ού ακριβώς βρίσκεται το ελληνικό κρασί αυτή τη στιγμή; Ήταν το 2021 μία καλή χρονιά για τον αμπελώνα μας; Τι μπορούν να προσφέρουν οι ελληνικές ποικιλίες στον παγκόσμιο οινικό χάρτη; Ποια είναι τα επόμενα βήματα για ακόμη μεγαλύτερη εξέλιξη, τόσο από ποιοτικής πλευράς όσο και στο marketing, σε διεθνές επίπεδο; Τι μπορούμε και τι θα πρέπει να περιμένουμε το 2022 αλλά και στο άμεσο μέλλον;
4 experts μιλούν στο Esquire για το παρόν και το μέλλον του ελληνικού κρασιού.
Γιοβάννα Λύκου: Επόμενο βήμα, η ξεκάθαρη ταυτότητα
Σε επίπεδο παραγωγής, δεν είναι μία από τις χρονιές που περιμένουμε θαύματα από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Το πώς αυτό θα μεταφραστεί στη γουλιά μας, μπορούν να μας το προλογίσουν λεπτομερώς παραγωγοί και οινολόγοι, μα με λίγη υπομονή θα το δοκιμάσουμε κι εμείς στα ποτήρια μας. Εμπορικά (και) το 2021 η αγορά κράτησε την ανάσα της όπως άλλωστε κάνει εδώ και πολύ καιρό. Όλοι πορευτήκαμε με το "μία μέρα τη φορά".
Παρόλες τις συνθήκες που επικρατούν το κρασί πάει καλά για πολλούς λόγους: Από τη σχέση ποιότητας – τιμής που έχει ως προϊόν μέχρι αυτό που πρεσβεύει σαν αγαθό. Οι καταναλωτές, που είναι ασταμάτητοι πια σε επίπεδο πληροφορίας σε ότι αφορά το κρασί, το στήριξαν όλη τη χρονιά. Είτε με κλειστή την πολύπαθη εστίαση μέσω των καβών/eshop όπως το House of Wine ή, αργότερα, όταν άνοιξε, με την παρουσία και την κατανάλωσή τους. Τώρα, το αν αυτό φτάνει οικονομικά, η απάντηση είναι μάλλον αρνητική γιατί η ζημιά της πανδημίας είναι τεράστια. Η ηθική διάσταση όμως είναι λυτρωτική : Ο κόπος πολλών έχει βρει νόημα, ρομαντισμό και εσωτερικότητα. Αυτό είναι το κρασί εξάλλου.
Diversity! Αυτό ακριβώς μπορούν να προσφέρουν οι ελληνικές ποικιλίες στον παγκόσμιο αμπελώνα. Με τον ίδιο τρόπο που –για να είμαστε δίκαιοι- μπορούν ενδεχομένως να προσφέρουν και οι γηγενείς ποικιλίες άλλων χωρών (πχ, η Πορτογαλία έχει περίπου 340 αυτόχθονες ποικιλίες). Η ερώτηση αυτή στην πραγματικότητα απαντάται με ερώτηση: Για ποιες ποικιλίες μιλάμε; Στην κατά πολλά υπέροχη φρενίτιδα για ελληνικότητα κάποιες στιγμές η ψυχραιμία και η αντικειμενικότητα απουσίαζαν. Μόνο του το ‘παπούτσι από τον τόπο μας’ προσφέρει μια περιττή και παράλογη αυτάρκεια που θεωρούμε πως μπορεί να είναι καθολική ή πρέπει να αφορά και τους άλλους.
Diversity! Αυτό ακριβώς μπορούν να προσφέρουν οι ελληνικές ποικιλίες στον παγκόσμιο αμπελώνα.
Η Ελλάδα διαθέτει ορισμένες εξαιρετικές ποικιλίες που είναι σε θέση να κάνουν διεθνή καριέρα και να λάβουν την αναγνώριση που τους αξίζει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Ασύρτικο. Με τη(ς) Σαντορίνη(ς) να πρωτοστατεί. Ποικιλία που αφηγήθηκε το δικό της storytelling, συμπορεύθηκε με το brand name του τόπου που την αποθέωσε κι έφτασε να καλλιεργείται στην Αυστραλία και να γεμίζει ποτήρια στο Μανχάταν.
Το επόμενο βήμα για το ελληνικό κρασί θα είναι να αποκτήσει ξεκάθαρη ταυτότητα. Η ενότητα, αν μιλάμε σε εθνικό επίπεδο. Αδιαμφισβήτητα, η συνέπεια. Quod semper, quod ubique, quod ab omnibus (πάντα, παντού, απ’όλους). Με λίγα λόγια να δούμε πως θέλουμε να συστηθούμε εκεί έξω, να αποφασίσουμε αν και πως θα είμαστε μαζί σε αυτό και βεβαίως να το κάνουμε σωστά. Ποιοτικά είμαστε σε πολύ καλό δρόμο χωρίς όμως να απουσιάζουν οι παραγωγοί που θεωρούν οτι τα κρασιά τους είναι καλύτερα από μεγάλα Bordeaux.
Επικοινωνιακά, παρασυρόμενοι μάλλον από την ταχύτητα των social media, κάποιες μονάδες επιλέγουν να μιμηθούν 'strategies' που, αν και πιάνουν σε άλλες χώρες, εδώ προκαλούν δυστοπία ενώ σε επίπεδο αισθητικής το new age hipster και το 'λίγο κρασί-λίγο θάλασσα' εναλλάσσονται ως άλλο φαινόμενο της παλίρροιας. Η Ελλάδα δεν έχει ανάγκη να γίνει κάτι άλλο και αυτό το ξέρουν όλοι εκτός από εμάς. Προσωπικά, αν μoυ δινόταν η ευκαιρία θα γύριζα κάθε γωνιά του κόσμου ή θα γινόμουν οικοδέσποινα για κάθε επισκέπτη/τουρίστα ώστε να του πω ποιο στ’ αλήθεια είναι το ελληνικό κρασί και η ελληνική γαστρονομία συνολικά.
Οι τοπικές ποικιλίες θα έχουν και φέτος την τιμητική τους κι εμείς θα τρέχουμε να προλάβουμε τις όλο και καλύτερες εκδοχές τους.
Μπορούμε να κάνουμε ακόμη πολλά και είμαι βέβαιη πως θα γίνουν ακόμα περισσότερα. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ποιοί είμαστε και τι μπορούμε. Δε χρειάζεται να κάνουν όλοι μεγάλα κρασιά γιατί τις περισσότερες φορές αρκούν τα νόστιμα, καθαρά κρασιά με προσωπικότητα και με λίγη από την αίσθηση που έχει το όραμα του παραγωγού. Όχι τη ματαιοδοξία του. Οι τοπικές ποικιλίες θα έχουν και φέτος την τιμητική τους κι εμείς θα τρέχουμε να προλάβουμε τις όλο και καλύτερες εκδοχές τους.
Ελλείψει Σαμπάνιας τη σκυτάλη θα πάρουν αφρώδη από τα υπόλοιπα μέρη του κόσμου και φυσικά και σε αυτό θα επιλέξουμε πρώτα και όχι άδικα τα ελληνικά. Τα ροζέ θα πάρουν για ακόμα μία χρονιά το αίμα τους πίσω καταρρίπτοντας τον έναν μετά το άλλον μύθο που μέχρι τώρα τα συνόδευε ως κατηγορία: Εποχικότητα, ποιότητα, δημοφιλία. Η στροφή στα φυσικά κρασιά θα (πρέπει να) πάρει το δρόμο προς την ποιοτική της εκδοχή αποκλείοντας εκείνους που πίστεψαν πως με στάνταρ χύμα κρασιού μπορούσαν να χτίσουν καριέρα παραγωγού και να συγκριθούν με ιερά τέρατα της κατηγορίας. Η επάνοδος των διεθνών ποικιλιών είναι γεγονός. Αρκετά παραμελήθηκαν. Είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει χώρος και γι αυτές. Ειδικά με τα αποτελέσματα που δίνουν στην ελληνική γη.
* Η Γιοβάννα Λύκου είναι σομελιέ, wine instructor και drinks editor, πιστοποιημένη Sherry Educator και retail & communication manager του House of Wine. Συνεργάζεται ως γευσιγνώστρια και αρθρογράφος με το περιοδικό Οινοχόος της εφημερίδας Καθημερινή αλλά και ως εισηγήτρια στη σχολή Le Monde.
Στέφανος Κόγιας: Μεγαλύτερη συνέπεια και αξιοπιστία στην ποιότητα
Η χρονιά που πέρασε δεν ήταν και από τις καλύτερες για το ελληνικό κρασί. Ο παρατεταμένος καλοκαιρινός καύσωνας (στην ουσία ήταν δύο τα κύματα καύσωνα, ένα τον Ιούνιο και στη συνέχεια το πιο επίμονο, προς το τέλος Ιουλίου με αρχές Αυγούστου) επηρέασε τόσο την ποιότητα των σταφυλιών όσο και την παραγωγή που ήταν αρκετά μειωμένη, κυρίως στη νότια Ελλάδα. Επιπρόσθετα, κάποιες περιοχές της Πελοποννήσου χτυπήθηκαν από τον ανοιξιάτικο παγετό, γεγονός που συνέβαλε στη περαιτέρω μείωση της παραγωγής.
Τα κόκκινα ευνοήθηκαν περισσότερο από τα λευκά, όπως και τα κρασιά από όψιμες ποικιλίες που αναμένεται, να είναι καλύτερα από εκείνα των πρώιμων. Τα κρασιά από τοπικές ποικιλίες, λόγω καλύτερης προσαρμογής σε ξηροθερμικά καιρικά φαινόμενα, έδειξαν καλύτερη συμπεριφορά από άλλες ποικιλίες, λιγότερο ευπροσάρμοστες. Τα κρασιά από τις βορειότερες περιοχές επηρεάστηκαν λιγότερο από τις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Εμπορικά, το 2021 στο σύνολό του, φαίνεται πως ήταν μια πολύ καλή χρονιά αν μάλιστα αναλογιστούμε τις δυσκολίες που προκάλεσε η πανδημία. Μπορεί να μην έπιασε τα νούμερα του φοβερού 2019 αλλά λίγοι ήταν αυτοί που άκουσα να παραπονιούνται.
Η κλιματική αλλαγή έχει γίνει πλέον όρος της καθημερινότητας μας και ένας από τους τομείς που επηρεάζει με πολύ άμεσο τρόπο, είναι η αμπελοκαλλιέργεια. Πολλές οινοπαραγωγικές περιοχές του πλανήτη με ήπιο κλίμα σήμερα, σε λίγα χρόνια μπορεί να γίνουν αφιλόξενες για τις ποικιλίες τους, καθώς οι κλιματολογικές τους συνθήκες, μπορεί να γίνουν παρόμοιες με αυτές που ήδη κυριαρχούν σε πολλές ξηροθερμικές περιοχές της χώρας μας.
Σε αυτές τις περιοχές όμως, έχουν επιζήσει μετά από αιώνες κάποιες ποικιλίες, ερυθρές, ερυθρωπές και λευκές, ακριβώς επειδή μπόρεσαν να προσαρμοστούν σε τόσο αντίξοες συνθήκες, δίνοντας μάλιστα πολύ ενδιαφέροντα κρασιά. Σε αυτές τις ποικιλίες λοιπόν έχουν αρχίσει να στρέφουν το ενδιαφέρον τους ερευνητές από όλο τον κόσμο και πολλά από τα οινοποιεία που βλέπουν μπροστά.
Ο προσανατολισμός του ελληνικού κρασιού στην ποιότητα είναι μονόδρομος.
Η παραγωγή οίνου στην Ελλάδα είναι ακριβή υπόθεση για πολλούς λόγους, όπως οι υψηλές τιμές στη αξία της γης, η πολύ χαμηλή διαθεσιμότητα αδειών φύτευσης αμπελώνων, το ανάγλυφο και οι δυσκολίες μηχανικής καλλιέργειας που συνεπάγεται και το υψηλό κόστος εργατικών. Για να φτάσουμε σε υψηλότερα αλλά και πιο ανταγωνιστικά στάνταρτς με οδηγό τις γηγενείς μας ποικιλίες θα χρειαστεί να γίνει συστηματική εξερεύνηση για την καλύτερη κατανόηση τους και αυτό χρειάζεται χρόνο και, σε κάποιες περιπτώσεις, μεγάλο οικονομικό ρίσκο.
Σίγουρα η κλωνική επιλογή και η προσπάθεια δημιουργίας φυτών από τις γηγενείς ελληνικές ποικιλίες, απαλλαγμένες από ιώσεις, είναι μονόδρομος. Αλλά χρονοβόρος και χωρίς εναλλακτική λύση.
Από πλευράς μάρκετινγκ -και μιλάμε μόνο για το εξωτερικό- θα χρειαστούν ακόμη περισσότερες συνέργειες και στοχευμένες επικοινωνιακές ενέργειες. Οι αλλαγές που συμβαίνουν πλέον στο εξωτερικό σε σχέση με το κρασί, είναι πολλές και δεν έχουν να κάνουν μόνο με το περιεχόμενο ή την εικόνα αλλά και με ευαισθησίες οι οποίες πηγάζουν από την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης όπως και της ισχυρής τάσης για πιο υγιεινά προϊόντα. Το ελληνικό κρασί θα πρέπει να λάβει πολύ σοβαρά υπόψιν όλες αυτές τις ευαισθησίες αν θέλει να συνεχίσει να αναπτύσσεται στις ξένες αγορές και να είναι ανταγωνιστικό, ακόμη και για θέματα σαν αυτά.
Αν και θεωρώ ότι το ελληνικό κρασί τα τελευταία 30 χρόνια έκανε άλματα και όχι βήματα, πιστεύω ότι θα χρειαστεί να επιδείξει ακόμη μεγαλύτερη συνέπεια και αξιοπιστία στην ποιότητα. Θα ήθελα λοιπόν να δω:
- Περισσότερα βραβευμένα ελληνικά κρασιά σε διαγωνισμούς αλλά και στις λίστες των μεγάλης κυκλοφορίας διεθνών περιοδικών οίνου και life style.
- Μεγαλύτερη βαρύτητα και επαγγελματισμό στον οινοτουρισμό.
- Περισσότερη χρήση του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών από τα ελληνικά οινοποιεία. Σε αυτό τον τομέα, υστερούμε πολύ σε συνολικό επίπεδο.
- Καλύτερη εκμετάλλευση του τουριστικού και αρχαιολογικού μας πλούτου από την οινική βιομηχανία.
- Ελαφρύτερες και φιλικότερες προς το περιβάλλον φιάλες.
- Στο άμεσο μέλλον, ένα ευδιάκριτο σήμα-κατατεθέν πάνω σε κάθε ελληνική φιάλη κρασιού (βλέπε Αυστρία).
* Ο Στέφανος Κόγιας είναι δημοσιογράφος, DipWSET και δημιουργός της Wine Style.
Μαριάννα Μακρύγιαννη: Οι ποικιλίες και η ποικιλομορφία σαν σημαντικό πλεονέκτημα
Παρά τις δυσκολίες που δημιούργησε η πανδημία, το 2021 κατά την εκτίμησή μου είναι πως είχε θετικό πρόσημο. Η χρονιά ξεκίνησε με lockdown και κλειστή την εστίαση και τον τουρισμό. Σε αυτό το διάστημα όμως ο κόσμος έπινε κρασί στο σπίτι και μάλιστα παρατηρήθηκε ότι αυξήθηκε το ποσό που ξοδευόταν ανά φιάλη. Αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές έπιναν 'καλύτερα', κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί.
Ακολούθησε μία πολύ καλή τουριστική σεζόν που έφερε άνοδο των πωλήσεων σε επίπεδο ποσοτήτων, ενώ και το διάστημα Σεπτεμβρίου- Δεκεμβρίου ήταν μία θετική περίοδος τόσο για την εστίαση όσο και για τον επιχειρηματικό χώρο. Σε επίπεδο εξαγωγών, όσοι παραγωγοί ήταν καλά εδραιωμένοι στις αγορές του εξωτερικού ανέκαμψαν σημαντικά σε σχέση με το 2020, που η πανδημία είχε πλήξει σοβαρά αυτό το κομμάτι.
Οι ποικιλίες μας αρχίζουν πλέον να εμπνέουν οινοποιούς σε όλο τον κόσμο.
Ο πλουραλισμός των ελληνικών ποικιλιών και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους μπορούν να προσφέρουν μια διαφορετική πρόταση στο οινόφιλο κοινό. Η μοναδικότητα και η προσωπικότητα των αμέτρητων γηγενών ποικιλιών αλλά και το γεγονός ότι δίνουν 'food friendly' κρασιά που ταιριάζουν με τις περισσότερες κουζίνες του κόσμου, προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα στο ελληνικό κρασί. Ο ελληνικός αμπελώνας συνδυάζει την μακρά ιστορία παραμένοντας όμως ταυτόχρονα και μοντέρνος.
Η έννοια της προέλευσης και του terroir αλλά και οι μικρές ποσότητες σε σύγκριση με τον παγκόσμιο αμπελώνα είναι ένα ακόμα στοιχείο που κάνει τις ελληνικές ποικιλίες πιο ανταγωνιστικές και αντικείμενο 'ανακάλυψης' για επαγγελματίες και οινόφιλους σε όλο τον κόσμο. Οι ποικιλίες μας αρχίζουν πλέον να εμπνέουν οινοποιούς σε όλο τον κόσμο. Το Ασύρτικο έχει ήδη καλλιεργηθεί σε άλλες χώρες και άλλες ηπείρους, όπως η Αυστραλία, η Ιταλία και η Αμερική. Προσπάθειες έχουν γίνει και με το Ξινόμαυρο και το Αγιωργίτικο.
Το επίπεδο της ποιότητας των ελληνικών κρασιών είναι υψηλότερο από ποτέ. Τα τελευταία 20 χρόνια έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος τόσο σε επίπεδο αμπελοκαλλιέργειας όσο και σε επίπεδο οινοποίησης. Οι προτάσεις καλύπτουν όλο το φάσμα των στυλ του κρασιού και βλέπουμε και μια "άνθιση" και στα κρασιά εναλλακτικών πρακτικών, όπως εκείνα από βιολογική ή βιοδυναμική καλλιέργεια και ήπιων παρεμβάσεων στο οινοποιείο. Η δουλειά στο αμπέλι και οι βιώσσιμες πρακτικές καλλιέργειας θεωρώ πως αποτελούν μονόδρομο τα επόμενα χρόνια όχι μόνο στον ελληνικό αμπελώνα αλλά παγκόσμίως.
Οι ποικιλίες και η ποικιλομορφία που προσφέρουν είναι το βαρύ πυροβολικό και το σημαντικότερο πλεονέκτημα του ελληνικού κρασιού. Σε αυτό πρέπει να στηριχτεί κάθε προσπάθεια προβολής και εξωστρέφειας. Η δυναμική επιστροφή των εκθέσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και η ισχυρή παρουσία του ελληνικού κρασιού σε διαφόρων ειδών δράσεις θα βοηθήσουν στην προώθηση του και στην ανακάλυψη του από τους επαγγελματίες όλου του κόσμου.
Οι κοινές προσπάθειες προώθησης στις αγορές του εξωτερικού τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο περιοχών/περιφερειών θα βοηθήσουν τους μικρότερους παραγωγούς να μπουν στις ξένες αγορές και να κάνουν ακόμα πιο έντονο το μήνυμα της μοναδικότητας και της εξαιρετικής ποιότητας του ελληνικού κρασιού.
Σίγουρο είναι ότι αυτή η τάση με τα 'φυσικά' κρασιά θα συνεχιστεί αφού υπάρχει ζήτηση και μεγάλη προβολή. Θεωρώ όμως ότι τα επόμενα χρόνια τα φυσικά κρασιά δεν θα είναι και δεν πρέπει να είναι ακριβώς κάτι το οποίο πίνουμε λόγω μόδας. Το τοπίο θα ξεκαθαρίσει όπως πάντα συμβάινει στην αγορά και αυτό που πραγματικά θα συμβαίνει είναι ότι δεν θα αποτελούν ένα εργαλείο μάρκετινγκ στο βαγόνι του οποίου, κάποιος θα ανεβαίνει γιατί το επιτάσει η μόδα αλλά γιατί πραγματικά τα κρασιά αυτά είναι αξιολόγα.
Δυστυχώς ενώ σήμερα υπάρχουν λαμπρά παραδείγματα φυσικών κρασιών με σταθερή ποιότητα, υπάρχουν και κάποια τα οποία κρύβουν ελαττώματα και κακές πρακτικές οινοποίησης πίσω από τη λέξη φυσικό κρασί. Εκτιμώ επίσης ότι θα δούμε ακόμα περισσότερες προσπάθειες με σπάνιες ποικιλίες, αλλά και την αξιοποίηση περιοχών σε υψηλότερα υψόμετρα που μέχρι τώρα η αμπελοκαλλιέργεια έμοιαζε οριακή. Θα πρέπει επίσης τα ελληνικά οινοποιεία να αρχίζουν άμεσα να εφαρμόζουν πρακτικές πιο φιλικές με το περιβάλλον και να προσπαθούν να μειώνουν συνεχώς το ενεργειακό τους αποτύπωμα.
* Η Μαριάννα Μακρύγιαννη είναι Οινολόγος, κάτοχος του WSET Diploma, σύμβουλος επικοινωνίας σε θέματα οίνων και αποσταγμάτων, συνιδρυτής της Winetuned και σύμβουλος οίνου στο House of Wine.
Βασίλης Παπαδόπουλος: Πίστη στις δικές μας πρώτες ύλες
Το 2022 μας βρίσκει ακόμη σε φάση ανασύνταξης και επαναπροσδιορισμού στόχων. Στο σύνολο της η αγορά του κρασιού προσπαθεί να διαχειριστεί ακόμη τις πληγές της ενώ παράλληλα αναζητεί να δημιουργήσει νέες συνθήκες ευκαιριών. Στην εστίαση, ο τζίρος που χάθηκε το προηγούμενο έτος είναι τεράστιος και επηρέασε τους πάντες. Καταστροφική όμως στο σύνολο της δεν ήταν η χρονιά, ούτε για τους οινοποιούς ούτε για τους καταναλωτές. Περισσότερο θα την χαρακτήριζα "εναλλακτική" διότι το κρασί κατάφερε μέσα σε αυτή την συγκυρία να βρει δίοδο προς τους καταναλωτές.
Οινοπαραγωγοί, έμποροι και εισαγωγείς εστίασαν στις απευθείας πωλήσεις προς τους καταναλωτές μέσω του διαδικτύου ενώ τα καταστήματα λιανικής πώλησης κρασιού (κάβες, super market) παρέμειναν ανοιχτά και αύξησαν κατά πολύ τον τζίρο τους μέσα στο 2021. Οι άνθρωποι δεν σταμάτησαν να πίνουν κρασί, απλά διαφοροποίησαν το από πού θα το προμηθευτούν και το πού θα το καταναλώσουν.
Υπάρχουν εξαιρετικής ποιότητας και δυναμικής "μικρές" ελληνικές ποικιλίες αμπέλου που μπορούν με περισσότερη δουλειά να μας δώσουν "μεγάλα" κρασιά.
Λίγες χώρες στον κόσμο έχουν τόσες πολλές "δικες τους" γηγενείς ποικιλίες. Διαθέτουμε έναν λαμπερό θησαυρό, ανεκτίμητης αξίας, που ακόμη δεν τον έχουμε αξιοποιήσει στο έπακρο. Διότι δεν είναι μόνον οι ευρέως γνωστές μας ποικίλες όπως το Ασύρτικο, το Αγιωργίτικο, η Μαλαγουζιά, το Ξινόμαυρο, το Μοσχοφίλερο κτλ. Υπάρχουν εξαιρετικής ποιότητας και δυναμικής "μικρές" ελληνικές ποικιλίες αμπέλου που μπορούν με περισσότερη δουλειά να μας δώσουν "μεγάλα" κρασιά.
Τέτοιες είναι η Σκλάβα, η Λημνιώνα, το Αμμάσι, η Μαυροκουντούρα, η Κυδωνίτσα, το Μούχταρο, ο Πετρουλιανός κ.α. Είτε μόνες τους, είτε σε blend με πιο έτοιμες ελληνικές ή διεθνείς ποικιλίες θα καθιερώσουν την χώρα μας στο παγκόσμιο οινικό γίγνεσθαι. Κανείς στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό δεν συγκινείται από ένα ελληνικό Riesling, όλοι όμως εντός και εκτός συνόρων αποθεώνουν ένα Ασύρτικο Σαντορίνης. Πρέπει γενικά να πιστέψουμε περισσότερο στις δικές μας πρώτες ύλες.
Τα επόμενα βήματα πρέπει να είναι σταθερά και γεμάτα αυτοπεποίθηση. Πέρα από την έμφαση που πρέπει να δοθεί στο ελληνικό σταφύλι, θα πρέπει να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος και να κατανοήσουμε καλύτερα τις απαιτήσεις του μέλλοντος. Κατά την γνώμη μου η πανδημία μας έφερε σε δινή θέση όχι μόνο διότι (αναμφίβολα) είναι ένα ιστορικά μεγάλο κακό που συνέβη, μα γιατί μας βρήκε και απροετοιμαστους. Τα e-shops, τα διαδικτυακά σεμινάρια κρασιού, το delivery, το ψηφιακό marketing, τα εξειδικευμένα applications, οι online γευσιγνωσίες και παρουσιάσεις κρασιών, οι διαδικτυακές συνεργασίες, η δημιουργία ιστότοπων, τα social media και τόσα ακόμη εργαλεία της σύγχρονης ψηφιακής εποχής δεν είχαν αξιοποιηθεί όσο θα έπρεπε από εταιρείες και επαγγελματίες.
Εργαλεία που θα έπρεπε να τα είχαμε προ πολλού στο ρεπερτόριο μας, τώρα τρέχαμε να τα εκμεταλευτούμε εν μέσω Covid, δίχως οργανωμένο σχέδιο δράσης. Κλειδί επίσης θεωρώ τον oινοτουρισμό, ο οποίος εξακολουθεί να είναι στην Ελλάδα ένας κοιμώμενος γίγαντας.
Να μην ξεχνάτε να επιλέγετε κρασιά και ανθρώπους που κάνουν την καρδιά σας να χτυπά δυνατά.
Τέλος, πιστεύω πως σύντομα και στη χώρα μας -όπως στο εξωτερικό- θα αρχίσει να μας απασχολεί το ζήτημα της εναλλακτικής μορφής συσκευασιών που είναι περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον έναντι της παραδοσιακής γυάλινης φιάλης.
Μπορείτε να περιμένετε από τους Έλληνες οινοπαραγωγούς να συνεχίσουν με το ίδιο μεράκι και το ίδιο πάθος να εμφιαλώνουν σπουδαία ελληνικά κρασιά. Η ικανότητα και η αγάπη τους είμαι βέβαιος πως θα λάμψει και την ερχόμενη χρονιά. Πρακτικά θα συνεχιστεί η αυξητική πορεία των λεγόμενων 'φυσικών κρασιών', αν και προσωπικά θεωρώ λίγες τις αξιόλογες προσπάθειες αυτού του στυλ. Αυξητική θα παραμείνει και η ροζέ τύπου Provence οινοποίηση - ακόμα και τα λίγα οινοποιεία που αντιστάθηκαν σε αυτόν τον πειρασμό τα τελευταία χρόνια, πιστεύω σύντομα θα παρουσιάσουν και αυτά κάποιο ροζέ κρασί, με το χαρακτηριστικό χρώμα του σολομού.
Θα κλείσω με μία συμβουλή: Να μην ξεχνάτε να επιλέγετε κρασιά και ανθρώπους που κάνουν την καρδιά σας να χτυπά δυνατά.
* Ο Βασίλης Παπαδόπουλος είναι σομελιέ (τον συναντάς μεταξύ άλλων στο Manouka), σύμβουλος οίνου και συνιδιοκτήτης της Cava Kazakos Drink Bank.
Πηγή: esquire.com.gr
