Όπως γνωρίζει οποιοσδήποτε παρακολουθεί την αγορά της πληροφορικής και της ηλεκτρονικής διασκέδασης για πολύ καιρό, δεν αρκεί απλώς να εφευρεθεί μια τεχνολογία προκειμένου να βρει το δρόμο της στα καταστήματα με την μορφή εμπορικών προϊόντων. Θα πρέπει να τεθεί ένα γενικό πλαίσιο χρήσης της, κάποιοι κανόνες βάσει των οποίων θα αξιοποιείται από τα προϊόντα αυτά και κάποια αναγνωριστικά στοιχεία που μπορεί να προϋποθέτει κάποιος στην υλοποίησή της. Αυτού του είδους η πιστοποίηση συχνά καθυστερεί (ενίοτε απελπιστικά πολύ...) την κυκλοφορία προϊόντων τεχνολογίας, αλλά είναι δυστυχώς απαραίτητη - και οι καταναλωτές, σε αυτήν την δεύτερη, ωριμότερη "φάση εξέλιξης" της υπερυψηλής ευκρίνειας, της γνωστής ως "εικόνας 4Κ" εν συντομία, θα πρέπει να γνωρίζουν τί ακριβώς σημαίνει η πιστοποίηση "Ultra HD Premium" που σε άλλες τηλεοράσεις ή προβολείς θα συναντούν από δω και στο εξής, σε άλλα τέτοια προϊόντα όχι.

Θέτοντας το όλο ζήτημα με τον απλοϊκότερο δυνατό τρόπο, η πιστοποίηση αυτή κατά βάση θα σηματοδοτεί τα προϊόντα εκείνα που πληρούν όλες ανεξαιρέτως τις τεχνικές προϋποθέσεις που θα τα κατατάσσουν στο "ανώτερο επίπεδο" δυνατοτήτων της υπερυψηλής ευκρίνειας. Ναι, αυτό σημαίνει δυστυχώς ότι προφανώς έχουμε ήδη στην αγορά πάρα πολλά και θα έχουμε στο μέλλον πολλά ακόμη προϊόντα που είναι μεν υπερυψηλής ευκρίνειας, αλλά "κατώτερου επιπέδου" - δημιουργείται με αυτόν τον τρόπο ένας διαχωρισμός, κοινώς, ανάμεσα στα "κορυφαία" και τα... "απλά" τέτοια προϊόντα. Τις τεχνικές αυτές προϋποθέσεις επέλεξε και όρισε η UHD Alliance, ο σύνδεσμος εταιρειών που ιδρύθηκε πέρυσι στις αρχές του χρόνου από κατασκευαστές, κινηματογραφικά studio και παρόχους περιεχομένου ώστε να προωθήσει την εικόνα 4Κ στο ευρύ κοινό.

Ποιές είναι οι τεχνικές προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληροί ένα προϊόν προκειμένου να αποσπά την πιστοποίηση Ultra HD Premium; Έχουμε και λέμε: να προσφέρει ανάλυση εικόνας 4Κ (την οικιακή των 3840x2160 pixels δηλαδή), να αξιοποιεί βάθος χρώματος επιπέδου 10-bit (πάρα πολλές τηλεοράσεις στηρίζονται σε οθόνη βάθους χρώματος 8-bit αυτή τη στιγμή), να υποστηρίζει διευρυμένη χρωματική γκάμα (Wide Color Gamut που καλύπτει τουλάχιστον το 90% του χρωματικού συνόλου P3) και να είναι σε θέση να προβάλλει εικόνα χρωματικά υψηλών δυναμικών (High Dynamic Range ή HDR). Επειδή, ωστόσο, βρισκόμαστε σε μεταβατικό στάδιο όσον αφορά στις τεχνολογίες προβολής - και θα βρισκόμαστε για χρόνια ακόμη - έχουν τεθεί δύο ακόμη προαπαιτούμενα για την πιστοποίηση Ultra HD Premium, τα οποία λειτουργούν εναλλακτικά.

Tα δύο αυτά προαπαιτούμενα περιγράφονται ως εξής: το εκάστοτε μέσο προβολής θα πρέπει είτε (α) να προσφέρει φωτεινότητα όχι λιγότερη των 1000 nits και ταυτόχρονα επίπεδο μαύρου το πολύ 0.05 nits είτε (β) να προσφέρει φωτεινότητα όχι λιγότερη των 540 nits και ταυτόχρονα επίπεδο μαύρου το πολύ 0.0005 nits. Αυτές οι δύο γκάμες φωτεινότητας έχουν οριστεί γιατί π.χ. μία τηλεόραση με οθόνη τεχνολογίας LED/LCD έχει τελείως διαφορετικές ιδιότητες από μία με οθόνη τεχνολογίας OLED, όμως ο σύνδεσμος UHD Alliance επιθυμούσε προφανώς να στηρίξει και τις δύο. Έτσι ορίστηκαν δύο διαφορετικά "επίπεδα" φωτεινότητας, στα οποία ο λόγος αντίθεσης που προκύπτει είναι της τάξης του 20.000:1 και... 1.080.000:1 αντιστοίχως. Η διαφορά μεταξύ τους είναι προφανώς μεγάλη, όμως και οι δύο λόγοι αντίθεσης είναι επαρκείς για εικόνα 4Κ ιδιοτήτων HDR.

Το πρόβλημα σε όλα αυτά - και ένας από τους σημαντικούς λόγους για τους οποίους δημοσιεύουμε το παρόν άρθρο - εντοπίζεται στο γεγονός ότι η πιστοποίηση Ultra HD Premium δυστυχώς δεν είναι κανενός είδους "απόλυτη εγγύηση". Πρώτα απ' όλα υπάρχουν κατασκευαστές οι οποίοι θα κυκλοφορήσουν ικανότατα προϊόντα απεικόνισης εικόνας 4Κ αλλά δεν είναι μέλη της UHD Alliance: αυτοί, εκ των πραγμάτων, δεν θα λάβουν την πιστοποίηση Ultra HD Premium. Έπειτα, υπάρχουν κατασκευαστές που είναι μέλη της UHD Alliance αλλά για τους δικούς τους λόγους δεν θα χρησιμοποιήσουν το λογότυπο Ultra HD Premium στα προϊόντα τους, ακόμη κι αν αυτά πληρούν τις τεχνικές προϋποθέσεις. Η Sony είναι ένας τέτοιος κατασκευαστής. Συν τοις άλλοις υπάρχουν προϊόντα που πληρούν τις προϋποθέσεις αλλά όταν ετοιμάζονταν για κυκλοφορία στην αγορά, τα κριτήρια της πιστοποίησης δεν είχαν ακόμη οριστικοποιηθεί. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν πολλές από τα πρώτες ταινίες που έχουν κυκλοφορήσει σε δίσκους Ultra HD Blu-ray.

Εν κατακλείδι; Η αλήθεια είναι πως... λογική βάση είχε η πρωτοβουλία της πιστοποίησης Ultra HD Premium, μεν, αλλά απομένει να αποδειχθεί το πόσο θα βοηθήσει το καταναλωτικό κοινό στις επιλογές του. Υπάρχει, από τη μία πλευρά, το εύλογο θέμα του αν και κατά πόσο ένα σημαντικό τμήμα του κοινού αυτού (πέρα από τους "διαβασμένους" και όσους ασχολούνται με τον τεχνολογικό χώρο δηλαδή) γνωρίζει τί ακριβώς σημαίνει πρακτικά το λογότυπο Ultra HD Premium στην συσκευασία μίας συσκευής.

Υπάρχει, από την άλλη, το θέμα της ενημέρωσης σχετικά με την "ευθυγράμμιση" που πρέπει να υπάρχει για να εισπράξει κανείς τα ωφέλη της πιστοποίησης: η ταινία σε UHD BD, το UHD BD player, το σχετικό καλώδιο HDMI, ενδεχομένως ο ενδιάμεσος ενισχυτής και φυσικά το μέσο απεικόνισης πρέπει να είναι όλα επιπέδου Ultra HD Premium για να διακρίνει κάποιος τα πρόσθετα χρώματα και τα υψηλά δυναμικά τους. Ποιός θα αναλάβει αυτήν την ενημέρωση και πώς; Ο χαρακτηρισμός Ultra HD Premium εν τέλει πιο πολύ ενδέχεται να βοηθήσει τους κατασκευαστές - που μπορούν με αυτόν να διαχωρίσουν ευδιάκριτα τις "καλές" τους τηλεοράσεις 4K από τις "απλές", ίσως και να "χρεώσουν" το λογότυπο ανάλογα - παρά το κοινό. Στην οποία περίπτωση... τα συγχαρητήριά μας τα ειρωνικά στην UHD Alliance: "Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει" (και αυτή) η πιστοποίηση.