την Netflix μόνο, αλλά με το σύνολο της προσφοράς ψυχαγωγικού περιεχομένου σήμερα.

Αναγνωρίζοντας η Netflix πως δεν θα αναπτυσσόταν η πελατειακή της βάση αρκετά ή αρκετά γρήγορα αν το πρόγραμμά της απλώς και μόνο φιλοξενούσε ταινίες και σειρές άλλων, επένδυσε πάρα πολλά (μα πάρα πολλά) χρήματα τα τελευταία πέντε χρόνια στην δημιουργία δικού της περιεχομένου. Στις τηλεοπτικές σειρές η αρχική επιτυχία του House of Cards επέτρεψε τον πειραματισμό και την παραγωγή κι άλλων αξιόλογων δειγμάτων του είδους, είτε αυτά είχαν ξεκινήσει από τα παραδοσιακά τηλεοπτικά δίκτυα είτε όχι. Στις ταινίες, ωστόσο, και δη τις "μεγάλες" με budget αντίστοιχα των blockbuster του Hollywood, η Netflix ουσιαστικά ξεκίνησε πέρυσι με το "Bright", το οποίο κόστισε 90 εκ. δολάρια για να... κατακρεουργηθεί από τους κριτικούς κινηματογράφου. Το "The Cloverfield Paradox", για το οποίο δεν είχε ακουστεί τίποτε πριν γίνει διαθέσιμο στην Netflix την ίδια μέρα που προβλήθηκε το σχετικό trailer, είχε εξαγοραστεί έναντι 50 εκ. δολαρίων από την Paramaount και απέτυχε να εντυπωσιάσει οποιονδήποτε. Το "Mute" του Φεβρουαρίου, δε, φιλμ με φιλοδοξίες... Blade Runner σχεδόν (και επίσης σημαντικό budget παραγωγής) βαθμολογήθηκε ακόμη χαμηλότερα από το "Bright".

Και η Netflix... δεν δείχνει να πτοείται ούτε στο ελάχιστο. Γιατί; Και μήπως, ίσως, θα έπρεπε;

Για να αντιληφθεί κανείς σε όλο της το "μεγαλείο" - αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι - την στρατηγική της Netflix, δεν έχει παρά να αντιπραβάλλει δύο αριθμούς: μέσα στο 2018 η αμερικανική εταιρεία θα προσφέρει με το πρόγραμμά της πάνω από 80 (!) δικές της νέες, αποκλειστικές ταινίες, την στιγμή που όλο το Hollywood μαζί το 2017 προσέφερε μόλις 94. Ναι. Η Netflix σε επίπεδο... ποσότητας παραγωγής από μόνη της ανταγωνίζεται τα 6-7 μεγάλα παγκόσμια studios στο σύνολό τους. Είναι, ωστόσο, κάτι που την συμφέρει μακροπρόθεσμα, αν η ποιότητα των ταινιών αυτών είναι τόσο χαμηλή όσο τα πρώτα δείγματά τους υπονοούν;

H Netflix θεωρεί, υποθέτουμε, πως σε αυτό το χρονικό σημείο την συμφέρει γιατί προσφέρει "ψυχολογικό" κίνητρο εγγραφής στην συνδρομητική της υπηρεσία: "το Δικτυακό πρόγραμμα το οποίο σού προσφέρει πάντα κάτι καινούργιο να παρακολουθήσεις". Είναι σημαντική παράμετρος και δεν την υποτιμούμε, όμως πόσος καιρός θα περάσει μέχρι να συνειδητοποιήσει ο θεατής πως ναι μεν προστίθενται συνεχώς νέες ταινίες στον κατάλογο, μα είναι όλες επιπέδου "Bright και κάτω"; Είναι πιθανό πως τα στατιστικά στοιχεία της Netflix φανερώνουν ότι, από την στιγμή που κάποιος εγγράφεται στην υπηρεσία της, δύσκολα διακόπτει την συνδρομή του. Και, από μερικές απόψεις, δικαίως αφού ο δείκτης αξίας/κόστους της παραμένει εξαιρετικά υψηλός ακόμη και με τις δικές της ταινίες να κατατάσσονται στις... "τρίτης διαλογής", όπως τις αποκαλούσαμε στα συνοικιακά video club.

Το πρόβλημα είναι πως η κατάσταση αυτή βολεύει μόνο την Netflix και όχι το σινεμά συνολικά. Αν το κοινό συνηθίζει στο να παρακολουθεί... "σκουπίδια" κάθε βράδυ, απλώς και μόνο επειδή τού προσφέρονται σε πάρα πολύ χαμηλή τιμή με μηνιαία συνδρομή, από ένα σημείο και πέρα παύει ν' αναζητά την αληθινή ποιότητα στις ταινίες, να κάνει συνειδητές επιλογές βάσει καλλιτεχνικής αξίας και όχι βάσει κόστους μόνο. Εδώ γκρινιάζαμε τόσα χρόνια για την κακή αναλογία ανάμεσα στις μετριότατες παραγωγές που προσφέρει κάθε σεζόν το Hollywood και τις παραγωγές που όντως αξίζει να παρακολουθήσει κανείς - μα η Netflix, χρηματοδοτώντας κυριολεκτικά τις παραγωγές που ακόμη και το Hollywood δεν ήθελε, φαίνεται να ωθεί το κινηματογραφικό επίπεδο συνολικά ακόμη χαμηλότερα.

Το διάσημο "ουκ εν τω πολλών το ευ" των αρχαίων Ελλήνων ποτέ δεν είχε περισσότερο ταιριαστή εφαρμογή: ας μην έβγαζε 80 ταινίες φέτος η Netflix, εκ των οποίων οι 70 θα είναι κακές. Ας έβγαζε 40 εκ των οποίων οι 20-25 θα ήταν αληθινά καλές. Εμείς θεωρούμε πως μακροπρόθεσμο όφελος στον κατάλογό της τον αποκλειστικό θα είχε η δεύτερη προσέγγιση - αλλά η πλειοψηφία του κοινού της Netflix συμφωνεί; Αν δεν τού δοθεί ποτέ η επιλογή, ποτέ δεν θα μάθουμε.

ΔΕΣ ΑΚΟΜΗ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ